Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7082-2:2010 Sữa và sản phẩm sữa – Xác định dư lượng hợp chất clo hữu cơ

• Số hiệu: TCVN7082-2:2010
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2010

Hợp chất	fr
Metoxyclo	0,00
d-HCH	0,00
Endosulfan B	0,02
b-HCH	0,03
e-HCH	0,11
Dieldrin	0,12
Endrin	0,16
Heptaclo epoxit	0,18
g-HCH	0,20
Pentacloroanilin	0,21
p,p'-TDE	0,23
Endosulfan A	0,23
o,p'-TDE	0,26
a-BHC	0,31
g-Clorodan	0,39
a-Clorodan	0,45
p,p'-DDT	0,48
Oxyclorodan	0,54
o,p'- DDT	0,57
Heptaclo	0,60
o,p'-DDE	0,65
Pentacloronitrobenzen	0,68
Aldrin	0,72
Pentaclorobenzen	0,76
HCB	0,77
Mirex	0,80
Toxaphen (dạng vạch)	0,00 đến 0,70
CHÚ THÍCH: Các hỗn hợp PCB (như các loại được bán dưới tên gọi “Aroclor”) không cho thấy các đốm tách rõ với các giá trị fr từ 0,65 đến 0,75. Arclorr là một ví dụ trong dải các sản phẩm có bán sẵn trên thị trường. Thông tin này đưa ra tạo thuận tiện cho người sử dụng tiêu chuẩn còn ISO không ấn định phải sử dụng các sản phẩm này.

11.3.2.1.3. Toluen, etyl axetat hoặc isooctan (2,2,4-trimetylpentan), thích hợp để phân tích dư lượng.

11.3.2.1.4. Axit sulfuric, c(H₂SO₄) = dung dịch từ 95 % đến 97 % phần khối lượng

11.3.2.1.5. Axit clohydric (HCI), dễ bốc khói (ít nhất 37% phần khối lượng)

11.3.2.1.6. Kẽm clorua (ZnCI₂), dạng khan, ví dụ: Merck 881611).

11.3.2.1.7. Chất nền rắn, để xử lý kiềm qui mô rất nhỏ (alumin kiềm).

Hòa tan 5 g kali hydroxit (KOH) dạng hạt trong 4 ml nước vào cốc thủy tinh có mỏ 400 ml. Thêm 50 g nhôm oxit 60 (11.3.2.1.1) với các lượng nhỏ trong khi vẫn khuấy kỹ bằng đũa thủy tinh. Chuyển sang bình 500 ml và lắc kỹ. Bảo quản trong bình hút ẩm cho đến khi sử dụng. Dung dịch này bền trên 6 tháng nếu được bảo quản khô.

11.3.2.1.8. Chất nền rắn, để khẳng định endrin (nhôm oxit axit).

Cẩn thận cho 5 ml axit sulfuric (11.3.2.1.4) vào 2,5 ml nước. Làm mát trước trong bể đá từ 20 min đến 30 min. Dùng chày để nghiền nhanh 50 g nhôm oxit 90 (11.3.2.1.2) có tính axit tinh khiết ở dạng đá lạnh trong cối cùng với axit sulfuric loãng. Chuyển hỗn hợp này sang bình thủy tinh đậy kín và lắc trong 2 h trong máy lắc. Để bình vẫn đậy kín vào bình hút ẩm. Chất nền rắn được chuẩn bị như vậy có giá trị sử dụng trên 1 năm.

11.3.2.1.9. Chất nền rắn, để khẳng định endosulfan (nhôm oxit có tính axit mạnh).

...

...

...

Bảo quản trong bình đậy kín khí để trong bình hút ẩm cho đến khi sử dụng.

11.3.2.1.10. Chất nền rắn, để khẳng định nhận biết dieldrin (nhôm oxit thấm đầy kẽm clorua và axit clohydric).

Cho 0,4 g kẽm clorua dạng khan (11.3.2.1.6) vào cốc có mỏ 100 ml. Thêm 0,8 ml axit clohydric (11.3.2.1.5) và khuấy nhanh bằng đũa thủy tinh cho đến khi chất rắn được hòa tan hết. Thêm 10 g nhôm oxit axit 90 (11.3.2.1.2) và trộn kỹ cho đến khi thu được hỗn hợp bột rời.

Bảo quản trong chai đậy kín. Cứ hai ngày thì chuẩn bị chất nền mới.

