Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4463:1987 về Máy thu thanh - Phân loại, thông số cơ bản và yêu cầu kỹ thuật

• Số hiệu: TCVN4463:1987
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: 18/11/1987

Thông số				Mức phân loại
				Cấp cao	1	2	3	4
Dải tần số thu ST, kHz (m) SN, MHz (m) SCN, MHz (m)				525,0 ÷ 1605,0 (571,00 ÷ 186,90) 2,2 ÷ 30,0 (136,30 ÷ 10,00) 65,8 ÷ 73,0 (4,56 ÷ 4,11) hoặc 87,5 + 108,0 (3,42 ÷ 2,77)
Độ nhạy thực tế của máy thu khi tần số tín hiệu trên tạp âm (S/N) không nhỏ hơn 20 dB trong dải ST, SN và 26 dB trong dải SCN, không kém hơn
- Có anten ngoài, uV trong dải ST                SN                SCN (RV = 73)				50 50 5	100 100 10	200 150 15	250 150 20	300 200 25
- Có anten trong, mV/m trong dải ST                SN                SCN				0,300 0,150 0,010	0,500 0,300 0,015	0,700 0,400 0,050	1,000 0,500 0,100	1,500 0,750 0,150
Độ chọn lọc tần số lân cận (khi điều hướng lệch ở ± 9 kHz) trong dải ST, SN, dB, không nhỏ hơn				30	25	20	15	10
Độ chọn lọc tần số ảnh, dB, không nhỏ hơn
Trong dải ST (ở tần số 1 MHz)                 SN 12 MHz                       12 MHz                 SCN (ở tần số 69 Mhz hoặc 98 MHz)				45 20 6 45	36 10 3 35	34 5 3 30	30 5 1 25	25 3 - 15
Tần số trung gian, MHz				0,455 ± 0,005 ; 0,465 ± 0,005 0,5 ± 0,2 ; 10,7 ± 0,2
Độ chọn lọc tần số trung gian đảm bảo, không nhỏ hơn
ở tần số 600 kHz ở tần số 66 MHz hoặc 90 MHz				34 60	30 50	25 45	20 40	15 30
Độ suy giảm tín hiệu điều biên trong dải SCN, dBM, không nhỏ hơn				30	25	20	15	15
Độ tự điều khuếch trong dải ST, SN
- Khi thay đổi mức tín hiệu ở ngõ vào, dB				50	36	34	30	26
thì độ thay đổi mức tín hiệu ở ngõ ra, dB, không lớn hơn				10	10	10	10	10
Đặc tuyến tần số của máy thu theo thanh áp, Hz, không hẹp hơn,
Trong dải ST, SN				40 ÷ 6.000	63 ÷ 4.000	80 ÷ 4.000	125 ÷ 3.550	200 ÷ 3.150
SCN				40 ÷ 18.000	63 ÷ 12.500	80 ÷ 10.000	125 ÷ 7.100	200 ÷ 6.300
Độ không đồng đều của đặc tuyến tần số trong dải tần danh định theo thanh áp, dB, không lớn hơn				14	14	14	14	14
Thanh áp trung bình danh định trong dải tần số công tác, mBar khi nguồn cung cấp
- Từ lưới điện xoay chiều - Từ nguồn một chiều				10,00 -	8,00 4,00	6,00 3,00	4,00 2,50	3,50 2,00
Hệ số sóng hài của máy thu theo thanh áp, %, không lớn hơn trong dải - ST, SN khi hệ số điều biên 80% và thanh áp trung bình danh định ở tần số, Hz
Từ 200 đến 400 Lớn hơn 400				8 5	8 7	8 7	10 8	12 8
- SCN khi hệ số điều biên 100% và thanh áp trung bình danh định ở tần số, Hz
Từ 200 đến 400 Lớn hơn 400				5 3	5 4	5 4	7 5	10 7
Điện áp cung cấp	Điện lưới, V				110	127	220
	Nguồn một chiều	Danh định, V		24,0 ; 12,0 ; 9,0 ; 7,5 ; 6,0 ; 4,5 ; 3,0
		Thấp nhất mà máy thu vẫn còn hoạt động, V		15,2 ; 7,6 ; 5,6 ; 4,7 ; 3,8 ; 2,8 ; 1,9
Tỷ số tín hiệu trên nhiễu nên điện lưới (S/H), dB, không nhỏ hơn				54	44	40	30	30
Độ điều chỉnh chiết áp âm lượng đảm bảo, không nhỏ hơn				60	50	50	40	40
Độ lệch tần: Thời gian 15 phút số ngoại sai: trong dải do tự nung (máy thu hoạt động sau 5 phút) kHz, không lớn hơn			12 MHz 12 MHz	2 3	4 6	4 6	- -	- -
			Thời gian 1 giờ trong dải SCN	20	50	50	50	-

Bảng 2

MÁY THU LƯU ĐỘNG

Thông số

Mức phân loại

Cấp cao

1

2

3

4

...

