Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6700-1:2000 Kiểm tra chấp nhận thợ hàn - Hàn nóng chảy

• Số hiệu: TCVN6700-1:2000
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2000

Chiều dày chi tiết kiểm tra, t mm	Phạm vi chấp nhận
t ≤ 3	t đến 2t^1)
3 < t ≤ 12	3 mm đến 2t^2)
t > 12	≥ 5 mm
1) Đối với hàn oxy-axetylen (311): t đến 1,5 t 2) Đối với hàn oxy-axetylen (311): 3 mm đến 1,5 t

Bảng 2 - Đường kính chi tiết kiểm tra và phạm vi chấp nhận

Đường kính chi tiết kiểm tra, D^1) mm

Phạm vi chấp nhận

D ≤ 25

D đến 2D

25 < D ≤ 150

0,5D đến 2D (ít nhất 25 mm)

D > 150

≥ 0,5D

...

...

...

5.7. Tư thế hàn

Phải sử dụng các tư thế hàn được giới thiệu trên các hình 1 và 2 (theo ISO 6947). Các góc nghiêng và quay đối với các mối hàn thẳng phải theo ISO 6947.

Các tư thế hàn và các góc dùng trong kiểm tra chấp nhận phải dựa trên cùng một dung sai như dùng trong sản xuất.

6. Phạm vi chấp nhận thợ hàn

6.1. Quy định chung

Theo quy tắc chung, chi tiết kiểm tra để chấp nhận thợ hàn không chỉ đối với các điều kiện dùng trong kiểm tra mà còn đối với tất cả các mối nối được xem là dễ hàn hơn. Phạm vi chấp nhận đối với mỗi kiểu kiểm tra được cho trong các điều và bảng thích ứng. Trong những bảng này, phạm vi chấp nhận được chỉ ra trong cùng một đường nằm ngang.

6.2. Phương pháp hàn

Mỗi phép kiểm tra thường chấp nhận một phương pháp hàn. Mỗi thay đổi phương pháp hàn cần có một kiểm tra chấp nhận mới. Tuy nhiên, một thợ hàn có thể được chấp nhận nhiều hơn một phương pháp hàn bởi một hoặc hai kiểm tra chấp nhận riêng biệt dùng cho một mối nối có nhiều phương pháp hàn. Ví dụ trong trường hợp cần chấp nhận một mối hàn giáp mép một phía có chân được thực hiện bằng hàn TIG (141) mà không có đệm lót và được hàn bằng hàn hồ quang điện cực kim loại có thuốc bọc (111) thợ hàn có thể được chấp nhận bằng một trong hai cách sau:

a) thực hiện tốt kiểm tra chấp nhận đối với hàn mối nối có nhiều phương pháp hàn, nghĩa là chân mối hàn được hàn TIG (141) không có đệm lót mặt sau mối hàn, các đường hàn hoặc lớp hàn tiếp sau được hàn hồ quang điện cực kim loại có thuốc bọc (111) nằm trong các giới hạn của phạm vi chấp nhận đối với mỗi phương pháp hàn:

...

...

...

6.3. Các kiểu mối nối

Tùy theo chi tiết, phạm vi chấp nhận thợ hàn được giới thiệu trong bảng 3; có thể áp dụng các chuẩn mức sau:

a) chấp nhận các mối hàn giáp mép thép ống bao gồm các mối hàn giáp mép đối với các tấm;

b) việc chấp nhận các mối hàn giáp mép các tấm ở tất cả các tư thế có liên quan bao gồm các mối hàn giáp mép thép ống có đưòng kính ngoài lớn hơn hoặc bằng 500 mm, trừ mục c) cũng áp dụng;

c) chấp nhận các mối hàn giáp mép kiểm tra đối với các tấm được hàn ở tư thế bằng (PA) hoặc nằm ngang thẳng đứng (PC) phải bao gồm chấp nhận các mối hàn giáp mép trên các ống có đường kính ngoài lớn hơn hoặc bằng 150 mm được hàn ở các tư thế tương tự như đã cho trong bảng 7;

d) hàn một phía không có đệm lót mặt sau mối hàn chấp nhận các mối hàn một phía có đệm lót mặt sau mối hàn và các mối hàn hai phía có và không có việc tạo rãnh mặt sau mối hàn bằng điện cực.;

e) hàn các tấm hoặc ống có đệm lót mặt sau mối hàn chứng nhận các mối hàn được hàn hai phía nhưng không chấp nhận các mối hàn không có đệm lót mặt sau mối hàn;

f) việc chấp nhận các mối hàn giáp mép được chấp nhận cho cả các mối hàn góc đối với các điều kiện hàn tương tự;

g) trong trường hợp công việc gia công sản phẩm phần lớn là hàn góc, nên chấp nhận thợ hàn bằng một kiểm tra hàn góc thích hợp, nghĩa là hàn trên các tấm, ống hoặc mối nối nhánh (xem ISO 9956-3);

...

...

...

i) việc chấp nhận các mối hàn giáp mép ống không có đệm lót mặt sau mối hàn bao gồm việc chấp nhận đối với các mối hàn nối nhánh trong cùng một phạm vi chấp nhận như đã cho trong các bảng từ 3 đến 7. Đối với một mối hàn nhánh, phạm vi chấp nhận dựa trên đường kính của nhánh;

j) trong trường hợp công việc sản xuất phần lớn là hàn nối nhánh hoặc đòi hỏi một mối hàn nối nhánh phức tạp, thợ hàn nên được đào tạo đặc biệt. Trong một số trường hợp, một phép kiểm tra chấp nhận thợ hàn trên một mối hàn nối nhánh có thể là cần thiết.

