TIÊU CHUẨN VIỆT NAM
TCVN 4114-1985
THIẾT BỊ KỸ THUẬT ĐIỆN CÓ ĐIỆN ÁP
LỚN HƠN 1000 V
YÊU CẦU AN TOÀN
Electrical devices for voltages
above 1000 V
Safety requirements
Cơ quan biên soạn:
Viện nghiên cứu Khoa học Kỹ thuật
bảo hộ lao động
Cơ quan đề nghị ban hành:
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Cơ quan trình duyệt:
Tổng cục Tiêu chuẩn – Đo lường –
Chất lượng
Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước
Cơ quan xét duyệt và ban hành:
Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước
Quyết định ban hành số: 771/QĐ ngày 17 tháng 12 năm 1985.
THIẾT BỊ KỸ THUẬT ĐIỆN CÓ ĐIỆN ÁP
LỚN HƠN 1000 V
YÊU CẦU AN TOÀN
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Safety requirements
Tiêu chuẩn này áp dụng cho các thiết bị điện dùng để đóng
ngắt, các bộ phóng điện, máy biến dòng và máy biến điện áp.
Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu an toàn về kết cấu của
các thiết bị kỹ thuật điện có điện áp lớn hơn 1000 V.
1. YÊU CẦU CHUNG
1. Các thiết bị kỹ thuật điện phải thỏa mãn các yêu cầu của
tiêu chuẩn này và TCVN 3144 – 79 (sản phẩm kỹ thuật điện. Yêu cầu chung về an
toàn).
1.2. Độ bền điện của cách điện và độ dài đường rò của cách
điện bên ngoài của thiết bị điện phải phù hợp với quy định trong các tiêu chuẩn
sản phẩm, yêu cầu kỹ thuật hay thiết kế sản phẩm đã được duyệt.
1.3. Khi sử dụng các loại thiết bị điện của nước ngoài chế
tạo, nêu kích thước của các cơ cấu điều khiển không phù hợp với quy định ở các
điều 2.16, 2.17, 2.2.3 và 2.2.4 của tiêu chuẩn này thì nên cải tiến, sửa chữa
để đảm bảo vận hành an toàn, thuận tiện. Việc sửa chữa này phải được cấp có thẩm
quyền cho phép.
2. YÊU CẦU ĐỐI VỚI TỪNG LOẠI THIẾT BỊ
2.1. Máy ngắt điện và bộ truyền động của nó.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Ở các máy ngắt điện có bộ truyền động được đặt bên trong máy
hay bố trí gần máy và không ngăn cách với máy bằng tấm chắn đặc, không trong suốt
thì cho phép đặt một bộ chỉ báo vị trí đóng, ngắt ở trên máy ngắt điện hay trên
bộ truyền động.
Ở các máy ngắt điện có tiếp điểm động ở bên ngoài và vị trí
của tiếp điểm này chỉ rõ vị trí đóng hoặc ngắt của máy ngắt thì không bắt buộc
phải có bộ phận chỉ bảo vị trí đóng, ngắt.
2.1.2. Máy ngắt dầu có thùng dầu bằng kim loại được nối đất
và chứa trên 300 kg dầu nên bố trí thêm thiết bị để đổ thêm và lọc dầu trong
lúc vận hành mà không phải ngắt máy ngắt.
2.1.3. Các máy ngắt dầu và các máy ngắt dùng các chất điện
môi lỏng không cháy để dập hồ quang phải có:
a) Bộ phận chỉ mức dầu hay mức chất lỏng dập hồ quang
b) Thiết bị để nâng và hạ thùng dầu (đối với máy ngắt dầu có
thùng dầu hạ xuống được và khối lượng của thùng khi có dầu lớn hơn 30 kg).
c) Lỗ để quan sát và kiểm tra (đối với máy ngắt có nhiều dầu
ngưng không có trang bị hạ thùng dầu).
2.1.4. Bình chứa của máy ngắt không khí phải được chế tạo
bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật an toàn và được kiểm tra các yêu cầu kỹ thuật như
các thiết bị chịu áp lực phù hợp với quy phạm kỹ thuật an toàn các bình chịu áp
lực QPVN 2 – 75.
2.1.5. Máy ngắt điện phải có quai hay móc để nâng trừ trường
hợp khi hình dáng, kích thước của máy ngắt buộc được cáp thép để nâng một cách
an toàn, thuận tiện thì không cần có quai, móc. Ngoài ra máy ngắt phải có các
trang bị khác để đảm bảo lắp ráp và vận hành thuận tiện.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Lực trung bình trong các trường hợp trên đều không được vượt
quá 200 N (20,5 kg).
2.1.7. Góc quay của tay cầm của bộ truyền động kiểu vô lăng
và của tay gạt hai nhánh của bộ truyền động kiểu tay gạt không được vượt quá
1800. Thao tác đóng và ngắt bằng tay cầm được thực hiện bằng một
động tác của người thao tác.
2.1.8. Các bộ truyền động kiểu lò xo phải có bộ phận chỉ báo
kiểu cơ khí và khối tiếp điểm đặc biệt ở cả hai mạch để phát tín hiệu căng hết
lò xo và máy ngắt chuẩn bị đóng.
