Thuộc tính
Nội dung
Tiếng Anh (English)
Văn bản gốc/PDF
Lược đồ
Liên quan hiệu lực
Liên quan nội dung
Thuộc tính
Tải về
Các bản dự thảo

Đang tải văn bản...

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 3574:2009 về Kiểm soát thống kê các quá trình công nghệ khi tham số kiểm tra

Số hiệu:	TCVN3574:2009	Loại văn bản:	Tiêu chuẩn Việt Nam
Nơi ban hành:	***	Người ký:	***
Ngày ban hành:	Năm 2009	Ngày hiệu lực:
ICS:	03.120.30	Tình trạng:	Đã biết

L₀	n		n		n		n		n
	Với δ
	0,6		0,8		1,0		1,5		2,0
2 000 740 200 100 40 20	- - 50 44 36 30	- - 0,363 0,351 0,327 0,299	39 34 28 25 21 17	0,530 0,513 0,485 0,466 0,426 0,398	25 22 18 16 13 11	0,663 0,636 0,604 0,582 0,541 0,495	11 10 8 7 6 5	0,991 0,945 0,905 0,880 0,796 0,735	7 6 5 4 4 3	1,250 1,231 1,146 1,165 0,980 0,946

Bảng 2

L₁ = 1,11

L₀

...

Bạn phải đăng nhập hoặc đăng ký Thành Viên TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.

Mọi chi tiết xin liên hệ: ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,402

0,389

0,363

0,335

...

0,576

0,555

0,525

0,506

0,475

0,439

...

0,720

0,705

0,662

0,644

...

0,549

1,043

1,053

...

0,947

0,875

0,820

...

0,402

0,389

0,363

0,335

Bảng 3

L₁ = 1,18

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,427

...

0,392

0,367

0,609

...

0,569

0,553

0,522

0,490

...

0,760

0,742

0,712

0,691

0,653

0,612

...

1,141

1,113

1,068

1,037

0,980

0,918

...

1,521

1,484

1,425

1,382

1,306

...

Bảng 4

L₁ = 1,25

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,451

0,439

0,418

0,395

...

0,636

0,623

0,601

0,584

0,558

0,545

...

0,795

0,779

0,751

0,732

...

0,659

1,193

1,169

...

1,099

1,046

0,989

...

1,559

1,504

1,465

1,395

1,319

Bảng 5

L₁ = 1,66

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,560

0,554

0,547

...

0,525

0,512

0,743

...

0,729

0,724

0,710

0,692

...

0,925

0,920

0,910

0,903

0,885

0,864

...

1,392

1,385

1,370

1,360

1,330

1,295

...

1,865

1,848

1,825

1,812

1,772

...

Bảng 6

L₁= 2,5

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,652

0,657

0,667

0,675

0,692

0,715

...

0,865

0,876

0,891

0,899

0,925

0,951

...

1,08

1,09

1,11

1,13

...

1,18

1,63

1,64

...

1,68

1,73

1,78

...

2,20

2,23

2,26

2,30

2,38

Bảng 7

L₁ = 5

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,80

0,84

0,90

...

1,05

1,25

1,07

...

1,19

1,25

1,42

1,67

...

1,34

1,39

1,49

1,57

1,76

2,08

...

2,01

2,10

2,25

2,37

2,64

3,16

...

2,69

2,79

2,99

3,14

3,56

...

Bảng 8

L₁ = 1,053

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,300

...

0,486

0,466

0,426

0,395

...

0,664

0,636

0,606

0,583

...

0,491

1,000

0,938

...

0,877

0,816

0,725

...

1,245

1,190

1,185

0,909

0,920

Bảng 9

L₁ = 1,11

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,360

0,334

...

0,520

0,506

0,471

0,437

...

0,720

0,706

0,656

0,650

0,594

0,550

...

1,032

1,030

0,970

0,861

0,837

...

1,420

1,320

1,305

1,182

1,092

...

Bảng 10

L₁ = 1,18

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,391

0,367

...