6.4. Nhóm vật liệu

Theo nhóm vật liệu của chi tiết kiểm tra, phạm vi các vật liệu mà thợ hàn được chấp nhận được cho trong bảng 4 và 5 (xem 5.4). Đối với thép không thuộc bất kỳ nhóm thép nào, thợ hàn phải thực hiện việc kiểm tra chấp nhận chỉ đối với loại thép đó.

6.5. Điện cực có thuốc bọc (que hàn)

Khi thay đổi loại thuốc bọc điện cực có thể yêu cầu thay đổi kỹ thuật hàn. Kiểm tra chấp nhận loại thuốc bọc điện cực sẽ tạo điều kiện chấp nhận thợ hàn đối với các hệ thuốc bọc khác như quy định trong bảng 6.

6.6. Khí bảo vệ và thuốc hàn

Được phép thay đổi khí bảo vệ hoặc thuốc hàn (xem 5.5.1). Tuy nhiên việc thay đổi từ khí bảo vệ hoạt tính sang khí trơ hoặc từ khí trơ sang khí hoạt tính cấn có việc kiểm tra chấp nhận mới đối với thợ hàn.

6.7. Kích thước

...

...

...

6.8. Tư thế hàn

Phạm vi chấp nhận đối với mối tư thế hàn được cho trong bảng 7. Các tư thế hàn và mã hiệu theo hình 1 và 2 (phù hợp với ISO 6947).

a) Các mối hàn giáp mép

b) Các mối hàn góc

Hình 1 - Các tư thế hàn đối với các tấm kim loại

a) Mối hàn giáp mép

...

...

...

b) Các mối hàn góc

Hình 2 - Các tư thế hàn đối với các ống kim loại

Bảng 3 - Phạm vi chấp nhận cho các kiểm tra trên các mối hàn giáp mép (chi tiết về các kiểu mối hàn)

Loại mối hàn

Phạm vi chấp nhận

Mối hàn giáp mép tấm

Mối hàn giáp mép ống

Hàn một phía ss

Hàn hai phía
bs

...

...

...

mb

nb

gg

ng

mb

nb

Mối hàn giáp mép tấm

Hàn một phía

mb

...

...

...

-

x

-

1)

-

ss

nb

x

*

...

...

...

x

1)

1)

Hàn hai phía

gg

x

-

*

-

...

...

...

-

bs

ng

x

-

x

*

1)

...

...

...

Mối hàn giáp mép thép ống

Hàn một phía

mb

x

-

x

-

*

-

...

...

...

nb

x

x

x

x

x

*

Chỉ dẫn

* chỉ mối hàn mà thợ hàn được chấp nhận trong kiểm tra chấp nhận.

...

...

...

- chỉ mối hàn mà thợ hàn không được chấp nhận.

1) Xem 6.3b) và 6.3.c).

Bảng 4 - Phạm vi chấp nhận đối với kim loại cơ bản

Nhóm vật liệu của chi tiết kiểm tra

Phạm vi chấp nhận

W01

W02

W03

...

...

...

W011

W01

*

-

-

-

-

W02

x

...

...

...

-

-

-

W03

x

x

*

-

-

...

...

...

x

x

-

*

-

W011

x^1)

x^1)

x^1)

...

...

...

*

Chỉ dẫn

* biểu thị nhóm vật liệu mà thợ hàn được chấp nhận khi kiểm tra chứng nhận.

x biểu thị các nhóm vật liệu khác mà thợ hàn cũng đưọc chấp nhận.

- biểu thị các nhóm vật liệu khác mà thợ hàn không được chấp nhận.

Chú thích - Bảng này chỉ được áp dụng khi kim loại cơ bản được biểu thị bằng * và kim loại bổ sung là cùng một nhóm.

1) Khi sử dụng kim loại bổ sung thuộc nhóm W11.

Bảng 5 - Phạm vi chấp nhận đối với các liên kết các nhóm vật liệu khác nhau

Nhóm vật liệu của chi tiết kiểm tra

...

...

...

W02

W02 hàn với W01^1)

W03

W02 hàn với W01^1)

W03 hàn với W01^1)

W03 hàn với W02^1)

W04

W02 hàn với W01^1)

W04 hàn với W01^1)

...

...

...

W11

W11 hàn với W01^2)

W11 hàn với W02^2)

W11 hàn với W03^2)

W11 hàn với W04^2^)

1) Đối với liên kết vật liệu khác nhóm, vật liệu bổ sung phải thuộc nhóm của một trong những nhóm kim loại cơ bản.

2) Khi sử dụng vật liệu bổ sung của nhóm kim loại W11.

Bảng 6 - Phạm vi chấp nhận đối với điện cực có thuốc bọc

Loại điện cực có thuốc bọc của chi tiết kiếm tra

...

...

...

A; RA

R; RB: RC: RR

B

C

S

A; RA

*

-

-

...

...

...

-

R; RB; RC; RR

x

*

-

-

-

B

x

...

...

...

*

-

-

C

-

-

-

*

-

...

...

...

-

-

-

-

*

Chỉ dẫn

* chỉ loại điện cực có thuốc bọc mà thợ hàn được chấp nhận khi kiểm tra chấp nhận.

x chỉ các nhóm điện cực khác mà thợ hàn cũng được chấp nhận.

- chỉ các nhóm diện cực khác mà thợ hàn không được chấp nhận

...

...

...

