Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 1537:2007 thức ăn chăn nuôi - xác định hàm lượng canxi, đồng, sắt, magiê

• Số hiệu: TCVN1537:2007
• Loại văn bản: Tiêu chuẩn Việt Nam
• Nơi ban hành: ***
• Người ký: ***
• Ngày ban hành: Năm 2007

Hàm lượng		Làm tròn đến
từ	đến
5 mg/kg 10 mg/kg 100 mg/kg 1 g/kg 10 g/kg	10 mg/kg 100 mg/kg 1 g/kg 10 g/kg 100 g/kg	0,1 mg/kg 1 mg/kg 10 mg/kg 100 mg/kg 1 g/kg

10. Độ chụm

10.1. Phép thử liên phòng thử nghiệm

Các chi tiết của phép thử liên phòng thử nghiệm về độ chụm của phương pháp được nêu trong phụ lục A. Các giá trị lấy từ các phép thử này không áp dụng cho các dải nồng độ và các chất nền (matrix) khác với các giá trị đã nêu.

10.2. Độ lặp lại

Chênh lệch tuyệt đối giữa các kết quả của hai phép thử độc lập, đơn lẻ, thu được khi sử dụng cùng phương pháp trên vật liệu thử giống hệt nhau trong cùng một phòng thử nghiệm, do một người thực hiện, sử dụng cùng thiết bị, thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn không quá 5% các trường hợp vượt quá giới hạn lặp lại (r) được đề cập trong bảng 2 hoặc bảng 3.

Bảng 2 – Giới hạn lặp lại (r) và giới hạn tái lập (R) đối với sản phẩm premix

Các giá trị tính bằng miligam trên kilogam

Nguyên tố

Hàm lượng nguyên tố

...

...

...

R

từ

đến

Ca

3 000

300 000

0,07 x

0,20 x

Cu

...

...

...

20 000

0,07 x

0,13 x

Fe

500

30 000

0,06 x

0,21 x

K

...

...

...

30 000

0,09 x

0,26 x

Mg

1 000

100 000

0,06 x

0,14x

Mn

...

...

...

15 000

0,08 x

0,28 x

Na

2 000

250 000

0,09 x

0,26 x

Zn

...

...

...

15 000

0,08 x

0,20 x

là trung bình của hai kết quả, tính bằng miligam trên kilogam

Bảng 3 – Giới hạn lặp lại (r) và giới hạn tái lập (R) đối với thức ăn chăn nuôi

Các giá trị tính bằng miligam trên kilogam

Nguyên tố

Hàm lượng nguyên tố

r

...

...

...

từ

đến

Ca

5 000

50 000

0,07 x

0,28 x

Cu

10

...

...

...

0,27 x

0,57 x

Cu

100

200

0,09 x

0,16 x

Fe

50

...

...

...

0,08 x

0,32 x

K

5 000

30 000

0,09 x

0,28 x

Mg

1 000

...

...

...

0,06 x

0,16 x

Mn

15

500

0,06 x

0,40 x

Na

1 000

...

...

...

0,15 x

0,23 x

Zn

25

500

0,11 x

0,19 x

là trung bình của hai kết quả, tính bằng miligam trên kilogam

CHÚ THÍCH Trong bảng 2 và bảng 3, giới hạn lặp lại và giới hạn tái lập được nêu dưới dạng công thức đối với từng nguyên tố và đối với dải đã nêu. Hệ số trong công thức tính là trung bình các mẫu đã đánh giá trong dải đó. Trừ trường hợp các giá trị cao hơn thu được dùng để xác định nguyên tố cụ thể trong các mẫu cụ thể. Các mẫu này không được tính đến. Phần lớn nguyên nhân của sự sai lệch là thiếu tính đồng nhất của các mẫu có liên quan (xem phụ lục A).

...

...

...

Chênh lệch tuyệt đối giữa các kết quả của hai phép thử đơn lẻ, thu được khi sử dụng cùng phương pháp trên vật liệu thử giống hệt nhau trong các phòng thử nghiệm khác nhau, do những người khác nhau thực hiện, sử dụng các thiết bị khác nhau, không quá 5 % các trường hợp vượt quá giới hạn tái lập (R) được đề cập trong bảng 2 hoặc bảng 3.

11. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải ghi rõ:

- mọi thông tin cần thiết để nhận biết đầy đủ về mẫu thử;

- phương pháp lấy mẫu đã sử dụng, nếu biết;

- phương pháp thử nghiệm đã dùng, viện dẫn tiêu chuẩn này;

- mọi chi tiết thao tác không được quy định trong tiêu chuẩn này hoặc những điều được coi là tùy ý cũng như các sự cố bất kỳ mà có thể ảnh hưởng đến kết quả thử;

- kết quả thử nghiệm thu được, hoặc nếu thỏa mãn yêu cầu về độ lặp lại thì nêu hai kết quả thử nghiệm thu được.

...

...

...

(tham khảo)

CÁC KẾT QUẢ CỦA PHÉP TỬ LIÊN PHÒNG THỬ NGHIỆM

Bắt đầu từ năm 1983, độ chụm của phương pháp đã được thử nghiệm bằng một số phép thử liên phòng thử nghiệm tiến hành trên thức ăn đã trộn và sản phẩm premix theo ISO 5725:1986 [2]. Các kết quả thống kê của dãy phép thử đầu tiên đã được công bố trong tài liệu [7]. Vì kết quả của các  phép thử này mà phương pháp được cải biến. Độ chụm của phương pháp cải biến được thiết lập bởi hai phép thử liên phòng thử nghiệm.

Trong phép thử đầu tiên (trong khoảng thời gian 1986 – 1987) có 26 phòng thử nghiệm của 7 nước đã tham gia. Các mẫu sản phẩm premix, hai mẫu thức ăn đã trộn, lúa mạch, thức ăn gia súc ủ xilô yếu, bột sữa và phân lợn đã được đánh giá. Do các kết quả của sản phẩm premix không thỏa mãn thì đã quyết định sửa đổi phương pháp đối với sản phẩm premix. Độ chụm của phương pháp sửa đổi đối với sản phẩm premix được thiết lập bởi phép thử liên phòng thử nghiệm bổ sung.

Trong phép thử thứ hai này (trong khoảng thòi gian 1987 – 1988) có 13 phòng thử nghiệm đã tham gia. Tám mẫu sản phẩm premix (năm trong số đó chứa chất hữu cơ) đã được đánh giá.

Các kết quả thống kê của hai phép thử liên phòng thử nghiệm được nêu trong bảng A.1 đến bảng A.8.

Bảng A.1 – Các kết quả thống kê đối với canxi

Mẫu^a

Thông số^b

...

...

...

n^2

n^3

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

%

r

...

...

...

S_R

mg/kg

CVR

%

R

mg/kg

P 1

12

0

...

...

...

51 000

1 413

2,9

4 000

5 654

10,9

16 000

P 2

12

...

...

...

22

292 000

6 007

2,1

17 000

16 254

5,7

46 000

P 3

...

...

...

2

22

136 000

2 120

1,6

6 000

12 367

9,0

35 000

...

...

...

12

0

24

156 000

2 120

1,3

6 000

10 247

6,5

...

...

...

PO2

12

2

22

11 900

389

3,2

1 100

636

...

...

...

1 800

PO3

12

2

22

3 000

106

3,8

300

...

...

...

8,6

700

PO4

12

0

24

7 900

177

2,1

...

...

...

530

6,9

1 500

PO5

12

0

24

5 700

141

...

...

...

400

318

5,9

9 00

B

21

8

34

592

...

...

...

10,4

175

179

30,3

507

WS

21

8

34

...

...

...

130

2,7

369

604

12,4

1 710

MFH

21

10

...

...

...

7 650

195

2,6

552

753

9,8

2 130

MP

21

...

...

...

36

13 300

417

3,1

1 180

1 484

11,1

4 200

PF

...

...

...

2

40

33 200

565

1,7

1 600

6 855

20,6

19 400

...

...

...

21

9

33

47 400

1 106

2,3

3 130

3 424

7,2

...

...

...

^a

...

...

...

^b

P1

P2

P3

PO1

...

...

...

