Không đủ khả năng thanh toán nợ vay ngân hàng có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

- Trong trường hợp bạn vay tiền dưới hình thức tín chấp thì bạn có nghĩa vụ trả nợ theo hợp đồng đã giao kết giữa bạn và ngân hàng. Trong trường hợp đến hạn trả nợ mà bạn không có khả năng chi trả khoản nợ này thì ngân hàng có quyền khởi kiện bạn vi phạm hợp đồng theo thủ tục tố tụng dân sự và không phát sinh trách nhiệm hình sự.

- Căn cứ Điều 140 Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009 quy định về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản như sau:

1. Người nào có một trong những hành vi sau đây  chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ bốn triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới bốn triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian  dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;

  b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó  vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

d) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

đ) Tái phạm nguy hiểm;

e) Gây hậu quả nghiêm trọng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;

b)  Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm và bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản hoặc một trong hai hình phạt này.

Tuy nhiên trong trường hợp đến hạn trả nợ mà bạn không có khả năng chi trả và có hành vi không nghe điện thoại từ phía ngân hàng hay có dấu hiệu bỏ trốn nhằm trốn tránh thực hiện nghĩa vụ trả nợ thì có thể cấu thành tội phạm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 140 Bộ luật hình sự 1999 nêu trên. Đối với hành vi vay tiền có gía trị ba mươi triệu đồng của bạn sau đó trốn tránh nghĩa vụ trả nợ thì bạn có thể bị cấu thành tội phạm hình sự tại Khoản 1 Điều 140 Bộ luật hình sự 1999.

Trên đây là tư vấn của Ban biên tập Thư Ký Luật về chịu trách nhiệm hình sự khi không đủ khả năng trả nợ vay ngân hàng. Bạn nên tham khảo chi tiết Bộ luật hình sự 1999 để nắm rõ quy định này.

Trân trọng!