Bảng 7 - Phạm vi chấp nhận theo tư thế hàn

Tư thế hàn của chi tiết kiểm tra

Phạm vi chấp nhận

Tấm

Ống

Mối hàn giáp mép

Mối hàn góc

Mối hàn giáp mép

Mối hàn góc

...

...

...

Quay

Cố định

Quay

1)

Cố định

0^o

90^o

45^o

0^o

...

...

...

PA

PC

PG

PF

PE

PA

PB

PG

...

...

...

PD

PA

PG

PF

PC

H-L045

J-L045

PA

PB

...

...

...

PF

PD^2)

Tấm

Mối hàn giáp mép

PA

*

-

-

-

...

...

...

x

x

-

-

-

x

-

-

-

...

...

...

-

x

x

-

-

-

PC

x

*

...

...

...

-

-

x

x

-

-

-

x

-

...

...

...

x

-

-

x

x

-

-

-

PG

...

...

...

-

*

-

-

-

-

x

-

-

...

...

...

-

-

-

-

-

-

-

-

-

...

...

...

PF

x

-

-

*

-

x

x

-

...

...

...

-

x

-

-

-

-

-

x

x

...

...

...

x

-

PE

x

x

-

x

*

x

...

...

...

-

x

x

x

-

-

-

-

-

...

...

...

x

-

x

x

Mối hàn góc

PA

-

-

-

...

...

...

-

*

-

-

-

-

-

-

-

...

...

...

-

-

x

-

-

-

-

PB

-

...

...

...

-

-

-

x

*

-

-

-

-

...

...

...

-

-

-

-

x

x

-

-

-

...

...

...

-

-

-

-

-

-

-

*

-

...

...

...

-

-

-

-

-

-

-

-

-

...

...

...

-

PF

-

-

-

-

-

x

x

...

...

...

*

-

-

-

-

-

-

-

x

...

...

...

-

-

-

PD

-

-

-

-

-

...

...

...

x

-

x

*

-

-

-

-

-

...

...

...

x

x

-

-

x

Ống

Mối hàn giáp mép đường trục ống và góc

Quay

0^o

...

...

...

x

-

-

-

-

x

x

-

-

...

...

...

*

-

-

-

-

-

x

x

-

...

...

...

-

Cố định

PG

-

-

x

-

-

-

...

...

...

x

-

-

-

*

-

-

-

-

...

...

...

-

x

-

-

PF

x

-

-

x

...

...

...

x

x

-

x

x

x

-

*

-

...

...

...

-

x

x

-

x

x

90^o

PC

x

...

...

...

-

-

-

x

x

-

-

-

x

...

...

...

-

*

-

-

x

x

-

-

-

...

...

...

H-L045

x

x

-

x

x

x

x

-

...

...

...

x

x

-

x

x

*

-

x

x

...

...

...

x

x

Mối hàn góc đường trục ống và góc

J-L045

-

-

x

-

-

...

...

...

-

x

-

-

-

x

-

-

-

...

...

...

-

-

x

-

-

Quay

PA

-

-

...

...

...

-

-

x

-

-

-

-

-

-

...

...

...

-

-

-

*

-

-

-

-

1)

...

...

...

-

-

-

-

-

x

x

-

-

...

...

...

-

-

-

-

-

-

x

*

-

...

...

...

-

Cố định

0^o

PG

-

-

-

-

-

...

...

...

-

x

-

-

-

-

-

-

-

...

...

...

-

-

*

-

-

PF

-

-

-

...

...

...

-

x

x

-

x

x

-

-

-

...

...

...

-

-

x

x

-

*

x

Chỉ dẫn

* chỉ tư thế hàn mà thợ hàn được chấp nhận trong kiểm tra chấp nhận.

...

...

...

- chỉ tư thế hàn mà thợ hàn không được chấp nhận.

1) PB đối với ống có thể được hàn ở hai tư thế.

a) ống quay, đường trục: nằm ngang, mối hàn: bán ngang.

b) ống quay, đường trục: thẳng đứng, mối hàn: bán ngang.

2) Đây là một tư thế hàn được chấp nhận và bao gồm các kiểm tra khác có liên quan.

7. Kiểm tra

7.1. Sự giám sát

Việc hàn và kiểm tra chi tiết kiểm tra phải có sự chứng kiến của người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra.

Các chi tiết kiểm tra phải được đánh dấu nhận dạng của người kiểm tra và thợ hàn trước khi bắt đầu hàn.

...

...

...

7.2. Hình dạng và kích thước của các chi tiết kiểm tra

Hình dạng và kích thước của các chi tiết kiểm tra (xem 5.6) phải theo chỉ dẫn trong các hình từ 3 đến 6.

7.3. Các điều kiện hàn

Việc kiểm tra chấp nhận đối với thợ hàn phải thích hợp với các điều kiện được dùng trong sản xuất và theo “WPS hoặc pWPS” (xem 3.4) được chuẩn bị theo ISO 9956-2. Mẫu chung đối với “WPS hoặc dWPS” được giới thiệu trong phụ lục C.

Khi chuẩn bị “WPS hoặc pWPS” phải áp dụng các điều kiện sau:

a) việc kiểm tra phải được thực hiện với các phương pháp hàn được dùng trong sản xuất;

b) kim loại bổ sung phải thích hợp với các phương pháp hàn và tư thế hàn;

c) việc chuẩn bị cạnh rãnh hàn của các tấm và / hoặc ống cho chi tiết kiểm tra phải đại diện cho việc gia công cạnh rãnh hàn được dùng trong sản xuất;

d) kích thước của chi tiết kiểm tra được quy định trong các bảng và hình vẽ của tiêu chuẩn này (xem các bảng 1 và 2 và các hình từ 3 đến 6);

...