11.3.2.2. Cách tiến hành

11.3.2.2.1. Khẳng định DDT, TDE, metoxyclo, a-clorodan, heptaclo và heptaclo epoxit

Cho vào hai ống thủy tinh 10 ml, mỗi ống khoảng 1 g chất nền có tính kiềm (11.3.2.1.7). Cho vào một ống nghiệm một phần thích hợp của dịch chiết mẫu đã tinh sạch và cô đặc. Cho vào ống còn lại một phần dung dịch tiêu chuẩn chứa một lượng hợp chất clo hữu cơ giống như hợp chất đã dự đoán có trong dịch chiết mẫu.

Loại bỏ hết dung môi bằng cách thổi nhẹ một dòng không khí sạch hoặc làm ẩm nhẹ các ống. Trộn chất nền rắn khô bằng cách đặt hai ống lên máy rung hoặc trong bể siêu âm. Tra ở Bảng 2 về các điều kiện phản ứng và dung môi sử dụng để chiết các dẫn xuất khác nhau. Thêm 1 ml hoặc 2 ml dung môi thích hợp và chiết dẫn xuất bằng cách lắc mạnh hoặc đặt các ống nghiệm trong bể siêu âm 2 min. Để cho các hạt hấp phụ lắng xuống và bơm một phần chất lỏng nổi phía trên lên bộ sắc ký khí. Sự nhận biết các sản phẩm phản ứng, lượng có thể phát hiện nhỏ nhất của chúng và thời gian lưu tương đối được nêu trong Bảng 2.

Bảng 2 - Khẳng định việc nhận biết hợp chất clo hữu cơ bằng sự tạo dẫn xuất trong chất nền rắn KOH/nhôm oxit

...

...

...

Nhận biết dẫn xuất

Thời gian phản ứng ở 80 °C

h

Dung môi chiết

Lượng xấp xỉ tối thiểu có thể phát hiện được trong dịch chiết cuối cùng

ng/2 ml

Thời gian lưu tương đối (aldrin = 1,00) trên 1,5 % OV-17/1,95 %

cột QF-1

Hợp chất gốc

...

...

...

p,p'-DDT

p,p'-DDE

1

Toluen

15

3,95

2,20

o,p'-DDT

o,p'- DDE

...

...

...

Toluen

50

3,07

1,80

p,p'- TDE

DDMU[1-clo-2-2-bis(4-clophenyl)etylen]

1

Toluen

50

...

...

...

1,80

o,p'-TDE

Olefin

1

Toluen

50

2,53

1,57

Metoxyclo

...

...

...

1

Toluen

50

8,25

4,78

Heptaclo

1-Hydroxycloden

2

Etyl axetat

...

...

...

0,80

1,27

Heptaclo epoxit

1-Hydroxy-3-clo-cloden

2

Etyl axetat

25

1,51

2,50

...

...

...

3-Clocloden

1,5

Axetat

15

1,80

1,20

Các hợp chất clo hữu cơ khác, tức là HCB, PCB, g-clodan, aldrin, dieldrin và endrin giữ nguyên không đổi trong quá trình phản ứng. Các đồng phân HCH hoàn toàn bị phá vỡ thành các đồng phân triclobenzen, các đồng phân này rửa giải cùng với dung môi tạo pic trong suốt quá trình sắc ký khí lỏng.

Nếu có mặt một lượng HCH đáng kể, thì có thể quan sát thấy ba đồng phân triclobenzen bằng cách hạ nhiệt độ cột đến khoảng 110 °C. Các đồng phân 1,2,4- chiếm phần lớn.

11.3.2.2.2. Khẳng định dư lượng endrin

...

...

...

Dẫn xuất keton hexaclopentaxyclic có thời gian lưu tương đối (với aldrin = 1,00) là 7,9 trên cột 1,5 % OV-17/1^12), 95 % QF-1^12) và 30,7 trên 2 % dietylen glycol succinat (DEGS) + 0,5 % H₃PO₄.

11.3.2.2.3. Khẳng định dư lượng endosulfan

Chuẩn bị các dẫn xuất như trong 11.3.2.2.1, sử dụng chất nền rắn như qui định trong 11.3.2.1.10 (nhôm oxit có tính axit mạnh). Đun nóng chất nền rắn đã tẩm ở nhiệt độ 95 °C trong 1 h.

Để nguội và thêm 2 ml toluen vào cả hai ống nghiệm. Đậy nắp và lắc mạnh 1 min để chiết chất đã được phản ứng và phân tích chất lỏng nối phía trên bằng sắc ký khí lỏng.