0,593

0,569

0,553

0,522

0,490

...

0,760

0,742

0,712

0,691

...

0,612

1,140

1,112

...

1,036

0,978

0,918

...

1,483

1,423

1,382

1,305

1,224

Bảng 11

L₁ = 1,25

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,418

0,395

0,636

...

0,601

0,586

0,557

0,528

...

0,795

0,778

0,751

0,732

0,697

0,659

...

1,194

1,168

1,128

1,099

1,046

0,989

...

1,594

1,558

1,504

1,467

1,396

...

Bảng 12

L₁ = 1,66

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,557

0,552

0,545

0,540

0,530

0,519

...

0,742

0,737

0,728

0,721

0,707

0,692

...

0,928

0,921

0,910

0,901

...

0,865

1,393

1,383

...

1,353

1,328

1,299

...

1,843

1,821

1,804

1,770

1,733

Bảng 13

L₁ = 2,5

L₀

...

Với δ

...

0,8

1,0

1,5

2,0

2 000

740

200

100

...

0,650

0,656

0,666

...

0,689

0,710

0,867

...

0,889

0,898

0,919

0,947

...

1,083

1,093

1,109

1,123

1,149

1,183

...

1,626

1,634

1,665

1,684

1,724

1,775

...

2,168

2,188

2,222

2,247

2,300

...

Bảng 14

L₁ = 5

L₀

...

Với δ

0,6

0,8

1,0

1,5

2,0

...

740

200

100

...

0,807

0,838

0,896

0,945

1,059

1,242

...

1,077

1,117

1,194

1,259

1,413

1,655

...

1,345

1,396

1,493

1,574

...

2,069

2,019

2,095

...

2,362

2,648

3,104

...

2,794

2,987

3,152

3,532

4,138

CHÚ THÍCH: Với δ < 0,6 cỡ mẫu n > 40, nhưng thực tế không dùng phương án này.

Bảng 15

L₀ = 200; L₁ = 1,005

...

8,5

6,3

5,22

4,56

4,05

3,7

3,43

3,21

3,04

...

3 (4)

4 (5)

5 (6)

6 (7)

7 (8)

8 (9)

9 (10)

10 (11)

11 (12)

...

2,006

1,930

1,828

1,756

1,703

1,658

1,619

1,587

...

1,536

...

2,88

2,78

2,68

2,58

2,50

2,44

...

2,33

2,23

2,16

13 (14)

14 (15)

15 (16)

16 (17)

17 (18)

...

19 (20)

20 (21)

22 (23)

24 (25)

1,514

1,495

1,479

1,464

...

1,438

1,425

1,414

1,395

1,378

...

2,08

2,02

...

26 (27)

...

30 (31)

...

1,350

1,338

...

L₀ = 100; L₁ = 1,01

5,24

4,4

3,87

3,50

3,23

3,01

2,85

...

2,60

2,50

5 (6)

6 (7)

7 (8)

8 (9)

9 (10)

10 (11)

...

12 (13)

13 (14)

14 (15)

1,738

1,673

1,626

1,585

1,553

...

1,498

1,478

1,460

1,442

...

2,42

2,35

2,29

...

2,19

2,13

2,06

1,98

1,94

1,90

15 (16)

16 (17)

...

18 (19)

19 (20)

20 (21)

22 (23)

24 (25)

26 (27)

28 (29)

1,428

...

1,402

1,390

1,380

1,371

1,353

1,339

1,324

1,313

...

1,83

...

30 (31)

...

1,303

...

Bảng 17

L₀ = 40; L₁ = 1,026

6,6

4,8

3,9

3,4

...

2,8

2,66

2,5

2,4

2,3

3 (4)

4 (5)

5 (6)

...

7 (8)

8 (9)

9 (10)

10 (11)

11 (12)

12 (13)

1,765

1,666

...

1,549

1,512

1,479

1,453

1,432

1,411

1,393

...

2,16

2,10

2,04

2,0

1,96

1,93

1,9

1,83

1,79

...