...

...

f) mối hàn phải được đánh giá theo điều 8:

g) thời gian hàn chi tiết kiểm tra phải tương đương với thời gian làm việc trong các điều kiện sản xuất thông thường;

h) chi tiết kiểm tra phải có ít nhất là một lần ngừng hàn và một lần bắt đầu hàn lại ở đường hàn lót và đường hàn trên mặt và được nhận diện trên chiều dài mối hàn được kiểm tra;

i) yêu cầu về gia nhiệt hoặc kiểm soát nhiệt lượng cấp vào được quy định trong “WPS hoặc pWPS” là bắt buộc đối với chi tiết kiểm tra của thợ hàn;

j) có thể bỏ qua yêu cầu xử lý nhiệt sau khi hàn và / hoặc hóa già đã ghi trong “WPS” hoặc “pWPS” trừ khi có yêu cầu thử uốn;

k) nhận diện chi tiết kiểm tra;

I) thợ hàn được phép sửa các khuyết tật nhỏ trừ các khuyết tật trên lớp bề mặt, bằng mài, tạo rãnh hoặc bằng các phương pháp khác được dùng trong sản xuất. Việc chấp nhận của người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra phải được chấp nhận

7.4. Phương pháp kiểm tra

Mỗi mối hàn đã hoàn thành phải được kiểm tra bằng mắt trong điều kiện như khi hàn. Khi cần (xem bảng 8) việc Kiểm tra bằng mắt có thể được bổ sung bằng kiểm tra hạt từ, thẩm thấu (xem ISO 34 hoặc các phương pháp kiểm khác và các kiểm tra thô đại trên mối hàn giáp mép.

...

...

...

Mẫu kiểm tra thô đại phải được lấy và tấm thực trên mặt để thể hiện rõ mối hàn

Khi sử dụng tia bức xạ, phải luôn luôn áp dụng các kiểm tra uốn đối với mối hàn giáp mép được chế tạo bằng phương pháp hàn MIG/MAG (131, 135) hoặc bằng phương pháp hàn oxy-axêtylen (311).

Trước khi kiểm tra cơ tính, đệm lót mặt sau mối hàn phải được tháo ra. Chi tiết kiểm tra có thể được cắt bằng nhiệt hoặc bằng cơ khí để bỏ các đoạn đầu và cuối cách các mặt mút của chi tiết kiểm tra dạng tấm 25 mm (hình 7 và 8).

Bảng 8 - Các phương pháp kiểm tra

Phương pháp kiểm tra

Mối hàn giáp mép tấm

Mối hàn giáp mép ống

Mối hàn góc

Bằng mắt

...

...

...

*

*

Chụp tia bức xạ

*^1)2)

*^1)2)

-

Uốn

*^3)

*^3)

...

...

...

Đứt gãy (phá hủy)

*^1)

*^1)

*^4)5)

Thô đại (không đánh bóng)

-

-

*^5)

Hạt từ / thẩm thấu

...

...

...

-

-

Chỉ dẫn

chỉ phương pháp kiểm là bắt buộc.

chỉ phương pháp kiểm là không bắt buộc

^1) Kiểm tra bằng chụp tia bức xạ hoặc kiểm phá hủy phải được dùng nhưng không dùng cả hai.

^2) Kiểm tra bằng chụp tia bức xạ có thể được thay bằng kiểm tra siêu âm đối với chiếu dầy lớn hơn hoặc bằng 8 mm chỉ đối với thép pherit.

^3) Khi sử dụng chụp tia bức xạ thi thử kéo là bắt buộc đối với phưong pháp 131, 135 và 311.

^4) Kiểm tra phá hủy nên được hỗ trợ bởi kiểm tra hạt từ / thẩm thấu khi người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra yêu cầu.

...

...

...

Kích thước tính bằng milimét

Hình 3 - Các kích thước của chi tiết kiểm tra cho mối hàn giáp mép các tấm

Kích thước tính bằng milimét

Hình 4 - Các kích thước của chi tiết kiểm tra cho mối hàn góc các tấm

Kích thước tính bằng milimét

Hình 5 - Các kích thước của chi tiết kiểm tra cho mối hàn giáp mép các ống

...

...

...

Hình 6 - Các kích thước của chi tiết kiểm tra cho mối hàn góc trên ống

7.5. Chi tiết kiểm tra và các mẫu kiểm tra

7.5.1. Quy định chung

Trong các điều 7.5.2 và 7.5.5 giới thiệu chi tiết về kiểu, kích thước và việc chuẩn bị các chi tiết kiểm tra và mẫu kiểm tra. Ngoài ra đã chỉ định các yêu cầu về thử cơ tính.

7.5.2. Mối hàn giáp mép các tấm

Khi dùng phương pháp chụp tia bức xạ, chiều dài kiểm tra (xem hình 7a) của mối hàn trên chi tiết kiểm tra phải được chụp tia bức xạ như trong điều kiện hàn phù hợp với ISO 1106-1 hoặc ISO 1106-2; bằng kỹ thuật cấp B.

Khi thử phá hủy theo ISO 9017, phải thử toàn bộ chiều dài kiểm tra chi tiết kiểm tra.

