TIÊU CHUẨN NHÀ NƯỚC
TCVN 198 – 66
KIM LOẠI
PHƯƠNG PHÁP THỬ UỐN
Tiêu chuẩn này dùng để xác định khả
năng biến dạng của mẫu chịu uốn đối với kim loại. Tấm mỏng, ống và dây có qui định
riêng. Mẫu có thể thử uốn ở trạng thái nguội hay nóng.
I. CHỈ DẪN CHUNG
Thí nghiệm tiến hành với những mẫu
thử có mặt cắt hình chữ nhật, hình tròn hay hình đa giác không thay đổi trên
chiều dài của mẫu. Mẫu thử làm việc trong miền biến dạng dẻo và chịu uốn trong
cùng một mặt phẳng.
Ký hiệu về kích thước:
a – bề dày của mẫu thử dẹt hay đường
kính của mẫu thử tròn.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
D – đường kính gối uốn giữa,
R – bán kính gối uốn.
II. MẪU THỬ
Hình dáng và kích thước của mẫu thử
phụ thuộc vào vật liệu.
Nếu vật liệu là:
- thép tấm,
- thép hình các loại (thép góc, thép
chữ Ì …),
- thép đai có bề rộng bằng hay lớn
hơn 100 mm (mặt cắt chữ nhật),
bề dày a của mẫu thử bằng bề dày của
vật liệu (để bảo vệ tầng mặt ngoài), bề rộng của mẫu thử trong khoảng 25 – 50
mm, với sai số là ± 5 mm.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- thép đai có bề rộng bé hơn 100 mm
(mặt cắt chữ nhật).
- thép thỏi (hình tròn, hình vuông,
…),
mặt cắt ngang của mẫu thử là mặt cắt
ngang của vật liệu; chiều dài mẫu thử căn cứ vào kích thước các gối uốn, có thể
lấy:
L = D +
(2,5 ÷ 3)a + 2R + 20 mm
nhưng không được bé hơn 180 mm.
Nếu thép tấm, thép cán có bề dày lớn
hơn 25 mm thì bề dày của mẫu thử lấy 25 mm. Khi cắt gọt chỉ gia công một mặt, mặt
còn lại không gia công là mặt ngoài của mẫu khi thử (mặt này là mặt chịu biến dạng
kéo). Bề rộng lấy 25 – 50 mm.
Thép thỏi có đường kính (mặt cắt
tròn) hay đường kính của vòng tròn ngoại tiếp (mặt cắt đa giác) không được vượt
quá 50 mm. Nếu vật liệu có kích thước lớn hơn qui định trên thì cần tiện bớt để
đường kính có kích thước 20 – 50 mm.
Những mẫu thử bán thành phẩm hay mẫu
rèn, nếu không có qui định riêng, bề dày lấy 20 mm với sai số ± 5mm.
Có thể dùng bất kỳ phương pháp nào để
lấy vật liệu làm mẫu thử. Có thể cắt bằng mỏ hàn hơi, vệt cắt phải cách mép của
mẫu thử một khoảng lớn hơn bề dày ban đầu của vật liệu, nhưng không được bé hơn
20 mm. Trong phạm vi 1/3 chiều dài mẫu thử ở đoạn giữa không được có vết gia
công do chạm, choòng, đục và vết lõm do búa tạo nên.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Nếu mẫu thử bị cong thì phải nắn thẳng
ở nhiệt độ bình thường, lực tác dụng khi nắn phải là lực tĩnh.
III. PHƯƠNG PHÁP THỬ
Phương pháp thử uốn có thể chia
thành 3 loại sau:
1. Góc uốn đạt đến góc α đã qui định
(hình 2).
2. Uốn tới khi 2 cạnh của mẫu thử
song song với nhau (hình 4).
3. Uốn tới khi 2 cạnh của mẫu tiếp
xúc với nhau (hình 7).
Căn cứ theo yêu cầu kỹ thuật của sản
phẩm chọn lấy một trong các phương pháp trên.
Mẫu thử uốn được đặt trên hai gối tựa,
nhờ gối uốn giữa mà mẫu thử được uốn cong ở phần giữa (hình 1).
Khoảng cách giữa gối tựa và đường
kính của gối uốn được qui định theo các điều kiện kỹ thuật riêng. Nếu không có
qui định riêng thì khoảng cách giữa hai gối tựa thường lấy D + (2,5 – 3)a (hình
2).
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Cho phép uốn trên các rãnh hình chữ
V (hình 3) có góc của mặt phẳng rãnh là 600 ± 100, chiều
rộng của miệng rãnh không bé hơn 125 mm. Bề rộng của rãnh cần lớn hơn bề rộng của
mẫu thử.
Nếu sao khi uốn trên các gối hay
trên rãnh góc uốn chưa đạt đến góc qui định thì có thể uốn trực tiếp lên hai đầu
của mẫu thử (hình 5). Nếu muốn bán kính của góc uốn đạt tới một giá trị nào đó
thì có thể dùng tấm đệm giữa hai cạnh của mẫu thử (hình 4).
Nếu mẫu thử cần uốn tới khi hai cạnh
tiếp xúc với nhau thì không cần dùng tấm đệm giữa, mà nên tiếp tục uốn cho đến
khi hai cạnh tiếp xúc với nhau (hình 7).
Sau khi góc uốn đã đạt tới góc qui định,
tiến hành kiểm tra phía ngoài (phía chịu biến dạng kéo) và mặt bên. Nếu không
có hiện tượng rạn, nứt hoặc vẩy bong từng lớp (phân tầng) thì mẫu thử đạt yêu cầu.
Nếu mẫu thử bị rạn, nứt hay vẩy bong từng lớp (phân tầng) trước khi đạt đến góc
qui định thì cần ghi lấy góc uốn mẫu thử bị nứt.
Thử uốn có thể tiến hành trên các
máy thí nghiệm vạn năng, máy nén, máy uốn sắt, êtô. Lực uốn phải tăng từ từ và
lực tĩnh.
Hình 1
1 – Chiều
dày của mẫu a
2 – Mặt cắt
ngang của mẫu
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
5 – Bán
kính gối đỡ R
6 – Đường
kính gối cuốn D
Hình 2
4 – góc α