...

...

ST, kHz (m)

SN, MHz (m)

SCN, MHz (m)

525,0 ÷ 1605,0 (571,00 ÷ 186,90)

2,2 ÷ 30,0 (186,30 ÷ 10,00)

65,8 ÷ 73,0 (4,56 ÷ 4,11)

hoặc 87,5 ÷ 108,0 (3,42 ÷ 2,77)

2. Độ nhạy thực tế của máy thu khi tần số tín hiệu trên tạp âm (S/N) không nhỏ hơn 20 dB trong dải ST, SN và 26 dB trong dải SCN, không kém hơn

...

...

...

- Có anten ngoài, uV

trong dải ST

               SN

               SCN (= 75)

...

...

...

50

5

100

100

10

150

150

...

...

...

250

200

20

300

200

25

- Có anten trong, mVm

...

...

...

               SN

               SCN

0,300

0,150

0,010

0,500

0,300

...

...

...

0,700

0,400

0,050

1,000

0,500

0,100

...

...

...

0,750

0,150

Độ chọn lọc tần số lân cận (khi điều hướng lệch ở ± 9 kHz) trong dải ST, SN, dB, không nhỏ hơn

25

20

15

10

20

Độ chọn lọc tần số ảnh, dB, không nhỏ hơn

...

...

...

Trong dải ST (ở tần số 1 MHz)

                SN 12 MHz

                      12 MHz

                SCN (ở tần số 69 Mhz hoặc 98 MHz)

45

...

...

...

6

45

34

10

3

30

30

5

3

...

...

...

20

5

1

20

20

3

-

15

Tần số trung gian, MHz

...

...

...

6,5 ± 0,2 ; 10,7 ± 0,2

Độ chọn lọc tần số trung gian, dB, không nhỏ hơn

ở tần số 600 kHz

ở tần số 66 MHz hoặc 90 MHz

34

30

30

46

...

...

...

40

15

30

10

26

Độ suy giảm tín hiệu điều biên trong dải SCN, dB, không nhỏ hơn

20

16

12

...

...

...

-

Độ tự điều khuếch dải ST, SN

- Khi thay đổi mức tín hiệu ở ngõ vào, dB

40

...

...

...

30

26

26

thì độ thay đổi mức tín hiệu ở ngõ ra, dB, không lớn hơn

10

10

10

10

10

...

...

...

ST, SN

SCN

80 ÷

...

...

...

80 ÷

12.000

100 ÷

4.000

100 ÷

12.000

200 ÷

4.000

200 ÷

...

...

...

300 ÷

3.550

300 ÷

7.100

450 ÷

3.150

400 ÷

7.100

10. Độ không đồng đều của đặc tuyến tần số trong dải tần danh định theo thanh áp, dB, không lớn hơn

...

...

...

14

14

14

14

11. Thanh áp trung bình danh định trong dải tần số công tác, mBar khi nguồn cung cấp

...

...

...

- Từ lưới điện xoay chiều

- Từ nguồn một chiều

10,00

4,00

8,00

4,00

6,00

3,00

4,50

...

...

...

3,50

2,00

12. Hệ số sóng hài của máy thu theo thanh áp, %, không lớn hơn, trong dải

- ST, SN khi hệ số điều biên 80% và thanh áp trung bình danh định ở tần số, Hz

...

...

...

. Lớn hơn 400

8

5

8

7

8

7

10

8

...

...

...

9

- SCN khi hệ số điều biên 100% và thanh áp trung bình danh định ở tần số, Hz

. Từ 200 đến 400

. Lớn hơn 400

...

...

...

4

5

4

5

4

7

5

-

7

...

...

...

