Xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm theo căn cứ nào?

Nội dung chính

• Căn cứ xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm là gì?
• Chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về thuế để kiến nghị khởi tố vụ án hình sự như thế nào?
• Hồ sơ kiến nghị khởi tố vụ án hình sự đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế ra sao?

Căn cứ xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm là gì?

Căn cứ Điều 9 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm về cơ quan điều tra Quyết định 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định về căn cứ xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm như sau:

1) Qua công tác quản lý thuế, trên cơ sở hồ sơ thu thập được Cơ quan Thuế căn cứ vào:

- Quy định về hành vi trốn thuế tại Luật Quản lý thuế.

- Quy định về các tội phạm tại Bộ luật hình sự như: Tội trốn thuế theo quy định tại Điều 200 của Bộ luật hình sự số 100/2015/QH13 (được sửa đổi, bổ sung tại điểm a, khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự năm 2017); tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước theo quy định tại Điều 203 Bộ luật hình sự năm 2015 và tội vi phạm quy định về bảo quản, quản lý hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước theo quy định tại Điều 204 Bộ luật hình sự năm 2015.

- Kết hợp các thông tin, hồ sơ liên quan như:

+ Doanh nghiệp có giao dịch với các đối tượng liên quan đến các vụ án đang được điều tra, xét xử.

+ Các giao dịch đáng ngờ qua ngân hàng từ Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng chuyển tới Cơ quan Thuế; các giao dịch đáng ngờ do Cơ quan Thuế thu thập, phát hiện được trong quá trình quản lý thuế.

+ Các thông tin từ các cơ quan thuế quốc tế, đơn thư khiếu nại, tố cáo.

+ Các thông tin qua xác minh ban đầu về hoàn thuế, doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh...

2) Trên cơ sở nhận định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm (khoản 1 Điều này), Cơ quan Thuế lập hồ sơ chuyên Cơ quan Điều tra kiến nghị khởi tố kịp thời.

Xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm theo căn cứ nào? (Hình từ Internet)

Chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về thuế để kiến nghị khởi tố vụ án hình sự như thế nào?

Theo Điều 10 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm về cơ quan điều tra Quyết định 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định về chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về thuế để kiến nghị khởi tố vụ án hình sự phạm như sau:

- Các trường hợp chuyển hồ sơ kiến nghị khởi tố

+) Trường hợp kiểm tra thuế, thanh tra thuế mà phát hiện hành vi trốn thuế có dấu hiệu tội phạm thì trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày phát hiện dấu hiệu tội phạm, người ra quyết định thanh tra, kiểm tra phải chuyển hồ sơ vụ việc và văn bản kiến nghị khởi tố đến Cơ quan Điều tra để xem xét khởi tố vụ án hình sự.

+) Khi xem xét vụ vi phạm để quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, thì người có thẩm quyền xử phạt phải có văn bản chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự.

+) Trong quá trình thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu hành vi vi phạm được phát hiện có dấu hiệu tội phạm mà chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự thì người đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải ra quyết định tạm đình chỉ thi hành quyết định đó và trong thời hạn 03 ngày, kể từ ngày tạm đình chỉ phải chuyển hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan liến hành tố tụng hình sự; trường hợp đã thi hành xong quyết định xử phạt thì người đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải chuyển hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự.

- Việc chuyển hồ sơ vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm để truy cứu trách nhiệm hình sự phải được thông báo bằng văn bản cho cá nhân vi phạm đồng thời thông báo ngay bằng văn bản cho Viện Kiểm sát có thẩm quyền biết.

- Tùy từng trường hợp cụ thể hồ sơ, tài liệu sẽ được bàn giao trực tiếp hoặc chuyển qua đường bưu điện. Trường hợp bàn giao trực tiếp các bên phải lập biên bản giao nhận (mẫu số 15/QTTR ban hành kèm theo Quyết định số 1404/QĐ-TCT ngày 28/7/2015 của Tổng cục Trưởng Tổng cục Thuế).

Hồ sơ kiến nghị khởi tố vụ án hình sự đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế ra sao?

Tại Điều 11 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm về cơ quan điều tra Quyết định 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định về hồ sơ kiến nghị khởi tố vụ án hình sự đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế như sau:

Bộ hồ sơ bao gồm những hồ sơ, tài liệu thật cần thiết có liên quan đến việc phát hiện hành vi trốn thuế có dấu hiệu tội phạm, cụ thể như sau:

- Văn bản kiến nghị Cơ quan Điều tra xem xét, khởi tố vụ án hình sự, trong đó nêu rõ dấu hiệu tội phạm, đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật, hậu quả thiệt hại do hành vi vi phạm pháp luật gây ra, thời gian, địa điểm xảy ra hành vi vi phạm pháp luật (mẫu 02 đính kèm).

- Quyết định về việc chuyển hồ sơ vụ vi phạm hành chính có dấu hiệu tội phạm để truy cứu trách nhiệm hình sự (theo mẫu số 08 ban hành kèm theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn).

- Quyết định thanh tra, kiểm tra; biên bản xác minh sự việc (nếu có) có vi phạm pháp luật do Đoàn thanh tra, Đoàn kiểm tra, công chức được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra chuyên ngành lập; báo cáo, giải trình của đối tượng thanh tra, kiểm tra; những thông tin, tài liệu khác có liên quan.

- Báo cáo của Trưởng đoàn thanh tra, Trưởng đoàn kiểm tra về những vi phạm pháp luật của đối tượng thanh tra, kiểm tra có dấu hiệu tội phạm. Trong trường hợp cuộc thanh tra, kiểm tra đã kết thúc, người ra quyết định thanh tra, kiểm tra mới có kiến nghị khởi tố, thì hồ sơ phải có bản trích văn bản kết luận thanh tra, kiểm tra về vụ việc vi phạm pháp luật mà Cơ quan Thuế kiến nghị khởi tố.

- Các hồ sơ, tài liệu khác có liên quan đến từng vụ việc cụ thể.

Trân trọng!