TIÊU CHUẨN VIỆT NAM
TCVN 5950-2:1995
ISO 10011-2:1991
HƯỚNG DẪN ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG CHẤT LƯỢNG
PHẦN 2 : CÁC CHUẨN MỰC VỀ TRÌNH ĐỘ ĐỐI VỚI
CHUYÊN GIA ĐÁNH GIÁ HỆ THỐNG CHẤT LƯỢNG
Guidelines
for auditing quality systems -
Part
2 : Qualification criteria for quality systems auditors
0. Mở đầu
Để tiến hành có hiệu quả và thống
nhất việc đánh giá hệ thống chất lượng xác định trong TCVN 5950-1:1995 cần có
các chuẩn mực tối thiểu cho các chuyên gia đánh giá chất lượng.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
1. Phạm vi áp
dụng
Tiêu chuẩn này đưa ra hướng dẫn về
các chuẩn mực để đánh giá trình độ chuyên gia đánh giá.
Có thể áp dụng để lựa chọn chuyên
gia đánh giá tiến hành đánh giá hệ thống chất lượng như đã nêu trong TCVN 5950-1:1995.
2. Tiêu chuẩn
trích dẫn
TCVN 5814-1994 (ISO 8402) Quản lý
chất lượng và đảm bảo chất lượng - Thuật ngữ và định nghĩa.
TCVN 5950-1:1995 (ISO 10011-1)
Hướng dẫn đánh giá hệ thống chất lượng - Phần 1: Đánh giá.
TCVN 5950-3:1995 (ISO 10011-3)
Hướng dẫn đánh giá hệ thống chất lượng - Phần 3: Quản lý chương trình đánh giá.
3. Định nghĩa
Với mục đích của tiêu chuẩn này,
các định nghĩa trong TCVN 5814-1994 (ISO 8402) và TCVN 5950-1:1995 (ISO
10011-1) được sử dụng.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
4. Học vấn
Ứng cử viên chuyên gia đánh giá
phải có trình độ ít nhất là phổ thông trung học, nhưng ưu tiên cho những người
có bằng đại học, nếu không thì được hội đồng đánh giá xác định, như mô tả trong
phụ lục A.
Các ứng cử viên phải thể hiện năng
lực ở việc trình bày, cả nói và viết, một cách rõ ràng, trôi chảy các khái
niệm, vấn đề bằng ngôn ngữ được coi là chính thức.
5. Đào tạo
Các ứng cử chuyên gia đánh giá phải
qua đào tạo ở mức độ cần thiết để đảm bảo năng lực về kỹ năng tiến hành đánh
giá và quản lý việc đánh giá. Việc đào tạo trong những lĩnh vực sau phải coi là
đặc biệt cần thiết:
- kiến thức và sự thông hiểu các
tiêu chuẩn dựa vào đó để tiến hành đánh giá hệ thống chất lượng;
- kỹ thuật xem xét, đặt câu hỏi,
đánh giá và báo cáo phục vụ cho việc đánh giá;
- các kỹ năng bổ sung cần thiết để
quản lý việc đánh giá như lập kế hoạch, tổ chức, thông tin và chỉ đạo.
Các khả năng này phải được thể hiện
qua kiểm tra viết hoặc vấn đáp hoặc qua các biện pháp khác có thể chấp nhận
được.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Các ứng cử viên chuyên gia đánh giá
phải có tối thiểu 4 năm làm việc toàn bộ thời gian trong thực tế (không kể thời
gian đào tạo) và trong đó ít nhất hai năm tham gia các hoạt động đảm bảo chất
lượng.
Trước khi đảm đương trách nhiệm là
chuyên gia đánh giá trong các cuộc đánh giá, ứng cử viên phải có kinh nghiệm về
toàn bộ quá trình đánh giá như đã mô tả trong TCVN 5950-1:1995. Kinh nghiệm này
thu được qua việc tham gia ít nhất 4 cuộc đánh giá với tổng số ít nhất là 20
ngày, gồm việc xem xét tài liệu, các hoạt động đánh giá thực tế và viết báo cáo
đánh giá.
Tất cả kinh nghiệm này phải phù hợp
với hiện tại.
7. Tính cách cá
nhân
Các ứng cử viên chuyên gia đánh giá
phải không có thành kiến, chín chắn, có óc suy xét đúng đắn, kỹ năng phân tích
và tính kiên trì, có khả năng nắm được tình hình thực tế, hiểu được các hoạt
động phức tạp dưới góc độ tổng quát và hiểu được vai trò của các đơn vị riêng
trong toàn bộ tổ chức đó.
