BỘ
TÀI CHÍNH
********
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
Số:
128/1998/TT-BTC
|
Hà
Nội, ngày 22 tháng 9 năm 1998
|
THÔNG TƯ
BỘ TÀI CHÍNH SỐ 128/1998/TT-BTC NGÀY 22 THÁNG 9 NĂM 1998 SỬA
ĐỔI, BỔ SUNG THÔNG TƯ SỐ 45 TC/TCT NGÀY 1 THÁNG 8 NĂM 1996 HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
NGHỊ ĐỊNH SỐ 22/CP NGÀY 17 THÁNG 4 NĂM 1996 CỦA CHÍNH PHỦ VỀ VIỆC XỬ PHẠT VI
PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THUẾ
Thi hành Nghị định số 22/CP ngày
17 tháng 4 năm 1996 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực
thuế, Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể như sau:
I . NHỮNG
QUY ĐỊNH CHUNG
1. Hành vi vi
phạm hành chính trong lĩnh vực thuế là hành vi do tổ chức, cá nhân vi phạm
những quy định của các Luật thuế, Pháp lệnh về thuế, những quy định về lập
chứng từ mua bán hàng hoá, mở và ghi sổ kế toán, những quy định về các khoản
thu phí, lệ phí và các quy định hiện hành về các khoản thu khác của Ngân sách
Nhà nước nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, phải bị xử phạt hành
chính.
2. Đối tượng bị xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực thuế:
2.1) Mọi tổ chức, cá nhân Việt
Nam nếu có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
2.2) Tổ chức, cá nhân nước ngoài
nếu có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế. Trường hợp điều ước quốc
tế mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia có quy định khác thì thực hiện theo điều ước
đã ký.
3. Cơ quan thu thuế theo quy định
tại Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996 bao gồm cơ quan thuế và cơ quan Hải quan
( đối với thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá
trị gia tăng ở khâu nhập khẩu).
4. Nguyên tắc hình thức xử phạt
vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
4.1) Nguyên tắc xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực thuế được thực hiện theo Điều 3 Pháp lệnh xử lý vi
phạm hành chính ngày 6/7/1995.
4.2) Hình thức xử phạt chính:
- Cảnh cáo.
- Phạt tiền.
Trường hợp áp dụng hình thức phạt
tiền đối với tổ chức, cá nhân có nhiều hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh
vực thuế trong một lần phát hiện, kiểm tra thì xử phạt về từng hành vi vi phạm,
sau đó tổng hợp các mức phạt bằng tiền.
Ngoài việc áp dụng một trong hai
hình thức xử phạt chính, tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm tổ chức, cá nhân vi
phạm hành chính trong lĩnh vực thuế có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung
là tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi pham hành chính.
5. Các tình tiết giảm nhẹ khi xử
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
Tổ chức, cá nhân vi phạm hành
chính đã ngăn chặn làm giảm bớt tác hại của vi phạm hoặc tự nguyện sửa chữa,
bồi thường thiệt hại.
6. Các tình tiết tăng nặng khi xử
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
6.1) Tái phạm hoặc vi phạm nhiều
lần.
6.2) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn
hoặc hoàn cảnh thiên tai, dịch bệnh, địch hoạ để vi phạm.
6.3) Vi phạm trong thời gian
đang chấp hành quyết định xử phạt. 6.4) Sau khi vi phạm đã có hành vi trốn
tránh, che dấu vi phạm.
7. Những trường hợp không xử phạt
vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
7.1) Hết thời hiệu xử phạt vi phạm
hành chính:
- Hành vi vi phạm hành chính
trong lĩnh vực thuế bị phát hiện đã quá thời hiệu xử phạt quy định tại Điều 12
của Nghị định số 22/CP (được tính là 2 năm trở về trước, kể từ ngày hành vi vi
phạm bị phát hiện). Riêng đối với các hành vi khai man, trốn các loại thuế thì
thời hiệu xử phạt được xác định theo quy định tại các Luật thuế, Pháp lệnh thuế.
- Quá thời hạn 3 tháng, kể từ
ngày có quyết định đình chỉ điều tra hoặc đình chỉ vụ án đối với cá nhân có
hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế bị khởi tố, truy tố hoặc đã có
quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục tố tụng hình sự mà các cơ quan tiến
hành tố tụng quyết định đình chỉ điều tra hoặc đình chỉ vụ án.
Trong thời hiệu xử phạt, nếu tổ
chức, cá nhân có vi phạm mới hoặc cố tình trốn tránh, cản trở việc xử phạt thì
không áp dụng các thời hiệu trên và sẽ bị xử phạt đối với mọi hành vi vi phạm
hành chính trong lĩnh vực thuế bị phát hiện.
7.2) Vi phạm hành chính trong
lĩnh vực thuế mà theo quy định của Pháp luật có dấu hiệu của tội phạm và cơ
quan thuế đã chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
7.3) Người chưa đủ tuổi thành
niên có hành vi vi phạm hành chính về thuế sẽ áp dụng theo điều 6 Pháp lệnh xử
lý vi phạm hành chính ngày 6 tháng 7 năm 1995.
7.4) Người có hành vi vi phạm
hành chính về thuế trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh khác làm mất
khả năng nhận thức hay khả năng điều khiển hành vi của mình.
II. NHỮNG
HÀNH VI VI PHẠM, MỨC XỬ PHẠT:
Căn cứ quy định tại điều 1, 2,
3, 4, 5 chương I Nghị định số 22/CP ngày 17 tháng 4 năm 1996 của Chính phủ,
những hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hình thức và mức phạt cụ
thể như sau:
1. Hành vi vi
phạm về thủ tục đăng ký kinh doanh, đăng ký nộp thuế, kê khai lập sổ kế toán và
giữ chứng từ hoá đơn liên quan đến việc tính thuế, thu thuế, nộp thuế.