13 (14)

14 (15)

15 (16)

16 (17)

17 (18)

18 (19)

19 (20)

20 (21)

22 (23)

...

1,378

1,365

1,354

1,342

1,333

1,323

1,316

1,308

...

1,281

...

1,74

1,71

1,68

...

26 (27)

28 (29)

30 (31)

...

1,269

1,261

1,252

...

CHÚ THÍCH: Trong các ngoặc đơn là cỡ mẫu khi giá trị trung bình của tham số cần kiểm tra chưa biết.

Bảng 18

L₀ = 20; L₁ = 1,053

...

7,60

7,40

3,65

3,11

2,78

2,55

2,38

2,25

2,16

...

2 (3)

3 (4)

4 (5)

5 (6)

6 (7)

7 (8)

8 (9)

9 (10)

...

11 (12)

1,731

1,615

1,540

1,480

1,449

1,419

1,392

...

1,353

1,338

...

2,00

1,95

1,90

1,86

1,82

...

1,76

1,73

1,70

1,66

12 (13)

13 (14)

14 (15)

15 (16)

...

17 (18)

18 (19)

19 (20)

20 (21)

22 (23)

1,323

1,313

1,301

...

1,282

1,274

1,267

1,259

1,235

1,241

...

1,625

...

1,56

1,54

...

26 (27)

28 (29)

30 (31)

...

1,232

1,223

1,214

1,208

...

Bảng 19

L₀ = 10; L₁ = 1,11

4,67

3,27

2,70

2,39

2,19

2,08

...

1,88

1,81

1,75

2 (3)

3 (4)

4 (5)

5 (6)

6 (7)

...

8 (9)

9 (10)

10 (11)

11 (12)

1,518

1,443

1,395

1,359

...

1,309

1,294

1,278

1,265

1,254

...

1,71

1,68

...

1,62

1,59

1,57

1,54

1,53

1,51

1,48

12 (13)

...

14 (15)

15 (16)

16 (17)

17 (18)

18 (19)

19 (20)

20 (21)

22 (23)

...

1,234

1,228

1,219

1,212

1,208

1,202

1,196

1,192

1,183

...

1,46

1,44

1,42

1,40

...

24 (25)

26 (27)

28 (29)

30 (31)

...

1,176

1,170

1,163

1,159

...

Bảng 20

L₀ = 200; L₁ = 1,005

44,11

32,77

13,09

...

6,72

5,59

4,89

4,41

4,06

3,79

3,59

3,42

...

3,970

4,424

4,694

4,886

5,033

5,154

5,255

...

5,418

5,485

5,546

5,602

...

3,28

...

3,06

2,97

2,90

2,83

2,77

2,67

2,59

2,52

2,45

...

5,625

5,699

5,742

5,783

5,820

...

5,889

5,951

6,006

6,057

6,103

6,146

...

2,32

2,28

2,22

2,10

...

6,223

6,258

6,322

...

Bảng 21

...

20,2

21,57

10,15

6,92

5,47

4,66

4,14

3,78

...

3,31

3,15

3,09

...

3,643

4,120

...

4,603

4,757

4,882

4,987

5,078

5,157

5,227

5,290

5,348

...

2,91

2,82

2,74

2,67

2,60

2,55

...

2,42

2,36

2,30

2,25

2,21

...

5,448

5,493

5,535

5,574

5,611

5,645

5,709

5,776

5,818

...

5,911

...

2,13

2,10

2,05

1,96

...

5,990

6,026

6,092

5,228

...

Bảng 22

L₀ = 40; L₁ = 1,026

12,15

6,70

4,94

...

3,59

3,27

3,03

2,86

2,72

2,61

2,52

2,45

...

3,682

3,984

4,197

4,361

4,494

4,605

4,700

...

4,858

4,925

4,985

5,041

...

2,38

...

2,28

2,24

2,20

2,16

2,10

2,05

2,01

1,98

1,95

...

5,094

5,139

5,183

5,224

5,262

...

5,365

5,425

5,480

5,500

5,577

5,660

...

