|
NGÂN HÀNG
NHÀ NƯỚC
VIỆT NAM
-------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 41/2016/TT-NHNN
|
Hà Nội,
ngày 30 tháng
12
năm 2016
|
THÔNG
TƯ
QUY
ĐỊNH TỶ LỆ AN TOÀN VỐN ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG, CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NƯỚC NGOÀI
Căn cứ Luật Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam số 46/2010/QH12
ngày 16 tháng 6 năm 2010;
Căn cứ Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16
tháng 6 năm 2010;
Căn cứ Nghị định số 156/2013/NĐ-CP
ngày 11 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam;
Theo đề nghị của Chánh Thanh tra, giám sát ngân hàng;
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam (sau đây gọi là Ngân hàng Nhà nước) ban hành Thông tư quy định tỷ lệ
an toàn vốn đối với ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng
nước ngoài.
Chương I
QUY
ĐỊNH CHUNG
Điều 1. Phạm vi điều
chỉnh và đối tượng áp dụng
1. Thông tư này quy định tỷ lệ an toàn
vốn đối với ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.
2. Đối tượng áp dụng gồm:
a) Ngân hàng: Ngân hàng thương mại nhà
nước, ngân hàng thương mại cổ phần, ngân hàng liên doanh, ngân hàng 100% vốn nước
ngoài;
b) Chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
3. Thông tư này không áp dụng
đối với các ngân hàng được đặt vào kiểm soát đặc biệt.
Điều 2. Giải thích từ
ngữ
Trong Thông tư này, các từ ngữ dưới đây được
hiểu như sau:
1. Tài sản tài chính là các loại
tài sản sau:
a) Tiền mặt;
b) Công cụ vốn chủ sở hữu của đơn vị
khác;
c) Quyền theo hợp đồng để:
(i) Nhận tiền mặt hoặc tài sản tài
chính khác từ đơn vị khác; hoặc
(ii) Trao đổi các tài sản tài chính hoặc
nợ phải trả tài chính với đơn vị khác theo các điều kiện có thể có lợi cho
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
d) Hợp đồng sẽ hoặc có thể được thanh
toán bằng các công cụ
vốn chủ sở hữu của ngân hàng.
2. Nợ phải trả tài chính là các
nghĩa vụ sau:
a) Mang tính bắt buộc để:
(i) Thanh toán tiền mặt hoặc tài sản
tài chính cho đơn vị khác;
(ii) Trao đổi các tài sản tài chính hoặc
nợ phải trả tài
chính với đơn vị khác theo các điều kiện không có lợi cho ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài; hoặc
b) Hợp đồng sẽ hoặc có thể được thanh
toán bằng các công cụ vốn chủ sở hữu của ngân hàng.
3. Công cụ tài chính là hợp đồng
làm tăng tài sản tài chính của một bên và nợ phải trả tài chính hoặc công cụ vốn chủ sở hữu
của bên khác.
4. Công cụ vốn chủ sở hữu là hợp
đồng chứng tỏ được những lợi ích còn lại về tài sản của đơn vị sau khi trừ đi
toàn bộ nghĩa vụ của đơn vị đó. Công cụ vốn chủ sở hữu có tính chất nợ do
ngân hàng phát hành gồm cổ phiếu ưu đãi cổ tức và các
công cụ vốn chủ sở hữu khác đáp ứng
các điều kiện sau:
a) Được mua lại theo quy định của pháp
luật và đảm bảo sau khi thực
hiện vẫn tuân thủ các giới hạn, tỷ lệ an toàn theo quy định;
b) Có thể dùng để bù đắp khoản lỗ mà ngân hàng
không phải ngừng các giao dịch tự doanh;
c) Không phải trả cổ tức ưu
đãi và chuyển cổ tức ưu đãi
sang năm tiếp theo trong trường hợp việc trả cổ tức ưu đãi dẫn đến kết quả
kinh doanh của ngân hàng bị lỗ.
5. Nợ thứ cấp (subordinated
debt) là khoản nợ mà chủ nợ đồng ý thỏa thuận thanh toán sau các nghĩa vụ, chủ nợ
có bảo đảm và không bảo đảm khác khi đơn vị vay nợ bị phá sản, giải thể.
6. Khách hàng là cá nhân, pháp nhân
(bao gồm cả tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài) có quan hệ tín dụng,
gửi tiền với ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, trừ các đối tác quy định tại khoản
7 Điều này.
7. Đối tác là cá nhân, pháp
nhân (bao gồm cả tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài) có giao dịch
quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư này với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài.