2.1.9. Ngoài một nam châm điện để ngắt và các rơle được lắp
sẵn hay một nam châm điện thứ hai dùng để ngắt đã được lắp vào bộ truyền động,
theo yêu cầu của khách hàng các bộ truyền động có thể chế tạo có khối tiếp điểm
đặc biệt đảm bảo khi máy ngắt điện ngắt thì sẽ phát tín hiệu sự cố. Đối với các
bộ truyền động kiểu động cơ thì các khối tiếp điểm trên phải được chế tạo sao
cho khi người điều khiển ngắt máy ngắt thì tín hiệu sự cố sẽ không được phát
đi.
2.1.10. Ở các bộ truyền động bằng tay và bằng lò xo phải xét
trước khả năng để có thể lắp các bộ khóa kiểu cơ khí để khóa liên động với
truyền động của dao cách ly.
Yêu cầu này không áp dụng cho các bộ truyền động đặt trong
thiết bị phân phối trọn bộ.
2.1.11. Ở các bộ truyền động của máy ngắt điện áp đến 35kV,
trừ truyền động bằng lò xo có căng lò xo cho một lần đóng, phải đảm bảo khóa
liên động chống đóng và ngắt lặp lại khi lệnh đóng vẫn còn tiếp tục phát đi sau
khi máy ngắt đã tự động ngắt
2.1.12. Kết cấu của máy ngắt điện phải đảm bảo các yêu cầu
sau:
a) Không được phép đóng bằng tay máy ngắt có truyền động
bằng động cơ.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
c) Cho phép đóng máy ngắt bằng tay nếu công suất ngắt mạch ở
chỗ đặt máy ngắt không vượt quá 150 MVA và dòng điện ngắt mạch không vượt quá
các trị số sau đây:
6 kA – trị số hiệu dụng ban đầu của thành phần chu kỳ
15 kA – trị số biên độ
2.2. Dao cách ly và bộ truyền động của nó.
2.2.1. Có thể chế tạo dao cách ly có dao nối đất hay không
có dao nối đất.
2.2.2. Các dao chính và dao nối đất của dao cách ly phải có
khóa liên động để khi đóng mạch điện thì không được phép đóng mạch nối đất, còn
khi mạch nối đất đã đóng thì không được phép đóng mạch điện. Cho phép chế tạo
dao cách ly không có khóa liên động kiểu cơ khí nếu trong bộ truyền động dùng
cho dao cách ly đã có khóa liên động.
2.2.3. Các bộ truyền động bằng tay kiểu tay gạt dùng cho
thiết bị trong nhà phải chế tạo có tay dầm dài 200, 250, 350 và 425 mm; còn
truyền động kiểu vô lăng phải có đường kính vô lăng là 320 và 500 mm. Khi đường
kính vô lăng là 500 mm thì đường kính của vòng tròn ở cuối tay cầm vô lăng phải
không lớn hơn 750 mm.
2.2.4. Lực tĩnh trên tay cầm của bộ truyền động bằng tay khi
thao tác dao chính của dao cách ly không được vượt quá 200 N (20,5 kg).
Chú thích:
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
2. Đối với bộ truyền động kiểu vô lăng và kiểu tay gạt hai
nhánh thì trị số lực kể trên sẽ tương ứng với trường hợp khi thao tác bằng một
tay trên một nhánh của tay cầm.
3. Trị số lực tĩnh kể trên không áp dụng cho lực ở thời điểm
khởi động của cơ cấu và ở các thời điểm dao động vào tiếp điểm và rời tiếp
điểm.
2.2.5. Khối tiếp điểm của bộ truyền động dùng để phát tín
hiệu chỉ vị trí của dao cách ly phải bố trí sao cho tín hiệu ngắt của dao cách
ly sẽ xuất hiện sau khi tiếp điểm động đã chuyển dịch được khoảng cách không bé
hơn 4/5 khoảng cách giữa các tiếp điểm lúc mở, còn tín hiệu đóng dao cách ly sẽ
xuất hiện không sớm hơn thời điểm tiếp xúc của tiếp điểm tĩnh và tiếp điểm
động.
2.2.6. Ở các bộ truyền động của dao cách ly phải đặt khóa
liên động để loại trừ các thao tác không đúng bởi dao cách ly.
Các khóa liên động kiểu điện từ phải được chế tạo với điện
áp danh định 24, 48, 110, 220V một chiều và 127, 220V xoay chiều.
Ở bộ truyền động kiểu động cơ, khóa liên động chống thao tác
sai phải thực hiện bằng cách làm hở mạch cuộn dây điều khiển hay mạch của động
cơ. Ở bộ truyền động kiểu động cơ cho phép điều khiển bằng tay, phải đảm bảo có
khóa liên động chống thao tác sai của dao cách ly hoặc theo thỏa thuận với
khách hàng thì cho phép trang bị cho bộ truyền động này thiết bị kẹp chì các cơ
cấu điều khiển bằng tay.