1,87

1,83

1,76

...

5,698

5,766

5,909

...

Bảng 23

...

31,15

7,69

4,78

3,74

3,22

2,90

2,67

2,52

...

2,31

2,23

2,17

...

2,772

3,314

...

3,852

4,030

4,170

4,285

4,387

4,474

4,552

4,622

4,685

...

2,11

2,07

2,03

1,99

1,96

1,93

...

1,87

1,83

1,80

1,77

1,75

...

4,796

4,845

4,891

4,974

5,012

5,081

5,144

5,201

...

5,301

...

1,71

1,69

1,66

1,61

...

5,388

5,427

5,498

5,646

...

Bảng 24

L₀ = 10; L₁ = 1,11

13,1

4,69

3,13

...

2,46

2,27

2,14

2,05

...

2,326

2,902

3,240

3,478

3,661

...

3,931

4,037

...

1,97

1,91

1,86

1,82

1,79

1,76

1,73

...

4,129

4,211

4,285

4,351

4,412

4,468

4,519

4,568

...

1,69

...

1,65

1,63

1,60

1,58

1,56

1,54

...

4,612

4,654

4,694

...

4,832

4,892

4,947

4,997

...

1,52

1,51

1,49

1,45

...

5,087

5,128

5,202

5,357

...

Bảng 25 – Cỡ mẫu n làm cực tiểu L₁ khi giá trị L₀ n đã định

n với L₀ n

2 000

5 000

10 000

15 000

20 000

40 000

...

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

...

1,2

1,3

1,4

1,5

1,6

1,7

1,8

...

122

...

153

...

172

...

186

101

...

221

117

...

127

...

Bảng 26 – Khoảng cách giữa giới hạn điều chỉnh a với đường trung bình làm L₁ cực tiểu với giá trị L₀ n đã định

a với L₀ n

...

5 000

10 000

15 000

20 000

40 000

60 000

0,2

0,3

0,4

...

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

1,1

1,2

1,3

1,4

...

1,6

1,7

1,8

1,72

1,94

2,10

2,23

2,33

2,41

...

2,54

2,61

2,65

2,70

2,75

2,81

2,88

...

1,97

2,20

2,36

2,48

2,58

2,65

2,73

2,79

2,85

...

2,95

2,99

3,04

3,09

3,16

2,16

2,39

...

2,66

2,76

2,83

2,91

2,97

3,01

3,06

3,12

3,16

...

3,19

3,24

3,29

2,27

2,50

2,65

2,76

2,86

...

3,00

3,07

3,11

3,16

3,21

3,24

3,27

3,31

3,35

...

3,40

2,35

2,57

2,73

2,84

2,93

3,01

3,08

3,14

...

3,24

3,26

3,32

3,35

3,39

3,43

3,48

2,54

...

2,90

3,02

3,11

3,18

3,25

3,30

3,35

3,39

3,43

...

3,51

3,54

3,58

3,62

2,65

2,86

3,01

3,12

...

3,28

3,34

3,40

3,45

3,50

3,54

3,56

3,62

3,65

...

3,68

3,72

Bảng 27 – Số trung bình tối thiểu các mẫu L₁ tương ứng giá trị L₀ n đã chọn

L₁ với L₀ n

2 000

5 000

10 000

15 000

...

40 000

60 000

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

...

1,0

1,1

1,2

1,3

1,4

1,5

1,6

1,7

1,8

...

205

112

...

246

131

...

270

142

...

288

151

...

331

170

105

...

357

182

112

...

(tham khảo)

Các ví dụ chọn phương án kiểm tra, tính các giới hạn điều chỉnh, điều chỉnh các quá trình công nghệ

A.1. Ví dụ 1

Chọn phương án kiểm tra để điều chỉnh quá trình chế tạo một loại trục trên máy tiện tự động. Một trong những chỉ tiêu cần khống chế là đường kính ngoài của trục. Quá trình được xem là duy trì mức hiệu chuẩn ổn định nếu đường kính trung bình của trục được chế tạo đạt µ = 13,50 mm và được xem là cần hiệu chuẩn nếu đường kính trung bình của các trục bằng hoặc lớn hơn µ₁ = 13,52 mm.