1.1. Vi phạm lần đầu phạt cảnh
cáo, nếu vi phạm lần 2 thì phạt tiền từ 20.000 đồng đến 200.000 đồng. Nếu có
tình tiết tăng nặng thì phạt tiền đến 1.000.000 đồng đối với một trong những
hành vi sau:
a) Vi phạm quy định về đăng ký
kinh doanh; đăng ký nộp thuế, kê khai với cơ quan thuế quá thời hạn quy định
trong các văn bản hiện hành hướng dẫn thực hiện các luật thuế, pháp lệnh thuế,
lệ phí và các khoản thu nộp khác của Ngân sách Nhà nước.
b) Khai không đủ các khoản mục
quy định trong các tờ khai nộp thuế hay trong các tài liệu kế toán cung cấp cho
cơ quan thuế.
1.2. Phạt tiền từ 40.000 đồng đến
200.000 đồng đối với vi phạm lần đầu. Nếu vi phạm lần 2 thì phạt tiền từ
600.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau:
- Thực hiện không đầy đủ chế độ
quản lý, sử dụng hoá đơn bán hàng theo quy định của Nhà nước.
- Ghi không đầy đủ các yếu tố
theo quy định của từng mẫu hoá đơn, biên lai và các mẫu ấn chỉ thuế khi xuất
hàng hoặc cung ứng dịch vụ cho khách hàng.
1.3. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến
1.000.000 đồng đối với vi phạm lần đầu; nếu vi phạm lần 2 phạt từ 2.000.000 đồng
đến 4.000.000 đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng có thể phạt đến 6.000.000 đồng,
nếu có từ 2 tình tiết tăng nặng trở lên có thể phạt tiền đến 10.000.000 đồng
đối với một trong các hành vi sau:
a) Không xuất trình sổ kế toán,
chứng từ, tài liệu có liên quan theo yêu cầu của cơ quan thuế.
b) Không nộp tờ khai nộp thuế,
báo cáo kế toán cho cơ quan thu thuế trong thời hạn quy định của các văn bản
hiện hành hướng dẫn thực hiện pháp luật về thuế và các văn bản pháp luật về các
khoản thu Ngân sách Nhà nước.
c) Thực hiện không đầy đủ hoặc
không thực hiện chế độ kế toán theo quy định của Pháp lệnh kế toán thống kê.
d) Vận chuyển hàng hoá không kèm
theo các hồ sơ về quy định cho từng đối tượng kinh doanh (sổ mua hàng, chứng từ,
giấy tờ hợp lệ khác) 1.4. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối
với vi phạm lần đầu, nếu vi phạm lần 2 phạt tiền đến 13.000.000 đồng, nếu có
tình tiết tăng nặng có thể phạt đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành
vi sau:
- Cố ý không nộp các tờ khai nộp
thuế, báo cáo kế toán và các giấy tờ khác cho cơ quan thu thuế theo quy định của
Pháp luật.
Hành vi cố ý là sau khi hết hạn
nộp các loại giấy tờ trên, cơ quan thu thuế gửi giấy báo lần thứ nhất yêu cầu
nộp những tài liệu trên. Quá 10 ngày kể từ ngày gửi thông báo lần thứ nhất nếu
cơ sở vẫn không nộp, cơ quan thuế gửi thông báo lần thứ 2. Nếu sau 10 ngày cơ
sở vẫn không nộp, cơ quan thu thuế được áp dụng các mức phạt quy định tại điểm
này.
- Bán hàng không lập hoá đơn
giao cho khách hàng theo quy định của Nhà nước.
- Tổ chức cá nhân mua, sử dụng
các loại hoá đơn, biên lai không phải do Bộ Tài chính phát hành hoặc không cho
phép sử dụng.
- Làm mất hoặc để người khác lợi
dụng hoá đơn của mình để làm ăn phi pháp, trốn thuế.
1.5. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng
đến 10.000.000 đồng nếu vi phạm lần đầu; nếu vi phạm lần 2 phạt đến 15.000.000
đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng có thể phạt đến 20.000.000 đồng đối với một
trong các hành vi sau:
+ Huỷ bỏ chứng từ, sổ, báo cáo kế
toán liên quan đến việc tính thuế, thu thuế khi chưa hết thời hạn bảo quản và
lưu giữ theo quy định.
+ Làm hư hỏng chứng từ, sổ, báo
cáo kế toán liên quan đến việc tính thuế, thu thuế đến mức không phục chế lại được
(không đọc được, không sao chụp lại được).
2. Hành vi
khai man trốn thuế:
Tổ chức, cá nhân có hành vi khai
man, trốn thuế được quy định tại các Luật thuế hiện hành và Pháp lệnh thuế tài
nguyên (sửa đổi), ngoài việc phải nộp đủ số tiền do khai man, trốn thuế còn bị
phạt tiền theo số lần mà từng Luật thuế, Pháp lệnh thuế tài nguyên (sửa đổi) đã
quy định.
Tổ chức, cá nhân có hành vi khai
man, trốn các loại thuế khác ngoài các loại thuế trên phải nộp đủ số thuế khai
man, trốn thuế và bị xử phạt tiền theo số lần thuế đã khai man, trốn thuế theo
các mức quy định dưới đây, nhưng mức phạt tối đa không quá 100.000.000 đồng:
2.1. Phạt bằng số tiền thuế trốn,
nếu có tình tiết tăng nặng (trừ trường hợp đã bị xử lý về hành vi trốn thuế mà
còn vi phạm) thì bị phạt đến 2 lần số tiền thuế trốn đối với một trong các hành
vi sau:
a) Kê khai sai căn cứ tính thuế
theo quy định của từng loại thuế.
b) Lập sổ kế toán, hoá đơn chứng
từ sai với thực tế phát sinh.
c) Để ngoài sổ số liệu kế toán
hoặc hạch toán không đúng tài khoản quy định làm cho việc xác định căn cứ tính
thuế sai lệch với thực tế.
d) Xin tạm nghỉ kinh doanh để được
giảm, miễn thuế nhưng thực tế vẫn kinh doanh.
