|
THỦ
TƯỚNG CHÍNH PHỦ
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 1679/QĐ-TTg
|
Hà Nội, ngày 22 tháng 11 năm 2019
|
QUYẾT ĐỊNH
PHÊ DUYỆT CHIẾN LƯỢC DÂN SỐ VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030
THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ
Căn cứ Luật Tổ chức Chính phủ ngày
19 tháng 6 năm 2015;
Căn cứ Nghị quyết số 21-NQ/TW,
ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng
khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới;
Căn cứ Nghị quyết số 137/NQ-CP
ngày 31 tháng 12 năm 2017 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của
Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội
nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới;
Xét đề nghị của Bộ trưởng Bộ Y tế,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Phê duyệt Chiến lược
Dân số Việt Nam đến năm 2030 với các nội dung chủ yếu sau:
I. QUAN ĐIỂM, MỤC
TIÊU
1. Quan điểm chỉ đạo
Quán triệt sâu sắc và triển khai đầy
đủ Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị
lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công
tác dân số trong tình hình mới. Tập trung mọi nỗ lực chuyển trọng tâm chính
sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang thực hiện và đạt được các mục tiêu
toàn diện cả về quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số và được
đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các yếu tố kinh tế, xã hội, quốc phòng, an
ninh.
2. Mục tiêu
a) Mục tiêu tổng quát:
Duy trì vững chắc mức sinh thay thế;
đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu
dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số
hợp lý và nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển
đất nước nhanh, bền vững.
b) Mục tiêu cụ thể đến năm 2030:
- Mục tiêu 1: Duy trì vững chắc mức
sinh thay thế, giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng
+ Duy trì vững chắc mức sinh thay thế
(bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con), quy mô dân số 104 triệu
người;
+ Giảm 50% chênh lệch mức sinh giữa
nông thôn và thành thị, miền núi và đồng bằng; 50% số tỉnh đạt mức sinh thay thế;
+ Mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đều
được tiếp cận thuận tiện với các biện pháp tránh thai hiện đại, phòng tránh vô
sinh và hỗ trợ sinh sản;
+ Giảm 2/3 số vị thành niên, thanh
niên có thai ngoài ý muốn.
- Mục tiêu 2: Bảo vệ và phát triển
dân số các dân tộc thiểu số có dưới 10 nghìn người, đặc biệt là những dân tộc
thiểu số rất ít người có nguy cơ suy giảm giống nòi
+ Duy trì tỉ lệ tăng dân số của các
dân tộc thiểu số dưới 10 nghìn người cao hơn mức bình quân
chung cả nước;
+ Cơ bản ngăn chặn tình trạng tảo hôn
và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số;
+ Bảo đảm tốc độ tăng các chỉ tiêu phản
ánh chất lượng dân số của các dân tộc thiểu số dưới 10
nghìn người cao hơn mức tăng bình quân chung cả nước.
- Mục tiêu 3: Đưa tỉ số giới tính khi
sinh về mức cân bằng tự nhiên, phấn đấu duy trì cơ cấu tuổi ở mức hợp lý
+ Tỉ số giới tính khi sinh dưới 109
bé trai/100 bé gái sinh ra sống;
+ Tỉ lệ trẻ em dưới 15 tuổi đạt khoảng
22%, tỉ lệ người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên đạt khoảng 11%, tỉ lệ phụ thuộc
chung đạt khoảng 49%.
- Mục tiêu 4: Nâng cao chất lượng dân
số
+ Tỉ lệ cặp nam, nữ thanh niên được
tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết
hôn đạt 90%;
+ Giảm 50% số cặp tảo hôn, giảm 60% số
cặp hôn nhân cận huyết thống;
+ 70% phụ nữ mang thai được tầm soát
ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất;
+ 90% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất
5 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất;
+ Tuổi thọ bình quân đạt 75 tuổi,
trong đó thời gian sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm;
+ Chiều cao người Việt Nam 18 tuổi đối
với nam đạt 168,5 cm, nữ đạt 157,5 cm;
+ Chỉ số Phát triển con người (HDI) nằm
trong nhóm 4 nước hàng đầu khu vực Đông Nam Á;
- Mục tiêu 5: Thúc đẩy phân bố dân số
hợp lý và bảo đảm quốc phòng, an ninh
+ Thúc đẩy đô thị hóa, đưa tỉ lệ dân
số đô thị đạt trên 45%;
+ Tiếp tục thực hiện bố trí, sắp xếp
dân cư hợp lý ở vùng biên giới, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn;
+ Bảo đảm người di cư được tiếp cận đầy
đủ và công bằng các dịch vụ xã hội cơ bản.
- Mục tiêu 6: Hoàn thành xây dựng và
vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh lồng ghép các yếu tố dân số
vào xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội
+ 100% dân số được đăng ký, quản lý
trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thống nhất,
dùng chung trên quy mô toàn quốc;
+ 100% ngành, lĩnh vực và địa phương
sử dụng dữ liệu chuyên ngành dân số vào xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch,
chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội.
- Mục tiêu 7: Phát huy tối đa lợi thế
cơ cấu dân số vàng, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển đất nước nhanh, bền
vững
+ Tiếp tục thực hiện tốt, hướng đến đạt
mục tiêu cao hơn các chiến lược về giáo dục, đào tạo, lao động, việc làm, xuất
khẩu lao động, thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài... hiện có; nghiên
cứu xây dựng các chiến lược, chương trình về những lĩnh vực
nêu trên cho giai đoạn 2021 - 2030 với mục tiêu tăng tối đa số lượng việc làm,
nâng cao tỉ lệ lao động được đào tạo, cải thiện chất lượng việc làm;
+ Tiếp tục thực hiện tốt, hướng đến đạt
mục tiêu cao hơn các chiến lược, chương trình về chăm sóc
sức khỏe (bao gồm cả chăm sóc sức khỏe sinh sản, an toàn vệ
sinh lao động, an toàn thực phẩm...) hiện có; nghiên cứu xây dựng các chiến lược,
chương trình về những lĩnh vực nêu trên cho giai đoạn 2021 - 2030 với mục tiêu
đảm bảo mọi người lao động đều được chăm sóc sức khỏe và có sức khỏe tốt.
