Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7113-3:2011 về Ecgônômi - Nguyên lý ecgônômi liên quan đến gánh nặng tâm thần

• Số hiệu: TCVN7113-3:2011
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2011

Mức chính xác	Độ khách quan	Độ tin cậy	Độ đúng	Độ nhạy	Độ chẩn đoán
1 phục vụ mục đích đo chính xác	Không có tác động	≥ 0,9	≥ 0,5	≥ 5 mức	< 0,10
2 phục vụ mục đích sàng lọc	Không có tác động	≥ 0,8	≥ 0,4	≥ 3 mức	< 0,20
3 phục vụ mục đích định hướng	Không có tác động	≥ 0,7	≥ 0,3	≥ 2 mức	< 0,40

Bảng 2 – Yêu cầu định lượng đối với các quy trình đo mức chính xác khác nhau sử dụng một cách tiếp cận - G mang tính lý thuyết

Mức chính xác

Các hệ số G

Độ khách quan

Độ tin cậy

Độ đúng

Độ nhạy

Độ chẩn đoán

1 phục vụ mục đích đo chính xác

...

...

...

≥ 0,9

≥ 0,9

≥ 5 mức

≥ 0,90

2 phục vụ mục đích sàng lọc

0

≥ 0,8

≥ 0,8

≥ 3 mức

...

...

...

3 phục vụ mục đích định hướng

0

≥ 0,7

≥ 0,7

≥ 2 mức

≥ 0,70

Trường hợp không có sẵn những dụng cụ đo có thể đạt được các tiêu chí trên, cần phải nghiên cứu phát triển các dụng cụ đó. Trước đó, những phương pháp bảo đảm các chỉ tiêu đo tâm lý cao nhất cần được sử dụng (xem 4.1). Trong bất kỳ trường hợp nào, các dụng cụ với độ tin cậy < 0,5 sẽ không được sử dụng.

CHÚ THÍCH Yêu cầu ở Bảng 1 và Bảng 2 không áp dụng cho các hoạt động đánh giá rủi ro theo quy định.

4.4. Các yêu cầu về hồ sơ tài liệu

...

...

...

Hồ sơ tài liệu đề cập đến việc xây dựng một dụng cụ nhằm mục đích đo gánh nặng tâm thần phải bao gồm các thông tin sau:

- Năm xây dựng;

- Tên và tư cách người xây dựng (thiết kế) dụng cụ;

- Phạm vi đo dự kiến (ví dụ: stress tâm thần, căng thẳng tâm thần, mệt mỏi tâm thần, xem TCVN 7113 :2003 [ISO 10075 :1991]);

- Mức độ chính xác của dụng cụ và chỉ tiêu liên quan đến độ tin cậy, độ đúng, độ nhạy và độ chẩn đoán;

- Cơ sở lý thuyết của phương pháp tiếp cận đo;

- Số người tham gia/điều kiện/những vấn đề chung mà phương pháp đo dự định thực hiện;

- Số người tham gia/điều kiện/những vấn đề chung mà các chỉ tiêu đo tâm lý đã được xác định;

- Các đặc điểm đo tâm lý của dụng cụ, ví dụ: độ tin cậy, hợp lệ, các hệ số-tính khái quát;

...

...

...

- Các nhiệm vụ/điều kiện (và sự biến đổi của chúng) được áp dụng để xác định độ đúng;

- Quá trình làm việc và giờ nghỉ giải lao (và trình tự của chúng) được sử dụng để xác định độ đúng;

- Các yêu cầu/bắt buộc liên quan đến những điều kiện tiến hành đo;

- Các yêu cầu/bắt buộc liên quan đến thiết bị được sử dụng;

- Các yêu cầu/bắt buộc liên quan đến việc đào tạo và trình độ nhân lực tiến hành đo (ví dụ: nhà tâm lý học, ecgônômi, sinh lý học, người quản lý, chuyên gia sức khỏe nghề nghiệp v.v…);

- Các tiêu chuẩn viện dẫn, nếu có, dành cho người tham gia, nhiệm vụ hoặc toàn bộ các điều kiện;

- Các quy trình/điều kiện phải tuân theo khi tiến hành đo;

- Các quy trình/điều kiện phải tuân theo khi phân tích dữ liệu;

- Các quy trình/điều kiện phải tuân theo khi diễn giải dữ liệu;

...

