|
BỘ
NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
CỤC BẢO VỆ THỰC VẬT
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 2258/BVTV-QLSVGHR
V/v Sửa đổi, bổ sung Quy trình phòng chống bệnh
đốm nâu hại thanh long
|
Hà Nội, ngày 24
tháng 11 năm 2014
|
Kính gửi: Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh trồng
thanh long
Thanh long là loại cây trồng có giá trị kinh tế
cao, đã được trồng ở nhiều tỉnh thành. Bệnh đốm nâu do nấm Neoscytalidium
dimidiatum gây ra làm giảm giá trị thương phẩm của trái thanh long nghiêm
trọng.
Cục Bảo vệ thực vật đã ban hành Quy trình kỹ thuật
phòng chống bệnh đốm nâu hại thanh long (qui trình tạm thời) theo Công văn số
1448/BVTV-QLSVGHR ngày 9/7/2013 để hướng dẫn nông dân áp dụng phòng chống bệnh.
Nay, Cục Bảo vệ thực vật sửa đổi, bổ sung qui trình kỹ thuật phòng chống bệnh đốm
nâu hại thanh long. Đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT, Chi cục Bảo vệ thực vật các
tỉnh có trồng thanh long tổ chức phổ
biến, hướng dẫn cho nông dân trồng thanh long áp dụng.
Trong quá trình hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện nếu có
vấn đề vướng mắc, đề nghị các Chi cục Bảo vệ thực vật phản ánh về Cục Bảo vệ thực
vật để kịp thời giải quyết.
|
Nơi nhận:
- Như trên;
- Bộ trưởng Cao Đúc Phát (để b/c);
- Thứ trưởng Lê Quốc Doanh (để b/c);
- Cục trưởng Nguyễn Xuân Hồng (để b/c);
- Sở NN&PTNT BT, LA, TG;
- CC BVTV BT, LA, TG;
- Trung tâm BVTV phía Nam;
- Viện KHNNVN;
- Lưu VT, KH, QLSVGHR.
|
KT. CỤC TRƯỞNG
PHÓ CỤC TRƯỞNG
Ngô Tiến Dũng
|
QUY TRÌNH
KỸ THUẬT PHÒNG CHỐNG
BỆNH ĐỐM NÂU HẠI THANH LONG
(Quy trình sửa đổi, bổ sung)
I. MỤC TIÊU
Nhằm đưa ra các biện pháp kỹ thuật tạm thời phòng
trừ bệnh đốm nâu hại thanh long, giảm tổn thất, góp phần bảo vệ và phát triển
sản xuất cây thanh long theo hướng sản xuất an toàn, bền vững.
II. PHẠM VI ÁP DỤNG
Quy trình kỹ thuật tạm thời quản lý bệnh đốm nâu
gây hại cây thanh long được áp dụng trong hệ thống tổ chức chuyên ngành Bảo vệ, Kiểm dịch thực vật và các tổ chức, cá nhân có trồng cây thanh long trên
lãnh thổ Việt Nam.
III. NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ ĐẶC ĐIỂM GÂY HẠI
1. Nguyên nhân, cơ chế gây bệnh
Bệnh đốm nâu được ghi nhận đã, đang xuất hiện ở một
số nước như Trung Quốc, Malaysia, Đài Loan. Ở Việt Nam, một số vườn thanh long
tại các địa phương thuộc tỉnh Bình Thuận và Long An đã xuất hiện loại bệnh này,
tuy mới xuất hiện nhưng bệnh có tốc độ lây lan nhanh và gây hại trên diện rộng.
Nguyên nhân gây bệnh đốm nâu hại thanh long là nấm Neoscytalidium
dimidiatum (Penz) Crous & Slipper (họ Botryosphaeriaceae, bộ
Botryosphaeriales).
Bào tử nấm gây bệnh nảy mầm trên bề mặt tiếp xúc rồi
xâm nhập vào trong mô gây hoại tử, bệnh gây hại cả trên thân cành và quả thanh
long.
2. Triệu chứng bệnh
- Trên thân cành: khi mới xuất hiện, triệu chứng
ban đầu là các vết lõm màu trắng (nên nhiều nơi gọi là bệnh đốm trắng,...), sau
đó vết bệnh nổi lên thành những đốm tròn màu nâu như mắt cua. Trong điều kiện thuận lợi bệnh phát triển
mạnh, các vết bệnh liên kết với nhau làm cho cành thanh long bị sần sùi, gây
thối khô từng mảng.
- Trên quả: tương tự như trên thân cành, những đốm
làm cho vỏ quả trở nên sần sùi thối khô từng mảng. Bệnh nặng có thể gây nám (rám) cả quả làm giảm giá trị
thương phẩm nghiêm trọng.