Chuyên gia đánh giá có thể áp dụng
các tính cách này để:
- thu thập và đánh giá các chứng cứ
khách quan một cách hợp lý;
- trung thành với mục đích đánh
giá, không sợ sệt hoặc cảm tình;
- thường xuyên đánh giá hiệu quả
của các nhận xét đánh giá và mối quan hệ con người trong thời gian đánh giá;
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- nhạy bén đối với quy ước quốc gia
của nước đang thực hiện đánh giá;
- thực hiện quá trình đánh giá
không bị chệch hướng do sao lãng;
- toàn tâm toàn ý vào quá trình
đánh giá;
- xử lý một cách hiệu quả trong
những tình huống gay cấn;
- đạt được các kết luận chấp nhận
chung, dựa trên các nhận xét đánh giá;
- giữ đúng sự thật đối với kết luận
dù bị sức ép làm thay đổi mà không dựa trên chứng cứ.
8. Năng lực
quản lý
Các ứng cử viên chuyên gia đánh giá
phải thể hiện, bằng cách thích hợp, kiến thức và khả năng sử dụng các kỹ năng
quản lý cần thiết được yêu cầu khi tiến hành đánh giá như đã nêu trong TCVN
5950-1:1995.
9. Duy trì năng
lực
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- đảm bảo rằng kiến thức của họ về
các tiêu chuẩn và yêu cầu đối với hệ thống chất lượng là không lạc hậu.
- đảm bảo rằng kiến thức của họ về
các thủ tục và phương pháp đánh giá là không lạc hậu;
- tham gia các khóa đào tạo mới khi
cần thiết;
- chất lượng công việc của họ được
hội đồng đánh giá xem xét ít nhất là 3 năm một lần (xem phụ lục A).
Các biện pháp này đảm bảo rằng
chuyên gia đánh giá tiếp tục đáp ứng tất cả các yêu cầu của TCVN 5950-2:1995.
Việc đánh giá lại chuyên gia đánh giá phải xét đến mọi thông tin bổ sung tốt
hoặc xấu, xảy ra sau lần đánh giá trước.
10. Ngôn ngữ
Chuyên gia đánh giá nếu không thông
thạo ngôn ngữ thống nhất của cuộc đánh giá phải có sự hỗ trợ.
Sự hỗ trợ trong các điều khoản này
có nghĩa là chuyên gia đánh giá luôn sẵn có một người có các kỹ năng ngôn ngữ
kỹ thuật cần thiết mà người đó không chịu các áp lực có ảnh hưởng đến việc thực
hiện việc đánh giá.
11. Lựa chọn
trưởng đoàn đánh giá
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- người được lựa chọn làm trưởng
đoàn đánh giá phải tham gia ít nhất 3 cuộc đánh giá hoàn chỉnh theo đúng các
điều đã nêu trong TCVN 5950-1:1995 với tư cách là những chuyên gia đánh giá có
trình độ;
- các ứng cử viên phải chứng minh
khả năng diễn đạt một cách hiệu quả, cả về nói và viết, bằng ngôn ngữ đã thống
nhất cho cuộc đánh giá.
Phụ lục A
Đánh giá các ứng cử viên chuyên gia đánh giá
A.1. Tổng quát
Phụ lục này là một bộ phận cấu
thành của TCVN 5950-1:1995 cung cấp các phương pháp để đánh giá các ứng cử viên
đánh giá dựa trên các chuẩn mực xác định.
A.2. Hội đồng đánh giá trình độ
Công cụ chính để áp dụng TCVN
5950-2:1995 là việc thành lập và hoạt động của hội đồng đánh giá trình độ, hội
đồng này ở trong hoặc ở ngoài bên được đánh giá, mục đích của hội đồng là đánh
giá trình độ của các ứng cử viên chuyên gia đánh giá.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Phương pháp lựa chọn thành viên cụ
thể của hội đồng dựa vào loại hoạt động đánh giá đã biết trước như:
- đánh giá nội bộ: Các thành viên
hội đồng được lãnh đạo của tổ chức đó lựa chọn;
- đánh giá của khách hàng: Các
thành viên của hội đồng được khách hàng lựa chọn trừ khi có những thỏa thuận
khác.