Để theo dõi điều chỉnh, dùng biểu đồ kiểm tra giá trị trung bình. Nhờ theo dõi và xử lý thống kê các số liệu, biết độ lệch chuẩn kích thước đường kính trục là σ = 0,02 mm. Theo kinh nghiệm và theo dõi thống kê ta biết số trung bình các mẫu kiểm tra có thể lấy được liên tiếp khi quá trình vẫn còn ổn định là L₀ = 20. Còn số trung bình các mẫu phải lấy lúc quá trình bắt đầu cần hiệu chuẩn tới lúc nó trở về trạng thái ổn định là L₁ = 1,11.

Bài giải:

Độ lệch chuẩn tâm phân tán so với mức quá trình được xem cần hiệu chuẩn là:

Với δ = 1; L₀=20; L₁=1,11, từ Bảng 2 xác định cỡ mẫu bằng 9, do đó = 0,549 .

...

a+ = m₀ + × σ₀ = 13,50 + 0,549 × 0,02 = 13,51

A.2. Ví dụ 2

Hoàn toàn tương tự như ví dụ 1, nhưng qua thống kê theo dõi ta thấy khi quá trình bắt đầu cần hiệu chuẩn tới lúc trở về trạng thái ổn định, trung bình thường phải qua L₁ = 2,5 lần lấy mẫu.

Trong trường hợp này ứng với L₁ = 2,5, sử dụng Bảng 6. Khi đó cỡ mẫu n = 2 và = 1,18.

Khi đó:

a+ = m₀ + × σ₀ = 13,50 + 1,18 × 0,02 = 13,52

A.3. Ví dụ 3

Chọn phương án dùng biểu kiểm tra giá trị trung bình số học để theo dõi điều chỉnh quá trình sản xuất một loại chi tiết trên máy tiện chính xác tự động. Quá trình được xem là ổn định nếu đường kính trung bình của các chi tiết đạt 5,650 mm và được xem là không ổn định nếu đường kính trung bình bằng hoặc lớn hơn µ1 = 5,655 mm; hoặc đường kính trung bình bằng hoặc nhỏ lơn µ–1 = 5,615 mm.

Nhờ việc xử lý sơ bộ các số liệu thống kê ta biết σ = 0,002 5 đồng thời L₀ = 20 và L₁ = 1,11.

...

Độ lệch chuẩn khi quá trình bắt đầu phải hiệu chuẩn về cả hai phía giới hạn trong trường hợp này đều bằng nhau và bằng

Với δ = 2; L₀ = 20; L₁ = 1,11, từ Bảng 2 của tiêu chuẩn, xác định cỡ mẫu n = 3 do đó =0,945.

Do độ sai lệch của máy tiện tự động cần phải theo dõi theo cả hai phía nên phải tính cả giới hạn điều chỉnh trên và giới hạn điều chỉnh dưới.

a+ = m₀ + × σ = 5, 650 + 0,945 × 0, 0025 = 5, 652 mm

a- = m₀ - × σ = 5, 650 − 0, 945 × 0, 002 5 = 5, 648 mm

A.4. Ví dụ 4

Đối với các điều kiện trong ví dụ 3, đã lập được biểu đồ kiểm tra với đường trung bình µ₀ = 5,650 mm và các giới hạn điều chỉnh a+ = 5,652 mm; a- = 5,648 mm. Trên cơ sở thống kê theo dõi chất lượng quá trình ta khẳng định khi sản xuất trung bình 40 chi tiết, phải kiểm tra độ chính xác gia công. Như vậy, trung bình sau khi sản xuất 40 chi tiết, lấy ra một mẫu có cỡ mẫu n = 3, đo đường kính và tính giá trị trung bình của các chi tiết, sau đó ghi các giá trị trung bình này lên biểu đồ. Chẳng hạn, sau 8 lần kiểm tra được các trị số: 5,650; 5,651; 5,640; 5,649; 5,650; 5,651; 5,651; 5,653. Kết quả kiểm tra mẫu thứ 8 cho phép kết luận cần phải điều chỉnh quá trình.