Trường hợp tổ chức, cá nhân có
các hành vi vi phạm quy định tại điểm 2.1 này, nếu bị phát hiện trước thời điểm
đối tượng vi phạm phải quyết toán thuế hoặc phải nộp đủ thuế theo quy định của
pháp luật thì không áp dụng các mức xử phạt quy định tại điểm 2.1 này mà chuyển
sang áp sụng các mức phạt quy định tại khoản 2 Điều 2 của Nghị định số 22/CP
ngày 17/4/1996.
2.2. Phạt tiền 2 lần số tiền thuế
trốn lậu, nếu có tình tiết tăng nặng (trừ trường hợp đã bị xử lý về hành vi
trốn thuế mà còn vi phạm) thì bị phạt đến 3 lần số thuế trốn đối với hành vi vi
phạm sau:
a) Hàng hoá vận chuyển không có
đầy đủ hồ sơ chứng minh hàng đã nộp thuế hoặc hàng đã được cơ quan thuế quản lý
theo quy định cho từng đối tượng kinh doanh.
Hành vi vi phạm nêu tại điểm này
chỉ coi là hành vi khai man trốn thuế, nếu sau khi cơ quan thuế qua kiểm tra thấy
còn nghi vấn và cho phép đối tượng có hành vi vi phạm một thời hạn đi lại để
thu thập đầy đủ hồ sơ hợp lệ chứng minh lô hàng đã nộp thuế (đối với hàng hoá
mua bán, trao đổi) hoặc đã được cơ quan thu thuế quản lý (đối với hàng hoá chuyển
kho trong cùng một đơn vị), nhưng đối tượng vi phạm vẫn không xuất trình đầy đủ
hồ sơ hợp lệ.
Trường hợp trong thời hạn cơ
quan thuế cho phép, đối tượng vi phạm đã trình đầy đủ hồ sơ hợp lệ thì cơ quan
thuế có thẩm quyền xử phạt chỉ có thể ra quyết định xử phạt theo quy định tại
điểm b, khoản 2 Điều 2 Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996.
Trường hợp chủ hàng không chấp
hành quyết định xử lý của cơ quan thuế hoặc quá thời hạn một ngày đối với hàng
là thực phẩm tươi sống, 5 ngày đối với các hàng hoá khác kể từ khi có quyết
định xử lý mà chủ hàng không đến nộp thuế, nộp phạt để nhận lại hàng, cơ quan
thuế chuyển sang cơ quan tài chính đồng cấp, từ cấp huyện trở lên để thành lập
hội đồng bán đấu giá số hàng hoá tạm giữ để thực hiện cưỡng chế.
b) Kinh doanh không kê khai,
đăng ký với cơ quan thuế.
c) Giả mạo hoá đơn bán hàng, chứng
từ thu tiền, biên lai thuế, giấy trích vận chuyển hàng hoá và các chứng từ khác
có liên quan đến việc tính thuế.
2.3. Đối với các tổ chức, cá
nhân hoạt động sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu, nếu vi phạm các điểm quy
định tại điểm 2.1, 2.2 mục II Thông tư này thì tuỳ trường hợp vi phạm, mà phạt
tiền từ 2 đến 5 lần số thuế trốn lậu theo luật định.
2.4. Trường hợp trốn thuế với số
lượng lớn hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi trốn thuế mà còn vi phạm thì
cơ quan thu thuế chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp đề nghị truy
cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Pháp luật.
3. Hành vi vi
phạm chế độ thu nộp tiền thuế, tiền phạt:
3.1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến
500.000 đồng nếu vi phạm lần đầu; nếu vi phạm lần 2 phạt tiền từ 500.000 đồng
đến 800.000 đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng có thể phạt đến 3.000.000 đồng,
nếu vi phạm từ 2 tình tiết tăng nặng trở lên có thể phạt tiền đến 5.000.000
đồng đối với hành vi sau:
- Không nhận thông báo thu thuế,
lệnh thu thuế, quyết định xử phạt vi phạm hành chính về thuế trong trường hợp
cơ quan thuế trực tiếp giao.
Khi cán bộ thu thuế trực tiếp
giao thông báo nộp thuế, lệnh thu thuế hoặc quyết định xử phạt về thuế cho đối
tượng nộp thuế hoặc tổ chức, cá nhân vi phạm mà đương sự không nhận, thì cơ
quan thuế mời người làm chứng và lập biên bản vi phạm hành chính, ghi rõ lý do
để làm căn cứ xử phạt.
3.2. Phạt tiền từ 200.000 đồng đến
500.000 đồng nếu vi phạm lần đầu; nếu vi phạm lần 2 phạt từ 500.000 đồng đến
1.000.000 đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng có thể phạt đến 5.000.000 đồng,
nếu vi phạm từ 2 tình tiết tăng nặng trở lên có thể phạt tiền đến 10.000.000
đồng đối với một trong các hành vi sau:
- Nộp chậm tiền thuế hoặc tiền
phạt ghi trong thông báo nộp thuế hoặc ghi trong quyết định xử lý vi phạm về
thuế của cơ quan thuế.
