Một số quy định về xử lý đối với chưa thanh niên phạm tội

Trong Bộ luật Hình sự năm 1999 (BLHS) có cả một chương quy định xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội. Người chưa thành niên là người đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi. Khi người chưa thành niên phạm tội thì pháp luật đưa ra những nguyên tắc xử lý đối với họ. Mục đích chủ yếu của việc xử lý người chưa thành niên có hành vi nguy hiểm cho xã hội là nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, trở thành công dân có ích cho xã hội. Đây là nguyên tắc bao trùm mang tính chỉ đạo, thể hiện chính sách hình sự của Đảng và Nhà nước ta trong qua trình xử lý vụ án mà bị can, bị cáo là người chưa thanh niên. Vì vậy, khi áp dụng chính sách hình sự đối với họ cần được cân nhắc để bảo đảm được mục đích giáo dục, uốn nắm, răn đe những hành vi lệch lạc, làm cho họ thấy được những sai lầm, khyết điểm và tự giác sửa chữa cùng với sự giúp đỡ của gia đình, bạn bè, gia đình và xã hội. Khi xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội được tiến hành theo những nguyên tắc đặc biệt, trên tinh thần lấy giáo dục, phòng ngừa là chính, chỉ đưa những người này ra xét xử và áp dụng hình phạt đối với họ trong những trường hợp thật cần thiết và phải căn cứ vào tính chất mức độ nghiêm trọng của hành vi; những đặc điểm về nhân thân và yêu cầu của việc đấu tranh phòng ngừa tội phạm. Hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội được coi là biện pháp cần thiết, cuối cùng, khi các biện pháp giáo dục, phòng ngừa khác không đảm bảo tính giáo dục, răn đe. Khi quyết định hình phạt đối với người chưa thành niên thì mức án đối với họ phải chịu phải nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đã thành niên phạm một tội có cùng tính chất mức độ nguy hiểm. Khi xét xử, nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội, thì Toà án áp dụng một trong các biện pháp tư pháp như giáo dục tại xã, phường, thị trấn; đưa vào trường giáo dưỡng. Đối với người chưa thành niên phạm tội thì không áp dụng hình phạt tù chung thân hoặc hình phạt tử hình đối với họ. Luật cũng quy định không áp dụng hình phạt tiền đối với người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi; không áp dụng hình phạt bổ sung đối với họ. Như luật sư đã nêu thì trường hợp chị nêu có một số người chưa thành niên tham gia vào vụ giết người, cướp tài sản. Đây là loại tội thuộc đặc biệt nghiêm trọng có mức hình phạt cao nhất là tử hình. Vì vậy khi giải quyết vụ án các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ phải xem xét, dựa trên nguyên tắc xử lý đối với chưa thành niên phạm tội để quyết định mức hình phạt phù hợp đối với từng đối tượng cụ thể.