3. Phương thức lây lan
Bệnh phát sinh phát triển và lây lan nhanh trong
điều kiện thời tiết ẩm ướt, ẩm độ không khí cao, nhất là vào mùa mưa từ tháng 5
đến tháng 11. Bệnh phát sinh gây hại nặng hơn trên những vườn thanh long rậm
rạp, bón nhiều phân đạm, sử dụng nhiều chất kích thích sinh trưởng. Bệnh đốm
nâu cây thanh long lây lan chủ yếu qua: hom giống, cành và quả thanh long bị
bệnh, qua gió, dòng nước chảy và qua một số sinh vật (ốc sên, côn trùng).
IV. BIỆN PHÁP PHÒNG
CHỐNG
Để phòng chống bệnh đốm nâu hại thanh long hiệu quả
phải áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM).
4.1. Biện pháp canh tác
- Làm sạch cỏ
dại trong vườn, không để vườn quá rậm rạp tạo nơi tích lũy bào từ nấm và làm tăng
ẩm độ trong vườn.
- Không tưới nước lên tán cây trong mùa mưa (chỉ
được tưới vào gốc cây), trong mùa khô được tưới phun lên tán cây; không tưới
nước vào chiều tối (vì sẽ tạo điều kiện ẩm độ cho bào tử nấm gây bệnh nảy mầm, gây
hại).
- Cắt bỏ những cành, quả bị bệnh, thu gom và xử lý
tiêu hủy bằng chế phẩm sinh học. Tuyệt đối không bỏ cảnh, quả bị bệnh lại trong
vườn nếu chưa qua xử lý, không vứt bỏ xuống nguồn nước hay các khu vực công cộng khác.
- Không vận chuyển cành, quả bị bệnh từ khu vực có
bệnh sang khu vực khác.
- Cắt bỏ những cành non ra trong mùa mưa, cắt tỉa cành
già hợp lý để tạo độ thông thoáng, giảm
nơi tích lũy nguồn bệnh và giảm ẩm độ trong vườn.
- Sau khi cắt cành, sử dụng các thuốc có chứa đồng
đỏ để sát khuẩn; có thể sử dụng kết hợp
với phun thuốc BVTV.
- Bón phân cân đối, tránh bón thừa phân đạm và sử dụng nhiều lần chất kích
thích sinh trưởng khi cây bị bệnh. Tăng cường bón lân, kali và phân hữu cơ hoai
mục cũng như việc bổ sung thêm phân có
hàm lượng canxi, magiê, silic để tăng sức đề kháng cho cây.
4.2. Sử dụng giống sạch bệnh
Sử dụng giống sạch bệnh để trồng; tuyệt đối không
sử dụng cành bị bệnh để trồng, không sản xuất
giống ở khu vực thanh long đã nhiễm bệnh.
4.3. Biện pháp sinh học
Sử dụng chế
phẩm sinh học Tricoderma trộn với phân hữu cơ bón vào đất để tăng khả năng kiểm
soát nguồn bệnh trong đất. Liều lượng theo khuyến cáo ghi trên bao bì sản phẩm.
4.4. Biện pháp hóa học
- Rắc vôi bột khử trùng trên mặt đất với liều lượng
1 - 2 tấn/ha.
- Thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện bệnh sớm
khi mới chớm xuất hiện để phun trừ kịp thời. Trong mùa mưa, sau mỗi đợt khô kéo
dài cằn chú ý kiểm tra bệnh đốm nâu để phun thuốc phòng bệnh kịp thời. Nếu trời
mưa liên tục nhiều ngày thì ngay sau khi hết đợt mưa cần phun phòng ngay.
- Tạm thời sử dụng các thuốc chứa hoạt chất gốc
đồng, hỗn hợp hoạt chất Azoxytrobin + Difenoconazole để phòng trừ bệnh đốm nâu,
lượng dùng theo khuyến cáo của nhà sản xuất
in trên bao bì.
Chú ý sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng”
và đảm bảo thời gian cách ly ghi trên bao bì.
V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Qui trình này thay thế Qui trình kỹ thuật phòng
chống bệnh đốm nâu thanh long (qui trình tạm thời) ban hành theo Công văn số
1448/BVTV-QLSVGHR ngày 9/7/2013 của Cục BVTV.
Chi cục Bảo vệ thực vật các tỉnh trồng thanh long
có trách nhiệm tổ chức triển khai, hướng dẫn các tổ
chức, cá nhân áp dụng các biện pháp kỹ thuật phòng chống bệnh đốm nâu
hại thanh long.
Trong quá trình thực hiện nếu có vấn đề phát sinh
cần báo cáo kịp thời về Cục Bảo vệ thực vật để cùng phối hợp giải quyết.