Kính
gửi: Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Theo Tổ chức Y tế thế giới và
các nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường
hô hấp cấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ và
ung thư. Ngoài ra tiếp xúc với chất ô nhiễm trong không khí có thể gây tổn
thương da, các bệnh về mắt, tác động đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch. Trong thời
gian qua, tại một số thành phố đã xảy ra tình trạng ô nhiễm không khí, có nguy
cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân trong cộng đồng.
Để bảo vệ sức khỏe người dân
trước ảnh hưởng của ô nhiễm không khí, Cục Quản lý Môi trường y tế đã xây dựng
khuyến cáo phòng, chống ảnh hưởng của ô nhiễm không khí tới sức khỏe nhằm giúp người
dân có những kiến thức cơ bản trong việc thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo
vệ sức khỏe.
Cục Quản lý Môi trường y tế xin
gửi khuyến cáo nêu trên kèm theo Công văn này và kính đề nghị Sở Y tế các tỉnh,
thành phố chỉ đạo các đơn vị liên quan tổ chức triển khai truyền thông phổ biến,
hướng dẫn các biện pháp dự phòng bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng theo khuyến cáo.
Trân trọng cảm ơn./.
|
Nơi nhận:
- Như trên;
- TT. Nguyễn Thị Liên Hương (để b/c);
- VPB, Cục YTDP, KCB (để p/h);
- Trung tâm TTGDSKTW, Báo SKĐS (để p/h);
- Viện SKNN&MT, Pasteur Nha Trang, VSDT Tây Nguyên, YTCC TP.HCM (để p/h);
- Trung tâm KSBT các tỉnh/TP (để p/h);
- Website Bộ Y tế (để đăng bài);
- Lưu: VT, SKHC.
|
CỤC TRƯỞNG
Lương Mai Anh
|
KHUYẾN CÁO
PHÒNG, CHỐNG ẢNH HƯỞNG CỦA Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ TỚI SỨC KHỎE CỘNG
ĐỒNG
(Kèm theo Công văn số 12/MT-SKHC ngày 15 tháng 01 năm 2024)
Chất lượng không khí và mức độ ảnh
hưởng đến sức khỏe con người được đánh giá bằng chỉ số chất lượng không khí (viết
tắt là AQI).1
Chỉ số AQI được tính theo thang
điểm (06 khoảng giá trị AQI) tương ứng với biểu tượng và các màu sắc để cảnh
báo chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe con người, cụ thể như
sau:
|
Khoảng giá trị AQI
|
Chất lượng không khí
|
Màu sắc
|
Ảnh hưởng tới sức khỏe con người
|
|
0 - 50
|
Tốt
|
Xanh
|
Chất lượng không khí tốt,
không ảnh hưởng tới sức khỏe
|
|
51 - 100
|
Trung bình
|
Vàng
|
Chất lượng không khí ở mức chấp
nhận được. Tuy nhiên đối với những người nhạy cảm (người cao tuổi, trẻ em, người
mắc các bệnh hô hấp, tim mạch…) có thể chịu những tác động nhất định tới sức
khỏe.
|
|
101 - 150
|
Kém
|
Da cam
|
Những người nhạy cảm gặp phải
các vấn đề về sức khỏe, những người bình thường ít ảnh hưởng.
|
|
151 - 200
|
Xấu
|
Đỏ
|
Những người bình thường bắt đầu
có các ảnh hưởng tới sức khỏe, nhóm người nhạy cảm có thể gặp những vấn đề sức
khỏe nghiêm trọng hơn.
|
|
201 - 300
|
Rất xấu
|
Tím
|
Cảnh báo hưởng tới sức khỏe:
mọi người bị ảnh hưởng tới sức khỏe nghiêm trọng hơn.
|
|
301 - 500
|
Nguy hại
|
Nâu
|
Cảnh báo khẩn cấp về sức khỏe:
Toàn bộ dân số bị ảnh hưởng tới sức khỏe tới mức nghiêm trọng.
|
Thông tin về chất lượng không
khí của các tỉnh, thành phố thường xuyên được cập nhật trên trang thông tin điện
tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường (https://cem.gov.vn) và Sở Tài nguyên
và Môi trường các tỉnh, thành phố.
1. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe chung
a)
Thường xuyên theo dõi tình hình chất lượng không khí trên trang thông tin điện
tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành
phố để thực hiện các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe phù hợp.
b)
Khi ra khỏi nhà thường xuyên đeo khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu
trang đúng quy cách.
c)
Thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống.
Nên sử dụng khẩu trang, kính bảo vệ mắt khi làm vệ sinh, dọn dẹp nếu có nhiều bụi
hoặc không khí bị ô nhiễm từ mức kém đến mức nguy hại.
d) Hạn
chế sử dụng hoặc thay thế sử dụng bếp than tổ ong, củi, đốt rơm rạ bằng bếp điện,
bếp từ hoặc bếp ga.
đ) Trồng
cây xanh giúp ngăn bụi và làm sạch không khí.
e) Với
người hút thuốc lá, thuốc lào: nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút; không nên hút thuốc
trong nhà. Với người không hút thuốc nên tránh xa khói thuốc.
f)
Thường xuyên tự theo dõi sức khỏe và thực hiện khám sức khỏe định kỳ.
g) Đối
với những người nhạy cảm với các chất ô nhiễm trong không khí (trẻ em, phụ nữ
mang thai, người mắc bệnh hô hấp, tim mạch, người cao tuổi):
- Nên
tránh tiếp xúc với các nguồn phát thải chất ô nhiễm không khí từ phương tiện
giao thông; các công trình xây dựng; khu vực đun nấu đốt nhiên liệu bằng than,
củi, rơm rạ hoặc các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí khác.
-
Trong thời điểm không khí bị ô nhiễm nếu xuất hiện các triệu chứng hoặc bệnh cấp
tính như sốt, viêm mũi họng, viêm phổi phế quản, huyết áp, tim mạch… cần đến
ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
-
Tăng cường dinh dưỡng nâng cao thể trạng và sức đề kháng.
- Nên
chú ý giữ ấm cơ thể về mùa đông, tránh bị nhiễm lạnh đột ngột.
- Người
mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ và duy trì điều trị theo đơn của bác
sĩ chuyên khoa. Nếu có dấu hiệu khó chịu, tăng nặng nên đến ngay các cơ sở y tế
chuyên khoa để khám và được tư vấn, điều trị.
- Người
già, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch cần tuân thủ việc khám sức khoẻ định kỳ.
2. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe khi chỉ số chất
lượng không khí ở mức trung bình (AQI ở mức 51 - 100)
a) Đối
với người bình thường: tham gia các hoạt động ngoài trời không hạn chế.
b) Đối
với những người nhạy cảm
- Giảm
thời gian hoạt động ngoài trời và các hoạt động vận động cần gắng sức.
-
Theo dõi sức khoẻ, nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt
cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
3. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe khi chỉ số chất
lượng không khí ở mức kém (AQI ở mức 101 - 150)
a) Đối
với người bình thường
- Giảm
thời gian tham gia các hoạt động ngoài trời, nhất là đối với những người có triệu
chứng đau mắt, ho, đau họng.
- Hạn
chế hoặc tránh hoạt động tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí cao (như
đường phố, các điểm giao cắt giao thông, các công trình xây dựng, khu vực sản
xuất công nghiệp, làng nghề và các khu vực ô nhiễm khác).
- Đối
với học sinh có thể tham gia các hoạt động ngoài trời tuy nhiên hạn chế các hoạt
động tập thể dục hoặc vận động cần gắng sức trong thời gian dài.
b) Đối
với những người nhạy cảm
- Hạn
chế hoạt động ngoài trời và các hoạt động vận động cần gắng sức. Tăng thời gian
nghỉ ngơi và hoạt động nhẹ nhàng. Giảm hoặc ngừng vận động ngay khi nhận thấy
xuất hiện các triệu chứng như ho, tức ngực hoặc thở khò khè.
- Vệ
sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường.