- đánh giá của bên thứ ba độc lập:
Thành viên hội đồng được lãnh đạo của hệ thống chứng nhận quốc gia hoặc cấp
tương đương lựa chọn.
Hội đồng đánh giá trình độ phải gồm
không ít hơn hai thành viên. Hội đồng phải hoạt động theo các điều lệ xác định
với các thủ tục độc lập để đảm bảo rằng quá trình lựa chọn là không tùy tiện,
duy trì được các chuẩn mực đã được lập ra trong TCVN 5950-2:1995 và không để dễ
nảy sinh mâu thuẫn về quyền lợi.
A.3. Đánh giá trình độ
A.3.1. Giáo dục và đào tạo
Phải có chứng cứ thể hiện ứng cử
viên đã đạt được những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tiến hành và quản lý
việc đánh giá hệ thống chất lượng. Có thể theo mẫu kiểm tra của cơ quan chứng
nhận quốc gia hoặc các phương tiện thích hợp mà hội đồng đánh giá có thể chấp
nhận được.
Trong việc đánh giá các ứng cử
viên, hội đồng đánh giá cũng phải sử dụng:
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- kiểm tra;
- các công trình đã viết của ứng cử
viên.
A.3.3. Tính cách cá nhân
Hội đồng đánh giá cần phải sử dụng
các kỹ thuật như:
- phỏng vấn các ứng cử viên;
- thảo luận với các lãnh đạo, các
đồng nghiệp trước đây của ứng cử viên;
- thử các đặc tính thích hợp;
- đóng vai chuyên gia đánh giá;
- quan sát, nhận xét trong các điều
kiện đánh giá thực tế.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Hội đồng đánh giá trình độ phải sử
dụng các kỹ thuật như:
- phỏng vấn ứng cử viên;
- thảo luận với các đồng nghiệp và
lãnh đạo trước đây;
- thử các đặc tính thích hợp;
- đóng vai chuyên gia đánh giá;
- quan sát nhận xét trong các điều
kiện đánh giá thực tế;
- xem xét các hồ sơ về đào tạo và
kiểm tra có liên quan.
A.3.5. Duy trì khả năng
Hội đồng đánh giá phải định kỳ xem
xét khả năng thực hiện công việc của chuyên gia đánh giá, có tham khảo việc
đánh giá của ban lãnh đạo chương trình đánh giá. Bất cứ việc đánh giá lại nào
về chuyên gia đánh giá do việc xem xét mang lại phải do hội đồng đánh giá tiến
hành.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Hội đồng đánh giá chỉ nên chấp nhận
hoặc không chấp nhận các ứng cử viên đã được đề nghị. Việc xem xét lại khả năng
của chuyên gia đánh giá cũng chỉ nên dẫn đến việc chấp nhận hoặc không chấp
nhận chuyên gia đánh giá. Các quyết định phải bằng văn bản và thông báo cho ứng
cử viên.
Phụ lục B
(tham
khảo)
Chứng nhận quốc gia chuyên gia đánh giá
B.1. Khái quát
Phụ lục này chứa thông tin về chứng
nhận quốc gia chuyên gia đánh giá nhưng không phải là một phần hợp thành trong
TCVN 5950-2:1995.
B.2. Chứng nhận quốc gia
Các nước đều muốn thành lập tổ chức
quốc gia riêng có trách nhiệm đảm bảo các chuyên gia đánh giá được đánh giá một
cách đúng và nhất quán. Tổ chức này có thể chứng nhận trực tiếp chuyên gia đánh
giá hoặc ủy nhiệm cho các tổ chức khác chứng nhận chuyên gia đánh giá. Việc
chứng nhận chuyên gia đánh giá như vậy phải được tiến hành theo chuẩn mực trong
TCVN 5950-2:1995.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Tổ chức quốc gia này phải có cơ chế
cho phép loại bỏ ngay việc chứng nhận các chuyên gia đánh giá không đạt yêu cầu
về năng lực và tư cách. Cơ chế này phải có thủ tục kháng nghị công bằng, công
khai. Điều này có thể được hỗ trợ bằng việc yêu cầu các chuyên gia đánh giá có
triển vọng ký vào một bản cam kết về quy chế hành nghề như là một điều kiện để
chứng nhận.
Chất lượng công việc không đạt sẽ
dẫn đến hoặc là hủy chứng nhận hoặc tổ chức các hoạt động đào tạo để chất lượng
công việc của chuyên gia đánh giá có thể chấp nhận được.