Điện lưới, V

110V ; 127 ; 220

Nguồn một chiều

Danh định, V

12; 9 ; 7,5 ; 6 ; 4,5 ; 3

Thấp nhất mà máy thu vẫn còn hoạt động, V

7,8 ; 5,6 ; 4,7 ; 3,8 ; 2,8 ; 1,9

Tỷ số tín hiệu trên nhiễu nên điện lưới (S/H), dB, không nhỏ hơn

54

...

...

...

40

30

30

Độ điều chỉnh chiết áp âm lượng, dB, không nhỏ hơn

60

50

50

40

40

...

...

...

Trong thời gian 15 phút trong dải

12 MHz

12 MHz

5

...

...

...

5

7

5

8

-

8

-

-

Thời gian 1 giờ trong dải SCN

...

...

...

60

60

60

-

Chú thích: các thông số đánh dấu (x) chỉ khuyến khích áp dụng.

2. YÊU CẦU KỸ THUẬT

2.1. Máy thu thanh cần được chế tạo phù hợp với các thông số cơ bản của tiêu chuẩn này.

2.2. Kích thước và hình dạng của máy thu thanh phải phù hợp với các mẫu sau khi đã được xét duyệt.

2.3. Máy thu thanh phải làm việc an toàn và ổn định trong điều kiện khí hậu phù hợp với TCVN 1443-77

...

...

...

2.5. Các bệ và vỏ máy thu thanh phải chắc chắn, các ốc vít phải thật chặt, khi vận chuyển không được xộc xệch, lỏng lẻo hay biến dạng.

2.6. Máy thu thanh cần có các bộ phận dễ phát huy tính năng sử dụng.

2.7. Các thông số về điện:

- Dải tần số thu,

- Độ nhạy thực tế ở một tần số của mỗi dải băng,

- Độ chọn lọc tần số lân cận,

- Dòng tĩnh,

- Khả năng làm việc của các bộ phận phụ,

- Nhiễu nền

...

...

...

Bảng 3

Dạng thử nghiệm

Thông số thử nghiệm

Máy thu

Cố định

Lưu động

· Độ bền va đập

- Gia tốc, g

- Độ dải xung va đập, uS

...

...

...

- Số lượng va đập

-

-

-

-

8

5 ÷ 10

40 ÷ 80

1.000

...

...

...

- Gia tốc, g

- Độ dải xung va đập, uS

- Tần số va đập, lần/phút

- Số lượng va đập

15

5 ÷ 10

40 ÷ 80

5000

-

...

...

...

-

-

· Độ ổn định rung động

- Gia tốc, g

- Tần số, hz

- Thời gian rung, h

-

-

-

...

...

...

10 ÷ 70

2

· Độ ổn định nhiệt độ

- Nhiệt độ làm việc, ^0C

- Thời gian kéo dài, h

- Nhiệt độ giới hạn, ^0C

- Thời gian kép dài, h

- Giữ trong điều kiện bình thường sau khi thử, n

40 ± 2

...

...

...

-

-

45 ± 2

4

80 ± 2

2

6

· Độ bền ẩm

- Độ ẩm tương đối, %

...

...

...

- Thời gian, h

95 ± 5

40 ± 2

48

95 ± 3

40 ± 2

48

2.8. Trên vỏ máy thu thanh cần phải có ký hiệu các chỉ dẫn cần thiết, những ký hiệu và chỉ dẫn này phải đầy đủ, rõ ràng, không bị bong tróc phai mờ.

2.9. Mỗi máy thu thanh cần phải có một bản hướng dẫn sử dụng, và bảo quản kèm theo những nội dung sau:

...

...

...

- Các thông số kỹ thuật cơ bản,

- Cách sử dụng và bảo quản máy.

3. QUY TẮC NGHIỆM THU

Tất cả các máy thu thanh trước khi xuất xưởng phải được bộ phận kiểm tra chất lượng kiểm tra theo đúng các chỉ tiêu kỹ thuật trong tiêu chuẩn này thông qua các kiểm tra giao nhận và kiểm tra định kỳ.

3.1. Kiểm tra giao nhận

3.1.1. Kiểm tra giao nhận được tiến hành đối với các lô có số sản phẩm cùng loại, được sản xuất trong khoảng thời gian ổn định.

3.1.2. Kiểm tra giao nhận bao gồm:

a) Các thông số điện và điện thanh,

b) Kiểm tra kích thước, hình dạng bên ngoài, vận chuyển thực tế của máy.

...

...

...