Những cán bộ thuế, những tổ chức
hoặc cán bộ được uỷ nhiệm thu, cán bộ ngân hàng hoặc cán bộ của các tổ chức tín
dụng khác do thiếu tinh thần trách nhiệm mà chậm nộp tiền thuế vào Kho bạc cũng
bị phạt nộp chậm theo quy định này.
Khi các doanh nghiệp nộp thuế bằng
chuyển khoản qua ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng khác và trên tài khoản của
các doanh nghiệp này có số dư đủ để nộp thuế, nhưng cơ quan ngân hàng hoặc tổ
chức tín dụng khác chậm trích chuyển tiền nộp thuế từ tài khoản của doanh
nghiệp vào tài khoản kho bạc thì cơ quan ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng bị
phạt nộp chậm theo quy định này.
- Dây dưa nộp thuế, nộp phạt:
Coi là dây dưa nộp thuế, nộp phạt
là những trường hợp chậm nộp thuế, nộp phạt quá thời hạn quy định trên thông
báo nộp thuế, quyết định xử phạt trên 30 ngày.
3.3. Tổ chức, cá nhân vi phạm những
quy định tại điểm 3.2 mục II Thông tư này thì ngoài việc xử phạt theo quy định
tại điểm 3.2 mục II nêu trên còn bị phạt mỗi ngày 0,1% số tiền chậm nộp.
4. Hành vi vi
phạm chế độ kiểm tra hàng hoá, niêm phong hàng hoá:
4.1. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến
400.000 đồng nếu vi phạm lần đầu; nếu vi phạm lần 2 thì phạt tiền từ 500.000
đến 1.000.000 đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng thì phạt đến 3.000.000 đồng,
nếu có từ 2 tình tiết tăng nặng trở lên có thể phạt đến 5.000.000 đồng đối với
hành vi sau:
Không cho cơ quan thuế kiểm tra
hàng hoá đang trên đường vận chuyển, kiểm tra kho hàng hoá, nguyên liệu tại nơi
sản xuất kinh doanh.
4.2. Phạt tiền từ 200.000 đồng đến
500.000 đồng nếu vi phạm lần đầu, nếu vi phạm lần 2 thì phạt tiền từ 600.000
đồng đến 1.200.000 đồng, nếu có 1 tình tiết tăng nặng trở lên có thể phạt đến
10.000.000 đồng đối với hành vi sau:
Tự ý phá niêm phong kho hàng,
kho nguyên liệu, máy móc, nhà xưởng trong thời hạn niêm phong của cơ quan thuế.
III. THẨM
QUYỀN - THỦ TỤC XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THUẾ
1. Thẩm quyền
xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
1.1) Cán bộ
thuế đang thi hành công vụ được quyền phạt cảnh cáo, phạt tiền đến 100.000 đồng
đối với các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế trên địa bàn quản lý
của mình.
Trưởng trạm
thuế, đội trưởng đội thuế được quyền phạt cảnh cáo, phạt tiền đến 200.000 đồng
đối với các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế trên địa bàn quản lý
của mình.
1.2) Chi cục
trưởng Chi cục Thuế được quyền:
- Phạt cảnh cáo, phạt tiền đến
2.000.000 đồng đối với các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế quy
định tại các Điều 2, 4, 5 của Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996 của Chính phủ
về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
- Phạt tiền bằng số tiền thuế trốn
đối với hành vi khai man, trốn thuế.
- Tịch thu tang vật, phương tiện
được sử dụng để vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế giá trị đến 10.000.000 đồng.
1.3) Cục trưởng
Cục Thuế được quyền:
- Phạt cảnh cáo, phạt tiền đến
20.000.000 đồng đối với các hành vi vi phạm hành chính trên địa bàn quản lý của
mình trong lĩnh vực thuế quy định tại các Điều 2, 4 và 5 của Nghị định số 22/CP
ngày 17/4/1996 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
- Phạt đến 5 lần số tiền thuế trốn
đối với các hành vi khai man, trốn thuế theo đúng quy định của từng Luật thuế,
Pháp lệnh thuế hiện hành.
- Tịch thu tang vật, phương tiện
được sử dụng để vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
Cơ quan thu thuế các cấp là cơ
quan có thẩm quyền xử phạt mọi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế
trong phạm vi quyền hạn của mình. Nếu thấy vụ việc vượt quá thẩm quyền của mình
thì phải chuyển cho cấp có thẩm quyền giải quyết. Nếu vụ việc không thuộc thẩm
quyền giải quyết của ngành thuế thì thủ trưởng cơ quan thuế chuyển hồ sơ sang
cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết, nhưng phải có ý kiến đề nghị bằng văn bản
nêu rõ hình thức phạt, mức phạt.
Đội trưởng các
đội thuế xã, phường (liên xã, liên phường) được thành lập theo Thông tư số 64
TC/TCCB ngày 29/10/1992 của Bộ Tài chính cũng có thẩm quyền xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực thuế như trạm trưởng trạm thuế theo quy định tại
khoản 1 Điều 7 Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996.
Các cơ quan khác như: Quản lý thị
trường, Công an, Biên phòng, Kiểm lâm, cơ quan Thanh tra Nhà nước chuyên ngành
trong quá trình thực hiện chức năng của mình nếu phát hiện hành vi vi phạm hành
chính trong lĩnh vực thuế thì chuyển cho cơ quan thuế đồng cấp xử lý.
2. Thủ tục xử
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế:
2.1) Cảnh cáo được áp dụng đối với
vi phạm lần đầu được quy định tại điểm 1.1 mục II Thông tư này.
Việc quyết định phạt cảnh cáo được
thực hiện bằng văn bản, khi xét thấy cần thiết, cơ quan có thẩm quyền gửi quyết
định xử phạt đến chính quyền địa phương nơi người vi phạm cư trú hoặc cơ quan
quản lý người vi phạm.
