Kính
gửi: Các sở giáo dục và đào tạo
Thực hiện Công văn số 4509/BGDĐT-GDTrH ngày 03/9/2015 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học năm học
2015-2016; Công văn số 4668/BGDĐT-GDTrH
ngày 10/9/2015 của Bộ GDĐT về việc
hướng dẫn triển khai mô hình trường học mới Việt Nam cấp trung học cơ sở (THCS) năm học 2015-2016, Bộ GDĐT hướng dẫn
đánh giá học sinh THCS (đối với lớp 6 mở rộng và lớp 7 thực nghiệm) theo mô
hình trường học mới như sau:
I. Mục đích đánh
giá
Đánh giá học sinh THCS mô hình trường
học mới được hiểu là những hoạt động quan sát, theo dõi, trao đổi, kiểm tra, nhận
xét quá trình học tập, rèn luyện của học sinh; tư vấn, hướng dẫn, động viên học
sinh; nhận xét định tính hoặc định lượng về kết quả học tập, rèn luyện, sự hình
thành và phát triển một số năng lực, phẩm chất của học sinh THCS nhằm mục đích
giúp:
1. Học sinh tự rút kinh nghiệm và nhận
xét lẫn nhau trong quá trình học tập, tự điều chỉnh cách học, qua đó dần hình
thành và phát triển năng lực vận dụng kiến thức, khả năng tự học, phát hiện và
giải quyết vấn đề trong môi trường giao tiếp, hợp tác; bồi dưỡng hứng thú học tập
và rèn luyện của học sinh trong quá trình giáo dục.
2. Giáo viên rút kinh nghiệm, điều chỉnh
hoạt động dạy học và giáo dục ngay trong quá trình và kết thúc mỗi giai đoạn dạy
học và giáo dục; kịp thời phát hiện những cố gắng, tiến bộ của học sinh để động
viên, khích lệ; phát hiện những khó khăn chưa thể tự vượt qua của học sinh để
hướng dẫn, giúp đỡ; đưa ra nhận định phù hợp về những ưu điểm nổi bật và những
hạn chế của mỗi học sinh để có biện pháp khắc phục kịp thời nhằm nâng cao chất
lượng, hiệu quả hoạt động học tập, rèn luyện của học sinh.
3. Cán bộ quản lí giáo dục các cấp có
căn cứ để chỉ đạo các hoạt động giáo dục, đổi mới phương pháp và hình thức dạy
học, kiểm tra, đánh giá nhằm đạt hiệu quả giáo dục.
4. Cha mẹ học sinh hoặc người giám hộ
(sau đây gọi chung là cha mẹ học sinh), cộng đồng quan tâm và tham gia nhận
xét, góp ý quá trình và kết quả học tập, rèn luyện, phát triển năng lực, phẩm
chất của học sinh; tích cực hợp tác với nhà trường trong các hoạt động dạy học
và giáo dục học sinh.
II. Nguyên tắc
đánh giá
1. Đánh giá phải hướng tới sự phát
triển phẩm chất và năng lực của học sinh thông qua mức độ đạt chuẩn kiến thức,
kĩ năng, thái độ và các biểu hiện năng lực, phẩm chất của học sinh dựa trên mục
tiêu giáo dục THCS; coi trọng đánh giá để giúp đỡ học sinh về phương pháp học tập.
2. Chú trọng đánh giá thường
xuyên, đa dạng hóa các hình thức và công cụ đánh giá: đánh giá các hoạt động
trên lớp; đánh giá qua hồ sơ học tập, vở học tập; đánh giá qua việc học sinh
báo cáo kết quả thực hiện dự án học tập, nghiên cứu khoa học, kĩ thuật, báo cáo
kết quả thực hành, thí nghiệm; đánh giá qua bài thuyết trình (bài viết, bài
trình chiếu, video clip,…) về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập (sau đây gọi
chung là sản phẩm học tập); kết hợp đánh giá trong quá trình dạy học, giáo dục
và đánh giá tổng kết cuối kỳ, cuối năm học. Kết hợp đánh giá của giáo viên với
tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của học sinh, đánh giá của cha mẹ học sinh và
cộng đồng.
3. Coi trọng đánh giá sự tiến bộ của
mỗi học sinh, không so sánh học sinh này với học sinh khác; coi trọng việc động
viên, khuyến khích sự hứng thú, tính tích cực và vượt khó trong học tập, rèn
luyện của học sinh; giúp học sinh phát huy năng khiếu cá nhân; đảm bảo kịp thời,
công bằng, khách quan, không tạo áp lực cho học sinh, giáo viên và cha mẹ học
sinh.
4. Việc đánh giá học sinh khuyết tật
học hòa nhập phải bảo đảm quyền được chăm sóc và giáo dục đối với tất cả học
sinh theo nguyên tắc động viên, khuyến khích sự nỗ lực và sự tiến bộ của học
sinh là chính.
III. Nội dung
đánh giá
1. Đánh giá hoạt động học tập, sự
tiến bộ và kết quả học tập của học sinh theo chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương
trình giáo dục THCS theo từng môn học và hoạt động giáo dục.
2. Đánh giá sự hình thành và phát
triển một số phẩm chất của học sinh.
3. Đánh giá sự hình thành và phát
triển một số năng lực của học sinh.
IV. Đánh giá
thường xuyên và đánh giá định kỳ
1. Đánh giá
thường xuyên
1.1. Đánh giá thường xuyên là đánh
giá trong quá trình học tập, rèn luyện, của học sinh, được thực hiện theo tiến
trình nội dung của các môn học và hoạt động giáo dục, trong đó có quá trình vận
dụng kiến thức, kĩ năng ở nhà trường, gia đình và cộng đồng.
1.2. Tham gia đánh giá thường
xuyên gồm có: giáo viên, học sinh (tự rút kinh nghiệm và nhận xét, góp ý bạn
qua hoạt động của nhóm, lớp); khuyến khích cha mẹ học sinh và cộng đồng tham
gia nhận xét, góp ý cho học sinh, giáo viên, các hoạt động giáo dục của nhà trường.