- Mục tiêu 8: Thích ứng với già hóa
dân số, đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi
+ Ít nhất 50% số xã, phường đạt tiêu chí môi trường thân thiện với người cao tuổi;
+ Khoảng 70% người cao tuổi trực tiếp sản xuất, kinh doanh tăng thu nhập, giảm nghèo có nhu cầu hỗ trợ
được hướng dẫn về sản xuất kinh doanh, hỗ trợ phương tiện sản xuất, chuyển giao
công nghệ, tiêu thụ sản phẩm, vay vốn phát triển sản xuất.
+ 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm
y tế, được quản lý sức khỏe, khám, chữa bệnh, chăm sóc tại gia đình, cộng đồng,
cơ sở chăm sóc tập trung.
II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI
PHÁP
1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của
cấp ủy, chính quyền các cấp
Tiếp tục quán triệt sâu sắc hơn nữa nội
dung Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị lần thứ sáu
Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới (Nghị quyết TW 21), bảo đảm thống
nhất nhận thức, hành động của cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận và ủng hộ
của toàn xã hội về chuyển trọng tâm chính sách dân số từ việc giảm sinh sang
duy trì mức sinh thay thế, đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự
nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân
số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số. Đưa công tác dân số thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy,
chính quyền.
Ban hành các nghị quyết, chiến lược,
kế hoạch dài hạn, trung hạn và hàng năm để cụ thể hóa các mục tiêu, chỉ tiêu của
Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 phù hợp với từng
thời kỳ, giai đoạn, tình hình thực tiễn của bộ, ngành, địa phương. Thực hiện lồng
ghép các yếu tố dân số vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự
án phát triển kinh tế - xã hội do bộ, ngành, địa phương chủ trì xây dựng và thực
hiện.
Quan tâm đúng mức đến việc lãnh đạo,
chỉ đạo triển khai; đầu tư kinh phí, kiện toàn tổ chức bộ máy và bố trí cán bộ
đủ năng lực để thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ về công tác dân số của
ngành, địa phương đã đề ra.
Trực tiếp chỉ đạo công tác phối hợp
liên ngành; phân công nhiệm vụ, thực hiện cơ chế phối hợp
hiệu quả giữa các cơ quan, đoàn thể, tổ chức tham gia thực hiện công tác dân số
trên địa bàn. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân
dân, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp tham gia, giám sát thực hiện
công tác dân số.
Đẩy mạnh phong trào thi đua thực hiện
các nhiệm vụ về công tác dân số, đặc biệt là cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên
có hai con, thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng môi trường sống lành mạnh,
nâng cao sức khỏe và đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.
Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, phong trào thi đua về
công tác dân số của các địa phương, đơn vị. Lấy kết quả thực hiện các mục tiêu,
nhiệm vụ về dân số là một tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành
nhiệm vụ của người đứng đầu, cấp ủy, chính quyền các cấp.
Đề cao tính tiên
phong gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu trong việc thực hiện chính sách dân số, xây dựng
gia đình bình đẳng, tiến bộ, ấm no, hạnh phúc, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong
toàn xã hội.
2. Đổi mới truyền thông, vận động về
dân số
Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về Nghị
quyết TW 21, tạo sự chuyển biến căn bản về nhận thức và hành động của cả hệ thống
chính trị và các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ, nội dung công tác dân số trong
tình hình mới.
Triển khai đầy đủ, toàn diện các nội
dung: duy trì mức sinh thay thế, đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự
nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân
số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số là yêu cầu của công tác
truyền thông, vận động về dân số và phát triển trong tình hình mới.
Tập trung đẩy mạnh, tăng cường độ và
nâng cao hiệu quả các hoạt động tuyên truyền giáo dục về dân số và phát triển.
Nội dung, phương thức truyền thông, vận động phải được xây dựng phù hợp với
tình hình dân số, điều kiện kinh tế, xã hội, đặc trưng văn hóa của từng vùng, đối
tượng.
Tiếp tục thực hiện cuộc vận động mỗi
cặp vợ chồng nên có hai con, bảo đảm quyền, trách nhiệm trong việc sinh con và
nuôi dạy con tốt. Tập trung vận động sinh ít con hơn ở vùng, đối tượng có mức
sinh cao; duy trì kết quả ở nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ hai con ở những
nơi có mức sinh thấp.
Nâng cao nhận thức, thực hành về bình
đẳng giới, đề cao giá trị của trẻ em gái, vai trò, vị thế của phụ nữ trong gia
đình và xã hội. Xây dựng các chuẩn mực, giá trị xã hội phù hợp nhằm thực hiện
hiệu quả bình đẳng giới, loại trừ dần nguyên nhân sâu xa của tình trạng mất cân
bằng giới tính khi sinh.
Đẩy mạnh truyền thông giáo dục chuyển
đổi nhận thức, tạo dư luận xã hội phê phán các hành vi lựa chọn giới tính thai
nhi, nhằm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh. Giáo dục nâng cao y đức,
nghiêm cấm lạm dụng khoa học - công nghệ để lựa chọn giới tính thai nhi. Tập
trung nỗ lực, tạo chuyển biến rõ nét ở những vùng có tỉ số giới tính khi sinh
cao.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động,
khơi dậy phong trào mọi người dân thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao, có
lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể
lực người Việt Nam.
Vận động thanh niên thực hiện tư vấn
và khám sức khỏe trước khi kết hôn, không tảo hôn, không kết
hôn cận huyết; phụ nữ mang thai thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số
bệnh, tật trước sinh; trẻ sơ sinh được thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị
một số bệnh bẩm sinh.
Đẩy mạnh truyền thông về cơ hội,
thách thức và giải pháp phát huy lợi thế của thời kỳ dân số vàng, thực hiện các
quy định của pháp luật về cư trú. Nâng cao nhận thức, trách
nhiệm của mỗi người dân, gia đình và toàn xã hội trong việc phát huy vai trò,
kinh nghiệm của người cao tuổi, thực hiện chăm sóc người cao tuổi, xây dựng môi
trường thân thiện với người cao tuổi, thích ứng già hóa
dân số.
