Một sổ đỏ có được thế chấp ở nhiều ngân hàng?

Điều 324 Bộ luật Dân sự 2005 quy định trường hợp một tài sản đảm bảo thực hiện nhiều nghĩa vụ như sau:

“1. Một tài sản có thể được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự, nếu có giá trị tại thời điểm xác lập giao dịch bảo đảm lớn hơn tổng giá trị các nghĩa vụ được bảo đảm, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.

2. Trong trường hợp một tài sản được bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ thì bên bảo đảm phải thông báo cho bên nhận bảo đảm sau biết về việc tài sản bảo đảm đang được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ khác. Mỗi lần bảo đảm phải được lập thành văn bản”.

Như vậy về nguyên tắc, bạn có thể dùng quyền sử dụng đất để thế chấp tại hai ngân hàng nếu giá trị mảnh đất đó lớn hơn tổng số tiền vay tại các ngân hàng và phải thông báo cho các ngân hàng mà bạn thế chấp quyền sử dụng đất đó.

Theo Điều 28 Nghị định 163/2006/NĐ-CP ngày 29 tháng 12 năm 2006 của Chính phủ quy định về Giao dịch đảm bảo:

“1. Trong trường hợp các bên có thoả thuận hoặc pháp luật cho phép dùng quyền sử dụng đất hoặc tài sản có đăng ký quyền sở hữu để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự, bên nhận thế chấp hoặc người thứ ba đang giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản phải giao lại giấy chứng nhận đó cho người yêu cầu đăng ký để thực hiện thủ tục đăng ký thế chấp, trừ trường hợp các bên cùng nhận bảo đảm có thoả thuận khác về việc thực hiện đăng ký giao dịch bảo đảm”.

Nếu giữa bạn và ngân hàng thứ nhất không có thỏa thuận khác, theo quy định trên, bạn được quyền yêu cầu ngân hàng này giao lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để bạn thực hiện các thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm thế chấp quyền sử dụng đất đó với ngân hàng thứ hai.

Bên cạnh đó, Điều 325 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định thứ tự ưu tiên thanh toán khi một tài sản đảm bảo thực hiện nhiều nghĩa vụ như sau:

“Thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm được xác định như sau:

1. Trong trường hợp giao dịch bảo đảm được đăng ký thì việc xác định thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm được xác định theo thứ tự đăng ký;

2. Trong trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự mà có giao dịch bảo đảm có đăng ký, có giao dịch bảo đảm không đăng ký thì giao dịch bảo đảm có đăng ký được ưu tiên thanh toán;

3. Trong trường hợp một tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự mà các giao dịch bảo đảm đều không có đăng ký thì thứ tự ưu tiên thanh toán được xác định theo thứ tự xác lập giao dịch bảo đảm”.

Như vậy, trong trường hợp này, bạn có thể thỏa thuận và thống nhất với ngân hàng thứ nhất và ngân hàng thứ hai chấp nhận việc thế chấp quyền sử đụng đất (sổ đỏ) cho nhiều khoản vay tại hai ngân hàng theo những quy định pháp luật nêu trên.