Người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần thiệt thòi rất lớn?

Nội dung chính

• Người lao động nhận BHXH một lần thiệt thòi rất lớn?
• Hình thức truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động?
• Nội dung truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động là gì?

Người lao động nhận BHXH một lần thiệt thòi rất lớn?

Theo Công văn 1488/BHXH-TT năm 2024 thì người lao động sẽ bị thiệt khoảng 1,14 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 và khoảng 0,64 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH sau năm 2014;

So sánh với việc tích lũy thời gian để hưởng lương hưu thì thiệt thòi là rất lớn.

Giả sử người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH (từ năm 2003-2022) bao gồm 11 năm trước 2014 và 9 năm từ năm 2014 trở đi, với mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH là 6 triệu đồng/tháng. Giả định NLĐ đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc hưởng BHXH một lần trong năm 2024, thì NLĐ sẽ nhận được số tiền, cụ thể như sau:

Trường hợp 1: Trường hợp khi rút BHXH một lần số tiền nhận được sẽ là:

6.000.000 đồng x (1,5 x 11 năm + 2 x 9 năm) = 207.000.000 đồng.

Trường hợp 2: Trường hợp người lao động đã đóng BHXH đủ 20 năm đến khi đủ điều kiện về tuổi đời được hưởng lương hưu thì tổng các quyền lợi nhận được như sau:

Trường hợp 2.1: Đối với lao động nam (đủ 61 tuổi, dựa trên căn cứ tính theo tuổi thọ trung bình của nam giới là 71,1 tuổi, như vậy số tháng hưởng lương hưu tạm tính là 10,1 năm, tương đương 121 tháng):

+ Tỷ lệ hưởng 45%, mức lương hưu là 6.000.000 x 45% = 2.700.000 đồng.

Tổng tiền lương hưu nhận được là: 121 x 2.700.000 đồng = 326.700.000 đồng.

+ Mua thẻ BHYT (4,5% lương hưu hằng tháng):

4,5% x 121 x 2.700.000 = 14.701.500 đồng.

+ Trợ cấp mai táng phí (10 tháng lương cơ sở): 18.000.000 đồng.

+ Trợ cấp tuất một lần (03 tháng lương hưu trước khi chết): 8.100.000 đồng.

Tổng số tiền được hưởng từ quỹ BHXH là: 367.501.500 đồng.

Trường hợp 2.2: Đối với lao động nữ (đủ 56 tuổi 4 tháng, dựa trên căn cứ tính theo tuổi thọ trung bình của nữ giới là 76,5 tuổi, như vậy số tháng hưởng lương hưu tạm tính là 20 năm 2 tháng, tương đương 242 tháng):

+ Tỷ lệ hưởng 55%, mức lương hưu là 6.000.000 x 55% = 3.300.000 đồng.

Tổng tiền lương hưu nhận được là: 242 x 3.300.000 đồng = 798.600.000 đồng.

+ Mua thẻ BHYT (4,5% lương hưu hằng tháng):

4,5% x 242 x 3.300.000 = 35.937.000 đồng.

+ Trợ cấp mai táng phí (10 tháng lương cơ sở): 18.000.000 đồng.

+ Trợ cấp tuất một lần (03 tháng lương hưu trước khi chết): 9.900.000 đồng

Tổng số tiền được hưởng từ quỹ BHXH là: 862.437.000 đồng.

Người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần thiệt thòi rất lớn? (Hình từ Internet)

Hình thức truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động?

Căn cứ theo Tiểu mục 2.3 Mục 2 Công văn 1488/BHXH-TT năm 2024 hướng dẫn hình thức truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động như sau:

- BHXH các tỉnh chủ động, tích cực thực hiện các hình thức truyền thông như:

+ Tổ chức các hội nghị truyền thông, đối thoại, tư vấn trực tiếp với NLĐ tại các doanh nghiệp, khu công nghiệp; truyền thông, tư vấn trong các giờ nghỉ giữa giờ, giờ giao ca; kết hợp phát tờ rơi, tờ gấp,…; chủ động giải đáp thắc mắc, tư vấn, hỗ trợ; đồng thời ghi nhận phản ánh, kiến nghị, tâm tư, nguyện vọng của NLĐ.