Thường xuyên cung cấp thông tin về
tình hình công tác dân số cho lãnh đạo cấp ủy, chính quyền. Vận động, phát huy
vai trò của các chức sắc tôn giáo, già làng, trưởng bản,
người uy tín trong cộng đồng, người có ảnh hưởng đến công
chúng tham gia tuyên truyền, giáo dục người dân thực hiện chính sách dân số.
Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động
truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của
các ngành các cấp, nhất là đội ngũ cộng tác viên dân số ở
thôn, bản, tổ dân phố, đơn vị sản xuất. Lồng ghép nội dung dân số vào sinh
hoạt cộng đồng, lễ hội văn hóa, hương ước, quy ước và thiết chế văn hóa của cộng
đồng; tiêu chuẩn thôn, bản, tổ dân phố văn hóa, gia đình văn hóa.
Đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về
dân số trên các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là hệ thống thông tin
ở cơ sở. Tăng số tin, bài, thời lượng; đa dạng hóa các hình thức thể hiện các nội
dung về công tác dân số. Chú trọng lồng ghép các thông điệp về dân số trong các
tác phẩm, sản phẩm văn hóa, văn nghệ, giải trí. Tận dụng triệt để thế mạnh của
công nghệ truyền thông hiện đại, internet, mạng xã hội... trong truyền thông giáo dục về dân số.
Đổi mới toàn diện nội dung, chương
trình, phương pháp giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản
trong và ngoài nhà trường. Giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản phải phù hợp với từng cấp học, lứa tuổi và bảo đảm yêu cầu hình thành kiến thức và
kỹ năng về dân số, sức khỏe sinh sản đúng đắn, có hệ thống
ở thế hệ trẻ.
3. Hoàn thiện cơ chế, chính sách,
pháp luật về dân số
Tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp
luật về dân số gắn với xây dựng gia đình hạnh phúc; bảo đảm hài hòa giữa quyền
và nghĩa vụ của người dân trong thực hiện chính sách dân số; phân định rõ trách
nhiệm của nhà nước; cơ quan dân số và các cơ quan, tổ chức trong quản lý và thực
hiện công tác dân số.
Đẩy nhanh tiến độ
xây dựng dự án Luật Dân số trình Quốc hội theo hướng điều chỉnh toàn diện, đồng
bộ các nội dung về quy mô, cơ cấu, phân bố và chất lượng dân số, phù hợp với Hiến
pháp và các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia. Tích cực hoàn
thành việc sửa đổi, bổ sung các dự án Luật khác, các chiến lược, chương trình,
đề án đã phân công tại Nghị quyết số 137/NQ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2017 của
Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết TW
21 (Nghị quyết CP 137).
Một số chính sách cụ thể cần sớm ban
hành:
Rà soát, điều chỉnh hoặc bãi bỏ một số
quy định về xử lý vi phạm trong công tác dân số. Nghiên cứu đề xuất các chính
sách, biện pháp điều chỉnh mức sinh phù hợp của từng vùng,
đối tượng trong từng thời kỳ.
Đối với những khu vực mức sinh thấp,
trước mắt rà soát, bãi bỏ các chính sách, biện pháp hỗ trợ, khuyến khích sinh
ít con; nghiên cứu, thí điểm các chính sách, biện pháp hỗ trợ, khuyến khích
sinh đủ 2 con.
Rà soát, bổ sung, tổ chức thực hiện
có hiệu quả các chính sách khuyến khích, hỗ trợ đối tượng chính sách, đồng bào
dân tộc thiểu số, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo, nơi mức sinh cao trong việc
tiếp cận và sử dụng các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ).
Rà soát, bổ sung các quy định của
pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn, chẩn đoán giới tính thai
nhi, lựa chọn giới tính trước khi sinh theo hướng chi tiết, cụ thể, tăng nặng mức
xử phạt. Nghiêm cấm việc nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu,
lưu hành các sản phẩm ứng dụng trong chẩn đoán, lựa chọn giới tính trước khi sinh.
Nâng cao trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp
của cán bộ y tế. Có chế tài đủ mạnh để xử lý hành vi lạm dụng khoa học - công
nghệ trong chẩn đoán giới tính thai nhi, can thiệp lựa chọn giới tính trước khi
sinh đối với cá nhân, tổ chức vi phạm.
Rà soát, hoàn thiện chính sách, chế độ
chăm sóc người cao tuổi tại gia đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung. Cụ
thể hóa các quy định của nhà nước về xây dựng, quản lý và vận hành cơ sở chăm
sóc người cao tuổi theo phương thức hợp tác công tư. Quy định chi tiết, cụ thể
chính sách khuyến khích tư nhân, doanh nghiệp đầu tư phát triển các cơ sở chăm
sóc người cao tuổi.
Rà soát, điều chỉnh, nâng cao chất lượng
quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đô thị, khu kinh tế, khu công nghiệp,
khu chế xuất trên cơ sở xem xét đầy đủ xu hướng vận động của
các yếu tố dân số. Bỏ các quy định cản trở việc tiếp cận đầy đủ,
công bằng với các dịch vụ xã hội cơ bản của người di cư, lao động nhập cư.
Hỗ trợ thỏa đáng để thu hút, tạo điều
kiện cho người dân sinh sống ổn định, lâu dài ở các khu vực khó khăn, trọng yếu
về quốc phòng, an ninh. Thực hiện có hiệu quả chính sách bảo vệ và phát triển
các dân tộc thiểu số, đặc biệt là các dân tộc thiểu số rất ít người.
Rà soát, hoàn thiện các quy định đưa
chính sách dân số vào hương ước, quy ước của thôn, bản, tổ dân phố phù hợp với các quy định của pháp luật; lồng ghép với công tác gia đình, hoạt
động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao, du lịch và thiết chế văn hóa cơ sở.