Chi tiết kiểm tra phải được cắt thành nhiều mẫu kiểm tra (xem hình 7a). Chiều dài của mẫu thử phá hủy phải xấp xỉ bằng 50 mm. Nếu cần, phần kim loại mối hàn nhô lên của mẫu thử có thể được loại bỏ, ngoài ra các cạnh mép mối hàn có thể được khía rãnh có chiều sâu xấp xỉ 5 mm để dễ làm đứt gãy kim loại mối hàn (xem hình 7b). Trong trường hợp hàn một phía (ss) không có đệm lót mặt sau mối hàn (nb), một nửa chiều dài kiểm tra được kiểm tra ở phía mặt mối hàn và nửa chiều dài còn lại được kiểm tra ở phía chân mối hàn (xem các hình 7c và 7d).

...

...

...

Trong quá trình kiểm tra, các mẫu kiểm tra không được để lộ ra bất kỳ vết nứt nào lớn hơn 3 mm theo mọi hướng. Các hư hỏng xuất hiện ở các góc của chi tiết kiểm tra trong khi kiểm tra được bỏ qua trong đánh giá.

Đối với chiếu dày tấm lớn hơn hoặc bằng 12 mm, các kiểm tra uốn ngang có thể được thay thế bằng các kiểm tra uốn theo bốn phía.

7.5.3. Mối hàn góc các tấm

Để kiểm tra phá hủy theo ISO 9017, nếu cần, chi tiết kiểm tra có thể được cắt thành nhiều mẫu kiểm tra (xem hình 8a). Mỗi mẫu kiểm tra phải được bố trí để kiểm tra như giới thiệu trên hình 8b, và được xem xét sau khi phá hủy.

Khi kiểm tra thô đại, bốn mẫu kiểm tra được cắt đều nhau trên chiều dài kiểm tra.

7.5.4. Mối hàn giáp mép các ống

Khi chụp tia bức xạ, toàn bộ chiều dài kiểm tra của mối hàn trên chi tiết kiểm tra phải đưọc chụp tia bức xạ trong điều kiện như khi hàn phù hợp với ISO 1106-3 sử dụng kỹ thuật cấp B, trừ trường hợp cần có kỹ thuật tường kép.

Khi kiểm tra phá hủy theo ISO 9017, toàn bộ chiều dài kiểm tra của chi tiết kiểm tra phải được kiểm tra và chi tiết kiểm tra phải được cắt tối thiểu thành 4 mẫu kiểm tra (xem hình 9a).

Cần có chiều dài mối hàn nhỏ nhất là 150 mm để kiểm tra các ống. Nếu chu vi nhỏ hơn 150 mm, cần có thêm các chi tiết kiểm tra mối hàn nhưng tối đa là 3 chi tiết kiểm tra.

...

...

...

Khi kiểm tra uốn ngang phải kiểm tra hai mẫu kiểm tra uốn chân mối hàn và hai mẫu kiểm tra uốn mặt mối hàn theo ISO 5173. Đường kính của gối uốn trước hoặc gối uốn trong phải là 4t và góc uốn nhỏ nhất là 120° trừ trường hợp kim loại cơ bản có độ dẻo thấp hoặc kim loại bổ sung có lẫn tạp chất khác.

Để cắt các chi tiết kiểm tra được hàn ở tư thế PF, PG và H-LO45 (xem hình 2 và 9a), các mẫu kiểm tra phải được lấy từ các tư thế hàn khác nhau.

Trong quá trình kiểm tra, các mẫu kiểm tra không được để lộ ra bất kỳ vết nứt nào lớn hơn 3 mm theo mọi hướng. Các hư hỏng xuất hiện tại các góc của mẫu kiểm tra trong khi kiểm được bỏ qua trong đánh giá.

Đối với chiều dày thành lớn hơn hoặc bằng 12 mm, các kiểm tra uốn ngang có thể được thay thế bảng các kiểm tra uốn bốn phía.

7.5.5. Mối hàn góc trên ống

Đối với các kiểm tra phá hủy theo ISO 9017, chi tiết kiểm tra phải được cắt thành 4 hoặc nhiều hơn 4 mẫu kiểm tra và được kiểm tra phá hủy (xem hình 10).

Khi kiểm tra thô đại, tối thiểu phải cắt 4 mẫu kiểm tra được phân bố cách đều nhau xung quanh chu vi ống.

8. Các yêu cầu nghiệm thu các chi tiết kiểm tra

Các chi tiết kiểm tra phải được đánh giá theo các yêu cầu nghiệm thu được quy định cho các kiểu khuyết tật thích ứng.

...

...

...

Nếu các khuyết tật trong chi tiết kiểm tra vượt quá giới hạn lớn nhất cho phép thì thợ hàn sẽ không được chấp nhận. Các yêu cầu trên cũng được thực hiện đối với các tiêu chuẩn nghiệm thu kiểm tra không phá hủy. Các thủ tục quy định phải được áp dụng cho tất cả các kiểm tra phá hủy và không phá hủy.

9. Kiểm tra lại

Nếu một chi tiết kiểm tra nào đó không phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn này, thợ hàn phải làm một chi tiết kiểm tra mới.

Nếu sự không đạt yêu câu là do thợ hàn không có đủ kỹ năng thì thợ hàn được coi là không thể phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn này mà không cần có sự đào tạo thêm trước khi kiểm tra lại.

Nếu sự hư hỏng là do các nguyên nhân về luyện kim hoặc các nguyên nhân bên ngoài khác mà không phải do thợ hàn không đủ kỹ năng thì cần có kiểm tra bổ sung hoặc các mẫu kiểm tra bổ sung để đánh giá chất lượng và tình trạng nguyên vẹn của vật liệu kiểm tra mới và / hoặc các điều kiện kiểm tra mới.