1.2.1. Giáo viên đánh giá
a) Đánh giá quá trình học tập của
học sinh
Trong quá trình dạy học, căn cứ
vào đặc điểm và mục tiêu của bài học, của mỗi hoạt động trong bài học, giáo
viên tiến hành một số việc như sau:
- Theo dõi, kiểm tra quá trình và
từng kết quả thực hiện nhiệm vụ của học sinh/nhóm học sinh theo tiến trình dạy
học; quan tâm tiến độ hoàn thành từng nhiệm vụ của học sinh để áp dụng biện
pháp cụ thể, kịp thời giúp đỡ học sinh vượt qua khó khăn. Chấp nhận sự khác
nhau về thời gian và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các học sinh; những học
sinh hoàn thành nhiệm vụ nhanh hơn tiến độ chung thì được giao thêm nhiệm vụ học
tập hoặc giúp đỡ bạn. Hằng tuần, giáo viên lưu ý đến những học sinh có nhiệm vụ
chưa hoàn thành, giúp đỡ kịp thời để học sinh biết cách hoàn thành nhiệm vụ.
- Nếu có nhận xét đặc biệt, giáo
viên ghi vào phiếu, vở, sản phẩm học tập... của học sinh về những kết quả đã
làm được hoặc chưa làm được, mức độ hiểu biết và năng lực vận dụng kiến thức, mức
độ thành thạo các thao tác, kĩ năng cần thiết...
b) Đánh giá sự hình thành và phát
triển phẩm chất, năng lực của học sinh
Giáo viên quan sát các biểu hiện
trong quá trình học tập, sinh hoạt và tham gia các hoạt động tập thể để nhận
xét sự hình thành và phát triển một số phẩm chất, năng lực của học sinh; từ đó
động viên, khích lệ, giúp học sinh khắc phục khó khăn; phát huy ưu điểm và các
phẩm chất, năng lực riêng; điều chỉnh hoạt động, ứng xử để tiến bộ.
(Các biểu hiện phẩm chất và
năng lực nêu ở Phụ lục 1 và Phụ lục 2 kèm theo)
c) Lưu ý
Trong đánh giá thường xuyên giáo
viên không đánh giá bằng cho điểm mà đánh giá bằng nhận xét quá trình và kết quả
học tập của học sinh; chủ yếu dùng lời nói để động viên, góp ý, hướng dẫn học
sinh, đồng thời ghi lại những nhận xét đáng chú ý nhất vào "Sổ tay lên lớp"
như: những kết quả học sinh đã đạt được hoặc chưa đạt được; các biểu hiện cụ thể
về sự hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh; những biện
pháp đã áp dụng và những điều cần đặc biệt lưu ý để giúp cho quá trình theo
dõi, giáo dục đối với cá nhân hoặc nhóm học sinh trong học tập, rèn luyện.
Trong quá trình đánh giá thường xuyên, giáo viên có thể chấm và ghi điểm trên một
số sản phẩm học tập để học sinh tham khảo nhưng không lưu điểm trên các loại hồ
sơ khác.
Để đạt hiệu quả cao trong việc động
viên, khích lệ học sinh, giáo viên cần đặc biệt quan tâm đến đặc điểm tâm sinh
lý, hoàn cảnh riêng... của từng học sinh để có những nhận xét thỏa đáng; biểu
dương, khen ngợi kịp thời đối với từng thành tích, tiến bộ giúp học sinh tự tin
vươn lên; tuyệt đối tránh những nhận xét có tính xúc phạm, làm tổn thương tâm
lý học sinh.
Giáo viên kịp thời trao đổi với
cha mẹ học sinh và những người có trách nhiệm để có thêm thông tin và phối hợp
giúp cho sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh.
Hằng tháng, đối với những học
sinh cần được quan tâm nhiều hơn, giáo viên ghi nhận xét vào "Sổ tay lên lớp"
của giáo viên về thành tích hoặc hạn chế nổi bật trong học tập và rèn luyện;
các biểu hiện của phẩm chất, năng lực; dự kiến áp dụng biện pháp cụ thể, riêng
biệt nhằm bồi dưỡng học sinh có năng khiếu, giúp đỡ kịp thời những học sinh
chưa hoàn thành nội dung học tập môn học và hoạt động giáo dục trong tháng.
1.2.2. Học sinh tự đánh giá và
tham gia nhận xét, góp ý bạn, nhóm bạn
- Học sinh tự rút kinh nghiệm ngay
trong quá trình hoặc sau khi thực hiện từng nhiệm vụ học tập, hoạt động giáo dục
khác; trao đổi với giáo viên để được góp ý, hướng dẫn.
- Học sinh tham gia nhận xét, góp
ý bạn, nhóm bạn ngay trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập môn học và
hoạt động giáo dục; thảo luận, hướng dẫn, giúp đỡ bạn hoàn thành nhiệm vụ.
1.2.3. Cha mẹ học sinh tham gia
đánh giá
Cha mẹ học sinh được khuyến khích
phối hợp với giáo viên và nhà trường động viên, giúp đỡ học sinh học tập, rèn
luyện; được giáo viên hướng dẫn tham dự, quan sát, hỗ trợ các hoạt động của học
sinh; trao đổi với giáo viên bằng các hình thức phù hợp như lời nói, viết
thư... về các nhận xét, các biện pháp giúp đỡ học sinh.
1.3. Chú trọng đánh giá thường
xuyên đối với tất cả học sinh: đánh giá qua các hoạt động trên lớp; đánh giá
qua hồ sơ học tập, vở học tập; đánh giá qua việc học sinh báo cáo kết quả thực
hiện một dự án học tập, nghiên cứu khoa học, kĩ thuật, báo cáo kết quả thực
hành, thí nghiệm; đánh giá qua bài thuyết trình (bài viết, bài trình chiếu,
video clip,…) về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập. Giáo viên có thể sử dụng
các hình thức đánh giá nói trên thay cho các bài kiểm tra định kỳ giữa Học kỳ I
và giữa Học kỳ II.