Có chính sách khuyến khích tập thể,
cá nhân thực hiện tốt chính sách dân số. Rà soát, ban hành chính sách đãi ngộ phù
hợp đối với đội ngũ cộng tác viên dân số ở thôn, bản, tổ
dân phố, đơn vị sản xuất. Bổ sung nội dung, định mức chi công tác dân số trong
phân bổ dự toán chi thường xuyên và vốn đầu tư phát triển của ngân sách nhà nước.
Nâng cao hiệu lực pháp lý trong quản
lý và tổ chức triển khai toàn diện các nội dung của công
tác dân số. Kiện toàn hệ thống thanh tra chuyên ngành dân số, tăng cường thanh
tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm.
4. Phát triển mạng lưới và nâng cao
chất lượng dịch vụ về dân số
Củng cố mạng lưới cung cấp dịch vụ
KHHGĐ theo hướng bảo đảm các cơ sở y tế tuyến huyện cung cấp được tất cả các loại
dịch vụ KHHGĐ, các cơ sở y tế tuyến xã cung cấp các dịch vụ KHHGĐ cơ bản. Tiếp
tục duy trì, nâng cao hiệu quả việc phân phối các dịch vụ phi lâm sàng qua mạng
lưới nhân viên y tế thôn bản, cộng tác viên dân số.
Đổi mới phương thức cung cấp dịch vụ
KHHGĐ theo hướng mở rộng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của từng
nhóm đối tượng. Tiếp tục huy động các thành phần kinh tế tham gia tiếp thị xã hội,
xã hội hóa cung cấp phương tiện và dịch vụ tránh thai.
Mở rộng khả năng tiếp cận, sử dụng
các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục thân thiện với thanh
niên. Tăng cường quản lý nhà nước đối với việc cung cấp các dịch vụ phá thai,
loại trừ phá thai không an toàn.
Thí điểm, từng bước mở rộng chương
trình ngăn ngừa, sàng lọc, can thiệp, điều trị sớm các bệnh,
tật là nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nhóm dân số trẻ. Hình thành mạng lưới sàng
lọc vô sinh nhiều cấp, đẩy mạnh chuyển giao công nghệ để mở
rộng mạng lưới hỗ trợ sinh sản. Tập trung đầu tư để có các trung tâm hỗ trợ sinh sản ngang tầm thế giới.
Nhân rộng các mô hình có hiệu quả, tập
trung đầu tư ở một số địa bàn trọng điểm, từng bước mở rộng và tiến tới phổ cập
việc cung cấp dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết
hôn, bao gồm giảm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Đặc biệt chú trọng triển
khai cung cấp dịch vụ phát hiện sớm nguy cơ, phòng ngừa di truyền các bệnh nguy hiểm ở thai nhi và trẻ em.
Tập trung mở rộng mạng lưới, nhanh chóng phổ cập chương trình cung cấp dịch vụ tầm soát,
chẩn đoán, can thiệp, điều trị sớm bệnh tật trước sinh, sơ sinh cho mọi phụ nữ
mang thai và trẻ sơ sinh. Củng cố, nâng cấp các cơ sở cung
cấp dịch vụ sàng lọc hiện có, phát triển thêm các cơ sở cung cấp dịch vụ theo
phân cấp kỹ thuật. Hình thành các cơ sở sàng lọc trước
sinh, sơ sinh ngang tầm khu vực. Từng bước mở rộng số lượng
bệnh, tật trong chương trình.
Tiếp tục đẩy mạnh, thực hiện có hiệu
quả các chương trình thể dục thể thao rèn luyện, nâng cao sức khỏe, các chương
trình dinh dưỡng, sữa học đường nhằm nâng cao thể lực, tầm vóc người Việt Nam.
Phát triển mạng lưới chăm sóc người
cao tuổi đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về số lượng và chất lượng theo các cấp độ
khác nhau. Phát triển rộng khắp các loại hình câu lạc bộ rèn luyện sức khỏe,
văn hóa, giải trí của người cao tuổi ở cộng đồng theo hướng xã hội hóa, có sự hỗ
trợ, tạo điều kiện của nhà nước. Mở rộng việc cung cấp dịch vụ chăm sóc người
cao tuổi tại gia đình và cộng đồng thông qua mạng lưới
tình nguyện viên, cộng tác viên và nhân viên chăm sóc được đào tạo. Thí điểm
xây dựng, từng bước mở rộng các cơ sở chăm sóc người cao tuổi tập trung.
Củng cố mạng lưới chuyên ngành lão
khoa theo nguyên tắc gắn kết dự phòng, nâng cao sức khỏe, điều trị, phục hồi chức
năng và chăm sóc giảm nhẹ. Đưa nội dung lão khoa vào chương trình đào tạo trong
hệ thống các trường y.
Xây dựng, ban hành bộ tiêu chí xã,
phường thân thiện với người cao tuổi làm cơ sở cho việc định hướng, giám sát
đánh giá kết quả các hoạt động chăm sóc người cao tuổi ở cấp cơ sở.
Sắp xếp lại hệ thống các cơ sở bảo trợ
xã hội công lập theo hướng đẩy mạnh xã hội hóa, tạo lập môi trường thân thiện,
hòa nhập giữa các nhóm đối tượng với xã hội. Tăng cường huy động nguồn lực xã hội
để xây dựng, mở rộng hệ thống này.
Tăng cường kết nối, hợp tác giữa các
cơ sở cung cấp dịch vụ công lập và ngoài công lập. Hoàn thiện quy trình, quy
chuẩn chuyên môn kỹ thuật; xây dựng hệ thống giám sát chất lượng, hiện đại hóa
hệ thống thông tin quản lý các dịch vụ nêu trên. Từng bước quản lý, điều tiết
và phát triển thị trường dịch vụ dân số; thiết lập cơ chế bảo vệ quyền lợi
khách hàng, cạnh tranh lành mạnh, nâng cao chất lượng dịch vụ của cơ sở cung cấp
dịch vụ dân số công lập và ngoài công lập.
5. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, hoàn thiện hệ thống thông tin, số liệu dân số
Đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu về
dân số và phát triển, đưa nội dung này là một trong những nhiệm vụ nghiên cứu
khoa học công nghệ cấp quốc gia. Trong đó, ưu tiên các vấn đề mới, trọng tâm về
cơ cấu, chất lượng, phân bổ và lồng ghép các yếu tố dân số vào kế hoạch phát triển của từng ngành, lĩnh vực. Nhà nước thực hiện cơ chế đặt hàng, giao
nhiệm vụ đối với những vấn đề ưu tiên, trọng tâm trong thực hiện nhiệm vụ khoa
học công nghệ về dân số.
