Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Nội dung chính

• Chơi họ, hụi là gì?
• Lãi suất trong quan hệ hụi, họ là bao nhiêu?
• Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Chơi họ, hụi là gì?

Căn cứ Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015 quy định họ, hụi, biêu, phường:

Họ, hụi, biêu, phường

1. Họ, hụi, biêu, phường (sau đây gọi chung là họ) là hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.

2. Việc tổ chức họ nhằm mục đích tương trợ trong nhân dân được thực hiện theo quy định của pháp luật.

3. Trường hợp việc tổ chức họ có lãi thì mức lãi suất phải tuân theo quy định của Bộ luật này.

4. Nghiêm cấm việc tổ chức họ dưới hình thức cho vay nặng lãi.

Như vậy, chơi họ, hụi là hình thức chơi dựa trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.

Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? (Hình từ Internet)

Lãi suất trong quan hệ hụi, họ là bao nhiêu?

Căn cứ Điều 21 Nghị định 19/2019/NĐ-CP quy định lãi suất trong họ có lãi:

Lãi suất trong họ có lãi

1. Lãi suất trong họ có lãi do các thành viên của dây họ thỏa thuận hoặc do từng thành viên đưa ra để được lĩnh họ tại mỗi kỳ mở họ nhưng không vượt quá 20%/năm của tổng giá trị các phần họ phải góp trừ đi giá trị các phần họ đã góp trên thời gian còn lại của dây họ. Trường hợp mức lãi suất giới hạn nói trên được điều chỉnh bởi cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật dân sự thì áp dụng mức lãi suất giới hạn được điều chỉnh đó.

2. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận hoặc do từng thành viên đưa ra để được lĩnh họ tại mỗi kỳ mở họ vượt quá lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

Theo quy định trên, lãi suất trong quan hệ hụi, họ do các thành viên của dây họ thỏa thuận hoặc do từng thành viên đưa ra để được lĩnh họ tại mỗi kỳ mở họ nhưng không vượt quá 20%/năm.

Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Căn cứ khoản 3, khoản 4 Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015 quy định họ, hụi, biêu, phường:

Họ, hụi, biêu, phường

...

3. Trường hợp việc tổ chức họ có lãi thì mức lãi suất phải tuân theo quy định của Bộ luật này.

4. Nghiêm cấm việc tổ chức họ dưới hình thức cho vay nặng lãi.

Căn cứ Tiểu mục 6 Mục 1 Công văn 2160/VKSTC-V14 năm 2023 quy định như sau:

Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định tại Điều 21 Nghị định số 19/2019/NĐ-CP ngày 19/02/2019 của Chính phủ về họ, hụi, biêu, phường (Nghị định số 19/2019/NĐ-CP) thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Trả lời:

Căn cứ Điều 471 Bộ luật Dân sự năm 2015; Điều 3, Điều 21, khoản 2 Điều 25 và khoản 2 Điều 28 Nghị định số 19/2019/NĐ-CP thì họ, hụi, biêu, phường là hình thức giao dịch vay tài sản được pháp luật dân sự điều chỉnh1 và bảo đảm hoạt động. Trường hợp lãi suất trong quan hệ hụi, họ có lãi suất vượt quá lãi suất giới hạn theo quy định của pháp luật dân sự mà đủ yếu tố cấu thành tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự quy định tại Điều 201 BLHS thì người thực hiện hành vi có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.

Căn cứ Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bởi điểm i khoản 2 Điều 2 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự:

Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Như vậy, việc tổ chức chơi họ, hụi thì mức lãi suất phải tuân theo quy định và nghiêm cấm tổ chức dưới hình thức cho vay nặng lãi.

Việc chơi họ, hụi là hình thức giao dịch vay tài sản.

Nếu lãi suất trong quan hệ hụi, họ có lãi suất vượt quá lãi suất 20%/năm và thuộc một trong các trường hợp sau thì người thực hiện hành vi có thể phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

+ Cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất và thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.

+ Đã bị xử phạt hành chính về hành vi cho vay nặng lãi mà còn vi phạm.

+ Đã bị kết án về tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

Trân trọng!