Kích thước tính bằng milimét

Hình 7 - Chuẩn bị và kiểm tra phá hủy các mẫu kiểm tra đối với mối hàn giáp mép các tấm

Kích thước được tính bằng milimét

...

...

...

Hình 8 - Chuẩn bị và kiểm tra phá hủy các mẫu kiểm tra đối với mối hàn góc các tấm

Hình 9 - Chuẩn bị và kiểm tra phá hủy các mẫu kiểm tra đối với mối hán giáp mép các ống

Hình 10 - Chuẩn bị và kiểm tra phá hủy các mẫu kiểm tra đối với mối hàn góc trên ống

10. Thời gian có hiệu lực

10.1. Chấp nhận lần đầu

Hiệu lực của việc chấp nhận lần đầu bắt đầu từ ngày hoàn thành tốt tất cả các kiểm tra yêu cầu. Ngày này có thể khác với ngày ghi trên chứng chỉ.

Chấp nhận một thợ hàn có hiệu lực trong thời gian hai năm với điều kiện là trong các khoảng thời gian 6 tháng người chủ / người điều phối ký vào chứng chỉ của thợ hàn và các điều kiện sau đây được đáp ứng:

...

...

...

b) Công việc của thợ hàn nhìn chung phải phù hợp với các điều kiện kỹ thuật trong đó việc kiểm tra chấp nhận được thực hiện;

c) Không có chứng cứ nào thể hiện sự yếu kém về kỹ năng và sự hiểu biết của thợ hàn.

Nếu một trong các điều kiện trên không được đáp ứng, việc chấp nhận phải được hủy bỏ.

10.2. Sự gia hạn

Hiệu lực của chấp nhận trên chứng chỉ có thể được gia hạn thêm các khoảng thời gian hai năm đối với phạm vi chấp nhận ban đầu với điều kiện là từng điều kiện sau đây phù hợp với 10.1 được đáp ứng.

a) các mối hàn sản xuất do thợ hàn tiến hành đạt chất lượng yêu cầu;

b) các biên bản kiểm tra, ví dụ các tài liệu trong 6 tháng về kiểm tra tia x hoặc kiểm tra siêu âm hoặc các báo cáo kiểm tra phá hủy phải được lưu giữ trong hồ sơ với chứng chỉ chấp nhận thợ hàn.

Người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra phải kiểm tra sự phù hợp với các điều kiện trên và ký gia hạn vào chứng chỉ kiểm tra chấp nhận thợ hàn.

11. Cấp chứng chỉ

...

...

...

Chứng chỉ phải được chính người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra cấp và phải bao gồm tất cả các thông tin được cho trong phụ lục B. Mẫu kiến nghị của phụ lục B được kiến nghị dùng làm chứng chỉ kiểm tra chấp nhận thợ hàn.

Nếu dùng các mẫu chứng chỉ kiểm tra chấp nhận thợ hàn khác thì các mẫu đó phải bao gồm các thông tin đã nêu trong phụ lục B. Yêu cầu kỹ thuật của quy trình hàn của cơ sở chế tạo (WPS) giới thiệu trong phụ lục C cho các thông tin về vật liệu, tư thế hàn, quá trình và phạm vi chấp nhận .v.v... phù hợp với tiêu chuẩn này.

Chứng chỉ kiểm tra chấp nhận thợ hàn ngoài tiếng Việt nếu cần bằng một trong các thứ tiếng chính thức của ISO (Anh, Pháp và Nga).

Việc kiểm tra thực hành và hiểu biết công việc (xem phụ lục D) phải được chỉ định bằng “chấp nhận” hoặc “không kiểm tra”.

Việc thay đổi cơ bản đối với kiểm tra chấp nhận trong các phạm vi cho phép, cần có một kiểm tra mới và một chứng chỉ chấp nhận mới.

12. Ký hiệu

Ký hiệu của chứng chỉ thợ hàn phải bao gồm các mục sau theo trình tự đã cho (hệ thống được sắp xếp cho có thể sử dụng được máy tính).

- số hiệu của tiêu chuẩn này;

- các thông số cơ bản:

...

...

...

● bán sản phẩm: tấm (P), ống (T), xem 5.3;

● kiểu mối nối: mối hàn giáp mép (BW), mối hàn góc (FW), xem 5.3;

● nhóm vật liệu: xem 5.4;

● kim loại bổ sung: xem 5.5;

● kích thước của chi tiết kiểm tra: chiều dày (t) và đường kính ống (D), xem 5.6;

● các tư thế hàn: xem 5.7, hình 1 và 2 và ISO 6947,

● chi tiết về các kiểu mối hàn: xem 6.3 và bảng 5, đối với các chữ viết tắt theo 4.4.

Ký hiệu dùng cho máy tính phải có dạng sau:

"xxx xxxxxx", "xxx", "x", "xx", "xxx", "xx", "xxx", "xxxx", "xxxxxx", "xx", "xx"

...

...

...

"TCVN 6700-1:2000", "111", "P", "BW", "W11", "RB", "t10", "D200", "H-L045", "ss", "nb"

Tiếp theo là các ký hiệu khác về các chi tiết của kiểu mối hàn theo trình tự đã cho trong điều 4, được ngăn cách bởi", "Các ký hiệu đó không có sẵn trên máy tính".

Ví dụ ký hiệu 1

Chấp nhận thợ hàn TCVN ..... 111 P BW W11 B t09 PF ss nb

Giải thích

Phương pháp hàn: hàn hồ quang điện cực có vỏ bọc

111

Tấm

P

...

...

...