PO3

PO4

PO5

B

WS

MFH

MP

PF

MFL

...

...

...

n₂

n₃

s_r

CVr

r

S_R

CVR

R

...

...

...

sản phẩm premix;

sản phẩm premix;

sản phẩm premix chứa chất hữu cơ;

sản phẩm premix chứa chất hữu cơ;

sản phẩm premix chứa chất hữu cơ;

sản phẩm premix chứa chất hữu cơ;

sản phẩm premix chứa chất hữu cơ;

lúa mạch;

thức ăn gia súc ủ xilô yếu;

...

...

...

bột sữa;

phân lợn;

thức ăn đã được trộn trước L;

số lượng các phòng thử nghiệm có kết quả;

số lượng ngoại tệ;

số lượng các kết quả được chấp nhận;

hàm lượng canxi trung bình của mẫu;

độ lệch chuẩn lặp lại;

hệ số biến thiên lặp lại;

...

...

...

độ lệch chuẩn tái lập;

hệ số biến thiên tái lặp;

giới hạn tái lặp [R = 2,8 x S_R];

Bảng A.2 – Các kết quả thống kê đối với đồng

Mẫu^a

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

...

...

...

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

%

r

mg/kg

S_R

mg/kg

...

...

...

%

R

mg/kg

P 1

13

0

26

900

25

...

...

...

70

64

7,0

180

P 2

13

0

26

1000

...

...

...

2,8

80

67

6,8

190

P 3

13

0

26

...

...

...

212

1,2

600

495

2,9

1 400

PO1

13

0

...

...

...

4 540

78

1,7

220

152

3,3

430

PO2

13

...

...

...

26

217

6,4

2,9

18

10

4,7

29

PO3

...

...

...

2

24

1 050

57

5,4

160

141

13,5

400

...

...

...

13

0

26

6 660

251

3,8

710

293

4,4

...

...

...

PO5

13

0

26

39 100

495

1,2

1 400

1 555

...

...

...

4 400

B

22

6

38

6

0,4

8,4

1

...

...

...

21,3

4

WS

22

4

40

14

1,1

7,0

...

...

...

2,1

15,9

6

MFH

22

4

40

15

2,1

...

...

...

6

3,5

23,8

10

MP

22

4

40

2

...

...

...

19,4

1

1,4

61,7

4

PF

22

10

34

...

...

...

4,9

2,2

14

11

5,0

32

MFL

22

4

...

...

...

118

5,3

4,6

15

7,4

6,3

21

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng đồng trung bình.

Bảng A.3 – Các kết quả thống kê đối với sắt

...

...

...

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

...

...

...

r

mg/kg

S_R

mg/kg

CVR

%

R

mg/kg

P 1

...

...

...

2

22

7 500

141

1,9

400

565

7,3

1 600

...

...

...

12

2

22

22 600

565

2,5

1600

1 555

6,9

...

...

...

P 3

12

0

24

31 000

707

2,4

2,000

2 473

...

...

...

7 000

PO1

12

0

24

4 000

106

3,0

300

...

...

...

8,3

900

PO2

12

0

24

500

18

3,7

...

...

...

28

6,0

80

PO3

12

0

24

9 600

212

...

...

...

600

636

6,7

1 800

PO4

12

4

20

18 600

...

...

...

0,9

500

1 166

6,2

3 300

PO5

12

0

24

...

...

...

353

2,6

1 000

2 120

11,1

6 000

B

21

4

...

...

...

79

2,8

3,7

8

11

13,9

31

WS

21

...

...

...

34

599

10

1,7

29

70

11,6

197

MFH

...

...

...

2

40

362

59

16,2

166

85

23,5

241

...

...

...

21

4

38

8

2,5

30,5

7

5,7

68,5

...

...

...

PF

21

4

38

3 430

86

2,5

244

491

...

...

...

1 390

MFL

21

6

36

1 290

40

3,1

113

...

...

...

8,6

315

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng sắt trung bình.

Bảng A.4 – Các kết quả thống kê đối với magiê

Mẫu^a

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

...

...

...

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

%

r

mg/kg

S_R

mg/kg

...

...

...