Endosulfan đã nhận biết được khẳng định nếu sắc đồ của dịch chiết mẫu đã phản ứng cho thấy không có mặt các pic đã quan sát thấy trước đó ứng với các đồng phân của a- và b- và dạng bên ngoài của pic endosulfan ete lớn cũng có mặt trên sắc đồ của dung dịch chuẩn đã xử lý theo cách tương tự. Thời gian lưu tương đối (với aldrin = 1,00) của endosulfan ete là 0,77 trên cột 1,5 % OV-17/1^12), 95 % QF- 1^12) và 1,32 trên cột 2 % DEGS + 0,5 % H₃PO₄.

11.3.2.2.4. Khẳng định dư lượng dieldrin

Tương tự như qui trình nêu trong 11.3.2.2.1, chuẩn bị các dẫn xuất dieldrin trong chất nền rắn thích hợp (11.3 2.1.10) ở 120°C trong 30 min. Chiết dẫn xuất bằng toluen và phân tích bằng sắc ký khí lỏng.

Dieldrin đã nhận biết được khẳng định nếu sắc đồ của dịch chiết mẫu đã phản ứng cho thấy không có mặt dieldrin đã quan sát thấy trước đó và dạng ngoài pic của dẫn xuất (aldrin clorohydrin) cũng có mặt trên sắc đồ của dung dịch chuẩn đã xử lý đồng thời.

Thời gian lưu tương đối (với aldrin = 1,00) của aldrin clohydrin là 5,35 trên cột 1,5 % OV-17/1, 95 % QF-1^12).

...

...

...

11.3.3. Khẳng định việc nhận biết các dư lượng hexaclorobenzen (HCB)

11.3.3.1. Thuốc thử

Chỉ sử dụng các thuốc thử loại tinh khiết phân tích và sử dụng nước cất hoặc nước đã khử khoáng hoặc nước có chất lượng tương đương, trừ khi có qui định khác.

11.3.3.1.1. Dầu nhẹ, đạt chất lượng để phân tích dư lượng.

11.3.3.1.2. Thuốc thử metoxyl hóa

Hòa tan 4 g natri hydroxit trong 25 ml metanol, dùng bộ khuấy từ. Thêm từ từ 50 ml pyridin tinh khiết (được chưng cất qua kali hydroxit). Chuẩn bị dung dịch mới trong ngày sử dụng.

11.3.3.1.3. Natri sulfat (Na₂SO₄) khan, dạng hạt.

11.3.3.2. Cách tiến hành

Cho một thể tích thích hợp dịch chiết mẫu đã tinh sạch vào bình cầu đáy tròn 50 ml và cô đặc đến khoảng 2 ml. Thêm 5 ml thuốc thử metoxyl hóa (11.3.3.1.2). Đậy chặt nắp bình và làm nóng đúng 20 min trên nồi cách thủy ở nhiệt độ 50 °C.

...

...

...

Làm khô dịch chiết bằng natri sulfat khan (11.3.3.1.3) và đưa về một thể tích thích hợp và phân tích bằng sắc ký khí lỏng.

Xử lý một phần thích hợp của dung dịch tiêu chuẩn HCB theo cách tương tự.

Kiểm tra các dịch chiết đã phản ứng bằng sắc ký khí lỏng. Hợp chất có thời gian lưu của pentacloanisol sẽ được quan sát trong cả hai dịch chiết nếu HCB có mặt trong dịch chiết mẫu.

11.4. Phép thử khẳng định D: Thay đổi quang hóa

11.4.1. Yêu cầu chung

Xem tài liệu tham khảo [22].

Có thể rọi ánh sáng cực tím ở bước sóng 254 nm để khẳng định các dư lượng aldrin, g-clodan, dieldrin, endrin, hexaclobenzen và heptaclo epoxit trong số các loại khác. Việc thay đổi trong sắc đồ do việc rọi là đặc trưng cho các hợp chất liên quan.

11.4.2. Thiết bị, dụng cụ

Sử dụng các thiết bị, dụng cụ của phòng thử nghiệm thông thường và cụ thể như sau:

...

...

...

11.4.2.2. Đèn thủy ngân, có bước sóng chính 254 nm (ví dụ, “Pen-Ray”13), Agpe 11 8c-1^13), 5,5 W hoặc tương đương).

11.4.2.3. Nồi cách thủy, có thể duy trì nhiệt độ ở 20 °C ± 1 °C

11.4.3. Cách tiến hành

Chuyển 1 ml dịch chiết đã tinh sạch trong dầu nhẹ vào ống nghiệm thủy tinh (11.4.2.1) và đặt ống nghiệm vào nồi cách thủy (11.3.2.3). Đặt đèn cực tím (11.4.2.2) vào dung dịch và rọi từ 5 min đến 10 min. Pha loãng một lần nữa đến 1 ml, nếu cần, và bơm 5 ml dung dịch theo cách tương tự như trước khi rọi. So sánh các sắc ký khí thu được trước và sau khi rọi.