Tập trung nghiên cứu làm rõ mối quan
hệ có tính quy luật giữa động thái dân số (sự thay đổi về quy mô, cơ cấu, phân
bố dân số) với phát triển kinh tế - xã hội, môi trường và đảm bảo quốc phòng,
an ninh.
Chú trọng nghiên cứu tác nghiệp, cung
cấp bằng chứng phục vụ hoạch định chính sách, biện pháp thực hiện các mục tiêu
duy trì mức sinh thay thế, đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự
nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân
số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.
Tăng cường ứng dụng thành tựu khoa học,
chuyển giao công nghệ y - sinh học tiên tiến về hỗ trợ sinh sản, tránh thai; tầm
soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh, tật trước sinh, sơ sinh; dự phòng, điều
trị, phục hồi chức năng và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Hình thành mạng lưới liên kết các cơ
sở nghiên cứu, các nhà khoa học về dân số và phát triển. Tăng cường chia sẻ, phổ
biến và phối hợp thực hiện các nghiên cứu khoa học; hình thành cơ sở dữ liệu
nghiên cứu khoa học dùng chung về dân số và phát triển.
Hoàn thiện hệ thống thông tin, số liệu
dân số đáp ứng yêu cầu cung cấp đầy đủ, kịp thời tình hình và dự báo dân số phục
vụ hoạch định chính sách, xây dựng, thực hiện chiến lược, kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội và quản lý xã hội.
Tổ chức mạng lưới thu thập thông tin,
số liệu dân số theo hướng hiện đại, có sự phân công cụ thể các ngành, các cấp
trong lĩnh vực này. Đẩy nhanh triển khai thực hiện đăng ký dân số và cơ sở dữ
liệu dân cư quốc gia thống nhất dùng chung, các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, đáp
ứng yêu cầu cải cách hành chính và quản lý xã hội. Kiện toàn mạng lưới thu thập,
cập nhật thông tin số liệu chuyên ngành dân số gắn với đội ngũ cán bộ, cộng tác
viên dân số các cấp.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin
trong xử lý, phân tích, lưu trữ thông tin số liệu về dân số bảo đảm tính tương
thích, khả năng tích hợp, chia sẻ và kết nối các dữ liệu chuyên ngành. Từng bước
tiếp cận, tương thích với các hệ thống dữ liệu dân số thông dụng trên thế giới.
Quy định cụ thể cơ chế cung cấp thông
tin, số liệu về tình hình và dự báo dân số cho các cơ quan nhà nước, tổ chức,
doanh nghiệp. Xây dựng báo cáo tổng quan hàng năm về dân số phản ánh hiện trạng,
phân tích động thái, phát hiện những vấn đề dân số mới nảy sinh.
6. Bảo đảm nguồn lực cho công tác dân
số
Bảo đảm đủ nguồn lực đáp ứng yêu cầu
triển khai toàn diện công tác dân số, tập trung vào việc thực hiện các mục
tiêu: duy trì mức sinh thay thế, đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự
nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số,
phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.
Tăng đầu tư từ ngân sách nhà nước, gồm
cả ngân sách trung ương và ngân sách địa phương; đẩy mạnh việc đa dạng hóa các
nguồn đầu tư từ cộng đồng, doanh nghiệp, tư nhân cho công tác dân số. Ngân sách
nhà nước bảo đảm đáp ứng nhu cầu thiết yếu cho triển khai toàn diện công tác
dân số và thực hiện chính sách đối với các đối tượng được nhà nước chi trả.
Bố trí các chương trình, dự án về dân
số vào kế hoạch, chương trình đầu tư công. Thực hiện phân bổ kinh phí công
khai, có định mức rõ ràng, tập trung cho cơ sở, phù hợp với
các vùng, miền, địa phương. Quản lý chặt chẽ và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân
sách nhà nước đầu tư cho công tác dân số.
Nguồn lực thực hiện Chiến lược này do
Ngân sách Nhà nước bảo đảm theo phân cấp ngân sách hiện hành, được bố trí trong
dự toán ngân sách nhà nước hàng năm của các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ
thực hiện Chiến lược theo quy định của Luật ngân sách nhà nước và văn bản hướng
dẫn liên quan.
Đẩy mạnh xã hội hóa, huy động các nguồn
vốn ngoài ngân sách nhà nước cho công tác dân số. Có chính sách khuyến khích
các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư xây dựng các cơ sở
sản xuất, phân phối, cung cấp các phương tiện, dịch vụ trong lĩnh vực dân số.
Phát triển thị trường bảo hiểm, bao gồm
bảo hiểm nhà nước, bảo hiểm thương mại theo hướng đa dạng
hóa các gói bảo hiểm, với nhiều mệnh giá tương ứng các gói dịch vụ khác nhau bảo
đảm các nhóm dân số đặc thù được bình đẳng trong việc tham gia và thụ hưởng các
dịch vụ phúc lợi, an sinh xã hội. Nghiên cứu, thí điểm tiến tới hình thành quỹ
dưỡng lão trên cơ sở đóng góp của người dân, bảo đảm mọi người đều được chăm
sóc khi về già.
7. Kiện toàn tổ chức bộ máy và đào tạo
Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy làm
công tác dân số theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu quả; bảo đảm sự lãnh đạo,
chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, đồng thời
thực hiện quản lý chuyên môn thống nhất.
Rà soát, hoàn thiện chức năng, nhiệm
vụ, củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy chuyên trách làm công tác dân số
từ trung ương đến địa phương, đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác dân
số trong tình hình mới.
Tiếp tục duy trì đội ngũ cộng tác
viên dân số là những người được nhân dân tín nhiệm, làm việc trên tinh thần tình
nguyện vì cộng đồng ở thôn, xóm, bản, làng, tổ dân phố, cơ sở sản xuất. Xây dựng,
ban hành chính sách đãi ngộ phù hợp về vật chất, tinh thần
cho đội ngũ này.
