Bộ Quốc phòng mới đây đã công bố dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu (sau đây gọi tắt là Dự thảo Nghị định); trong đó có đề xuất về các mức xử phạt vi phạm nghĩa vụ quân sự.
Dự thảo Nghị định: https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/DanLuat-BanAn/du-thao-nd-xp-qs.pdf
Cụ thể, Dự thảo Nghị định đã đề xuất mức phạt vi phạm nghĩa vụ quân sự nghĩa vụ công an trong năm 2025 như sau:
(1) Vi phạm về đăng ký nghĩa vụ quân sự (Điều 7 Dự thảo nghị định):
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu đối với công dân nam đủ 17 tuổi trong năm thuộc diện phải đăng ký nghĩa vụ quân sự.
- Phạt tiền từ 8 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu, trừ trường hợp bị phạt cảnh cáo;
+ Không thực hiện đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị theo quy định;
+ Không đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung khi có sự thay đổi về chức vụ công tác, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, tình trạng sức khỏe và thông tin khác có liên quan đến nghĩa vụ quân sự theo quy định;
+ Không thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập theo quy định;
+ Không thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự tạm vắng theo quy định.
(2) Vi phạm quy định về kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân (Điều 8 Dự thảo Nghị định):
- Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 12 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong lệnh gọi kiểm tra hoặc khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện, lệnh gọi kiểm tra sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của Trưởng Công an cấp huyện mà không có lý do chính đáng.
- Phạt tiền từ 12 triệu đồng đến 15 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Cản trở công dân nhận lệnh gọi kiểm tra hoặc khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện; lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của Trưởng Công an cấp huyện theo quy định;
+ Không nhận lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự của Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện; lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của Trưởng Công an cấp huyện theo quy định mà không có lý do chính đáng.
- Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Người được khám sức khỏe có hành vi gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự; nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân;
+ Đưa hoặc nhận tiền, tài sản, hoặc lợi ích vật chất khác trị giá đến dưới 2 triệu đồng cho cán bộ, nhân viên y tế hoặc người khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của người được kiểm tra hoặc người được khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự; khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
- Phạt tiền từ 25 triệu đồng đến 35 triệu đồng đối với hành vi chống đối, không chấp hành lệnh gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự; lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
(3) Vi phạm quy định về nhập ngũ; quy định thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân (Điều 9 Dự thảo Nghị định):
- Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng đối với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân mà không có lý do chính đáng.
- Phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Cản trở công dân thực hiện lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự đủ điều kiện nhập ngũ; khám tuyển sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân đủ điều kiện thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân theo quy định;
+ Gian dối nhằm trốn tránh thực hiện lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân sau khi đã có kết quả khám tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự đủ điều kiện nhập ngũ; khám tuyển sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân đủ điều kiện thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân theo quy định.
- Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 75 triệu đồng đối với hành vi chống đối hoặc không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, trừ các trường hợp đã nêu trước đó.
(4) Vi phạm các quy định về thực hiện nghĩa vụ quân sự (Điều 10 Dự thảo Nghị định):
- Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 15 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Báo cáo không đầy đủ danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Quân đội nhân dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi; bảo cáo không đầy đủ số lượng quân nhân dự bị và người sẵn sàng nhập ngũ ở cơ quan, tổ chức mình theo quy định;
+ Cố ý báo cáo không chính xác danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Quân đội nhân dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi; báo cáo không chính xác số lượng quân nhân dự bị và người sẵn sàng nhập ngũ ở cơ quan, tổ chức mình theo quy định.
- Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:
+ Không báo cáo danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Quân đội nhân dân từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi;
+ Không báo cáo số lượng quân nhân dự bị và người sẵn sàng nhập ngũ ở cơ quan, tổ chức mình theo quy định.
- Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với hành vi không tiếp nhận trở lại trường học; không tiếp nhận và bố trí việc làm cho hạ sĩ quan, binh sĩ đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về cơ quan, tổ chức cũ làm việc.
- Hình phạt bổ sung: Ngoài các mức phạt nêu trên, cá nhân, tổ chức có hành vi phạm sẽ còn phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả tương ứng của từng hành vi vi phạm.
(Toàn bộ mức phạt vi phạm nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an theo Đề xuất nêu trên là mức phạt áp dụng đối cá nhân, còn với tổ chức mức phạt sẽ gấp đôi mức phạt của cá nhân).
Như vậy, nếu Dự thảo Nghị định nêu trên được thông qua thì mức phạt vi phạm nghĩa vụ quân sự quy định tại Dự thảo này sẽ được áp dụng trong năm 2025 thay vì theo Nghị định 120/2013/NĐ-CP như hiện nay.
Trong đó, mức phạt cao nhất áp dụng cho cá nhân theo Đề xuất là 75 triệu đồng đối với hành vi chống đối hoặc không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
Lịch khám sức khỏe nghĩa vụ quân sư 2025 sẽ diễn ra từ ngày 01/11/2024 đến hết ngày 31/12/2024. Còn thời gian khám sức khỏe gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân lần thứ hai thì sẽ do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
(Căn cứ khoản 4 Điều 40 Luật nghĩa vụ quân sự 2015).