Phong tỏa tài sản là gì? Trường hợp nào bị phong tỏa tài sản?

Nội dung chính

• Phong tỏa tài sản là gì? Trường hợp nào bị phong tỏa tài sản trong vụ án dân sự?
• Thủ tục áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản thực hiện như thế nào?
• Khi nào thì Tòa án sẽ hủy bỏ áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản?

Phong tỏa tài sản là gì? Trường hợp nào bị phong tỏa tài sản trong vụ án dân sự?

Theo Điều 114 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về các biện pháp khẩn cấp tạm thời như sau:

Các biện pháp khẩn cấp tạm thời

...

7. Cấm chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp.

8. Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp.

9. Cho thu hoạch, cho bán hoa màu hoặc sản phẩm, hàng hóa khác.

10. Phong tỏa tài khoản tại ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước; phong tỏa tài sản ở nơi gửi giữ.

11. Phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ.

...

Theo Điều 125 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về phong tỏa tài sản nơi gửi giữ như sau:

Phong tỏa tài sản ở nơi gửi giữ

Phong tỏa tài sản ở nơi gửi giữ được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho thấy người có nghĩa vụ có tài sản đang gửi giữ và việc áp dụng biện pháp này là cần thiết để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án.

Tại Điều 126 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ như sau:

Phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ

Phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho thấy người có nghĩa vụ có tài sản và việc áp dụng biện pháp này là cần thiết để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án.

Theo đó, có thể hiểu phong tỏa tài sản là một trong các biện pháp khẩn cấp tạm thời mà cơ quan có thẩm quyền áp dụng nhằm bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án. Trong đó có 02 trường hợp phong tỏa tài sản là:

- Phong tỏa tài sản ở nơi gửi giữ được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho thấy người có nghĩa vụ có tài sản đang gửi giữ và việc áp dụng biện pháp này là cần thiết để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án.

- Phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho thấy người có nghĩa vụ có tài sản và việc áp dụng biện pháp này là cần thiết để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hoặc việc thi hành án.

Phong tỏa tài sản là gì? Trường hợp nào bị phong tỏa tài sản? (Hình từ Internet)

Thủ tục áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản thực hiện như thế nào?

Căn cứ theo Điều 133 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như sau:

Thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời

1. Người yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải làm đơn gửi đến Tòa án có thẩm quyền. Đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phải có các nội dung chính sau đây:

...

2. Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 111 của Bộ luật này được giải quyết như sau:

2. Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 111 của Bộ luật này được giải quyết như sau:

...

3. Đối với trường hợp yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời quy định tại khoản 2 Điều 111 của Bộ luật này thì sau khi nhận được đơn yêu cầu cùng với đơn khởi kiện và chứng cứ kèm theo, Chánh án Tòa án phân công ngay một Thẩm phán thụ lý giải quyết đơn yêu cầu. Trong thời hạn 48 giờ, kể từ thời điểm nhận được đơn yêu cầu, Thẩm phán phải xem xét và ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; nếu không chấp nhận yêu cầu thì Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người yêu cầu biết.

...

Theo đó, thủ tục áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản sẽ có 02 trường hợp như sau:

(1) Trường hợp yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản không cùng lúc với việc nộp đơn khởi kiện (Điều 10 Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐTP):

(2) Trường hợp yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản cùng lúc với việc nộp đơn khởi kiện (Điều 11 Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐTP):

Bước 1: Đương sự nộp đơn yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản

Bước 2: Sau khi nhận đơn yêu cầu của đương sự, người tiếp nhận đơn phải báo cáo ngay với Chánh án Tòa án;

Bước 3: Chánh án Tòa án phân công ngay một Thẩm phán thụ lý giải quyết đơn.

Bước 4: Trong thời hạn 48 giờ, kể từ thời điểm nhận được đơn yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản, Thẩm phán xem xét về thẩm quyền thụ lý đơn khởi kiện:

Trường hợp yêu cầu khởi kiện thuộc thẩm quyền thì tiếp tục xem xét giải quyết đơn yêu cầu áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản thủ tục như nhận đơn trước khi mở phiên tòa.

Trường hợp yêu cầu khởi kiện không thuộc thẩm quyền thì trả lại đơn khởi kiện, đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời và các chứng cứ kèm theo cho họ.

Khi nào thì Tòa án sẽ hủy bỏ áp dụng biện pháp phong tỏa tài sản?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 138 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về hủy bỏ việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như sau:

- Người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đề nghị hủy bỏ;

- Người phải thi hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nộp tài sản hoặc có người khác thực hiện biện pháp bảo đảm thi hành nghĩa vụ đối với bên có yêu cầu;

- Nghĩa vụ dân sự của bên có nghĩa vụ chấm dứt theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015;

- Việc giải quyết vụ án được đình chỉ theo quy định;

- Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không đúng theo quy định;

- Căn cứ của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không còn;

- Vụ việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;

- Các trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện theo quy định.

Trân trọng!