Việc quyết định phạt cảnh cáo được
thực hiện bằng văn bản, khi xét thấy cần thiết, cơ quan có thẩm quyền gửi quyết
định xử phạt đến chính quyền địa phương nơi người vi phạm cư trú hoặc cơ quan
quản lý người vi phạm.
2.2) Phạt tiền:
- Nếu phạt tiền đến 20.000 đồng
thì người có thẩm quyền xử lý phải ra quyết định xử phạt tại chỗ và ghi biên
lai thu tiền. Trong quyết định phạt tiền phải ghi rõ họ, tên, địa chỉ người có
hành vi vi phạm, mức tiền phạt, nơi nộp phạt và họ, tên người ra quyết định xử
phạt; Biên lai thu tiền phạt phải được giao cho người vi phạm l liên.
- Nếu phạt tiền trên 20.000 đồng
thì cơ quan (người) có thẩm quyền xử phạt phải lập biên bản vi phạm hành chính
(theo mẫu đính kèm). Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày lập biên bản, cơ quan có
thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt (theo mẫu đính kèm).
- Trong trường hợp quyết định xử
phạt tiền từ 2.000.000 đồng trở lên phải được gửi cho Viện kiểm sát nhân dân
cùng cấp 1 bản.
2.3) Việc cưỡng chế thi hành Quyết
định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế được thực hiện theo Điều 11
của Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996. Nay hướng dẫn thêm như sau:
- Quyết định xử phạt phải gửi
cho người hoặc tổ chức bị xử phạt chậm nhất trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày ra
quyết định xử phạt. Tổ chức, cá nhân bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh
vực thuế phải thi hành quyết định xử phạt trong thời hạn 5 ngày, kể từ ngày
được giao quyết định xử phạt.
- Sau thời hạn 5 ngày kể từ ngày
nhận được quyết định xử phạt, nếu tổ chức, cá nhân bị xử phạt không tự giác thi
hành thì thủ trưởng cơ quan thuế đã ra quyết định xử phạt được quyền:
+ Yêu cầu Ngân hàng, Kho bạc Nhà
nước hoặc tổ chức tín dụng khác trích tiền từ tài khoản của tổ chức, cá nhân để
nộp thuế, nộp phạt.
Cơ quan thuế gửi công văn kèm
theo quyết định xử lý để ngân hàng hoặc Kho bạc nhà nước, hoặc các tổ chức tín
dụng khác làm căn cứ trích tiền từ tài khoản của cơ sở để nộp thuế, nộp phạt.
Các tổ chức tín dụng trên có trách nhiệm thực hiện chế độ ưu tiên trích nộp
tiền thuế, tiền phạt.
+ Tạm giữ hàng hoá, tang vật để
bảo đảm thu đủ tiền thuế, tiền phạt. Biện pháp này chỉ áp dụng đối với trường
hợp mà không tạm giữ hàng hoá, tang vật thì không thu được tiền thuế, tiền phạt.
Mọi trường hợp tạm giữ hàng hoá,
tang vật phải có quyết định bằng văn bản của thủ trưởng cơ quan thu thuế cấp
huyên (hoặc tương đương) trở lên. Khi thực hiện quyết định tạm giữ hàng hoá,
tang vật phải lập biên bản nhận tạm giữ hàng hoá (mẫu CTT30). Trường hợp cần
niêm phong, thì phải tiến hành ngay trước mặt người chủ hàng hoặc đại diện cơ
sở kinh doanh. Hàng hoá, tang vật tạm giữ phải được làm thủ tục giao nhận giữa
các cán bộ thuế, người bảo quản phải chịu trách nhiệm nếu có sự đánh tráo, mất
mát, hư hỏng.
+ Kê biên tài sản để bán đấu
giá.
Trường hợp cần xử lý kê biên tài
sản, cơ quan thuế ra quyết định xử phạt phải báo cáo xin ý kiến UBND cùng cấp
và cơ quan thu thuế cấp trên. Sau khi được UBND cùng cấp ký quyết định, cơ quan
thuế phối hợp với lực lượng công an, Viện kiểm sát nhân dân tiến hành việc kê
biên tài sản có giá trị tương ứng với số tiền phạt, tiền thuế để bán đấu giá
theo luật định. Tiền thu về bán đấu giá hàng hoá, tang vật vi phạm hành chính
về thuế mà chủ hàng bỏ hoặc không biết rõ của ai được giải quyết theo thứ tự:
chi cho các chi phí điều tra, xác minh, vận chuyển, bốc xếp, bán hàng... (nếu
có), nhưng phải có chứng từ hợp lệ; được trích thưởng theo quy định trên số
tiền thuế trốn đã bị phát hiện. Số tiền còn lại phải nộp toàn bộ vào Ngân sách
Nhà nước.
- Mọi trường hợp vi phạm hành
chính áp dụng hình thức phạt tiền, khi thu tiền phạt, cơ quan thu phạt phải sử
dụng biên lai thu tiền do Bộ Tài chính phát hành. Tiền phạt thu được phải nộp
vào NSNN theo đúng chương, loại, khoản, hạng, mục theo quy định của Mục lục
Ngân sách Nhà nước. Chế độ quản lý biên lai thu tiền và nguyên tắc trích thưởng
tiền phạt thực thu được thực hiện theo các văn bản hiện hành của Nhà nước.
Việc xử lý tang vật, phương tiện
vi phạm hành chính thực hiện theo quy định tại Điều 52 của Pháp lệnh xử lý vi
phạm hành chính.
Quyết định tịch thu tang vật,
phương tiện vi phạm hành chính có giá trị từ 5.000.000 đồng trở lên phải gửi
ngay cho Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp một bản.