2. Đánh giá định
kì kết quả học tập
2.1. Việc đánh giá định kì được áp
dụng với tất cả các môn học thông qua các bài kiểm tra. Bài kiểm tra định kì của
các môn Ngữ văn, Toán, Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Tin học có thời lượng
90 phút; các môn còn lại có thời lượng 45 phút.
2.1.1. Các bài kiểm tra định kì
- Các bài kiểm tra giữa và cuối Học
kì I, giữa Học kì II và cuối năm học nhằm giúp cho giáo viên, học sinh và cha mẹ
học sinh đánh giá được kết quả học tập của học sinh và "nhìn lại" quá
trình đánh giá thường xuyên trước đó. Điểm số của các bài kiểm tra giữa học kì
không được tính vào kết quả đánh giá cuối Học kì I và cuối năm học. Nhà trường,
giáo viên chủ động bố trí thời gian thực hiện các bài kiểm tra giữa kì phù hợp
với kế hoạch dạy học bộ môn. Đánh giá qua bài kiểm tra định kì được lượng hóa bằng
điểm số theo thang điểm 10 hoặc quy đổi về thang điểm 10, kết hợp với nhận xét
những ưu điểm, hạn chế và sửa lỗi, góp ý cho học sinh. Nội dung nhận xét phải
thỏa đáng, phù hợp với điều kiện học tập, sự tiến bộ, đặc điểm tâm lý học sinh;
tránh những nhận xét chung chung, theo mẫu hay những nhận xét mang tính xúc phạm
làm tổn thương tâm lý học sinh. Đối với học sinh có kết quả bài kiểm tra định
kì không phù hợp với những nhận xét trong quá trình học tập (quá trình học tập
tốt nhưng kết quả kiểm tra quá kém hoặc ngược lại), giáo viên cần tìm hiểu rõ
nguyên nhân, nếu thấy cần thiết và hợp lí thì có thể cho học sinh kiểm tra lại.
- Các bài kiểm tra cuối Học kì I
và cuối năm học nhằm đánh giá kết quả học tập của học sinh; điểm số mà học sinh
đạt được trong các bài kiểm tra Học kì I và cuối năm học được ghi nhận trong hồ
sơ đánh giá học sinh.
2.1.2. Đề kiểm tra định kì
Đề kiểm tra bao gồm các câu hỏi,
bài tập (tự luận hoặc/và trắc nghiệm) theo 4 mức độ yêu cầu:
- Nhận biết: học sinh nhận biết,
nhắc lại hoặc mô tả đúng kiến thức, kĩ năng đã học khi được yêu cầu.
- Thông hiểu: học sinh diễn đạt
đúng kiến thức hoặc mô tả đúng kĩ năng đã học bằng ngôn ngữ theo cách của riêng
mình, có thể thêm các hoạt động phân tích, giải thích, so sánh; áp dụng trực tiếp
(làm theo mẫu) kiến thức, kĩ năng đã biết để giải quyết các tình huống, vấn đề
trong học tập.
- Vận dụng: học sinh kết nối và sắp
xếp lại các kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết thành công tình huống, vấn
đề tương tự tình huống, vấn đề đã học.
- Vận dụng cao: học sinh vận dụng
được các kiến thức, kĩ năng để giải quyết các tình huống, vấn đề mới, không giống
với những tình huống, vấn đề đã được hướng dẫn; đưa ra những phản hồi hợp lí
trước một tình huống, vấn đề mới trong học tập hoặc trong cuộc sống.
Tỷ lệ số câu hỏi, bài tập thuộc
các phân môn trong bài kiểm tra đối với các môn Khoa học tự nhiên, Khoa học xã
hội phù hợp với nội dung phân môn đã học tính đến thời điểm kiểm tra.
Căn cứ vào mức độ phát triển năng
lực của học sinh ở từng học kỳ và từng khối lớp, giáo viên và nhà trường xác định
tỷ lệ các câu hỏi, bài tập theo 4 mức độ yêu cầu trong các bài kiểm tra trên
nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp với đối tượng học sinh và tăng dần tỷ lệ các câu
hỏi, bài tập ở mức độ yêu cầu vận dụng, vận dụng cao.
2.2. Việc kiểm tra, đánh giá đối với
các môn ngoại ngữ được thực hiện theo hướng dẫn riêng của từng ngoại ngữ nhưng
chỉ ghi điểm của bài kiểm tra Học kì I và bài kiểm tra cuối năm học vào sổ đánh
giá học sinh theo hướng dẫn tại Mục 2.1 văn bản này.
2.3. Đối với Hoạt động giáo dục
(Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục)
Căn cứ chuẩn kiến thức, kỹ năng của
môn học quy định trong Chương trình giáo dục phổ thông, thái độ tích cực và sự
tiến bộ của học sinh để nhận xét kết quả bài kiểm tra định kỳ theo hai mức:
a) Đạt yêu cầu: Nếu đảm bảo ít nhất
một trong hai điều kiện sau:
- Thực hiện được cơ bản các yêu cầu
chuẩn kiến thức, kỹ năng đối với nội dung trong bài kiểm tra;
- Có cố gắng, tích cực học tập và
tiến bộ rõ rệt trong thực hiện các yêu cầu chuẩn kiến thức, kỹ năng đối với nội
dung trong bài kiểm tra.
b) Chưa đạt yêu cầu: Các trường hợp
còn lại.
V. Tổng hợp
đánh giá định kỳ và xét khen thưởng
1. Vào cuối học kì I và cuối năm học,
hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phối hợp với các giáo viên bộ môn để
đánh giá tổng hợp từng học sinh:
1.1. Nhận xét quá trình và kết quả
học tập từng môn học: những đặc điểm nổi bật, sự tiến bộ, hạn chế, mức độ hoàn
thành nhiệm vụ học tập theo chuẩn kiến thức, kĩ năng; năng khiếu, hứng thú về từng
môn học/hoạt động giáo dục; những nội dung học tập chưa hoàn thành (nếu có).