3.1.4. Các lô sản phẩm không thỏa mãn những yêu cầu của kiểm tra giao nhận thì không được chấp nhận. Các lô này được trả lại xưởng sản xuất để kiểm tra lại 100%. Sau khi kiểm tra lại xưởng sản xuất, các máy thu thanh đạt yêu cầu được gộp vào những lô mới để tiến hành kiểm tra giao nhận.

3.2. Kiểm tra định kỳ

3.2.1. Kiểm tra định kỳ được tiến hành 6 tháng (hoặc 12 tháng) một lần các máy dùng vào việc kiểm tra định kỳ được lấy ra từ các lô đã qua kiểm tra giao nhận.

3.2.2. Kiểm tra định kỳ được tiến hành theo phương pháp lấy mẫu 2 lần.

3.2.3. Các phép kiểm tra định kỳ được chia thành các nhóm sau:

Nhóm 1: các thông số điện và điện thanh

Nhóm 2: kiểm tra kích thước, hình dạng bên ngoài thử thực tế các máy.

Nhóm 3: thử tác động cơ học và khí hậu.

3.2.4. Số lượng mẫu dùng để kiểm tra định kỳ do bộ phận kiểm tra chất lượng quyết định. Độ lớn của mẫu được xác định theo công thức:

...

...

...

trong đó:

n: cỡ mẫy lấy kiểm tra,

N: cỡ lô

G: hệ số có giá trị từ 0,2 đến 0,7

Cỡ mẫu n không được nhỏ hơn 3 mẫu cho mỗi loại.

3.2.3. Kiểm tra định kỳ được tiến hành 100 % đối với lô sản xuất ở giai đoạn đầu của sản xuất hàng loạt và được tiến hành theo xác suất đối với các lô hàng như trong sản xuất có những thay đổi về cấu trúc, quy trình, công nghệ hoặc các sự thay đổi có thể ảnh hưởng tới chất lượng của máy thu thanh.

4. GHI NHÃN, BAO GÓI, VẬN CHUYỂN VÀ BẢO QUẢN

4.1. Trên vỏ máy thu thanh phải có ghi nhãn các quy định sau:

- Tên sản phẩm,

...

...

...

- Số dải sóng,

- Nguồn cung cấp,

- Số máy,

- Số hiệu TCVN

- Tên cơ sở sản xuất hoặc nhãn hiệu hành hóa đã đăng ký.

4.2. Trên hộp giấy phải ghi rõ bằng sơn hay mực không phai những điều sau đây:

- Tên sản phẩm,

- Ký hiệu sản phẩm,

- Ký hiệu “trên dưới”, “nhẹ tay” và “tránh ẩm ướt”,

...

...

...

- Số hiệu TCVN

- Số máy,

- Số lượng máy,

- Khối lượng riêng của máy và cả bao gói.

4.3. Máy xuất xưởng phải có bao gói bằng vật liệu chống ẩm đựng trong hộp giấy có chêm đệm các chất mềm để khi vận chuyển khỏi bị xây xát.

4.4. Máy thu thanh đã được đóng gói có thể vận chuyển bằng bất cứ phương tiện gì, đến bất cứ nơi nào với điều kiện là tác động cơ học và khí hậu trong khi vận chuyển không được vượt quá các chỉ tiêu đã quy định trong tiêu chuẩn này.

4.5. Máy thu thanh cần được bảo quản ở nơi khô ráo thoáng khí. Nhiệt độ bảo quản từ 5 ^0C đến 35 ^0C, độ ẩm tương đối của môi trường không lớn hơn 85% và trong môi trường không có axit, kiềm, hoặc các chất ăn mòn khác. Thời gian lưu kho không quá 6 tháng, nếu không đặt ra trong điều kiện kỹ thuật.

PHỤ LỤC

...

...

...

Tần số hz

Oc ta

1

1/2

1/3

1/6

16

x

x

...

...

...

x

18

x

20

...

...

...

x

22,4

x

x

25

...

...

...

x

28

x

31,5

x

x

...

...

...

x

35,5

x

40

...

...

...

x

45

x

x

50

...

...

...

x

58

x

65

x

x

...

...

...

x

71

x

x

80

...

...

...

x

90

x

x

100

...

...

...

x

112

x

125

x

x

...

...

...

x

140

x

160

...

...

...

x

180

x

x

200

...

...

...

x

224

x

250

x

x

...

...