Ở các ngành, cơ quan, đơn vị, căn cứ
vào khối lượng công việc thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao về công tác dân số,
phân công cán bộ hoặc tổ chức đảm nhiệm công tác này, bảo đảm không tăng biên
chế và hình thành tổ chức mới.
Củng cố, kiện toàn tổ chức phối hợp
liên ngành về dân số và phát triển tại trung ương và địa phương nhằm chỉ đạo,
điều phối các hoạt động của các ngành, cơ quan có chức năng quản lý các lĩnh vực
liên quan tới dân số và phát triển, theo nguyên tắc làm việc theo chế độ kiêm
nhiệm, không tăng biên chế.
Xây dựng quy định cụ thể về cơ chế, kế
hoạch hoạt động, phân công trách nhiệm bảo đảm tăng cường vai trò, trách nhiệm
và hiệu quả hoạt động của các thành viên của tổ chức phối hợp liên ngành các cấp.
Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng,
nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác dân số các cấp, các ngành đáp
ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác dân số.
Thực hiện chuẩn hóa cán bộ theo
nguyên tắc vị trí việc làm và định hướng triển khai toàn diện công tác dân số.
Đổi mới nội dung, nhanh chóng phổ cập kiến thức, kỹ năng về dân số và phát triển
cho đội ngũ cán bộ làm công tác dân số từ trung ương đến cơ sở để có đủ năng lực
đề xuất chính sách, quản lý, điều phối và tổ chức thực hiện hiệu quả công tác
dân số.
Cập nhập kiến thức mới, tập huấn lại,
bảo đảm đội ngũ cộng tác viên dân số thực hiện đầy đủ, có hiệu quả việc tuyên
truyền, vận động nhân dân thực hiện sinh đủ 2 con, không lựa chọn giới tính
thai nhi, không tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, phát huy vai trò và chăm sóc
người cao tuổi, nâng cao chất lượng dân số; thu thập thông tin và tham gia cung
cấp một số dịch vụ dân số tới tận hộ gia đình.
Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
làm công tác dân số các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội về dân số và phát triển,
đặc biệt là kiến thức, kỹ năng lồng ghép các nội dung này vào các hoạt động của
ngành, đơn vị.
Đưa nội dung dân số và phát triển vào
chương trình đào tạo, tập huấn cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Chú trọng đào
tạo đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực dân số thông qua hệ thống đào tạo trong
và ngoài nước.
Đẩy mạnh cải cách hành chính theo hướng
hiện đại, đơn giản hóa và hiệu quả. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin
trong quản lý, cung cấp các dịch vụ trong lĩnh vực dân số, tạo thuận lợi cho
người dân.
8. Tăng cường hợp
tác quốc tế
Chủ động, tích cực hội nhập, tăng cường
hợp tác quốc tế trong lĩnh vực dân số,
thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hợp tác và phát triển;
đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ; tạo sự đồng thuận, ủng hộ và tranh thủ hỗ
trợ kỹ thuật, tài chính của các chính phủ, tổ chức quốc tế góp phần nâng cao vị
thế quốc gia. Củng cố và phát triển các quan hệ hợp tác hiện có, mở rộng quan hệ
mới với các nước, tổ chức quốc tế, đối tác phát triển.
Tham gia đầy đủ, có trách nhiệm các
diễn đàn đa phương, song phương, các tổ chức quốc tế, khu vực về dân số và phát
triển. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm đạt được sự hiểu biết chung trong
lĩnh vực dân số và phát triển. Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm về những vấn đề
ưu tiên như mức sinh thấp, mất cân bằng giới tính khi sinh, cơ cấu dân số vàng,
già hóa dân số, di cư...
Tăng cường vận động các nguồn vốn hỗ
trợ phát triển chính thức (ODA), vay ưu đãi, tài trợ nước ngoài để thực hiện
nhanh, hiệu quả các mục tiêu của Chiến lược và mục tiêu dân số của SDGs 2030; đầu
tư sản xuất phương tiện, trang thiết bị và cơ sở cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực
dân số.
Đẩy mạnh hợp tác về chuyên môn, kỹ
thuật, đào tạo và hợp tác trao đổi chuyên gia, nghiên cứu khoa học, chuyển giao
công nghệ. Tăng cường hợp tác liên doanh, liên kết với nước
ngoài trong phát triển cơ sở chăm sóc người cao tuổi tập trung, các cơ sở ứng dụng
kỹ thuật cao về hỗ trợ sinh sản, cơ sở xét nghiệm, phát hiện các bệnh di truyền,
chuyển hóa liên quan phù hợp với những nội dung ưu tiên và
pháp luật Việt Nam.
III. TỔ CHỨC THỰC
HIỆN
1. Các giai đoạn thực hiện Chiến lược
a) Giai đoạn 1: 2019-2021, xây dựng
mô hình, chuẩn bị nguồn lực.
Tiếp tục triển khai có hiệu quả các
nhiệm vụ, hoạt động của công tác dân số; tập trung vào chuẩn bị cơ sở triển
khai toàn diện Chiến lược:
- Ban hành các chính sách, phát luật
về dân số; phê duyệt các chương trình, kế hoạch, đề án đã được phân công tại
Nghị quyết CP 137; Chương trình, dự án đầu tư công về dân số.
- Hoàn thành việc kiện toàn hệ thống
tổ chức bộ máy chuyên trách làm công tác dân số; củng cố, kiện toàn tổ chức phối
hợp liên ngành về dân số và phát triển ở trung ương và địa phương. Quy định về
tổ chức và chính sách đãi ngộ cho cộng tác viên dân số.
- Hoàn thành xây dựng một số mô hình
thí điểm chính sách, biện pháp hỗ trợ khuyến khích sinh đủ 2 con; hỗ trợ sinh sản;
mở rộng mặt bệnh tầm soát trước sinh và sơ sinh; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
b) Giai đoạn 2: 2022-2030, mở rộng,
triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện Chiến lược.