Đánh giá từng học sinh thuộc một trong hai mức: "Hoàn thành" hoặc
"Có nội dung chưa hoàn thành".
1.2. Dựa vào những biểu hiện nổi bật
của năng lực để nhận xét về sự tiến bộ, mức độ hình thành và phát triển theo từng
nhóm năng lực của học sinh; góp ý với học sinh, khuyến nghị với nhà trường, cha
mẹ học sinh. Đánh giá từng học sinh thuộc một trong hai mức: "Đạt" hoặc
"Còn hạn chế”.
1.3. Dựa vào những biểu hiện nổi bật
của phẩm chất để nhận xét về sự tiến bộ, mức độ hình thành và phát triển theo từng
nhóm phẩm chất của học sinh; góp ý với học sinh, khuyến nghị với nhà trường,
cha mẹ học sinh. Đánh giá từng học sinh thuộc một trong hai mức: "Đạt"
hoặc "Cần rèn luyện thêm".
1.4. Xét khen thưởng học sinh
Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn tập
thể học sinh bình bầu những học sinh đạt thành tích nổi bật hay có tiến bộ vượt
bậc trong các nội dung đánh giá, đạt thành tích nổi bật trong các phong trào
thi đua, các cuộc thi; tham khảo ý kiến của giáo viên bộ môn và cha mẹ học
sinh; tổng hợp và lập danh sách đề nghị hiệu trưởng tặng giấy khen hoặc đề nghị
cấp trên khen thưởng.
Học sinh có thành tích đột xuất có
thể được xét khen thưởng đột xuất hoặc khen thưởng cuối học kỳ, cuối năm học.
Nội dung, số lượng học sinh được
khen thưởng, tuyên dương do hiệu trưởng quyết định.
1.5. Lưu ý: Đối với học sinh khuyết
tật học theo phương thức giáo dục hòa nhập, nếu khả năng của học sinh có thể
đáp ứng được yêu cầu chương trình giáo dục chung thì được đánh giá như đối với
học sinh bình thường nhưng có giảm nhẹ yêu cầu về kết quả học tập. Những môn học
hoặc hoạt động giáo dục mà học sinh không có khả năng đáp ứng yêu cầu chung thì
được đánh giá theo yêu cầu của kế hoạch giáo dục cá nhân. Việc đánh giá học
sinh khuyết tật phải dựa trên sự nỗ lực và tiến bộ của học sinh.
2. Giáo viên chủ nhiệm ghi nhận
xét, kết quả tổng hợp đánh giá vào học bạ, phản ánh được mức độ hoàn thành chương
trình và xác định những nhiệm vụ, những điều cần khắc phục, giúp đỡ đối với từng
học sinh khi bắt đầu vào Học kì II hoặc bắt đầu năm học mới.
VI. Hồ sơ đánh
giá
1. Hồ sơ đánh giá được coi là minh
chứng cho quá trình học tập, rèn luyện và kết quả học tập của học sinh; là
phương tiện giúp cho việc thông tin nhằm tăng cường sự phối hợp giáo dục học
sinh giữa giáo viên, nhà trường với cha mẹ học sinh.
2. Hồ sơ đánh giá theo năm học của
mỗi học sinh
2.1. Sổ đánh giá học sinh (Phụ lục
3)
Sổ đánh giá học sinh là hồ sơ của
trường, lớp để ghi nhận kết quả học tập và rèn luyện của học sinh trong một học
kỳ, một năm học, do văn phòng nhà trường chịu trách nhiệm trước hiệu trưởng về
việc quản lý, được in ra và xác lập xong trong Học kỳ I lớp 6; khi sửa chữa (nếu
có) dùng mực đỏ gạch ngang điểm cũ, ghi điểm mới vào phía trên bên phải vị trí
ghi điểm cũ, ký xác nhận về sự sửa chữa bên cạnh điểm đã sửa. Học sinh thôi học
hoặc bỏ học được ghi chú thích rõ bằng bút mực đỏ.
Điểm bài kiểm tra định kì do giáo
viên bộ môn trực tiếp ghi vào sổ đánh giá học sinh theo cột, mục quy định sau mỗi
học kỳ, cuối năm học. Giáo viên chủ nhiệm trực tiếp ghi những biểu hiện đáng
chú ý về sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của một số học sinh: học
sinh có năng lực, phẩm chất nổi bật; học sinh có sự tiến bộ nổi bật; học sinh cần
theo dõi, giúp đỡ thêm…
2.2. Học bạ (Phụ lục 4)
Học bạ là hồ sơ cá nhân, ghi nhận
kết quả học tập và rèn luyện của học sinh từ lớp 6 đến lớp 9 do nhà trường trực
tiếp quản lý (Học sinh khuyết tật sử dụng Kế hoạch giáo dục cá nhân thay cho học
bạ). Học bạ được in ra và xác lập xong trong Học kì I lớp 6; có dấu giáp lai giữa
hai trang liên tiếp bằng dấu của nhà trường. Học bạ chỉ trả lại học sinh khi
thôi học, chuyển trường, tốt nghiệp ra trường.
Ghi đầy đủ nhận xét những biểu hiện
nổi bật về mức độ hình thành phẩm chất và năng lực của học sinh; điểm kiểm tra
định kỳ cuối năm, có chữ ký xác nhận của giáo viên bộ môn; được lên lớp hoặc ở
lại lớp; nhận xét của giáo viên chủ nhiệm và phê duyệt học bạ của hiệu trưởng
theo từng năm học và những thông tin khác.
- Đối với môn Khoa học tự nhiên:
có đầy đủ chữ ký của giáo viên dạy 3 phân môn Vật lý, Hóa học, Sinh học;
- Đối với môn Khoa học xã hội: có
đầy đủ chữ ký của giáo viên dạy 2 phân môn Lịch sử, Địa lý;
- Đối với môn Hoạt động giáo dục:
có đầy đủ chữ ký của giáo viên dạy 3 phân môn Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục.
