Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8925:2012 về Tinh bò sữa, bò thịt – Đánh giá chất lượng

• Số hiệu: TCVN8925:2012
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2012

Chỉ tiêu	Mức
1. Thể tích một lần lấy tinh, tính bằng mililít, không nhỏ hơn	3,0
2. Hoạt lực tinh trùng, tính bằng %, không nhỏ hơn	70
3. Mật độ tinh trùng, tính bằng triệu/ml, không nhỏ hơn	800
4. Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình, tính bằng %, nhỏ hơn	20
5. Tỷ lệ tinh trùng chết, tính bằng %, nhỏ hơn	20
6. Độ pH	từ 6,5 đến 7,0

3.2. Đối với tinh đông lạnh

Tỷ lệ pha loãng của tinh bò phải đảm bảo mật độ để có số lượng tinh trùng sống trước khi đông lạnh tối thiểu là 25 triệu trong mỗi cọng rạ 0,25 ml hoặc 0,5 ml.

Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh đông lạnh được quy định tại Bảng 2.

Bảng 2 – Yêu cầu kỹ thuật đối với tinh đông lạnh

Chỉ tiêu

Mức

1. Hoạt lực tinh trùng sau khi giải đông, tính bằng %, không nhỏ hơn

40

2. Số lượng tinh trùng sống, tính bằng %, không nhỏ hơn

...

...

...

Môi trường pha loãng để sản xuất tinh đông lạnh dạng cọng rạ phải được chuẩn bị trước khi lấy tinh, có hàm lượng kháng sinh theo quy định.

Thể tích của mỗi cọng rạ là 0,25 ml hoặc 0,5 ml, chiều dài là 133 mm, được sản xuất từ nhựa PVC trung tính.

Khi sản xuất tinh đông lạnh, thông tin ghi trên cọng rạ phải đầy đủ; mã nước sản xuất, giống bò, số hiệu bò đực giống, ngày tháng năm sản xuất, tên đơn vị sản xuất tinh.

Sau 48 h kể từ khi sản xuất, tinh đông lạnh phải được bảo quản trong nitơ lỏng -196 °C.

Trong quá trình bảo quản, thường xuyên kiểm tra và bổ sung nitơ lỏng. Mức nitơ lỏng tối thiểu trong khi bảo quản phải đảm bảo ngập hết các cọng tinh.

4. Phương pháp thử

4.1. Yêu cầu chung

4.1.1. Đối với tinh nguyên

Sau mỗi lần lấy tinh nguyên, phải kiểm tra ngay các chỉ tiêu sau: màu sắc và mùi, thể tích, hoạt lực, mật độ, độ pH. Riêng các chỉ tiêu tỷ lệ tinh trùng kỳ hình và tỷ lệ tinh trùng chết phải kiểm tra định kỳ mỗi tháng một lần.

...

...

...

Tinh đông lạnh trong quá trình bảo quản phải được kiểm tra chất lượng định kỳ theo phương pháp xác suất ngẫu nhiên, tối thiểu 6 tháng một lần và kiểm tra chất lượng mỗi khi xuất kho.

Tinh đông lạnh kinh doanh và lưu thông trên thị trường được kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất và đánh giá chất lượng quy định.

Nội dung kiểm tra bao gồm:

- các thông tin chung trên cọng tinh: mã nước sản xuất, giống bò, số hiệu bò đực giống, ngày tháng năm sản xuất, tên đơn vị sản xuất tinh.

- các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tinh đông lạnh bao gồm thể tích, hoạt lực, mật độ.

- đánh giá kết quả phối giống hay tỷ lệ có thai.

4.2. Xác định màu sắc và mùi

Kiểm tra màu sắc và mùi của tinh nguyên bằng cảm quan.

4.3. Xác định thể tích

...

...

...

4.4. Xác định hoạt lực tinh trùng

4.4.1. Phương pháp dùng kính hiển vi

Sử dụng kính hiển vi có độ phóng đại từ 200 lần đến 400 lần. Căn cứ vào tốc độ hình thành của các cuộn sóng để xác định sức hoạt động từ 1+ đến 5+ (dấu + tương đương với 20 %, dấu – tương đương với 10 %).

1+ tinh trùng hoạt động yếu

5+ tinh trùng hoạt động mãnh liệt: có chuyển động mạnh nhất, trong một số trường hợp sự chuyển động trông giống xoáy nước hoặc dòng nước.

4.4.2. Phương pháp dùng thị kính

Sử dụng tiêu bản có phủ lamen và thị kính có độ phóng đại từ 200 lần đến 400 lần để xác định tỷ lệ tinh trùng tiến thẳng theo hệ thống thang 10 điểm. Trước khi kiểm tra, tinh dịch phải được pha loãng với dung dịch NaCl 0,9 % theo tỷ lệ nhất định để có mật độ tinh trùng từ 50 triệu/ml đến 100 triệu/ml.

4.5. Xác định mật độ tinh trùng

Mật độ tinh trùng được xác định thông qua việc đếm hồng cầu buồng đếm Neubawer.

...

...

...

Đưa một giọt tinh dịch đã pha loãng vào khoảng không gian giữa gờ trái và gờ phải của buồng đếm.

Đặt buồng đếm nằm ngang từ 2 min đến 3 min và đợi cho tinh trùng lắng xuống. Sau đó đặt buồng đếm lên kính hiển vi với độ phóng đại thấp và đếm số lượng tinh trùng trên hai rìa trên và rìa trái. Số lượng tinh trùng được tính như sau:

Số tinh trùng trong 1 mm^3 hỗn hợp

Số tinh trùng trong 1 cm^3 hỗn hợp

Hút tinh dịch đến vạch 0,5

400 000

400 000 000

Hút tinh dịch đến vạch 1,0

...

...

...

200 000 000

CHÚ THÍCH: Có thể sử dụng máy so màu để xác định mật độ tinh trùng nhưng hàng tháng phải kiểm tra lại độ chính xác của máy bằng phương pháp đếm hồng cầu.

4.6. Xác định tinh trùng kỳ hình

Kiểm tra tinh trùng kỳ hình định kỳ hàng tháng bằng phương pháp nhuộm màu Giemsa. Dùng kính hiển vi có độ phóng đại 400 lần, kiểm tra ít nhất 500 tinh trùng để xác định tỷ lệ tinh trùng kỳ hình.

Đặt một giọt tinh dịch lên một cạnh của lá kính, đặt nghiêng cạnh của lá kính có tinh dịch lên một phiến kính, phết đều tinh dịch lên phiến kính càng mỏng càng tốt.

Hong khô trong không khí rồi cố định bằng methanol trong 2 min đến 4 min. Sau đó rửa bằng nước và nhuộm với dung dịch carbo fuchshin trong vài phút.

Kiểm tra tinh trùng kỳ hình qua kính hiển vi sau khi rửa nước và hong khô.

4.7. Xác định tinh trùng chết

Kiểm tra tinh trùng chết bằng phương pháp nhuộm màu Eosin. Phải nhuộm ngay sau khi lấy tinh, thao tác nhanh, không được kéo dài quá 2 min. Dùng kính hiển vi có độ phóng đại 400 lần, đếm ít nhất 500 tinh trùng để xác định tỷ lệ tinh trùng sống và chết.

...

...

...

Kiểm tra định kỳ hàng tháng chỉ tiêu độ pH của tinh nguyên bằng máy đo pH hoặc giấy đo pH.

4.9. Đánh giá kết quả phối giống (tỷ lệ có thai)

Tiến hành khám lâm sàng sau khi phối giống 3 tháng. Biểu diễn kết quả theo số bò có chửa/số lần phối giống.