Trên cơ sở đánh giá tình hình thực hiện
giai đoạn 1, điều chỉnh các chính sách, biện pháp và mở rộng các mô hình can
thiệp; triển khai toàn diện các giải pháp, nhiệm vụ để đạt được mục tiêu duy
trì mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc, đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức
cân bằng tự nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với
già hóa dân số, phân bố dân số hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.
2. Các chương trình, đề án thực hiện
Chiến lược
- Các nhiệm vụ, đề án đã phân công tại
Nghị quyết CP 137.
- Chương trình, dự án đầu tư công về
dân số
3. Nhiệm vụ của các Bộ, ngành và địa
phương
(1) Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan
ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương theo chức năng, thẩm quyền và nhiệm vụ được
giao thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, đề án đã phân công tại Nghị quyết CP
137; xây dựng, ban hành chiến lược, kế hoạch thực hiện Chiến lược; chỉ đạo lồng
ghép các yếu tố dân số vào quy hoạch, kế hoạch phát triển
ngành, địa phương; lãnh đạo cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao
động của ngành, địa phương thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân số.
(2) Bộ Y tế
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch
và Đầu tư, Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan, Ủy ban Trung ương Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương tổ chức triển khai Chiến lược này trên phạm vi cả nước,
bảo đảm gắn kết chặt chẽ với các chiến lược liên quan do các bộ, ngành chủ trì thực
hiện.
- Nghiên cứu, đề
xuất chương trình, dự án đầu tư công về dân số gửi Bộ Kế hoạch
và Đầu tư, Bộ Tài chính để tổng hợp vào Kế hoạch đầu tư
công trình Thủ tướng Chính phủ; tổ chức thực hiện phù hợp
với Chiến lược này.
- Hướng dẫn, kiểm tra, tổng hợp tình hình thực hiện Chiến lược và định kỳ báo cáo Thủ tướng Chính phủ;
tổ chức sơ kết và tổng kết kết quả thực hiện.
(3) Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với
Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan tổng hợp danh mục các
văn bản quy phạm pháp luật cần ban hành mới, sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ
thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội để đề xuất
đưa vào Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh của Quốc hội, bảo đảm theo đúng
tiến độ đã được Chính phủ thông qua.
(4) Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội
chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan tổ
chức triển khai các chương trình, đề án, dự án về bình đẳng giới, bảo trợ xã hội,
người cao tuổi, giáo dục nghề nghiệp, tạo việc làm và xóa đói giảm nghèo theo định
hướng của Chiến lược
(5) Bộ Thông tin và Truyền thông chủ
trì, phối hợp với Bộ Y tế và địa phương tổ chức triển khai
các chương trình, đề án, dự án về thông tin, tuyên truyền, ứng dụng công nghệ
thông tin theo định hướng của Chiến lược.
(6) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan tổ chức triển khai các
chương trình, đề án, dự án về lĩnh vực gia đình, văn hóa, thể thao, du lịch
theo định hướng của Chiến lược.
(7) Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên
quan tổ chức triển khai các chương trình, đề án, dự án về xây dựng nông thôn mới,
di dân tái định cư các dự án thủy điện, thủy lợi theo định hướng của Chiến lược.
(8) Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì,
phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan xây dựng,
triển khai các chương trình, nhiệm vụ khoa học và công nghệ về dân số và phát
triển theo định hướng của Chiến lược.
(9) Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ
Y tế và các bộ, ngành liên quan tổ chức triển khai các chương trình, đề án, dự
án về thanh niên, tổ chức bộ máy làm công tác dân số theo định hướng của Chiến
lược.
(10) Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ
trì, phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan tổ chức triển khai các
chương trình, đề án, dự án về xử lý ô nhiễm môi trường nước, biến đổi khí hậu
theo định hướng của Chiến lược.
(11) Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì,
phối hợp với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan đổi mới nội dung, phương pháp
giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, giới, bình đẳng giới và
giới tính theo định hướng của Chiến lược.
(12) Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp
với Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan triển khai các chương trình, đề án, dự
án về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết tại vùng miền núi và
đồng bào dân tộc thiểu số theo định hướng của Chiến lược.
(13) Bộ Kế
hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài
chính tổng hợp kế hoạch đầu tư phát triển; phối hợp với Bộ Y tế và các cơ quan
liên quan vận động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho các chương trình,
đề án, dự án liên quan đến lĩnh vực dân số.
(14) Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với
Bộ Kế hoạch và Đầu tư, căn cứ khả năng ngân sách nhà nước hàng năm, bố trí ngân
sách bảo đảm thực hiện các chương trình, đề án, dự án liên quan đến lĩnh vực
dân số; hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc sử dụng kinh phí.
(15) Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng
nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan thông tin đại chúng khác
tăng thời lượng phát sóng, số lượng bài viết phù hợp; nâng cao chất lượng tuyên
truyền về dân số và phát triển trong các chương trình, chuyên trang, chuyên mục.
(16) Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ
quan thuộc Chính phủ khác chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế và
bộ, ngành liên quan tổ chức triển khai Chiến lược này trong phạm vi chức năng,
nhiệm vụ đã được giao.
(17) Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai thực hiện Chiến
lược tại địa phương theo hướng dẫn của Bộ Y tế và các bộ, ngành chức năng; xây
dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch 5 năm và hằng năm về
dân số và phát triển phù hợp với Chiến lược này.
(18) Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ
nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Trung ương Hội
Nông dân Việt Nam, Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, Hội Kế hoạch hóa
gia đình Việt Nam và các tổ chức thành viên khác của Mặt trận,
các tổ chức xã hội, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình, tham gia tổ chức
triển khai Chiến lược; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục trong tổ chức
mình; tham gia xây dựng chính sách, pháp luật và giám sát việc thực hiện pháp
luật về dân số.
Điều 2. Quyết định này có hiệu
lực thi hành từ ngày ký ban hành và thay thế Quyết định số 2013/QĐ-TTg ngày 14
tháng 11 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược Dân số và Sức khỏe
sinh sản Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020.