8. Khoản phải đòi của ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bao gồm:
a) Các khoản cấp tín dụng, bao gồm cả khoản
ủy thác cấp tín dụng và khoản mua có bảo lưu quyền truy đòi công cụ
chuyển nhượng, giấy tờ có giá
khác, trừ các khoản mua có kỳ hạn công cụ chuyển nhượng, giấy tờ có giá khác;
b) Giấy tờ có giá do đơn vị khác phát
hành;
c) Quyền theo hợp đồng để nhận tiền mặt
hoặc tài sản tài chính khác từ đơn vị khác theo quy định của pháp luật, trừ các
khoản quy định tại điểm a và b khoản này;
9. Danh mục cấp tín dụng bán lẻ là danh mục
các khoản cấp tín dụng cho khách hàng là cá nhân (không bao gồm các khoản cho vay
bảo đảm bằng bất động sản
quy định tại khoản 10 Điều này, khoản cho vay thế chấp nhà quy định tại khoản
11 Điều này, các khoản cho vay để kinh doanh chứng khoán) mà số dư cấp tín dụng (đã giải
ngân và chưa giải ngân) của một khách hàng đảm bảo đồng thời:
a) Không vượt quá 8 tỷ đồng Việt
Nam;
b) Không vượt quá 0,2% tổng số dư của
toàn bộ danh mục cấp tín dụng bán lẻ (đã giải ngân và chưa giải ngân) của ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
10. Khoản cho vay bảo đảm bằng bất động
sản là khoản cho
vay đối với cá nhân, pháp nhân để mua bất động sản, thực hiện dự án bất động sản
và được bảo đảm bằng
chính bất động sản, dự án bất động sản hình thành từ khoản cho vay theo các quy
định của pháp luật về giao dịch đảm bảo.
11. Khoản cho vay thế chấp nhà là khoản cho
vay bảo đảm bằng bất động sản đối với
cá nhân để mua nhà đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
a) Nguồn tiền trả nợ không phải
là nguồn tiền cho thuê nhà hình thành từ khoản cho vay;
b) Nhà đã hoàn thành theo hợp đồng mua
bán nhà;
c) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài có đầy đủ quyền hợp pháp để xử lý nhà thế chấp khi khách hàng không trả
được nợ theo quy định của pháp luật về giao dịch đảm bảo;
d) Nhà hình thành từ khoản cho vay thế
chấp này phải được định giá độc lập (được bên thứ ba định giá hoặc được bộ phận độc
lập với bộ phận phê duyệt tín dụng của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài định giá) với nguyên tắc thận trọng (giá trị không cao hơn giá thị trường tại thời
điểm xét duyệt cho vay) theo quy định của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài.
12. Khoản cấp tín dụng chuyên
biệt (Specialised lending) là các khoản
cấp tín dụng để thực hiện dự
án, đầu tư máy móc thiết bị hoặc mua hàng hóa, đáp ứng các tiêu chí sau:
a) Khách hàng vay vốn là pháp nhân được
thành lập chỉ để thực hiện dự
án, khai thác máy móc thiết bị, kinh
doanh hàng hóa được hình thành từ nguồn vốn cấp tín dụng, không có hoạt động kinh doanh
khác;
b) Được bảo đảm bằng dự án, máy móc thiết
bị, hàng hóa được hình thành từ nguồn vốn cấp tín dụng và toàn bộ nguồn tiền trả
nợ là nguồn tiền hình thành từ việc kinh doanh, khai thác dự án, máy móc, thiết
bị và hàng hóa đó;
c) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài có quyền theo hợp đồng cấp tín dụng để kiểm soát toàn bộ việc giải ngân theo tiến độ của
dự án, đầu tư máy móc, thiết bị, mua hàng hóa và quản lý thu nhập, dòng tiền của việc
kinh doanh, khai thác dự án, máy móc, thiết bị và hàng hóa đó để thu hồi nợ theo
hợp đồng cấp tín dụng;
d) Được thực hiện dưới các hình thức:
(i) Cấp tín dụng tài trợ dự án
(Project Finance) là khoản cấp tín dụng chuyên biệt để thực hiện dự
án;
(ii) Cấp tín dụng tài trợ dự án
kinh doanh bất động sản (Income producing real estate) là các khoản
cấp tín dụng chuyên biệt để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản (văn phòng,
trung tâm thương mại, khu đô thị, tòa nhà phức hợp, kho bãi, khách sạn, khu công nghiệp...);
(iii) Cấp tín dụng tài trợ máy móc thiết bị
(Object Finance) là các khoản cấp tín dụng chuyên biệt để đầu tư máy móc,
thiết bị (tàu thủy, máy bay, vệ tinh, tàu hỏa...);
(iv) Cấp tín dụng tài trợ hàng hóa (Commodities
Finance)
là các khoản cấp tín dụng chuyên biệt để mua hàng hóa (dầu thô, kim loại, ngũ cốc,...).