A.5. Ví dụ 5

...

Ta đã có δ = 2; L₀ = 20; L₁ = 1,11. Theo Bảng 9 ta xác định cỡ mẫu n = 5 và =0,917.

= 5, 650 + 0,917 × 0, 002 5 = 5, 652 2

= 5, 650 − 0, 917 × 0, 002 5 = 5, 647 8

Nếu kết quả theo dõi thống kê như trong ví dụ 4 thì trung bình sau khi sản xuất 40 chi tiết, lấy ra một mẫu cỡ n = 5, đo đường kính và đưa giá trị đo lớn thứ 3 trong 5 giá trị lên biểu đồ. Khi có giá trị trung vị thể hiện vi phạm một cách hệ thống giới hạn hoặc , quá trình được xem là không ổn định cần hiệu chuẩn.

Chẳng hạn qua sáu mẫu được các giá trị trung vị như sau: 5,650 0; 5,649 3; 5,651 3; 5,651 7; 5,652 1; 5,652 4 thì kết quả mẫu thứ 6 kết hợp với các mẫu liên tiếp trước đó cho phép kết luận cần phải điều chỉnh quá trình.

A.6. Ví dụ 6

Quá trình công nghệ chế tạo các trục trên một loại máy phay được xem là đạt mức hiệu chuẩn nếu giá trị độ lệch chuẩn σ = 0,02 mm và cần hiệu chuẩn nếu σ ≥ 0,04 mm.

Số trung bình các mẫu có thể lấy được liên tiếp lúc quá trình vẫn còn ổn định là L₀ = 10, còn số trung bình các mẫu có thể lấy liên tiếp lúc quá trình không ổn định là L₁ = 1,11. Để theo dõi và điều chỉnh quá trình, dùng biểu đồ độ lệch bình phương trung bình. Cần tìm phương án kiểm tra điều chỉnh này.

Bài giải:

...

Với = 2; L₀ = 10; L₁ = 1,11. Từ Bảng 19, xác định cỡ mẫu n = 8 (tương ứng với giá trị xấp xỉ gần nhất của =1,96). Khi đó Z = 1,294.

Giới hạn điều chỉnh được tính theo công thức:

GHσ’_T = 1,294 x 0,02 = 0,025 8

Trường hợp chưa cho trước giá trị trung bình thì giới hạn điều chỉnh vẫn có thể giữ nguyên như trên nhưng cỡ mẫu phải lấy là n = 9.

Sau khi lập được giới hạn GHσ’_T, căn cứ vào tình hình thực tế sản xuất và nhân lực kiểm tra, quy định cứ sau mỗi đợt sản xuất 50 trục phải lấy ra một mẫu n = 8 để đo và tính độ lệch S_i. Chẳng hạn qua 7 lần kiểm tra có các kết quả sau:

s₁ = 0,020;

s₂ = 0,021;

s₃ = 0,022;

...

s₅ = 0,025;

s₆ = 0,025;

s₇ = 0,026.

Cùng với 6 kết quả trước, kết quả kiểm tra mẫu thứ 7 cho phép khẳng định độ chính xác gia công đã bị giảm – cần phải điều chỉnh quá trình.

A.7. Ví dụ 7

Tương tự như ví dụ 6 nhưng độ chính xác gia công cần theo dõi chặt chẽ hơn, cụ thể với độ lệch chuẩn từ σ1 ≥ 0,03 thì quá trình được xem là biến động cần điều chỉnh. Khi đo tỷ số giữa độ lệch chuẩn của tham số kiểm tra lúc quá trình không ổn định và lúc quá trình ổn định sẽ là:

Với L₀ = 10; L₁ = 1,11 và =1,5. Từ Bảng 19 của tiêu chuẩn xác định phải lấy cỡ mẫu n = 20 (trong trường hợp chưa biết giá trị trung bình của quá trình thì n = 21).