2.3. Bài kiểm tra định kì cuối học
kì I và cuối năm học
2.4. Nội dung các nhận xét về
thành tích nổi bật hoặc những điều cần lưu ý trong học tập và rèn luyện của học
sinh được rút ra từ "Sổ tay lên lớp" của giáo viên.
2.5. Các sản phẩm học tập khác
như: Bài dự thi, Dự án dự thi khoa học, kĩ thuật đã đoạt giải,… (nếu có);
2.6. Phiếu hoặc sổ liên lạc trao đổi
ý kiến của cha mẹ học sinh (nếu có);
2.7. Giấy chứng nhận, giấy khen,
huy chương,... xác nhận thành tích của học sinh trong năm học (nếu có).
3. Khuyến khích giáo viên, nhà trường
sử dụng máy tính (với phần mềm chuyên dụng hoặc các phần mềm thông dụng như
word, excel...) để ghi chép và lưu trữ hồ sơ đánh giá học sinh. Cuối mỗi năm học
hoặc khi cần thiết, hồ sơ đánh giá học sinh được in ra để giáo viên và lãnh đạo
nhà trường kí tên, đóng dấu và lưu giữ tại nhà trường.
4. Đối với học sinh chuyển đi khỏi lớp
mô hình trường học mới, hồ sơ đánh giá học sinh hoàn thiện theo hướng dẫn này
được nộp vào cơ sở giáo dục mới và kết hợp với hồ sơ ở trường mới. Đối với học
sinh chuyển đến lớp mô hình trường học mới, hồ sơ đánh giá học sinh gồm hồ sơ học
tại trường cũ (cập nhật đến thời điểm chuyển đến) và hồ sơ đánh giá thực hiện
theo hướng dẫn này.
VII. Sử dụng kết
quả đánh giá
1. Xét hoàn thành chương trình lớp
học: Học sinh được xác nhận hoàn thành chương trình lớp học phải đảm bảo các điều
kiện sau:
- Điểm các bài kiểm tra định kì cuối
năm học các môn Ngữ văn, Toán, Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Giáo dục
công dân, Công nghệ, Tin học; điểm trung bình cả năm môn Tiếng Anh: Đạt 5 điểm
trở lên. Kết quả đánh giá định kì hoạt động giáo dục (Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục):
Đạt yêu cầu.
- Tổng hợp đánh giá cuối năm học đối
với tất cả các môn học, hoạt động giáo dục: Hoàn thành; Mức độ hình thành và
phát triển năng lực: Đạt; Mức độ hình thành và phát triển phẩm chất: Đạt.
2. Đối với học sinh chưa hoàn
thành chương trình lớp học, hiệu trưởng phân công giáo viên lập kế hoạch, trực
tiếp hướng dẫn, giúp đỡ từng học sinh; đánh giá bổ sung để xét hoàn thành chương
trình lớp học vào đầu năm học mới.
3. Đối với những học sinh đã được
giáo viên trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ mà vẫn chưa đạt một trong các điều kiện
quy định tại điểm 1 mục này, tùy theo mức độ chưa hoàn thành ở các môn học, hoạt
động giáo dục, bài kiểm tra định kì, mức độ hình thành và phát triển một số
năng lực, phẩm chất, giáo viên lập danh sách báo cáo hiệu trưởng xem xét,
quyết định việc lên lớp hoặc ở lại lớp.
Đối với những học sinh có nội dung
chưa hoàn thành trong kết quả học tập, được lên lớp hay không được lên lớp, đều
cần rèn luyện thêm về phẩm chất hoặc năng lực và đầu năm học mới được bàn giao
cho giáo viên lớp mới để được tiếp tục giúp đỡ tiến bộ.
4. Kết quả xét hoàn thành chương
trình lớp học được ghi vào học bạ.
VIII. Tổ chức
thực hiện
1. Trách
nhiệm của sở GDĐT, phòng GDĐT
1.1. Tổ chức phổ biến, hướng dẫn kỹ
mục đích, nguyên tắc, nội dung và cách thức đánh giá học sinh THCS cho cán bộ
quản lý, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh các trường mô hình trường học mới;
đồng thời có biện pháp tuyên truyền, giải thích, tạo sự đồng thuận cho cộng đồng
xã hội trên địa bàn.
1.2. Chỉ đạo các cấp quản lý và
các trường tổ chức thực hiện tốt công tác đánh giá học sinh THCS mô hình trường
học mới; báo cáo kết quả thực hiện về Bộ GDĐT.
2. Trách
nhiệm của hiệu trưởng
2.1. Phối hợp tổ chức công tác
tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên, học sinh, cha mẹ học
sinh và cộng đồng xã hội trên địa bàn về hoạt động đánh giá trong mô hình trường
học mới cấp THCS. Huy động sự tham gia thường xuyên của gia đình, cộng đồng vào
hoạt động đánh giá học sinh.
2.2. Tổ chức thực hiện đánh giá học
sinh; khen thưởng học sinh; báo cáo kết quả thực hiện về phòng GDĐT.
2.3. Chỉ đạo xây dựng và thực hiện
kế hoạch bồi dưỡng, giúp đỡ học sinh; xét hoàn thành chương trình lớp học, cấp
học; xét lên lớp; duyệt kết quả đánh giá học sinh cuối năm học; quản lí học bạ
trong thời gian học sinh học ở trường.
2.4. Tiếp nhận, giải quyết ý kiến
thắc mắc, đề nghị của học sinh, cha mẹ học sinh về nhận xét, đánh giá, khen thưởng
theo phạm vi và quyền hạn của hiệu trưởng.
2.5. Hướng dẫn giáo viên sử dụng mẫu
học bạ theo quy định của Bộ GDĐT.
