TCVN 321:1969 về Ký hiệu các đại lượng kỹ thuật thông dụng - Đại lượng cơ do Ủy ban Khoa học Nhà nước ban hành

• Số hiệu: TCVN321:1969
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Ủy ban Khoa học Nhà nước
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 23/12/1969

Số thứ tự	Tên gọi đại lượng	Kí hiệu
		Chính	Phụ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23	Chiều dài Chiều rộng Chiều cao Bán kính Đường kính Chiều dài của đoạn đường Diện tích Thể tích Góc phẳng, góc quay Góc khối Thời gian Tần số Chu kỳ Tốc độ dài Tốc độ ánh sáng Građiên tốc độ dài Gia tốc dài Gia tốc rơi tự do Građiên gia tốc Tốc độ góc Gia tốc góc Khối lượng Khối lượng riêng	l b h r d s S V Ω t f T v c gradv a g grad a w e m ρ	L B H R D F λ T, M
24 25	Ghi chú. ρ = với m – khối lượng riêng V – thể tích
	Tỉ khối (tỉ trọng)	d
	Ghi chú. Tỉ khối là tỉ số giữa khối lượng riêng của một chất và khối lượng riêng của một chất chuẩn: nước ở 4^oC (nếu là chất rắn hay chất lỏng) hoặc không khí (nếu là chất khí) ở điều kiện chuẩn tắc:  d = Trong đó: r – khối lượng riêng của chất cần xác định ro – khối lượng riêng của chất chuẩn
	Thể tích riêng	v
	Ghi chú. v = = Với: V – thể tích M – khối lượng

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

26

...

...

...

27

28

29

...

...

...

31

32

33

34

...

...

...

35

36

37

38

Động lượng

p

Ghi chú. p = m.v

...

...

...

        v – tốc độ dài

Mômen động lượng

J

L, I

Ghi chú. J = p.r

Với: p – động lượng

        r – tay đòn

Mômen quán tính

I

...

...

...

Ghi chú. I = m.r^2

Với: m - khối lượng

        r – tay đòn

Lực

Trọng lượng, lực hút

Trọng lực riêng

F

G, P

...

...

...

F

Ghi chú.  =

Với: G – trọng lượng

        V – thể tích

Hệ số ma sát lăn

Hệ số ma sát trượt

Mômen lực

k

f

...

...

...

Ghi chú. M kí hiệu chung cho mômen lực, mômen lưỡng cực, mômen quay (xoắn), mômen uốn.

Mômen tĩnh

Mômen chống

S

W

Ghi chú. W kí hiệu chung cho mômen chống uốn, mômen chống xoắn

Áp suất

...

...

...

- giới hạn bền

- giới hạn chảy

- giới hạn tỉ lệ

- giới hạn đàn hồi

- giới hạn bền thực khi mẫu bị phá hủy

P

s

s_P

s_ch

...

...

...

s_đh

s_p

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

...

...

...

40

41

...

...

...

42

Ứng lực tiếp, ứng suất tiếp

- giới hạn bền

- giới hạn chảy

- giới hạn tỉ lệ

- giới hạn đàn hồi

- giới hạn bền thực khi mẫu bị phá hủy

...

...

...

Môđun đàn hồi

Ghi chú. E =

t

t_b

t_ch

t_tl

t_đh

t_p

...

...

...

E

 - ứng suất (giới hạn tỉ lệ, giới hạn đàn hồi)

 – độ dãn dài tương đối

Môđun trượt

Ghi chú. G =

t - ứng suất gián tiếp

g – góc trượt

G

...

...

...

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

43

44

45

...

...

...

46

47

48

49

...

...

...

50

51

Độ nhớt động lực (hệ số nhớt động lực)

Độ nhớt động (hệ số nhớt động)

Độ chảy (hệ số chảy)

Ghi chú. S =

m – độ nhớt động lực

...

...

...

Năng lượng

- Thế năng

- Năng lượng động

- Nội năng

Công suất

Độ dai va đập

Ghi chú. a_k =

m

              n

...

...

...

A

E

E_p

E_k

U

P

...

...

...

h

                 W,L

W,A

A – công dùng để đập gẫy mẫu

...

...

...

Hiệu suất

Số vòng quay

h

n

Chú thích:

1. Kí hiệu phụ nêu trong bảng chỉ được dùng để thay kí hiệu chính khi cần tránh nhầm lẫn trong trường hợp kí hiệu chính đã được dùng để biểu thị một đại lượng khác.

2. Được phép dùng các chỉ số khi cần phân biệt sự khác nhau giữa một số đại lượng có cùng một kí hiệu chung, ví dụ để biểu thị các quá trình, vật chất, vật liệu, loại tải trọng v.v.. khác nhau thuộc cùng một kí hiệu.

Chỉ số được đặt ở phía dưới bên phải của kí hiệu có thể là con số (ví dụ: áp suất của khí thứ nhất – P₁), có thể là chữ cái (ví dụ: mômen chống uốn – W_’u’, mômen chống xoắn – W_x).

...

...

...

Trường hợp dùng nhiều chỉ số (ví dụ khi cần biểu thị nhiều đặc trưng) cho cùng một kí hiệu, cho phép phân cách các chỉ số đó bằng dấu phẩy khi cần thiết.