12. Qui trình tinh sạch bổ sung

CHÚ THÍCH: Qui trình tinh sạch bổ sung trên alumin đã phủ bạc nitrat được khuyến cáo để loại bỏ các chất gây nhiễu gặp phải trong quá trình phân tích phomat có hương vị tỏi

12.1. Nguyên tắc

Dịch chiết đã hấp phụ được tinh sạch bằng sắc ký trên cột nhôm oxit phủ bạc nitrat.

12.2. Thuốc thử

...

...

...

12.2.1. Nhôm oxit (Al₂O₃) trung tính (Merck số 1077^13) hoặc tương đương).

Nung ở 550 °C trong 4 h. Để nguội rồi cho thêm 7 phần nước vào 93 phần nhôm oxit (theo thể tích) và lắc mạnh cho đến khi nước đã được hấp thụ hoàn toàn và được phân bố đồng đều.

12.2.2. n-hexan [CH₃(CH₂)₄CH₃], đạt chất lượng phân tích dư lượng.

12.2.3. Chất hấp phụ sắc ký. Hòa tan 0,75 g bạc nitrat (AgNO₃) trong 0,7 ml nước. Đun nóng và cho thêm từ từ 4 ml axeton (CH₃COCH₃). Trộn nhanh dung dịch với 10 g nhôm oxit (12.2.1). Loại bỏ axeton bằng dòng khí nitơ.

12.3. Thiết bị, dụng cụ

Sử dụng các thiết bị, dụng cụ của phòng thử nghiệm thông thường và cụ thể như sau:

12.3.1. Cột sắc ký, dài 150 mm và đường kính trong 8 mm, có van khóa PTFE.

12.3.2. Bộ cô quay (Kuderna-Danish ^2) hoặc loại tương đương) có bình cầu dung tích 100 ml và được gắn với ống chia độ.

12.4. Cách tiến hành

...

...

...

Rửa giải bằng 20 ml n-hexan với tốc độ dòng không quá 3 ml/min cho vào bình cô quay 100 ml (12.3.2). Cô dịch rửa giải đến khi thể tích còn từ 2 ml đến 3 ml bằng bộ cô quay (12.3.2) và cho dung dịch bay hơi đến chính xác 1,0 ml bằng dòng khí nitơ. Dịch chiết đã tinh sạch này thích hợp cho phép phân tích sắc ký khí lỏng.

Trong suốt qui trình, heptaclo tạo ra dẫn xuất có thời gian lưu giống với thời gian lưu của aldrin trên một số cột sắc ký khí lỏng nhất định.

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] GUNTHER, F.A., BUNN, R.C., KOLBEZEN, M.J., BARKLEY, J.H., HARRIS, W.D., SIMON, H.S. Microestimation of 2-(p-fert-butylphenoxy)isopropyl-2-chloroethyl sulfite residues. Anal. Chem. 1951, 23, pp. 1835-1842

[2] Burke, J.A., Mills, p.a., Bostwick, D C. Experiments with the evaporation of solutions of chlorinated pesticides. J. AOAC 1966, 49, p. 999-1003

[3] Horwitz, W. (ed ). Official methods of analysis of the AOAC, 12th edition14), pp. 518-525. Association of Official Analytical Chemists, Washington DC, 1975

[4] De Fauber Maunder, M.J., Egan, H., Godly, E.W., Hammond, E.V., Roburn, J. Thomson, J. Clean-up of animal fats and dairy products for the analysis of chlorinated pesticide residues. Analyst 1964, 89, pp. 168-174

[5] Bro-Rasmussen, F., Rodin, F.,Voldum-Clausen, K.Uberprufung einer gaschromatographischen Methode zur Bestimmung chlorierter Insektizide in Butter and pflanzlichen Erzeugnissen [Review of a gas chromatography method for the determination of chlorinated insecticides in butter and vegetable products]. 2. Lebensmittel Untersuch. -Forsch. 1968,138, pp. 276-284.

...

...

...

