Làm việc cho hộ kinh doanh có được đóng bảo hiểm xã hội hay không?

Nội dung chính

• Quy định về tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp
• Làm việc cho hộ kinh doanh có được đóng bảo hiểm xã hội?
• Trả thêm tiền lương cho người lao động thay nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội được không?

Quy định về tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp

Tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo Bộ luật Lao động 2019 được quy định như thế nào? Cảm ơn!

Trả lời: Tại Điều 168 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, như sau:

Tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp

1. Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; người lao động được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.

Khuyến khích người sử dụng lao động, người lao động tham gia các hình thức bảo hiểm khác đối với người lao động.

2. Trong thời gian người lao động nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội thì người sử dụng lao động không phải trả lương cho người lao động, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

3. Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Làm việc cho hộ kinh doanh có được đóng bảo hiểm xã hội?

Hộ kinh doanh bên em trước đây chỉ mướn người trong nhà làm không có hợp đồng gì cả. Bây giờ em mướn người ngoài vào làm mà làm hợp đồng thì có phải đóng bảo hiểm cho người ta không anh? Hay cái đó chỉ áp dụng cho công ty ạ?

Trả lời: Căn cứ quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nếu không tính đến các trường hợp người lao động làm việc trong các cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang, tổ chức chính trị - xã hội và người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam thì bộ phận người lao động còn lại (người lao động làm việc ở bộ phận ngoài nhà nước) phải đóng bảo hiểm xã hội khi làm việc theo một trong các loại hợp đồng lao động sau:

- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn,

- Hợp đồng lao động xác định thời hạn,

- Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

- Hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng

Như vậy, tiêu chí để xác định người lao động có thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hay không sẽ căn cứ vào loại hợp đồng lao động mà người sử dụng lao động và người lao động ký kết chứ không căn cứ vào người sử dụng lao động là doanh nghiệp hay hộ kinh doanh.

Do đó, trường hợp sử dụng lao động làm việc theo một trong các loại hợp đồng nêu trên thì hộ kinh doanh bên bạn phải đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động.

Lưu ý: Từ ngày 01/01/2021, Bộ luật Lao động 2019 chính thức có hiệu lực. Theo đó, bãi bỏ hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Do vậy, đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc cũng đồng thời thay đổi theo. Chị vui lòng theo dõi, cập nhật sự thay đổi của quy định này để nắm rõ hơn.

Trả thêm tiền lương cho người lao động thay nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội được không?

Xin Luật sư tư vấn giúp: Công ty đang cần thuê lao động nấu ăn công nghiệp, ký hợp đồng lao động 1 năm và trả bảo hiểm xã hội vào lương để họ tự đóng BHXH tự nguyện có được không? Như thế thì công ty vẫn tuân thủ nghĩa vụ về bảo hiểm xã hội cho người lao động. Do không được định biên lao động nên không thể tăng lao động phục vụ phụ trợ do đó không thể đóng BHXH cho người lao động.

Trả lời: Căn cứ quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nếu chỉ xét đối tượng người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, thì các trường hợp sau bắt buộc người sử dụng lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động:

- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng.

Lưu ý: Từ năm 2021, khi Bộ luật Lao động 2019 chính thức có hiệu lực, chỉ còn 2 loại hợp đồng lao động là hợp đồng lao động xác định thời hạn và hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

Đối chiếu với trường hợp của chị, công ty chị thuê lao động nấu ăn công nghiệp, ký hợp đồng lao động có thời hạn 1 năm thì bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội cho những người lao động này. Vấn đề định biên lao động là vấn đề nội bộ của công ty, công ty phải tự giải quyết, tuy nhiên, trường hợp đã ký hợp đồng lao động với người lao động thì công ty phải có nghĩa vụ đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội cho họ.

Việc trả thêm vào tiền lương của người lao động một khoản tương đương với tiền đóng bảo hiểm xã hội chỉ áp dụng cho những trường hợp người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc như lao động thử việc, người giúp việc gia đình,...còn trường hợp của công ty chị không được phép thay thế nghĩa vụ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động bằng hình thức này.

Trân trọng!