Điều 3. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng
cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng các cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân
dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các tổ chức, cá nhân liên quan
chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.
|
Nơi nhận:
- Ban Bí thư Trung ương
Đảng;
- Thủ tướng, các Phó Thủ tướng Chính phủ;
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP;
- UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW;
- Văn phòng Trung ương Đảng;
- Văn phòng Tổng Bí thư;
- Văn phòng Chủ tịch nước;
- Văn phòng Quốc hội;
- Tòa án nhân dân tối cao;
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao;
- Kiểm toán Nhà nước;
- Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
- Cơ quan Trung ương của các đoàn thể;
- VPCP: BTCN, các PCN, Trợ lý TTg, TGĐ Cổng TTĐT, các Vụ: KTTH, KSTT, TCCV,
TKBT;
- Lưu: VT, KGVX (2)
|
THỦ TƯỚNG
Nguyễn Xuân Phúc
|
CÁC
CHỈ BÁO KIỂM ĐỊNH MỤC TIÊU
(Ban hành kèm
theo Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 tại Quyết định số 1679/QĐ-TTg ngày
22 tháng 11 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ)
|
tt
|
Chỉ
báo
|
Đơn
vị
|
Mục
tiêu cần đạt năm 2025
|
Mục
tiêu cần đạt năm 2030
|
|
1.
|
Mục tiêu 1. Duy trì vững chắc mức
sinh thay thế, giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng.
|
|
1.1
|
Quy mô dân số
|
Triệu
người
|
100
|
104
|
|
1.2
|
Tổng tỉ suất sinh
|
Con/phụ
nữ
|
2,1
|
2,1
|
|
1.3
|
Số tỉnh đạt mức sinh thay thế;
|
% Tỉnh
|
35
|
50
|
|
1.4
|
Tỉ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đẻ (15-49 tuổi) đang sử dụng BPTT hiện đại
|
%
|
50
|
52
|
|
1.5
|
Giảm tỉ lệ vị thành niên, thanh
niên (10-24 tuổi) mang thai ngoài ý muốn
|
% so
với hiện tại
|
50
|
75
|
|
2.
|
Mục tiêu 2: Bảo vệ và phát triển
dân số các dân tộc thiểu số có dưới 10 nghìn người, đặc biệt là dân tộc thiểu số rất ít người có nguy cơ suy giảm giống nòi.
|
|
2.1
|
Tỉ lệ tăng dân số của các dân tộc
thiểu số dưới 10 nghìn người
|
%
|
1,2
|
1,2
|
|
2.2
|
Tỉ lệ cặp tảo hôn tại địa bàn dân tộc
thiểu số
|
%
|
20
|
15
|
|
2.3
|
Tỉ lệ cặp hôn
nhân cận huyết tại địa bàn dân tộc thiểu số
|
%
|
4
|
3
|
|
3
|
Mục tiêu 3: Đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, phấn đấu duy trì cơ cấu tuổi
của dân số ở mức hợp
lý.
|
|
3.1
|
Tỉ số giới tính khi sinh
|
Số
bé trai/100 bé gái
|
111
|
109
|
|
3.2
|
Tỉ lệ trẻ em dưới 15 tuổi
|
%
|
22,7
|
22
|
|
3.3
|
Tỉ lệ người từ 65 tuổi trở lên
|
%
|
10,3
|
11
|
|
3.4
|
Tỉ lệ phụ thuộc chung
|
%
|
49
|
49
|
|
4.
|
Mục tiêu 4: Nâng cao chất lượng
dân số.
|
|
4.1
|
Tỉ lệ cặp nam, nữ thanh niên được
tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn
|
%
|
70
|
90
|
|
4.2
|
Tỉ lệ cặp tảo hôn
|
%
|
15
|
10
|
|
4.3
|
Tỉ lệ cặp hôn nhân cận huyết thống,
|
%
|
3
|
2
|
|
4.4
|
Tỉ lệ phụ nữ
mang thai được tầm soát
|
%
|
50
|
70
|
|
4.5
|
Tỉ lệ trẻ sơ sinh được tầm soát
|
%
|
70
|
90
|
|
4.6
|
Tuổi thọ bình quân
|
Năm
|
74,5
|
75
|
|
4.7
|
Tuổi thọ khỏe mạnh
|
Năm
|
67
|
68
|
|
4.8
|
Chiều cao nam giới Việt Nam 18 tuổi
|
cm
|
167
|
168,5
|
|
4.9
|
Chiều cao nữ giới Việt Nam 18 tuổi
|
cm
|
156
|
157,5
|
|
5
|
Mục tiêu 5: Thúc đẩy phân bố dân
số hợp lý và bảo đảm quốc phòng, an ninh.
|
|
5.1
|
Tỉ lệ dân số đô thị
|
%
|
38
|
45
|
|
6.
|
Mục tiêu 6: Hoàn thành xây dựng
và vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh lồng ghép các yếu tố
dân số vào xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
|
|
6.1
|
Tỉ lệ dân số
được đăng ký, quản lý trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư
|
%
|
100
|
100
|
|
6.2
|
Tỉ lệ ngành, lĩnh vực, địa phương sử
dụng dữ liệu chuyên ngành dân số vào xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế
hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh
tế - xã hội
|
%
|
80%
|
100%
|
|
7
|
Mục tiêu 7: Phát huy tối đa lợi thế cơ cấu dân số vàng, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển
đất nước nhanh, bền vững.
|
|
8
|
Mục tiêu 8: Thích ứng với già hóa dân số, đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
|
|
8.1
|
Tỉ lệ xã, phường đạt tiêu chí môi
trường thân thiện với người cao tuổi;
|
%
|
20
|
50
|
|
8.2
|
Tỉ lệ người cao tuổi trực tiếp sản
xuất, kinh doanh tăng thu nhập, giảm nghèo có nhu cầu hỗ trợ được hướng dẫn về
sản xuất kinh doanh, hỗ trợ phương tiện sản xuất, chuyển giao công nghệ, tiêu
thụ sản phẩm, vay vốn phát triển sản xuất
|
%
|
60
|
70
|
|
8.3
|
Tỉ lệ người cao tuổi có thẻ bảo hiểm
y tế, được quản lý sức khỏe, được khám, chữa bệnh, được chăm sóc tại gia
đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung;
|
%
|
100
|
100
|