...

x

280

x

315

...

...

...

x

355

x

x

400

...

...

...

x

450

x

500

x

x

...

...

...

x

560

x

630

...

...

...

x

710

x

x

800

...

...

...

x

900

x

1000

x

x

...

...

...

x

1.120

x

1.250

...

...

...

x

1.400

x

x

1.600

...

...

...

x

1.800

x

2.000

x

x

...

...

...

x

2.240

x

2.500

...

...

...

x

2.800

x

x

3.150

...

...

...

x

3.550

x

4.000

x

x

...

...

...

x

4.500

x

5.000

...

...

...

x

5.600

x

x

6.500

...

...

...

x

7.100

x

8.600

x

x

...

...

...

x

9.000

x

10.000

...

...

...

x

11.200

x

x

12.500

...

...

...

x

14.000

x

16.000

x

x

...

...

...

x

2. Tần số đo tín hiệu cao tần

2.1. Máy thu điều biên biên độ

19 tần số

8 tần số

2 tần số

550 khz

600 khz

800 khz

...

...

...

1,2 MHz

1,4 MHz

1,6 MHz

2,4 MHz

3,3 MHz

4,0 MHz

4,9 MHz

6,1 MHz

7,2 MHz

...

...

...

11,8 MHz

15,5 MHz

17,8 MHz

21,8 MHz

29,8 MHz

-

600 kHz

-

1 MHz

...

...

...

1,4 MHz

-

-

3,3 MHz

-

4,9 MHz

-

7,2 MHz

-

...

...

...

-

17,8 MHz

-

25,8 MHz

-

-

-

1 MHz

-

...

...

...

-

-

-

-

-

-

-

-

11,8 MHz

...

...

...

-

-

-

2.2. Máy thu điều biên tần số

16 tần số

9 tần số

3 tần số

66 MHz

67 MHz

...

...

...

71 MHz

75 MHz

88 MHz

90 MHz

92 MHz

94 MHz

96 MHz

98 MHz

100 MHz

...

...

...

104 MHz

106 MHz

108 MHz

86 MHz

69 MHz

75 MHz

88 MHz

...

...

...

94 MHz

98 MHz

100 MHz

104 MHz

108 MHz

...

...

...

69 MHz

94 MHz

...

...

...

Chú thích: tần số đo thử cơ bản trong dải sóng:

65,0 - 73,0 MHz là 69 MHz

84,0 - 104,0 MHz là 94 MHz

88,0 - 108,0 MHz là 90 MHz

Thuật ngữ, chữ viết tắt

Giải thích

ST

Sóng trung

SN

...

...

...

SCN

Sóng cực ngắn

Độ nhạy của máy thu

Trị số điện áp (cường độ trường) nhỏ nhất của tín hiệu đầu vào nhưng bảo đảm được công suất ra cho trước

Độ nhạy thực tế

Độ nhạy, bảo đảm máy thu, thu được tín hiệu của dải phát có mức tạp âm đủ nhỏ

Độ chọn lọc

Thông số, đặc trưng khả năng máy thu làm suy giảm tín hiệu gây rối ở những tần số thu khác

Tần số lân cận

...

...

...

Tần số ảnh

Tần số thu, sai lệch với tần số đang điều hướng của máy thu, trị ảo bằng 2 lần tần số trung gian

Tự điều khuếch

Tự động điều chỉnh độ khuếch đại

Độ tự điều khuếch

Khả năng máy thu giữ được mức tín hiệu ra. Khi tín hiệu đầu vào thay đổi thì tín hiệu ra thay đổi bé hơn nhưng vẫn giữ được dạng đường bao của tín hiệu đưa đến tách sóng

Tỷ số tín hiệu trên tạp âm (S/N)

Tỷ số điện áp đầu ra của máy thu chỉ chứa thành phần điều biên trên điện áp đầu ra khi tín hiệu đầu vào không điều biên (trừ thành phần nhiễu nền và tần số âm tần trên)

Tỷ số tín hiệu trên nhiễu nền điện lưới (S/N)

...

...

...

Hệ số điều biên tần số

Tỷ số độ lệch tần số trên độ lệch tần số tối đa cho phép. Độ lệch tần số tối đa bằng 1 tương ứng ± 50 kHz trong dải sóng mang 65,8 ÷ 75 MHz và ± 75 kHz trong dải sóng mang 87,5 ÷ 108 MHz.