[7] Telling, G.M., Sissons, D.J. Determination of organochlorine insecticide residues in fatly foodstuffs using a clean-up technique based on a single column of activated alumina. J. Chromatogr. 1977,137, p. 405-423

[8] Greve, P.A., Grevenstuk, W.B.F. A convenient small-scale clean-up method for extracts of fatty samples with basic alumina before GLC-analysis on organochlorine pesticides residues Mededeling Fak. Landbouwwetenschapp. (Ghent) 1975, 40, pp. 1115-1124

[9] Stijve, T., Cardinals, E. Rapid determination of chlorinated pesticides, polychlorinated biphenyls and a number of phosphated insecticides in fatty foods. Mitt. Lebensmittelunters. Hyg. 1974, 65, pp. 131-150

[10] Langlois, B.E., Stemp, A.R., LiSKA, B.J. Insecticide residues - Rapid cleanup of dairy products for analysis of chlorinated insecticide residue by electron capture gas chromatography J. Agric. Food Chem. 1964,12, pp. 243-245

[11] Stijve, T., Brand, E.A rapid, low cost, small-scale clean-up method for the determination of organochlorine pesticide residues in fats and oils. Deutsche Lebensm. Rundschau 1977, 73, pp. 41-42

[12] Steinwandter, H. Beitrage zur Verwendung von Kieselgel in der Pestizidanalytik; II. Analytik und Kapillar-Gas-Chromatographie von p-HCH and anderen Chlorkohlenwasserstoff-Pestiziden [Contribution to the use of silicagel in pesticide analysis - II: Analysis and capillary gas chromatography of p-HCH and other chlorinated hydrocarbon pesticides], Fresen. z. Anal. Chem. 1980, 304, pp 137-140

[13] Steinwandter, H. Contribution to silica gel application in pesticide residue analysis: III - An on-line method for extracting and isolating chlorinated hydrocarbon pesticides and polycholorinated biphenyls (PCBs) from milk and dairy products. Fresen. Z. Anal. Chem 1982, 312, pp. 342-345

[14] Grob, K., Grob, G. Methodik der Kapillar-Gas-Chromatographie - Hinweise zur vollen Ausnutzung hochwertiger Saulen - I. Teil: Die Direkteinspritzung [Techniques of capillary gas chromatography - Possibilities of the full utilization of high-performance columns - Part I: Direct sample injection], Chromatographia 1972, 5, pp. 3-12

[15] van den Berg, P.M.J., Cox, T.P.H. An all-glass solid sampling device for open tubular columns in gas chromatography. Chromatographia 1972, 5, pp. 301-305

...

...

...

[17] Chau, A.S.Y., Lanouette, M. Confirmation of pesticide residue identity: II - Derivative formation in solid matrix for the confirmation of DDT, DDD, methoxychlor, perthane, CIS- and frans-chlordane, heptachlor, and heptachlor epoxide pesticide residues by gas chromatography. J. Assoc. Off Anal. Chem. 1972, 55, pp. 1058-1066

[18] Chau, A.S.Y. Confirmation of pesticide residue identity: 3 - Derivative formation in solid matrix for the confirmation of endrin by gas chromatograph. Bull. Environ. Contam. Toxicol. 1972, 8 pp. 169-176

[19] Chau, A.S.Y. Confirmation of pesticide residue identity. V. Alternative procedure for derivative formation in solid matrix for the confirmation of alpha- and beta-endosulfan by gas chromatography. J. Assoc. Off. Anal. Chem 1972, 55, pp. 1232-1238

[20] WiENCKE, W.W., BURKE, J.A. J. AOAC 1969, 52, pp. 1277-1280

[21] Zimmerli, B., Marek, B. Entwicklung einer gaschromatographischen Bestimmungs- und Bestatigungsmethode fur Hexachlorbenzolruckstande in Fetten and Olen [Development of a gas chromatographic regulation and confirmation method for hexachlorobenzene residues in fats and oils]. Mitt. Lebensmittelunters. Hyg. 1972, 63, pp. 273-289

[22] Mansour, M., Parlar, H. Gas chromatographic determination of several cyclodiene insecticides in the presence of polychlorinated biphenyls by photoisomerization reactions. J. Agric. Food Chem. 1978, 26, pp. 483-485

5) Sản phẩm No. 7734 của Merck, Darmstadt. Đức cho thấy phù hợp. Hàm lượng và qui trình phân tích đã được thử nghiệm sử dụng sản phẩm này. Thông tin này đưa ra tạo thuận tiện cho người sử dụng tiêu chuẩn còn ISO không ấn định phải sử dụng sản phẩm này.

6) Biorad, Bio-beads là các ví dụ về các sản phẩm thích hợp có bán sẵn. Thông tin này đưa ra tạo thuận tiện cho người sử dụng tiêu chuẩn còn ISO không ấn định phải sử dụng sản phẩm này.

9) Ví dụ về sản phẩm thích hợp có bán sẵn. Thông tin này đưa ra tạo thuận tiện cho người sử dụng tiêu chuẩn còn ISO không ấn định phải sử dụng sản phẩm này

...

...

...