Tiêu chuẩn hội thẩm nhân dân từ ngày 01/01/2025 như thế nào?

Nội dung chính

• Tiêu chuẩn hội thẩm nhân dân từ ngày 01/01/2025 như thế nào?
• Hội thẩm nhân dân có trách nhiệm gì?
• Ai có thẩm quyền miễn nhiệm Hội thẩm nhân dân?

Tiêu chuẩn hội thẩm nhân dân từ ngày 01/01/2025 như thế nào?

Căn cứ theo Điều 122 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024, từ ngày 01/01/2025, người được bầu, cử làm Hội thẩm nhân dân phải đáp ứng các tiêu chuẩn dưới đây:

- Là công dân Việt Nam, trung thành với Tổ quốc và với Hiến pháp, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có uy tín trong cộng đồng dân cư, có tinh thần dũng cảm và kiên quyết bảo vệ công lý, liêm khiết và trung thực.

- Từ đủ 28 tuổi đến 70 tuổi.

- Có kiến thức pháp luật.

- Có hiểu biết xã hội.

- Có sức khỏe bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao.

- Không đang trong thời gian thi hành quyết định kỷ luật bằng hình thức khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức; không bị xử lý kỷ luật bằng hình thức bãi nhiệm, cách chức, buộc thôi việc.

- Không thuộc trường hợp đang bị xử lý hình sự hoặc đã bị Tòa án kết án bằng bản án có hiệu lực pháp luật.

- Không thuộc trường hợp đã bị bãi nhiệm Hội thẩm.

Còn đối với người được bầu làm Hội thẩm tại Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt thì ngoài đáp ứng đủ các tiêu chuẩn Hội thẩm nhân dân trên còn phải có kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực thuộc thẩm quyền xét xử, giải quyết của Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt.

Tiêu chuẩn hội thẩm nhân dân từ ngày 01/01/2025 như thế nào? (Hình từ Internet)

Hội thẩm nhân dân có trách nhiệm gì?

Căn cứ theo Điều 126 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024, Hội thẩm nhân dân có các trách nhiệm dưới đây:

- Trung thành với Tổ quốc, gương mẫu chấp hành Hiến pháp và pháp luật.

- Tham gia xét xử theo sự phân công của Chánh án mà không được từ chối, trừ trường hợp có lý do chính đáng hoặc do pháp luật về tố tụng quy định.

- Xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; vô tư, khách quan trong xét xử, góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân.

- Tôn trọng Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.

- Giữ bí mật nhà nước và bí mật công tác theo quy định của pháp luật.

- Tích cực học tập để nâng cao kiến thức pháp luật và nghiệp vụ xét xử; tham gia phiên tòa rút kinh nghiệm, hội nghị tổng kết công tác xét xử của Tòa án.

- Chấp hành nội quy, quy chế của Tòa án.

- Chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

Hội thẩm trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình mà gây thiệt hại thì Tòa án nơi Hội thẩm đó thực hiện nhiệm vụ xét xử phải có trách nhiệm bồi thường và Hội thẩm đã gây thiệt hại có trách nhiệm hoàn trả cho Tòa án theo quy định của pháp luật.

Ai có thẩm quyền miễn nhiệm Hội thẩm nhân dân?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 127 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024 quy định như sau:

Điều 127. Thủ tục bầu, cử, miễn nhiệm, bãi nhiệm Hội thẩm

1. Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương đề xuất nhu cầu về số lượng, cơ cấu thành phần Hội thẩm đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp lựa chọn và giới thiệu người đủ tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 122 của Luật này để Hội đồng nhân dân có thẩm quyền theo luật định bầu Hội thẩm nhân dân.

Thành phần Hội thẩm nhân dân bảo đảm cơ cấu hợp lý, phù hợp với yêu cầu xét xử các vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án và tình hình, đặc điểm của địa phương. Số lượng nhân sự đề xuất bầu Hội thẩm nhân dân phải có số dư.

Chánh án Tòa án nhân dân các cấp sau khi thống nhất với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp đề nghị Hội đồng nhân dân có thẩm quyền theo luật định miễn nhiệm, bãi nhiệm Hội thẩm nhân dân.

2. Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt đề xuất nhu cầu về số lượng Hội thẩm, đề cử danh sách Hội thẩm; đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ lựa chọn, giới thiệu người đủ tiêu chuẩn quy định tại khoản 2 Điều 122 của Luật này để Hội đồng nhân dân cấp tỉnh tại địa phương đó bầu Hội thẩm tham gia xét xử tại Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt. Số lượng nhân sự đề xuất bầu Hội thẩm nhân dân phải có số dư.

[...]

Như vậy, Hội đồng nhân dân sẽ có thẩm quyền miễn nhiệm Hội thẩm nhân dân theo đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp.

Lưu ý: Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.