...

GHσ’_T= 1,192 x 0,02 = 0,023

Trong trường hợp này, lúc các kết quả S_i vi phạm giới hạn 0,023 ta phải điều chỉnh quá trình.

A.8. Ví dụ 8

Để theo dõi độ lệch chuẩn về kích thước đường kính ngoài Ф = 13,50 với một máy tự động tiện ta có thể dùng biểu đồ độ rộng mẫu. Biết rằng độ lệch chuẩn lúc quá trình ổn định là σ₀ = 0,02 mm, còn độ lệch chuẩn lúc quá trình không ổn định là σ₁ = 0,04 đồng thời L₀ = 20; L₁ = 1,053. Tìm phương án kiểm tra.

Bài giải:

Tỷ số giữa hai độ lệch về hai trạng thái của quá trình là

Với L₀ = 20; L₁ = 1,053, theo Bảng 23 của tiêu chuẩn xác định cỡ mẫu cần lấy n = 17. Từ đó w = 4,891. Giới hạn điều chỉnh là

GHR = 0,02 x 4,891 = 0,097

...

R = Max x_i – Min x_i và đưa các trị số đó lên biểu đồ. Khi có một giá trị vi phạm giới hạn đó thì phải điều chỉnh quá trình.

Phụ lục B

(quy định)

Nguyên tắc chọn phương pháp kiểm soát thống kê các quá trình công nghệ

Việc chọn phương pháp kiểm soát thống kê quá trình công nghệ phải căn cứ vào đặc điểm biến đổi của tham số kiểm tra và phải xét tới những khả năng sản xuất và khả năng kiểm tra, đo lường của bộ phận kiểm tra chất lượng.

Các phương pháp giá trị trung bình và trung vị mẫu được dùng để kiểm soát thống kê các quá trình công nghệ mà sự không ổn định được đặc trưng bằng sự sai lệch mức hiệu chuẩn, còn độ phân tán thực tế vẫn cố định. Như vậy, trên cơ sở nắm vững quy trình công nghệ, đồng thời qua phân tích thống kê sơ bộ, cần phải khẳng định được độ phân tán các quá trình không bị biến động thì mới dùng biểu đồ này.

Trong cùng điều kiện như nhau, phương pháp giá trị trung bình đòi hỏi cỡ mẫu bé hơn so với phương pháp trung vị nhưng việc xác định trung vị đơn giản hơn, không phải tính toán như phương pháp giá trị trung bình. Do vậy phải căn cứ trình độ đào tạo của người thực hiện các thao tác kiểm tra và các điều kiện sản xuất để chọn phương pháp thích hợp.

Các phương pháp độ lệch chuẩn và độ rộng mẫu được dùng để kiểm soát thống kê các quá trình công nghệ mà sự không ổn định được đặc trưng do sự tăng độ phân tán các giá trị đo của tham số kiểm tra. Trên cơ sở nắm vững quá trình công nghệ và qua phân tích sơ bộ có thể xác định sự tăng độ phân tán giá trị đo trong quá trình.

...

Nếu cần thiết phải theo dõi điều chỉnh đồng thời theo cả mức hiệu chuẩn và độ phân tán các giá trị đo của tham số kiểm tra, phải áp dụng kết hợp cả hai phương pháp.

MỤC LỤC

Lời nói đầu

1. Phạm vi áp dụng

2. Quy định chung

3. Sử dụng các biểu đồ kiểm tra giá trị trung bình và trung vị để kiểm soát thống kê mức hiệu chuẩn quá trình công nghệ

4. Sử dụng các biểu đồ kiểm tra độ lệch chuẩn và độ rộng mẫu để kiểm soát thống kê độ phân tán các giá trị của các tham số quá trình công nghệ

Phụ lục A (tham khảo) Các ví dụ chọn phương án kiểm tra, tính các giới hạn điều chỉnh, điều chỉnh các quá trình công nghệ

...