...

...

- Tỷ lệ trả lời mẫu thử trong các bảng hỏi ;

- Mô tả quy trình phát triển, bao gồm cả kết quả từ việc đánh giá nghiên cứu về hiệu suất của dụng cụ và sự thỏa mãn của người sử dụng dụng cụ đó;

- Cung cấp thông tin yêu cầu điền đầy đủ vào danh mục kiểm tra tại Phụ lục A.

4.4.2. Các yêu cầu hồ sơ tài liệu về báo cáo các số liệu đo và đánh giá gánh nặng tâm thần

Báo cáo đo phải bao gồm những thông tin sau:

- Mục đích đo;

- Mô tả các dụng cụ đo [bao gồm một mô tả tóm tắt về cơ sở lý thuyết, phạm vi đo (ví dụ: stress tâm thần, căng thẳng tâm thần, mệt mỏi tâm thần), mức độ chính xác];

- Tên và bằng cấp chính thức của người chịu trách nhiệm tiến hành đo;

- Ngày, tháng tiến hành đo;

...

...

...

- Mô tả tỷ lệ trả lời và đại diện của (các) nhóm trả lời trong bảng hỏi;

- Các biện pháp đảm bảo độ khách quan của quy trình đo;

- Các biện pháp đảm bảo giấu tên/giữ bí mật (khi có thể áp dụng được);

- Các biện pháp để được phép công bố thông tin;

- Hoàn thiện danh mục kiểm tra tại Phụ lục B;

- Mô tả quy trình đo;

- Mô tả điều kiện gánh nặng lao động (nơi làm việc, nhiệm vụ v.v…);

- Những bắt buộc liên quan đến phép đo;

- Nhận xét từ người tham gia hoặc người lao động;

...

...

...

- Mô tả kết quả, nếu có thể áp dụng với từng dụng cụ;

- Thảo luận và giải thích kết quả và kết luận cho hoạt động tiếp theo;

- Chữ ký và ngày tháng.

PHỤ LỤC A

(tham khảo)

Thông tin bổ trợ liên quan đến độ khái quát

Độ khái quát đề cập đến độ tin cậy mà các phép đo có thể được khái quát để áp dụng cho một nhóm người và/hoặc một hay nhiều điều kiện tổng thể. Một nhóm tổng thể bao gồm tất cả các điều kiện mà phép đo được xem như có liên quan (ví dụ: các khoảng thời gian khác nhau trong ngày, các phương án thiết kế thông số hiển thị), và đối với các điều kiện có trong thiết kế nơi làm việc được coi như một mẫu đại diện.

Điển hình là chỉ số đo được trên một dụng cụ hoặc phương pháp được sử dụng để đưa ra quyết định về chất lượng của thiết kế nơi làm việc hoặc sự cần thiết hoàn thiện các phương pháp hiệu chỉnh. Có thể tồn tại hai loại quyết định, quyết định tương đối và quyết định tuyệt đối. Quyết định tương đối dự đoán một nghiên cứu so sánh, ví dụ: các trình bày thiết kế khác nhau. Trong trường hợp này, quyết định căn cứ theo vị trí và thứ bậc tương đối của các phương án thiết kế. Điều này có nghĩa là những giải thích mang tính tương đối đưa ra quyết định về việc một phương án thiết kế tốt hơn như thế nào so với các phương án thiết kế khác. Nếu không có thiết kế nào khác tồn tại, có nghĩa là chỉ có duy nhất một giải pháp, và quyết định đưa ra dựa trên mức độ tuyệt đối của của chỉ số đo được. Do vậy, các diễn giải tuyệt đối đưa ra những quyết định về một chỗ làm việc được thiết kế tốt ra sao liên quan đến gánh nặng tâm thần, không tính tới các phương án thiết kế khác. Lý thuyết về độ khái quát cung cấp hai hệ số xác thực tương tự, mô tả tính chính xác của mỗi loại quyết định, được gọi là:

...

...

...

b) F hoặc    hệ số G- tuyệt đối.

Các hệ số G mô tả sự chính xác mà với nó ta có thể khái quát hóa từ một kết quả đo được của một mẫu đo thành một kết quả tổng thể.