BW

Nhóm vật liệu: thép austenít

W11

Kim loại bổ sung: có thuốc bọc hệ bazơ

B

Kích thước chi tiết kiểm tra: chiều dày 9 mm

t09

Tư thế hàn: mối hàn giáp mép các tấm: đứng hướng lên

PF

...

...

...

một phía

ss

không có đệm lót mặt sau mối hàn

nb

Ví dụ ký hiệu 2

Chấp nhận thợ hàn TCVN

311 T BW W01 nm t02 D20 PA ss nb

...

...

...

Phương pháp hàn: hàn oxy-axetylen

311

Ống

T

Mối hàn giáp mép

BW

Nhóm vật liệu: thép hợp kim cácbon thấp

W01

...

...

...

nm

Kích thước chi tiết kiểm tra:

chiều dày 2 mm

t02

đường kính ống 120 mm

D102

Tư thế hàn: mối hàn giáp mép các ống, ống quay, trục nằm ngang, bằng

PA

...

...

...

một phía

ss

không tạo rãnh mặt sau mối hàn

nb

Chú thích 3 - Để giải thích các ch

ữ viết tắt dùng trong các ví dụ về ký hiệu, xem điều 4.

PHỤ LỤC A

(quy định)

...

...

...

Nhóm thép chấp nhận thợ hàn trong tiêu chuẩn này được so sánh với nhóm thép trong tiêu chuẩn quy trình hàn ISO 9956-3.

Chấp nhận thợ hàn

Nhóm thép

Phương pháp hàn phù hợp với ISO 9956-3

W01

1

W02

4, 5, 6

W03

...

...

...

không bao gồm^1^) thép với hàm lượng niken

5 < Ni % ≤ 9

W04

8

W011

9

1) Yêu cầu chấp nhận thợ hàn đặc biệt (xem 6.4)

...

...

...

PHỤ LỤC B

(tham khảo)

CHỨNG CHỈ KIỂM TRA CHẤP NHẬN THỢ HÀN

Ký hiệu..........................................................................

Số của yêu cầu kỹ thuật của quy trình hàn của cơ sở sản xuất (nếu áp dụng)

Số của người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra

Tên thợ hàn:

Nhận dạng:

...

...

...

Ngày và nơi sinh:

Người sử dụng lao động:

Quy phạm / Tiêu chuẩn kiểm tra:

Hiểu biết công việc: Chấp nhận / Không kiểm tra (xóa những nội dung không thích hợp)

Các chi tiết về kiểm tra mối hàn

Phạm vi chấp nhận

Phương pháp hàn

...

...

...

Tấm hoặc ống

Kiểu mối nối

Nhóm kim loại cơ bản

...

...

...

Loại kim loại bổ sung / ký hiệu khí bảo vệ

Vật liệu phụ

Chiều dày chi tiết kiểm tra (mm)

...

...

...

Tư thế hàn

Tạo rãnh / đệm lót mặt sau mối hàn

Các thông tin phụ thêm (bổ sung) trên tờ kèm theo và hoặc số yêu cầu kỹ thuật của quy trình hàn

...

...

...

Được thực hiện và có thể chấp nhận

Không yêu cầu

Tên, ngày và chữ ký

Người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra

Ngày phát

Nơi phát

Hiệu lực của chấp nhận tới

Bằng mắt

Chụp tia bức xạ

...

...

...

Thô đại

Phá hủy

Uốn

Kiểm tra bổ sung^1)

^1) Kèm theo một tờ riêng nếu cần

Gia hạn chấp nhận bởi người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra cho 2 năm sau (theo 10.2)

...

...

...

Chữ ký

Chức vụ

...

...

...

Ngày

Chữ ký

Chức vụ

...

...

...

PHỤ LỤC C

(tham khảo)

YÊU CẦU KỸ THUẬT CỦA QUY TRÌNH HÀN CỦA CƠ SỞ SẢN XUẤT (WPS)

(xem ISO 9956-2 / sửa đổi 1)

Địa điểm

Người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra

Số quy trình hàn của cơ sở sản xuất

Phương pháp chuẩn bị và làm sạch

...

...

...

Đặc tính kỹ thuật của kim loại cơ bản

Cơ sở sản xuất

Tên thợ hàn

Phương pháp hàn

Chiều dày vật liệu (mm)

Kiểu mối nối

Đường kính ngoài (mm)

...

...

...

Tư thế hàn

Kết cấu mối nối

Trình tự hàn

Các chi tiết về công việc hàn

Đường hàn

Phương pháp

...

...

...

Dòng điện hàn

A

Điện áp hồ quang

V

Loại dòng

Tốc độ cấp dây

Tốc độ hàn*

Gia nhiệt*

...

...

...

...

...

...

Loại kim loại bổ sung và ký hiệu hàng hóa

Các thông tin khác

Sự nung khô hoặc sấy khô:

ví dụ dao động (để tăng chiều rộng đường hàn (chiều rộng max)

Khí/thuốc hàn

Lắc: biên độ, tần số, thời gian dừng

bảo vệ

bề mặt (phun nhiệt)

...

...

...

chi tiết về sự hàn xung

lưu lượng khí bảo vệ mặt sau mối hàn

Kích thước loại điện cực volfam

Chi tiết về tạo rãnh mặt sau mối hàn

Khoảng cách giữa mỏ hàn và chi tiết

Chi tiết về hàn plasma

...

...

...

Nhiệt độ bổ sung giữa các đường hàn:

Góc nghiêng mỏ hàn

Xử lỷ nhiệt sau khi hàn và/hoặc hóa già

Thời gian, nhiệt độ, phương pháp

Tốc độ nung nóng và làm nguội

...