%

R

mg/kg

P 1

12

0

24

111 000

2 120

...

...

...

6 000

5 654

5,2

16 000

P 2

12

2

22

18 000

...

...

...

0,5

300

742

4,2

2 100

P 3

12

0

24

...

...

...

53

2,5

150

152

7,4

430

PO1

12

2

...

...

...

5 770

113

2,0

320

145

2,5

410

PO2

12

...

...

...

22

1 640

28

1,7

80

49

3,2

140

PO3

...

...

...

0

24

1 000

32

3,2

90

67

6,6

190

...

...

...

12

0

24

1 670

42

2,5

120

110

6,6

...

...

...

PO5

12

2

22

1 650

28

1,6

80

71

...

...

...

200

B

22

10

34

1 200

34

2,8

95

...

...

...

4,8

163

WS

22

8

36

2 260

80

3,5

...

...

...

128

5,7

363

MFH

22

8

36

1 640

45

...

...

...

126

120

7,3

340

MP

22

4

40

1 250

...

...

...

7,5

265

147

11,8

417

PF

22

8

36

...

...

...

128

1,3

362

576

5,8

1 630

MFL

22

10

...

...

...

3 040

27

0,9

76

143

4,7

405

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng magiê trung bình.

Bảng A.5 – Các kết quả thống kê đối với mangan

...

...

...

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

...

...

...

r

mg/kg

S_R

mg/kg

CVR

%

R

mg/kg

P 1

...

...

...

0

26

2 600

71

3,3

200

318

12,0

900

...

...

...

13

0

26

4 800

106

2,6

300

742

15,6

...

...

...

P 3

13

0

26

10100

247

2,4

700

883

...

...

...

2 500

PO1

13

0

26

1 700

71

4,2

200

...

...

...

12,6

600

PO2

12

0

24

159

5

3,1

...

...

...

18

11,2

50

PO3

13

2

24

13 200

353

...

...

...

1 000

989

7,5

2 800

PO4

13

4

22

4 870

...

...

...

1,6

220

166

3,4

470

PO5

13

0

26

...

...

...

141

2,3

400

530

9,5

1 500

B

22

6

...

...

...

16

0,4

2,4

1

3,2

19,8

9

WS

22

...

...

...

40

174

2,5

1,4

7

14

8,2

41

MFH

...

...

...

4

40

65

2,1

3,1

6

11

17,1

32

...

...

...

22

8

36

1

0,4

26,6

1

0,7

52,0

...

...

...

PF

22

2

42

417

8,1

2,0

23

66

...

...

...

187

MFL

22

4

40

361

3,5

1,0

10

...

...

...

9,8

100

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng mangan trung bình.

Bảng A.6 – Các kết quả thống kê đối với kali

Mẫu^a

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

...

...

...

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

%

r

mg/kg

S_R

mg/kg

...

...

...

%

R

mg/kg

P 1

11

0

22

700

71

...

...

...

200

212

33,9

600

P 2

11

0

22

570

...

...

...

21,4

340

212

37,5

600

P 3

11

0

22

...

...

...

71

7,7

200

247

25,0

700

PO1

11

2

...

...

...

3 700

141

3,7

400

459

12,8

1 300

PO2

11

...

...

...

22

10 000

247

2,4

700

989

9,9

2 800

PO3

...

...

...

0

22

2 400

71

3,4

200

247

9,9

700

...

...

...

11

2

20

14 900

495

3,3

1 400

777

5,2

...

...

...

PO5

11

0

22

3 900

141

3,7

400

318

...

...

...

900

B

17

2

32

4 850

118

2,4

334

...

...

...

15,4

2 110

WS

17

4

30

30100

551

1,8

...

...

...

2 237

7,4

6 330

MFH

17

2

32

6 330

160

...

...

...

454

898

14,2

2 540

MP

17

2

32

17 100

...

...

...

3,4

1 650

1 336

7,8

3 780

PF

17

2

32

...

...

...

505

4,5

1 430

936

8,3

2 650

MFL

17

6

...

...

...

17 800

746

4,2

2 110

1 155

6,5

3 270

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng kali trung bình.