Lý thuyết về độ khái quát vượt quá lý thuyết kiểm tra thông thường bởi

a) Khả năng xử lý lỗi các nguồn phức tạp của sai số đo;

b) Khả năng xử lý các yếu tố có tính hệ thống của sai số đo;

c) đề xuất các hệ số tin cậy được điều chỉnh cho dự kiến sử dụng các số liệu đo;

d) Phân biệt giữa quyết định tương đối và quyết định tuyệt đối.

Ngoài ra, nhiều thông số đề cập trên, như tính nhất quán nội tại, sự ổn định và độ khách quan, có thể được xác định trong một nghiên cứu, nếu một thiết kế phù hợp được sử dụng chẳng hạn như các đầu mục và các thời điểm tiến hành đo và người thực hiện việc đo được xem như những nhân tố mang tính thử nghiệm. Tương tự như vậy, lý thuyết về độ khái quát có thể được áp dụng để điều tra độ nhạy và độ chẩn đoán của một dụng cụ đo, bắt đầu từ thiết lập thử nghiệm, tính đến cả những loại và mức độ gánh nặng lao động khác nhau.

...

...

...

(tham khảo)

Danh mục kiểm tra cho việc chọn lựa dụng cụ

Khi tiến hành chọn lựa một dụng cụ, danh mục kiểm tra tại Bảng B.1 có thể hỗ trợ trong việc đưa ra một quyết định có căn cứ.

Điền thông tin yêu cầu từ thông tin được cung cấp từ sách hướng dẫn sử dụng hoặc những ấn phẩm liên quan đến dụng cụ. Khoanh tròn các yêu cầu liên quan và kiểm tra xem yêu cầu này có thỏa mãn không. Khi không có yêu cầu về định lượng, kiểm tra sự phù hợp của mục đích dự định đo.

Bảng B.1 - Danh mục kiểm tra cho việc chọn lựa dụng cụ

Mục

Điều của tiêu chuẩn

TCVN 7113-3 (ISO 10075-3)

Yêu cầu tại

...

...

...

Không phù hợp

Nhận xét

Mức độ chính xác 1

Mức độ chính xác 2

Mức độ chính xác 3

Có

Không

1

Lý thuyết kiểm tra kinh điển

...

...

...

1.1

Độ khách quan

...

...

...

Không có tác động

Không có tác động

Không có tác động

1.2

Độ tin cậy

...

...

...

≥ 0,9

≥ 0,8

≥ 0,7

1.3

Độ đúng

...

...

...

≥ 0,5

≥ 0,4

≥ 0,3

1.4

Độ nhạy

...

...

...

≥ 5 mức

≥ 3 mức

≥ 2 mức

1.5

Độ chẩn đoán

...

...

...

< 0,10

< 0,20

< 0,40

2

Độ khái quát

...

...

...

2.1

Độ khách quan

...

...

...

0

0

2.2

Độ tin cậy

≥ 0,9

...

...

...

≥ 0,7

2.3

Độ đúng

≥ 0,9

≥ 0,8

...

...

...

2.4

Độ nhạy

≥ 5 mức

≥ 3 mức

≥ 2 mức

...

...

...

2.5

Độ chẩn đoán

≥ 0,90

≥ 0,80

≥ 0,70

...

...

...

3

Độ hữu dụng

4.2.8

...

...

...

3.1

Độ hiệu quả

4.2.8.2

...

...

...

3.2

Hiệu năng

4.2.8.3

...

...

...

3.3

Độ thỏa mãn

4.2.8.4

...

...

...

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] AGARD, Human performance assessment methods, AGARD-AGARDograph-308, Neuilly sur Seine: NATO-AGARD, 1989;

[2] BRENNAN, R.L., Generalizability theory, New York, Springer, 2001;

[3] CROCKER, L., & ALGINA, J., Introduction to classical and modern test theory. Chicago, III.: Holt, Rinehart and Winston, 1986;

[4] Shingeldecker, C.A., A task battery for applied human performance assessment research. AFAMRL Techniacal Report 84-071; Dayton: Air Force Aerospace Medical Research Laboratory, 1984;

[5] ISO 9241-11:1998, Ergonomic requirement for office work with visual display terminals (VDTs) – Part 11: Guidance on usability.

...

...

...

2) Nhóm tư vấn về nghiên cứu và phát triển vũ trụ