...

...

Cơ sở sản xuất
Tên, ngày và chữ ký

Người kiểm tra hoặc cơ quan kiểm tra
Tên, ngày và chữ ký

PHỤ LỤC D

(tham khảo)

HIỂU BIẾT CÔNG VIỆC HÀN

D.1. Quy định chung

Nên kiểm tra hiểu biết công việc hàn nhưng việc kiểm tra này không bắt buộc. Nếu thực hiện việc kiểm tra này thì kết quả cần được ghi trên chứng chỉ thợ hàn.

Phụ lục này vạch ra những nét chung về hiểu biết công việc hàn mà thợ hàn cần có để tuân theo các quy trình hàn và đáp ứng được các yêu cầu về thực hành công việc hàn. Hiểu biết công việc hàn được giới thiệu trong phụ lục này chỉ là những kiến thức ở mức cơ bản nhất.

...

...

...

Các kiểm tra thực tế về hiểu biết công việc hàn của thợ hàn có thể được đưa ra bằng các phương pháp sau hoặc liên hợp của các phương pháp này.

a) các kiểm tra viết (chọn theo kiểu rút thăm);

b) hỏi vấn đáp theo một bộ các câu hỏi viết;

c) kiểm tra máy tính;

d) kiểm tra sự thao diễn / quan sát nhận xét theo một bộ các chỉ tiêu viết.

Việc kiểm tra hiểu biết công việc hàn được giới hạn cho những vấn đề có liên quan đến quá trình hàn được dùng trong kiểm tra.

D.2. Yêu cầu

D.2.1. Thiết bị hàn

D.2.1.1. Hàn oxi-axetylen

...

...

...

b) Nhận biết và lắp ráp các chi tiết cần thiết;

c) Lựa chọn đúng vòi và mỏ hàn.

D.2.1.2. Hàn hồ quang

a) Nhận biết và lắp ráp các chi tiết và thiết bị cần thiết;

b) loại dòng điện hàn;

c) Nối đúng cáp hàn.

D.2.2. Phương pháp hàn

D.2.2.1. Hàn oxi-axetylen (311)

a) Áp suất khí;

...

...

...

c) Loại ngọn lửa hàn;

d) Hiệu quả của quá nhiệt.

D.2.2.2. Hàn hồ quang điện cực kim loại có thuốc bọc (111) (hàn hồ quang tay)

a) Bảo quản và sấy điện cực (que hàn);

b) Sự khác nhau của các loại điện cực (que hàn).

D.2.2.3. Hàn hồ quang trong môi trường khí bảo vệ (114, 131, 135, 136, 141, 15)

a) Loại và cỡ điện cực;

b) Nhận biết khí bảo vệ và lưu lượng (114);

c) Loại, cỡ và bảo quản vòi/đầu nối;

...

...

...

e) Bảo vệ hồ quang hàn khỏi gió lùa.

D.2.2.4. Hàn hồ quang dưới lớp thuốc (12)

a) Làm khô, cho thêm và phủ lại đúng chất thuốc hàn;

b) Hiệu chỉnh và chuyển dịch đầu hàn.

D.2.3. Kim loại cơ bản

a) Nhận biết vật liệu;

b) phương pháp và kiểm tra nung sơ bộ;

c) Kiểm tra nhiệt độ nung nóng giữa các đường hàn.

D.2.4. Vật liệu hàn

...

...

...

b) Tồn chứa, bảo quản và các điều kiện của vật liệu hàn;

c) Lựa chọn đúng cỡ kích;

d) Làm sạch que hàn và dây hàn;

e) Kiểm tra cuộn dây hàn;

f) Kiểm tra chất lượng và điều khiển lưu lượng khí.

D.2.5. An toàn và ngăn ngừa sự cố

D.2.5.1. Yêu cầu chung

a) Quy trình lắp ráp, mở và đóng an toàn;

b) Kiểm tra an toàn khói và khí hàn;

...

...

...

d) Nguy hiểm cháy;

e) Hàn trong các không gian hạn hẹp;

f) Nhận thức về môi trường hàn.

D.2.5.2. Hàn oxi-axetylen

a) An toàn về tồn chứa, xếp dỡ và sử dụng an toàn khí nén;

b) Phát hiện sự rò rỉ ở ống dẫn khí và phụ tùng đường ống dẫn khí;

c) Quy trình cần phải làm trong trường hợp có ngọn lửa cháy ngược.

D.2.5.3. Phương pháp hàn hồ quang

a) Nguy hiểm do điện giật;

...

...

...

c) Hiệu quả của hồ quang phun.

D.2.5.4. Hàn hồ quang trong khí bảo vệ

a) Tồn chứa, xếp dỡ và sử dụng an toàn khí nén;

b) Phát hiện rò rỉ ở ống dẫn khí và phụ tùng đường ống dẫn khí.

D.2.6. Quy trình hàn

Đánh giá các yêu cầu của quy trình hàn và ảnh hưởng của các thông số hàn.

D.2.7. Chuẩn bị mép hàn và thể hiện mối hàn

a) Phù hợp với sự chuẩn bị mối hàn theo yêu cầu kỹ thuật của quy trình (WPS);

b) Làm sạch bề mặt nóng chảy.

...

...

...

a) Nhận biết các khuyết tật;

b) Nguyên nhân;

c) Ngăn ngừa và tiến hành sửa chữa.

2.9. Chấp nhận thợ hàn

Thợ hàn phải nhận thức được phạm vi được chấp nhận.