+ Duy trì thường xuyên việc truyền thông, vận động trực tiếp tại bộ phận “Một cửa” của cơ quan BHXH cấp tỉnh/huyện khi người dân đến làm thủ tục nhận bảo hiểm xã hội một lần (thông qua việc tư vấn, thuyết phục NLĐ thay đổi quyết định hưởng BHXH một lần; kẹp các tờ rơi, tờ gấp, tài liệu truyền thông về lợi ích hưởng lương hưu hằng tháng, những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần vào hồ sơ khi NLĐ đến đăng ký nhận BHXH một lần) và hệ thống duy Tổng đài Chăm sóc khách hàng của Ngành.

+ Phối hợp truyền thông trực tiếp cho NLĐ tại các Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh;

Truyền thông lồng ghép tại đơn vị sử dụng lao động nhân Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân, Tháng Công nhân và Tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động;

Kết hợp phát các sản phẩm truyền thông (tờ rơi, tờ gấp cho NLĐ; phát các motion graphic, video clip trên màn hình led tại Trung tâm Dịch vụ việc làm, khu công nghiệp - nếu có,…).

+ Tăng cường số lượng, tần suất các tuyến bài chuyên sâu, bài phỏng vấn, chương trình tọa đàm, clip tin tức, Infographic,… trên: Các kênh truyền thông của các cơ quan thông tấn, báo chí; các phương tiện truyền thông của Ngành; môi trường Internet, mạng xã hội.

+ Truyền thông trên hệ thống loa truyền thanh cơ sở, truyền thông lưu động; tổ chức các chiến dịch truyền thông; gian hàng tư vấn;…

+ Đưa tờ rơi, tờ gấp về những thiệt thòi khi nhận BHXH một lần trong hồ sơ chốt sổ cho NLĐ nghỉ việc để thông tin, truyền thông trước cho NLĐ.

- BHXH Việt Nam triển khai các hình thức:

+ Duy trì cung cấp thông tin Nội dung truyền thông chuyên đề về bảo hiểm xã hội một lần trong mục Tin tức trên ứng dụng VssID - BHXH số để truyền thông đến NLĐ.

+ Nhắn tin (qua chức năng thông báo) trên ứng dụng “VssID-BHXH số” (VssID) cho các trường hợp NLĐ tham gia BHXH từ 10 năm trở lên (nội dung cảm ơn NLĐ vì đã tham gia BHXH trong thời gian qua và truyền thông về: lợi ích của việc tham gia BHXH để tuổi già có lương hưu hằng tháng, được cấp thẻ BHYT miễn phí, được chăm sóc sức khỏe trọn đời).

Nội dung truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động là gì?

Theo Tiểu mục 2.3 Mục 2 Công văn 1488/BHXH-TT năm 2024 hướng dẫn nội dung truyền thông chuyên đề về BHXH một lần đối với người lao động như sau:

- Thông tin đầy đủ về thực trạng rút BHXH một lần tại địa phương và nguyên nhân chính khiến NLĐ quyết định rút BHXH một lần; các giải pháp cơ quan BHXH đã triển khai trong việc thông tin, truyền thông đến NLĐ nhằm giảm tình trạng rút BHXH một lần để người sử dụng lao động (NSDLĐ) biết và cùng chung trách nhiệm phối hợp truyền thông đến NLĐ.

- Truyền thông sâu, rộng về ý nghĩa, giá trị của việc hưởng lương hưu hằng tháng để đảm bảo cuộc sống và được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian hưởng lương hưu để chăm sóc sức khỏe:

+ Tham gia BHXH, khi về già được hưởng lương hưu đảm bảo cuộc sống và được cấp thẻ BHYT miễn phí để được chăm sóc sức khỏe, đây là bản chất nhân văn của chính sách. Thời gian đóng BHXH chính là thành quả của quá trình lao động, là khoản tích lũy của NLĐ khi còn sức khỏe, còn thu nhập để dành chăm lo cuộc sống và sức khoẻ khi về già.