Bảng A.7 – Các kết quả thống kê đối với natri

...

...

...

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

...

...

...

r

mg/kg

S_R

mg/kg

CVR

%

R

mg/kg

P 1

...

...

...

0

22

237

636

2,7

1 800

12 721

5,4

36 000

...

...

...

11

2

20

5 900

212

3,3

600

777

13,5

...

...

...

P 3

11

0

22

155 000

3 536

2,3

10 000

9 187

...

...

...

26 000

PO1

11

0

22

33 900

1 025

3,0

2 900

...

...

...

6,4

6 100

PO2

11

0

22

1840

78

4,3

...

...

...

212

11,5

600

PO3

11

2

20

680

120

...

...

...

340

120

17,9

340

PO4

11

0

22

660

...

...

...

16,7

310

141

21,3

400

PO5

11

0

22

...

...

...

134

23,0

380

155

26,8

440

B

15

8

...

...

...

117

10

8,7

29

20

17,3

57

WS

16

...

...

...

26

3 830

187

4,9

529

258

6,7

729

MFH

...

...

...

4

26

1 240

84

6,9

238

170

13,7

480

...

...

...

16

6

26

4 210

142

3,4

402

246

5,8

...

...

...

PF

16

2

30

1 890

119

6,3

336

309

...

...

...

875

MFL

16

2

30

5 650

375

6,6

1 060

...

...

...

7,2

1 150

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng natri trung bình.

Bảng A.8 – Các kết quả thống kê đối với kẽm

Mẫu^a

Thông số^b

n^1

n^2

n^3

...

...

...

mg/kg

s_r

mg/kg

CVr

%

r

mg/kg

S_R

mg/kg

...

...

...

%

R

mg/kg

P 1

13

2

24

5 200

177

...

...

...

500

353

7,1

1 000

P 2

13

2

24

8 700

...

...

...

1,7

400

671

7,8

1 900

P 3

13

4

22

...

...

...

318

2,3

900

459

3,2

1 300

PO1

13

0

...

...

...

3 500

141

4,0

400

353

10,4

1 000

PO2

13

...

...

...

26

260

21

7,6

60

39

15,0

110

PO3

...

...

...

0

26

10 900

318

2,9

900

1237

11,4

3 500

...

...

...

13

2

24

10 000

247

2,4

700

671

6,6

...

...

...

PO5

13

2

24

11 900

283

2,3

800

565

...

...

...

1 600

B

22

8

36

29

1,1

3,4

3

...

...

...

9,4

8

WS

22

12

32

44

1,1

2,1

...

...

...

1,8

4,3

5

MFH

22

6

38

47

3,2

...

...

...

9

3,9

8,3

11

MP

22

8

36

46

...

...

...

4,5

6

3,2

7,0

9

PF

22

8

36

...

...

...

11

2,0

32

33

5,8

94

MFL

22

6

...

...

...

106

3,5

3,4

10

7,1

6,8

20

^a,b Xem bảng A.1, ngoại trừ  là hàm lượng kẽm trung bình.

...

...

...

[1] ISO 78-4:1983, Layout for standards – Part 4: Standard for atomic absorption spectrometric analysis.

[2] ISO 5725:1986, Precision of test methods – Determination of repeatability and reproducibility for a standard test method by inter-laboratory test^1

[3] TCVN 6910-1:2001 (ISO 5725 – 1:1994), Độ chính xác (độ đúng và độ chụm của phương pháp đo và kết quả đo. Phần 1 – Nguyên tắc và định nghĩa chung.

[4] TCVN 6910-2:2001 (ISO 5725 – 2:2001), Độ chính xác (độ đúng và độ chụm của phương pháp đo và kết quả đo. Phần 2 – Phương pháp cơ bản xác định độ lặp lại và độ tái lặp của phương pháp đo tiêu chuẩn.

[5] TCVN 4325:2007 (ISO 6497:2002), Thức ăn chăn nuôi – Lấy mẫu.

[6] ISO 6956, Atomic absorption spectrometry – Introduction for use.

[7] Ruig, W.G. de, J. Assoc. Off. Anal. Chem., 69, 1986, pp. 1009-1013.