3. Khiếu nại,
tố cáo và việc giải quyết khiếu nại tố cáo:
Trình tự khiếu nại và giải quyết
khiếu nại quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế; trình tự
giải quyết tố cáo hành vi lạm quyền hoặc trái pháp luật khác của cơ quan thu
thuế, người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế thực
hiện theo quy định tại Điều 13 Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996.
IV. MỞ TÀI
KHOẢN VÀ THU NỘP TIỀN PHẠT
Cơ quan thuế các cấp bao gồm: Tổng
cục thuế, Cục thuế, Chi cục thuế được mở tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước
cùng cấp để gửi và thanh toán số tiền thuế trốn, tiền phạt do cơ quan thuế trực
tiếp kiểm tra, phát hiện, kể cả các trường hợp tiếp nhận xử phạt từ các cơ quan:
quản lý thị trường, công an, biên phòng, kiểm lâm, cơ quan thanh tra Nhà nước chuyên
ngành chuyển sang.
Cục Hải quan tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương được mở tài khoản tạm giữ riêng cho ngành mình tại Kho bạc Nhà
nước tỉnh, thành phố để gửi và thanh toán số tiền thuế trốn, tiền phạt do cơ
quan Hải quan trực tiếp kiểm tra đã phát hiện được.
a) Đối với hàng hoá, tang vật tịch
thu:
Khi bán hàng hoá, tang vật bị tịch
thu phải sử dụng biên lai do Bộ Tài chính phát hành (CTT11). Toàn bộ số tiền
thu được phải nộp vào tài khoản tạm giữ mở tại Kho bạc Nhà nước.
Hồ sơ hàng hoá, tang vật bị tịch
thu bao gồm: Giấy biên nhận giữ hàng hoá, quyết định xử lý của cơ quan có thẩm
quyền, biên lai thu tiền (CTT11), phiếu xuất hàng hoá, tang vật bị tịch thu,
giấy nộp tiền vào Ngân sách, biên bản bán đấu giá, quyết định trích lập quỹ,
các chứng từ về chi phí khác (nếu có) như chi phí điều tra, bốc dỡ, vận chuyển,
bảo quản, kiểm nghiệm, giám định, chi phí tổ chức bán đấu giá.
b) Đối với khoản tiền thuế trốn
và các khoản tiền phạt (trừ khoản tiền phạt nộp chậm tiền thuế):
- Đối với khoản tiền phạt, căn cứ
vào quyết định xử phạt và cấp biên lai thu tiền (CTT11) cho đối tượng bị xử phạt,
nộp các khoản tiền phạt vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước.
- Đối với khoản tiền thuế trốn,
căn cứ vào biên bản kiểm tra, cơ quan có thẩm quyền ra quyết định xử lý truy
thu số tiền thuế trốn, đồng thời gửi quyết định đó cho đối tượng bị xử phạt để
yêu cầu nộp ngay số tiền thuế trốn vào tài khoản tạm giữ tại Khoa bạc Nhà nước.
Tiền thuế trốn đã phát hiện và
truy thu được là số tiền thuế được phát hiện thêm ngoài tờ khai tính thuế,
ngoài báo cáo quyết toán về kết quả kinh doanh quý, năm của doanh nghiệp, ngoài
số tiền thuế đã ghi trong sổ bộ hàng tháng của cơ quan thuế. Không được tính số
thuế thu về hoạt động buôn chuyến trong khâu lưu thông (trừ trường hợp truy thu
thuế cùng với phạt trốn thuế doanh thu, thuế lợi tức trong khâu lưu thông đối
với các đối tượng kinh doanh buôn chuyến không nộp thuế doanh thu, thuế lợi tức
trước khi vận chuyển hàng hoá).
- Tiền thuế trốn và tiền phạt
phát sinh tại địa phương nào thì nộp vào tài khoản tạm giữ tại địa phương đó.
Nghiêm cấm việc điều chuyển giữa các địa phương.
V. KHEN
THƯỞNG - XỬ LÝ VI PHẠM
Được trích
thưởng trên số tiền thuế trốn đã phát hiện được sau khi quyết định xử phạt hoặc
quyết định khiếu nại có hiệu lực thi hành.
Mức trích thưởng thực hiện như
sau:
- 2% (hai phần trăm) đối với vụ
việc phát hiện trốn thuế ở khu vực kinh tế quốc doanh.
- 5% (năm phần trăm) đối với vụ
việc phát hiện trốn thuế ở khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, đầu tư nước ngoài,
các tổ chức kinh tế khác.
- 30% (ba mươi phần trăm) trên số
tiền phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế.
Cơ quan được mở tài khoản tại
Kho bạc nhà nước để theo dõi việc trích lập và sử dụng quỹ chống hành vi khai
man trốn thuế bao gồm: Quản lý thị trường, Công an, Hải quan, thuế, Biên phòng,
Kiểm lâm, Thanh tra Nhà nước chuyên ngành.
Các cơ quan được trích lập quỹ
phải tuân thủ theo nguyên tắc sau: Chỉ được trích lập quỹ sau khi đã có quyết
định xử lý của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và không có khiếu nại trong thời
gian pháp luật quy định. Trường hợp có khiếu nại thì chỉ sau khi giải quyết
xong việc khiếu nại mới được trích lập quỹ.
Quỹ khen thưởng được phân phối:
- Trích 30% lập quỹ thưởng của
đơn vị.
- Trích 60% lập quỹ bổ sung kinh
phí hoạt động chống trốn thuế của đơn vị. Trường hợp nhiều cơ quan cùng phối hợp
kiểm tra thì cơ quan chủ trì được giữ lại để lập quỹ.