- Tra
rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
-
Theo dõi sức khoẻ, nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt
cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
4. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe khi chỉ số chất
lượng không khí ở mức xấu (AQI ở mức 151 - 200)
a) Đối
với người bình thường
- Hạn
chế hoạt động ngoài trời hoặc tham gia các hoạt động vận động cần gắng sức. Nếu
phải làm việc, hoạt động ngoài trời nên bố trí, lựa chọn thời điểm ít bị ô nhiễm
trong ngày, cần nghỉ ngơi nhiều hơn, thực hiện các hoạt động với cường độ vừa
phải.
-
Tránh hoạt động tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí cao.
- Nếu
phải tham gia giao thông nên tăng cường sử dụng các phương tiện giao thông công
cộng, hạn chế sử dụng xe máy, xe đạp để giảm tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm.
- Nên
hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng, đặc biệt các
gia đình gần đường giao thông, gần khu vực bị ô nhiễm không khí.
- Vệ
sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường.
Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
b) Đối
với những người nhạy cảm
-
Tránh các hoạt động ngoài trời hoặc các hoạt động vận động cần gắng sức. Nên thực
hiện các hoạt động như vận động, tập thể dục trong nhà. Hạn chế mở cửa sổ, cửa
ra vào trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.
- Vệ
sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường.
Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
-
Theo dõi sức khoẻ, nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt
cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
5. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe khi chỉ số chất
lượng không khí ở mức rất xấu (AQI ở mức 201 - 300)
a) Đối
với người bình thường
-
Tránh các hoạt động ngoài trời trong thời gian dài hoặc tham gia các hoạt động
vận động cần gắng sức. Khuyến khích thực hiện các hoạt động trong nhà.
-
Tránh hoạt động tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí cao. Nếu phải hoạt
động tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm cao nên sử dụng các loại khẩu trang có
thể ngăn ngừa bụi mịn (là bụi có đường kính khí động học ≤ 2,5 μm).
- Nếu
phải tham gia giao thông nên tăng cường sử dụng các phương tiện giao thông công
cộng, hạn chế sử dụng xe máy, xe đạp để giảm tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm.
- Hạn
chế mở cửa sổ, cửa ra vào trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.
- Vệ
sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường.
Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
b) Đối
với những người nhạy cảm
-
Tránh tất cả các hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động trong nhà hoặc
chuyển sang ngày khác khi chỉ số chất lượng không khí tốt hơn. Hạn chế mở cửa sổ,
cửa ra vào trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.
- Nếu
bắt buộc phải ra khỏi nhà cần hạn chế tối đa thời gian thực hiện các hoạt động
ngoài trời và sử dụng các loại khẩu trang có thể ngăn ngừa bụi mịn. Vệ sinh
mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường. Tra rửa
mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
-
Theo dõi sức khoẻ, nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt
cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
6. Các biện pháp dự phòng, bảo vệ sức khỏe khi chỉ số chất
lượng không khí ở mức nguy hại (AQI ở mức 301-500)
a) Đối
với người bình thường
-
Tránh các hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động trong nhà hoặc chuyển
sang ngày khác khi chỉ số chất lượng không khí tốt hơn.
-
Đóng cửa sổ, cửa ra vào nhà để hạn chế, tránh tiếp xúc với các chất ô nhiễm.
b) Đối
với những người nhạy cảm
-
Tránh tất cả các hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động trong nhà.
-
Đóng cửa sổ, cửa ra vào nhà để hạn chế, tránh tiếp xúc với các chất ô nhiễm.
- Theo
dõi sức khoẻ, nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt cần đến
ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
- Đối
với lớp mẫu giáo, nhà trẻ, trường tiểu học có thể xem xét cho học sinh nghỉ học
nếu chỉ số chất lượng không khí ở mức nguy hại trong thời gian 03 ngày liên tục.
Nếu bắt buộc đi học cần tránh các hoạt động ngoài trời, chuyển sang các hoạt động
trong nhà hoặc điều chỉnh thời gian học cho phù hợp./.
1
Quyết định số 1459/QĐ-TCMT ngày 12/11/2019 của Tổng Cục
Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) về việc ban hành Hướng dẫn kỹ thuật
tính toán và công bố chỉ số chất lượng không khí Việt Nam.