3. Trách
nhiệm của giáo viên
3.1. Giáo viên chủ nhiệm
a) Chịu trách nhiệm chính, phối hợp
giáo viên bộ môn trong việc đánh giá kết quả học tập, phẩm chất, năng lực của học
sinh; hoàn thành hồ sơ đánh giá học sinh theo quy định; tổng hợp đánh giá kết
quả học tập, rèn luyện của học sinh.
b) Có trách nhiệm thông báo đánh
giá quá trình học tập, rèn luyện và kết quả học tập của học sinh cho cha mẹ học
sinh giữa học kì I, cuối học kì I, giữa học kì II, cuối năm học hoặc khi được
yêu cầu; không thông báo trước lớp và trong cuộc họp cha mẹ học sinh những điểm
còn hạn chế của học sinh; duy trì mối liên hệ với cha mẹ học sinh để phối hợp
giáo dục học sinh.
3.2. Giáo viên bộ môn
a) Chịu trách nhiệm đánh giá quá
trình học tập, phẩm chất, năng lực và kết quả học tập của học sinh đối với môn
học và hoạt động giáo dục theo quy định.
b) Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm,
giáo viên dạy cùng lớp, cha mẹ học sinh lập kế hoạch, thực hiện kế hoạch bồi dưỡng,
giúp đỡ học sinh học tập, rèn luyện đối với môn học và hoạt động giáo dục.
c) Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm
lớp đánh giá quá trình học tập, phẩm chất, năng lực và kết quả học tập của học
sinh, hoàn thành hồ sơ đánh giá học sinh.
4. Trách
nhiệm và quyền của học sinh
4.1. Thực hiện tốt các nhiệm vụ
quy định trong Điều lệ trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ
thông có nhiều cấp học; tiếp nhận sự giáo dục để luôn tiến bộ.
4.2. Có quyền nêu ý kiến và được
nhận sự hướng dẫn, giải thích của giáo viên, hiệu trưởng về kết quả đánh giá.
Hướng dẫn này được áp dụng từ năm
học 2015-2016, không áp dụng các quy định trái với văn bản này đối với học sinh
THCS mô hình trường học mới. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn hoặc vấn
đề phát sinh, các sở GDĐT báo cáo về Bộ GDĐT (qua Vụ Giáo dục Trung học) để kịp
thời hỗ trợ, giải quyết./.
|
Nơi nhận:
- Như trên;
- Bộ trưởng (để báo cáo);
- Các Thứ trưởng (để biết);
- Các đơn vị liên quan thuộc Bộ (để phối hợp thực hiện);
- Lưu VT, Vụ GDTrH.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Nguyễn Vinh Hiển
|
PHỤ LỤC 1
CÁC BIỂU HIỆN PHẨM CHẤT CỦA HỌC SINH
TRUNG HỌC CƠ SỞ
(Kèm theo Công văn số 4669/BGDĐT-GDTrH, ngày 10 tháng 9 năm 2015)
|
Phẩm chất
|
Biểu hiện
|
|
1. Sống yêu
thương
|
a) Yêu Tổ quốc: Có ý thức tìm hiểu và gìn giữ các
truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam; quan tâm đến những sự kiện chính
trị, thời sự nổi bật ở địa phương, trong nước và quốc tế.
|
|
b) Giữ gìn, phát huy truyền thống gia đình Việt
Nam: Yêu mến, quan tâm, giúp đỡ các thành viên gia đình; giữ gìn và phát huy
truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ; thực hiện trách nhiệm đối với gia
đình.
|
|
c) Giữ gìn, phát huy giá trị các di sản văn hoá của
quê hương, đất nước: Tôn trọng, giữ gìn và tuyên truyền, nhắc nhở người khác
cùng giữ gìn di sản văn hoá của quê hương, đất nước.
|
|
d) Tôn trọng các nền văn hoá trên thế giới: Tôn
trọng các dân tộc, các quốc gia và các nền văn hoá trên thế giới.
|
|
đ) Nhân ái, khoan
dung: Phản đối cái ác, cái xấu, phê phán và tham gia ngăn chặn các hành vi bạo
lực; tích cực tham gia các hoạt động tập thể, xã hội; sẵn sàng cộng tác với mọi
người xung quanh; tôn trọng sự
khác biệt của mỗi người.
|
|
e) Yêu thiên nhiên: Có ý thức tìm hiểu và sẵn
sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền, chăm sóc, bảo vệ thiên nhiên; phản
đối những hành vi phá hoại thiên nhiên.
|
|
2. Sống tự chủ
|
a) Trung thực: Phê phán các hành vi gian dối
trong học tập và trong cuộc sống.
|
|
b) Tự trọng: Cư xử đúng mực và luôn làm tròn nhiệm
vụ của mình.
|
|
c) Tự lực: Chủ động, tích cực học hỏi để thực hiện
những công việc hàng ngày của bản thân trong học tập và trong cuộc sống; phê
phán những hành vi sống dựa dẫm, ỷ lại.
|
|
d) Chăm chỉ, vượt khó: Siêng năng trong học tập
và lao động; ý thức được thuận lợi, khó khăn trong học tập và sinh hoạt của bản
thân và chủ động khắc phục vượt qua.
|
|
đ) Tự hoàn thiện: Có ý thức rèn luyện, tự hoàn
thiện bản thân theo các giá trị xã hội.
|
|
3. Sống trách
nhiệm
|
a) Tự nguyện: Không đổ lỗi cho người khác, có ý
thức và tìm cách khắc phục hậu quả do mình đã gây ra; quan tâm đến các công
việc chung.
|
|
b) Chấp hành kỷ luật: Tìm hiểu và chấp hành những
quy định chung của tập thể và cộng đồng; tránh những hành vi vi phạm kỷ luật.
|
|
c) Tuân thủ pháp luật: Tôn trọng và tuân thủ các
quy định của pháp luật.
|
|
d) Bảo vệ nội quy, pháp luật: Phê phán những hành
vi trái quy định của nội quy, pháp luật.
|
PHỤ LỤC 2
CÁC BIỂU HIỆN NĂNG LỰC CỦA HỌC SINH
TRUNG HỌC CƠ SỞ
(Kèm theo Công văn số 4669/BGDĐT-GDTrH, ngày 10 tháng 9 năm 2015)
|
Năng lực
|
Biểu hiện
|
|
1. Năng lực tự
học
|
a) Xác định mục tiêu học tập: Xác định được nhiệm
vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực
phấn đấu thực hiện.