2.2.7. Đối với bộ truyền động kiểu động cơ, một lần điều
khiển của người thao tác cần phải thực hiện một thao tác đóng hay ngắt hoàn
thiện, không phụ thuộc vào thời gian truyền lệnh đi.
2.2.8. Ở các bộ truyền động bằng tay phải có bộ phận định vị
để cố định vị trí kết thúc của dao chính và dao nối đất và phải có khóa để khóa
lại.
2.2.9. Bộ truyền động của dao cách ly phải có bộ phận chỉ
báo kiểu cơ khí có ghi các chữ «đóng» và «ngắt» để chỉ vị trí của dao chính và
dao nối đất.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
2.2.10. Tay cầm của các bộ truyền động của dao nối đất phải
được sơn màu đỏ để phân biệt với tay cầm của các bộ truyền động khác.
2.3. Dao tách mạch.
2.3.1. Có thể chế tạo dao tách mạch có dao nối đất hay không
có dao nối đất.
2.3.2. Bộ phận động của dao tách mạch phải có khóa liên động
kiểu cơ khí sao cho khi đóng mạch chính thì không thể đóng mạch nối đất, còn
khi mạch nối đất đã đóng thì không được phép đóng mạch chính.
2.4. Cầu chảy
2.4.1. Trong cầu chảy có dùng chất sinh khí dập hồ quang
phải áp dụng các biện pháp để đề phòng phụt lửa.
Khi đặt cầu chảy kiểu súng phải áp dụng các biện pháp đề
phòng để khi lửa, khí phụt ra và một phần của dây chảy bắn ra sẽ không gây
phóng điện sang các cực bên cạnh của cầu chảy, sang các bộ phận được nối đất
hay các thiết bị bên cạnh.
Được phép dùng các cầu chảy có phần bên trong ống đã bị cháy
một ít nhưng không cản trở việc thay thế dây chảy và không ảnh hưởng đến thông
số làm việc của cầu chảy.
2.4.2. Khi có ngắn mạch, các cầu chảy tác động nhiều lần
phải đảm bảo khả năng đóng ống dự trữ có dây chảy với dòng điện lớn nhất trong
các dòng điện danh định của cầu chảy mà không phụ thuộc vào thời điểm ban đầu
của ngắn mạch. Trong trường hợp này cơ cấu đóng hay má tiếp xúc của cầu chảy
không bị phá hủy hay bị hư hỏng. Được phép sửa chữa, hàn đắp các má tiếp xúc
nếu chúng không cản trở việc đưa các cơ cấu vào vị trí đóng và làm việc tiếp
tục một cách bình thường của cầu chảy.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
2.4.4. Đối với những cầu chảy mà bằng mắt không thể biết
được trạng thái của dây chảy ở trong ống thì phải trang bị dụng cụ để phát hiện
dễ dàng trạng thái của dây chảy khi người đứng cách cầu chảy một khoảng cách an
toàn (bộ phận chỉ tác động).
Chú thích: Yêu cầu này không áp dụng cho cầu chảy để bảo vệ máy biến
điện áp.
2.5. Phóng điện kiểu van
2.5.1. Các phóng điện kiểu van có điện áp danh định 110 kV
và lớn hơn, có dòng phóng điện 10.000 A và hệ số bảo vệ bằng và lớn hơn 1.7
phải có thiết bị phòng ngừa để khi hư hỏng bên trong thì sẽ loại trừ được khả
năng nâng cao áp lực đến trị số gây nên nổ lớp phủ bằng sứ của phóng điện.
2.5.2. Các phóng điện kiểu van (trừ các phóng điện kiểu van
có dòng phóng điện là 5000 A, có điện áp danh định từ 3 ÷ 10 kV) phải trang bị
để nối bộ ghi tác động mà không phá hủy cách điện của phóng điện đối với đất.
2.6. Phóng điện kiểu ống.
2.6.1. Kết cấu của phóng điện kiểu ống phải sao cho để có thể
kẹp nó vào băng kim loại ở đầu hở và đầu kín cũng như để kiểm tra đường kính
của rãnh dập hồ quang bên trong. Kết cấu của phóng điện kiểu ống điện áp 220kV
chỉ cần đảm bảo khả năng để kẹp vào băng kim loại ở đầu hở.
2.6.2. Bố trí phóng điện kiểu ống phải căn cứ vào vùng phụt
của nó do nhà máy chế tạo quy định để tránh được ngắn mạch giữa các cực của phóng
điện và phóng điện giữa các pha. Các vùng phụt của các pha khác nhau không được
phép giao chéo nhau, trong vùng phụt không được phép đặt các chi tiết cách điện
hay kim loại, kể cả dây nối đất cũng như các chi tiết cách điện hữu cơ.
2.6.3. Đầu hở của phóng điện kiểu ống phải đặt hướng xuống dưới
với góc nghiêng của ống so với mặt phẳng ngang phải không nhỏ hơn 300.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Trên máy biến dòng điện phải có dấu hiệu phòng ngừa và ghi rõ
“chú ý: nguy hiểm. Đề phòng có điện áp khi cuộn dây hở”.