- Trích 10% nộp cơ quan cấp trên
trực tiếp của đơn vị xử lý để lập quỹ chống các hành vi khai man trốn thuế để
thưởng cho bộ phận phối hợp. Trường hợp không có cơ quan cấp trên trực tiếp thì
được để lại đơn vị bổ sung kinh phí hoạt động.
Căn cứ vào số tiền đã nộp vào
tài khoản tạm giữ theo giấy báo của Kho bạc Nhà nước và hồ sơ có liên quan, Cơ
quan Thuế, Cục Hải quan là chủ tài khoản tạm giữ chi trả các khoản chi phí (nếu
có), ra quyết định trích quỹ cho đơn vị theo tỷ lệ quy định. Việc trích quỹ
theo vụ việc đã được xử lý.
- Lập chứng từ
gửi kho bạc Nhà nước nơi mở tài khoản tạm để chuyển số tiền trích từ tài khoản tạm
giữ vào tài khoản quỹ của đơn vị kiểm tra, Đồng thời làm ngay thủ tục nộp toàn
bộ số tiền còn lại sau khi trích trả chi phí (nếu có) và trích thưởng vào mục
051 (đối với khoản tiền phạt vi phạm hành chính), mục 052 (đối với khoản tịch
thu) theo tiểu mục của chương, loại, khoản tương ứng của Mục lục Ngân sách Nhà
nước.
Trường hợp đối tượng bị kiểm tra
cùng một lúc vừa phải nộp tiền thuế chậm nộp, vừa phải nộp tiền thuế trốn, vừa
phải nộp tiền phạt thì đơn vị kiểm tra phải ghi rõ từng loại phải nộp trong
biên bản kiểm tra, trong quyết định xử lý để tránh nhầm lẫn khi trích lập quỹ.
Nếu đơn vị kiểm tra cố tình làm
sai chế độ để được trích thưởng, thì ngoài việc phải truy hoàn số tiền đã trích
còn bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp nhiều cơ quan cùng phối
hợp kiểm tra một vụ việc, cơ quan nào chủ trì việc tổ chức kiểm tra, cơ quan đó
có trách nhiệm xem xét chi trả chi phí chịu trách nhiệm thưởng cho các đơn vị
cùng phối hợp một cách công khai, dân chủ, hợp lý theo hiệu quả phối hợp.
Sử dụng quỹ: thủ trưởng cơ quan
được lập quỹ có trách nhiệm xét thưởng cho cá nhân trực tiếp và gián tiếp tham
gia chống hành vi khai man trốn thuế. Mức xét thưởng cá nhân cao nhất không quá
300.000 đồng/vụ và không quá 900.000 đồng/tháng/người, trường hợp đặc biệt thủ
trưởng đơn vị có quyền quyết định được trích cao hơn 900.000 đồng/tháng/người
và chịu trách nhiệm về quyết định này.
Trường hợp số tiền thưởng được
trích lập quỹ thưởng của đơn vị không nhiều, do đó mức trích thưởng cho cá nhân
quá nhỏ, thủ trưởng đơn vị được trích từ "Quỹ bổ sung kinh phí hoạt động
chống trốn thuế của đơn vị" để thưởng cho những người có thành tích tham
gia chống hành vi khai man trốn thuế.
Trường hợp một vụ kiểm tra kéo
dài trong nhiều tháng thì số tháng được xét trích thưởng tính bằng số tháng
kiểm tra ghi trong biên bản kiểm tra. Nghiêm cấm việc chia một vụ lớn thành
nhiều vụ nhỏ để được trích thưởng. Trích thưởng phải được thực hiện dứt điểm
theo từng vụ việc.
Đối với cán bộ ngoài ngành cùng
phối hợp kiểm tra trực tiếp được thưởng như cán bộ trong ngành.
Đối với cán bộ gián tiếp (cán bộ
làm công tác chỉ đạo, tổng hợp, phục vụ) nếu được các đơn vị kiểm tra đề nghị xét
thưởng thì được hưởng không quá 150.000 đồng/vụ và không quá 500.000 đồng/tháng/người.
Trường hợp đặc biệt thủ trưởng đơn vị có thể quyết định trích thưởng mức cao
hơn 500.000 đồng/tháng/người.
Để phát huy tác dụng tích cực
trong khen thưởng, thủ trưởng đơn vị có quyền quyết định trích thưởng. Việc
quyết định trích thưởng, kể cả các trường hợp có quyết định mức trích cao hơn,
thủ trưởng đơn vị phải xem xét tính chính xác và chịu trách nhiệm về quyết định
của mình.
Số tiền còn lại sau khi trích
thưởng được giữ lại quỹ thưởng để sử dụng vào việc trích thưởng cho cán bộ có
thành tích trong việc thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra trong năm.
* Quỹ bổ sung kinh phí hoạt động
chống trốn thuế được sử dụng vào các mục đích sau:
- Bổ sung chi phí mua sắm phương
tiện làm việc.
- Chi phí tổng kết thi đua.
- Bổ sung chi cho công tác tuyền
truyền.
- Chi thưởng cho các đơn vị phối
hợp, cán bộ gián tiếp tham gia chống hành vi kinh doanh trốn thuế.
- Trong trường hợp quỹ khen thưởng
không nhiều, được trích từ nguồn này để chi bổ sung.
- Bổ sung cho những địa phương
có khó khăn về kinh phí nhằm đẩy mạnh công tác chống trốn lậu thuế.
* Quỹ ngành được sử dụng vào mục
đích sau:
- Bổ sung chi cho công tác tuyên
truyền.
- Bổ sung mua sắm phương tiện
làm việc
- Bổ sung thưởng thi đua, tổng kết
công tác ngành và thưởng cho các ngành phối hợp tham gia chống trốn thuế.