|
|
b) Lập kế hoạch và thực hiện cách học: Lập và thực
hiện kế hoạch học tập; thực hiện các cách học: Hình thành cách ghi nhớ của bản
thân; phân tích nhiệm vụ học tập để lựa chọn được các nguồn tài liệu đọc phù
hợp: các đề mục, các đoạn bài ở sách giáo khoa, sách tham khảo, Internet; lưu
giữ thông tin có chọn lọc bằng ghi tóm tắt, bằng bản đồ khái niệm, bảng, các
từ khoá; ghi chú bài giảng của giáo viên theo các ý chính; tra cứu tài liệu
thư viện.
|
|
c) Đánh giá và điều chỉnh việc học: Nhận ra và điều
chỉnh những sai sót, hạn chế của bản thân khi được giáo viên, bạn bè góp ý;
chủ động tìm kiếm sự hỗ trợ của người khác khi gặp khó khăn trong học tập.
|
|
2. Năng lực giải
quyết vấn đề và sáng tạo
|
a) Phát hiện và làm rõ vấn đề: Phân tích được tình
huống trong học tập; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập.
|
|
b) Đề xuất, lựa chọn giải pháp: Xác định được và
biết tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đề; đề xuất được giải pháp giải
quyết vấn đề.
|
|
c) Thực hiện và đánh giá giải pháp giải quyết vấn
đề: Thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề và nhận ra sự phù hợp hay không phù
hợp của giải pháp thực hiện.
|
|
d) Nhận ra ý tưởng mới: Xác định và làm rõ thông
tin, ý tưởng mới; phân tích, tóm tắt những thông tin liên quan từ nhiều nguồn
khác nhau.
|
|
đ) Hình thành và triển khai ý tưởng mới: Phát hiện
yếu tố mới, tích cực trong những ý kiến của người khác; hình thành ý tưởng dựa
trên các nguồn thông tin đã cho; đề xuất giải pháp cải tiến hay thay thế các
giải pháp không còn phù hợp; so sánh và bình luận được về các giải pháp đề xuất.
|
|
e) Tư duy độc lập: Đặt các câu hỏi khác nhau về một
sự vật, hiện tượng; chú ý lắng nghe và tiếp nhận thông tin, ý tưởng với sự
cân nhắc, chọn lọc; quan tâm tới các chứng cứ khi nhìn nhận, đánh giá sự vật,
hiện tượng; đánh giá vấn đề, tình huống dưới những góc nhìn khác nhau.
|
|
3. Năng lực thẩm
mỹ
|
a) Nhận ra cái đẹp: Có cảm xúc và chính kiến cá
nhân trước hiện tượng trong tự nhiên, đời sống xã hội và nghệ thuật.
|
|
b) Diễn tả, giao lưu thẩm mỹ: Giới thiệu được, tiếp
nhận có chọn lọc thông tin trao đổi về biểu hiện của cái đẹp trong tự nhiên,
trong đời sống xã hội, trong nghệ thuật và trong tác phẩm của mình, của người
khác.
|
|
c) Tạo ra cái đẹp: Diễn tả được ý tưởng của mình
theo chủ đề sáng tác, sử dụng công cụ, kỹ thuật và vật liệu sáng tác phù hợp
trong sáng tác mỹ thuật.
|
|
4. Năng lực thể
chất
|
a) Sống thích ứng và hài hòa với môi trường: Nêu
được cơ sở khoa học của chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, các biện pháp giữ gìn vệ
sinh, phòng bệnh, bảo vệ sức khoẻ; tự vệ sinh cá nhân đúng cách, lựa chọn
cách ăn, mặc, hoạt động phù hợp với thời tiết và đặc điểm phát triển của cơ
thể; thực hành giữ gìn vệ sinh môi trường sống xanh, sạch, không ô nhiễm.
|
|
b) Rèn luyện sức khoẻ thể lực: Thường xuyên, tự
giác tập luyện thể dục, thể thao; lựa chọn tham gia các hoạt động thể dục, thể
thao phù hợp với tăng tiến về sức khoẻ, thể lực, điều kiện sống và học tập của
bản thân và cộng đồng.
|
|
c) Nâng cao sức khoẻ tinh thần: Lạc quan và biết
cách thích ứng với những điều kiện sống, học tập, lao động của bản thân; có
khả tự điều chỉnh cảm xúc cá nhân, chia sẻ, cảm thông với mọi người và tham
gia cổ vũ động viên người khác.
|
|
5. Năng lực
giao tiếp
|
a) Sử dụng tiếng Việt:
- Đọc lưu loát và đúng ngữ điệu; đọc hiểu nội
dung chính và chi tiết các bài đọc có độ dài vừa phải, phù hợp với tâm lí lứa
tuổi; phản hồi những văn bản đã đọc một cách tương đối hiệu quả; bước đầu có
ý thức tìm tòi, mở rộng phạm vi đọc…;
- Viết đúng các dạng văn bản về những chủ đề
quen thuộc hoặc cá nhân ưa thích (bằng chữ viết tay và đánh máy, biết kết hợp
ngôn ngữ với hình ảnh, đồ thị… minh họa); Biết tóm tắt nội dung chính của bài
văn, câu chuyện ngắn; trình bày một cách thuyết phục quan điểm của cá nhân…;
- Có vốn từ vựng tương đối phong phú cho học
tập và giao tiếp hàng ngày; sử dụng tương đối linh hoạt và có hiệu quả các kiểu
câu khác nhau; nói rõ ràng, mạch lạc, tự tin và đúng ngữ điệu; kể được các
câu chuyện ngắn, đơn giản về các chủ đề khác nhau; trình bày được nội dung chủ
đề thuộc chương trình học tập; biết trình bày và bảo vệ quan điểm, suy nghĩ của
mình; kết hợp lời nói với động tác cơ thể và các phương tiện hỗ trợ khác…;
- Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi
tiết các bài đối thoại, chuyện kể, lời giải thích, cuộc thảo luận; có thái độ
tích cực trong khi nghe; có phản hồi phù hợp,...