+ NLĐ có lương hưu, đồng nghĩa với việc sẽ có nguồn thu nhập ổn định hằng tháng bảo đảm cuộc sống khi về già, giúp NLĐ tự chủ hơn trong cuộc sống của mình, không bị lệ thuộc vào gia đình và xã hội.

+ Lương hưu được Nhà nước điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế, vì vậy, người hưởng lương hưu luôn được bảo toàn giá trị lương hưu, không gặp phải rủi ro khi đồng tiền mất giá.

+ Được cấp thẻ BHYT miễn phí (với mức hưởng 95% chi phí khám, chữa bệnh) trong suốt thời gian hưởng lương hưu để chăm sóc sức khoẻ khi không may bị ốm đau, bệnh tật.

+ Khi NLĐ qua đời, người lo mai táng sẽ được hưởng trợ cấp mai táng (bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm mất) và thân nhân NLĐ sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng nếu đủ điều kiện theo quy định.

- Truyền thông về những thiệt thòi khi NLĐ lựa chọn nhận BHXH một lần; những lợi ích, giá trị được hưởng khi không nhận BHXH một lần và bảo lưu thời gian đóng để khi có điều kiện tiếp tục tham gia:

+ Khi nhận BHXH một lần, NLĐ có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội được hưởng lương hưu, không có điều kiện vật chất đảm bảo ổn định cuộc sống lúc tuổi già; cơ hội được cấp thẻ BHYT miễn phí để chăm sóc sức khỏe khi tuổi già và chế độ tử tuất (như tiền mai táng phí, trợ cấp tuất một lần hoặc trợ cấp tuất hằng tháng).

+ NLĐ nhận BHXH một lần thiệt thòi rất lớn: NLĐ sẽ bị thiệt khoảng 1,14 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 và khoảng 0,64 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH sau năm 2014; so sánh với việc tích lũy thời gian để hưởng lương hưu thì thiệt thòi là rất lớn.

+ Khi NLĐ đã nhận BHXH một lần, nếu tiếp tục quay lại tham gia BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đã đóng BHXH trước đó, dẫn đến NLĐ có thể không đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động hoặc nếu đủ điều kiện thì mức lương hưu cũng không cao.

Do đó, cần truyền thông để NLĐ bảo lưu thời gian đóng BHXH, khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện để được cộng nối thời gian tham gia BHXH trước đó và hưởng chế độ hưu trí với mức hưởng lương hưu cao hơn (BHXH vận hành theo cơ chế đóng - hưởng, thời gian đóng BHXH càng nhiều thì mức hưởng càng cao).

- Truyền thông kết quả vận động NLĐ không nhận BHXH một lần tại địa phương, nhất là sau khi truyền thông, vận động NLĐ đã nhận ra giá trị, lợi ích khi ở lại hệ thống và không nhận BHXH một lần; các tấm gương thực tế “người thật, việc thật”, đó là:

Những người nghỉ hưu đang được sống vui, khỏe, an nhàn nhờ có lương hưu hằng tháng và thẻ BHYT; người đã từng nhận BHXH một lần, nay có nguyện vọng được nộp lại tiền để được nhận lương hưu hằng tháng; người đã nhận BHXH một lần, nay phải tham gia BHXH tự nguyện mới đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí (đóng BHXH 1 lần cho những năm còn thiếu);…

- Thường xuyên, kiên trì truyền thông, gửi đến NLĐ thông điệp cho dù chính sách, pháp luật về BHXH quy định các chế độ BHXH theo hướng nào thì đều hướng đến mục tiêu trọng tâm nhằm đảm bảo quyền lợi an sinh xã hội lâu dài, bền vững cho NLĐ.