Thủ trưởng cơ quan thuế các cấp
được trích lập quỹ khen thưởng có trách nhiệm xét thưởng cho cá nhân trực tiếp
hoặc gián tiếp tham gia chống các hành vi kinh doanh trốn thuế.
Xử lý vi phạm hành chính trong
lĩnh vực thuế được thực hiện theo Điều 91, Điều 92 của Pháp lệnh Xử lý vi phạm
hành chính ngày 6/7/1995; Điều 14 của Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996. Trường
hợp xử phạt sai, tiền phạt đã nộp vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc, thì người
ra quyết định xử phạt phải ra quyết định huỷ bỏ quyết định xử phạt sai đó, đồng
thời yêu cầu Kho bạc Nhà nước thoái trả số tiền đã nộp phạt sai.
VI. TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
1. Căn cứ vào hướng dẫn trong
Thông tư này, Bộ trưởng các Bộ, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc
Chính phủ, Chủ tịch UBND các cấp có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra
việc thực hiện Nghị định số 22/CP ngày 17/4/1996.
Tổ chức quán triệt, phổ biến rộng
rãi nội dung cơ bản các văn bản trên tới các cấp lãnh đạo, các cán bộ làm công
tác quản lý, thu nộp thuế, tới các ngành, các cơ sở sản xuất kinh doanh và tuyên
truyền sâu rộng trong quần chúng nhân dân để triển khai thực hiện nghiêm chỉnh Nghị
định số 22/CP ngày 17/4/1996 và Thông tư này.
2. Tổng cục Hải quan có trách
nhiệm tổ chức thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và
thuế giá trị tăng ở khâu nhập khẩu. Cơ quan Hải quan là cơ quan có thẩm quyền
xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế đối với những hành vi vi phạm
thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng
ở khâu nhập khẩu.
3. Thông tư này có hiệu lực sau
15 ngày kể từ ngày ký, bãi bỏ Thông tư số 45 TC/TCT ngày 01/8/1996.
CỤC
THUẾ
CHI CỤC THUẾ
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
|
Số:
/QĐ
|
...
ngày... tháng......năm 19...
|
QUYẾT ĐỊNH
XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC THUẾ
- Căn cứ Luật thuế, Pháp lệnh
thuế;
- Căn cứ Pháp lệnh xử lý vi phạm
hành chính ngày 6/7/1995;
- Căn cứ Nghị định số 22/CP ngày
17/4/1996 của Chính phủ về việc quy định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực
thuế.
- Căn cứ Thông tư số 38 TC/TCT
ngày 25/8/1990 của Bộ Tài chính qui định về chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy
của hệ thống thu thuế Nhà nước.
- Căn cứ biên bản vi phạm hành
chính số... ngày... tháng...năm 199..
Xét tính chất, mức độ vi phạm của.......
Cục trưởng cục Thuế:
Chi cục trưởng Chi cục Thuế:
Trưởng trạm thuế; Đội trưởng đội
thuế:
Nhân viên thuế:
QUYẾT ĐỊNH
Điều 1:
- Phạt vi phạm hành chính về thuế
đối với Ông (Bà).... - Địa điểm kinh doanh .... ngành nghề kinh doanh...... -
Đã vi phạm..........................................
Hình thức phạt:
1. Hình thức phạt chính thức:
- Phạt theo điểm.... Khoản....
Điều.....
- Phạt theo điểm.... Khoản....
Điều.....
..........
2. Hình thức xử phạt bổ sung:
Tổng cộng số tiền:............ đồng
(viết bằng chữ)........
Đối với Ông
(Bà):..........................................
Địa chỉ:...................................................
Điều 2: Ông
(Bà)................ đại diện........ có trách nhiệm nộp các khoản tiền phạt
ghi ở Điều 1 vào Ngân sách Nhà nước tại.... trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày
nhận được Quyết định. Ông (Bà) có trách nhiệm thi hành Quyết định này, nếu
không tự giác thực hiện, cơ quan thuế sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo
pháp luật hiện hành.
Điều 3: Quyết định này có
hiệu lực kể từ ngày ký. Cơ quan thuế, nhân viên thuế trực tiếp xử phạt có trách
nhiệm thi hành Quyết định này.
Ông (Bà) có quyền khiếu nại về
quyết định xử phạt này, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định
tại........
Nơi nhận:
- Như Điều 2,
- Lưu:
Họ,
tên, chức vụ người ra quyết định
(ký tên)
CỤC
THUẾ
CHI CỤC THUẾ
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
|
Số:
/QĐ
|
...
ngày... tháng......năm 19...
|
BIÊN BẢN VI PHẠM HÀNH CHÍNH
Hôm nay, vào lúc..... giờ....
ngày... tháng.... năm....
tại
Chúng tôi gồm:
1. Chức vụ:
thuộc
2.
thuộc
3.
thuộc
Tiến hành lập biên bản vi phạm
hành chính xảy ra ngày... tháng... năm....
Địa điểm vi phạm:
Có sự chứng kiến của ông (bà)
Địa chỉ:
Số giấy CMND..... ngày...... Nơi
cấp
Họ tên người vi phạm (hoặc đại
diện tổ chức vi phạm) hành chính:
Địa chỉ:
Nội dung vi phạm:
Lời khai của người vi phạm:
Biên bản được lập thành 2 bản,
giao cho đương sự 1 bản.
Trong quá trình kiểm tra, tổ kiểm
tra không làm hư hỏng, mất tài
sản gì của cơ sở.
Biên bản được đọc cho mọi người
cùng nghe và nhất trí ký tên.
Người
vi phạm (hoặc đại diện tổ chức vi phạm)
|
Người
chứng kiến
(nếu có)
|
Người
lập biên bản (ghi rõ họ, tên)
|