|
|
b) Sử dụng ngoại ngữ: Đạt năng lực bậc 2 về một
ngoại ngữ.
|
|
c) Xác định mục đích giao tiếp: Bước đầu biết đặt
ra mục đích giao tiếp và hiểu được vai trò quan trọng của việc đặt mục tiêu
trước khi giao tiếp.
|
|
d) Thể hiện thái độ giao tiếp: Khiêm tốn, lắng
nghe tích cực trong giao tiếp; nhận ra được bối cảnh giao tiếp, đặc điểm,
thái độ của đối tượng giao tiếp.
|
|
đ) Lựa chọn nội dung và phương thức giao tiếp: Diễn
đạt ý tưởng một cách tự tin; thể hiện được biểu cảm phù hợp với đối tượng và
bối cảnh giao tiếp.
|
|
6. Năng lực hợp
tác
|
a) Xác định mục đích và phương thức hợp tác: Chủ
động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ; xác định được loại
công việc nào có thể hoàn thành tốt nhất bằng hợp tác theo nhóm với quy mô
phù hợp.
|
|
b) Xác định trách nhiệm và hoạt động của bản
thân: Biết trách nhiệm, vai trò của mình trong nhóm ứng với công việc cụ thể;
phân tích nhiệm vụ của cả nhóm để nêu được các hoạt động phải thực hiện,
trong đó tự đánh giá được hoạt động mình có thể đảm nhiệm tốt nhất để tự đề
xuất cho nhóm phân công.
|
|
c) Xác định nhu cầu và khả năng của người hợp
tác: Nhận biết được đặc điểm, khả năng của từng thành viên cũng như kết quả
làm việc nhóm; dự kiến phân công từng thành viên trong nhóm các công việc phù
hợp.
|
|
d) Tổ chức và thuyết phục người khác: Chủ động và
gương mẫu hoàn thành phần việc được giao, góp ý điều chỉnh thúc đẩy hoạt động
chung; chia sẻ khiêm tốn học hỏi các thành viên trong nhóm.
|
|
đ) Đánh giá hoạt động hợp tác: Biết dựa vào mục
đích đặt ra để tổng kết hoạt động chung của nhóm; nêu mặt được, mặt thiếu sót
của cá nhân và của cả nhóm.
|
|
7. Năng lựctính
toán
|
a) Sử dụng các phép tính và đo lường
cơ bản: Sử dụng được các phép tính (cộng, trừ, nhân, chia, luỹ thừa,
khai căn) trong học tập và trong cuộc sống; hiểu và có thể sử dụng các kiến
thức, kỹ năng về đo lường, ước tính trong các tình huống quen thuộc.
|
|
b) Sử dụng ngôn ngữ toán: Sử
dụng được các thuật ngữ, ký hiệu toán học, tính chất các số và của các hình
hình học; sử dụng được thống kê toán học trong học tập và trong một số tình
huống đơn giản hàng ngày; hình dung và có thể vẽ phác hình dạng các đối tượng,
trong môi trường xung quanh, nêu được tính chất cơ bản của chúng; hiểu và biểu
diễn được mối quan hệ toán học giữa các yếu tố trong các tình huống học tập
và trong đời sống; bước đầu vận dụng được các bài toán tối ưu trong học tập
và trong cuộc sống; biết sử dụng một số yếu tố của lôgic hình thức để lập luận
và diễn đạt ý tưởng.
|
|
c) Sử dụng công cụ tính toán: Sử dụng được các dụng
cụ đo, vẽ, tính; sử dụng được máy tính cầm tay trong học tập cũng như trong
cuộc sống hàng ngày; bước đầu sử dụng máy vi tính để tính toán trong học tập.
|
|
8. Năng lực
công nghệ thông tin và truyền thông (ICT)
|
a) Sử dụng và quản lý các phương tiện, công cụ của
công nghệ kỹ thuật số: Sử dụng đúng cách các thiết bị và phần mềm ICT thông dụng
để thực hiện một số công việc cụ thể trong học tập; biết tổ chức và lưu trữ dữ
liệu.
|
|
b) Nhận biết, ứng xử phù hợp chuẩn mực đạo đức và
pháp luật trong xã hội số hóa: Biết các qui định pháp luật cơ bản
liên quan đến quyền sở hữu và sử dụng tài nguyên thông tin, tôn trọng bản quyền
và quyền an toàn thông tin của người khác; sử dụng được một số cách thức bảo
vệ an toàn thông tin cá nhân và cộng đồng; tuân thủ quy định pháp lý và các
yêu cầu bảo vệ sức khỏe trong khai thác và sử dụng ICT; tránh các tác
động tiêu cực tới bản thân và cộng đồng.
|
|
c) Phát hiện và giải quyết vấn đề trong môi trường
công nghệ tri thức: Biết tìm kiếm thông tin từ nhiều nguồn với các chức năng
tìm kiếm đơn giản; biết đánh giá sự phù hợp của dữ liệu và thông tin đã tìm
thấy với nhiệm vụ đặt ra; biết tổ chức dữ liệu và thông tin phù hợp với giải
pháp giải quyết vấn đề; biết thao tác với ứng dụng cho phép lập trình trò
chơi, lập trình trực quan hoặc các ngôn ngữ lập trình đơn giản.
|
|
d) Học tập, tự học với sự hỗ trợ của ICT: Sử dụng được một số phần mềm học tập; sử dụng được môi trường
mạng máy tính để tìm kiếm, thu thập, cập nhật và lưu trữ thông tin phù hợp với
mục tiêu học tập và khai thác được các điều kiện hỗ trợ tự học.
|
|
đ) Giao tiếp, hòa nhập, hợp tác qua môi trường ICT:
Biết lựa chọn và sử dụng các công cụ ICT thông dụng để chia sẻ, trao đổi
thông tin và hợp tác một cách an toàn; biết hợp tác trong ứng dụng ICT để tạo
ra các sản phẩm đơn giản phục vụ học tập và đời sống.
|