13. Bất động sản kinh doanh là bất động
sản được đầu
tư, mua, nhận chuyển nhượng, thuê, thuê mua để bán, chuyển nhượng, cho thuê,
cho thuê lại, cho thuê mua nhằm mục đích sinh lợi.
14. Giao dịch Repo là giao dịch
trong đó một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu tài sản tài chính cho một bên
khác, đồng thời cam kết sẽ mua lại và nhận lại quyền sở hữu tài sản tài
chính đó sau một thời gian xác định với một mức giá xác định.
15. Giao dịch Reverse Repo là
giao dịch trong đó một bên mua và nhận chuyển giao quyền sở hữu tài sản tài
chính từ một bên khác, đồng thời cam kết sẽ bán lại và chuyển giao quyền sở hữu
tài sản tài chính đó sau một thời gian xác định với một mức giá xác định, bao gồm
cả giao dịch mua có kỳ hạn tài sản
tài chính theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động chiết khấu công cụ
chuyển nhượng, giấy tờ có giá khác.
16. Doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm
độc lập bao gồm:
a) Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Moody’s,
Standard & Poor, Fitch Rating;
b) Các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm
được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam về dịch vụ xếp hạng tín nhiệm.
17. Xếp hạng tín nhiệm tự
nguyện
là việc doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập tự nguyện thực hiện xếp hạng
tín nhiệm, không có thỏa thuận với đối tượng được xếp hạng tín nhiệm.
18. Xếp hạng tín nhiệm thỏa
thuận
là việc doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập thực hiện xếp hạng tín
nhiệm theo thỏa thuận giữa doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập và đối tượng được
xếp hạng tín nhiệm.
19. OECD là tổ chức Hợp tác
Kinh tế và Phát triển (Organization for Economic Cooperation and Development).
20. Tổ chức tài chính quốc tế gồm:
a) Nhóm ngân hàng thế giới gồm: Ngân
hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (The International Bank for Reconstruction
and Development - IBRD), Công ty tài chính quốc tế (The International Financial
Company - IFC), Hiệp hội Phát triển quốc tế (The International Development
Association-IDA), Cơ quan Bảo lãnh Đầu tư Đa phương (The Multilateral
Investment Guarantee Agency- MIGA);
b) Ngân hàng Phát triển Châu Á (The
Asian Development Bank - ADB);
c) Ngân hàng Phát triển Châu Phi (The
Africa
Development Bank - AfDB);
d) Ngân hàng tái thiết và
Phát triển Châu Âu (The European Bank for Reconstruction and Development -
EBRD);
đ) Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ (The
Inter-American Development Bank - IADB);
e) Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (The
European Investment Bank - EIB);
g) Quỹ Đầu tư Châu Âu (The European
Investment Fund - EIF);
h) Ngân hàng Đầu tư Bắc Âu (The Nordic
Investment
Bank - NIB);
i) Ngân hàng Phát triển Caribbean (The
Caribbean Development Bank - CDB);
k) Ngân hàng Phát triển Hồi giáo (The Islamic
Development Bank - IDB);
l) Ngân hàng Phát triển cộng đồng Châu Âu (The
Council of Europe Development Bank - CEDB);
m) Tổ chức tài chính quốc tế khác có vốn điều
lệ do chính phủ các nước đóng góp.
21. Giảm thiểu rủi ro là việc ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sử dụng các biện pháp làm giảm một phần hoặc toàn bộ
tổn thất có thể xảy ra do
các rủi ro trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
22. Sản phẩm phái
sinh
bao gồm:
a) Sản phẩm phái sinh theo
quy định tại khoản 23 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng, gồm:
(i) Sản phẩm phái sinh
tín dụng gồm các hợp
đồng bảo hiểm tín dụng, hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng, hợp đồng đầu tư gắn với rủi ro
tín dụng, hợp đồng phái sinh tín dụng khác theo quy định của pháp luật;
(ii) Sản phẩm phái
sinh lãi suất
gồm hợp đồng lãi suất kỳ hạn, hợp đồng hoán đổi lãi suất một đồng tiền, hợp
đồng hoán đổi lãi suất hai đồng tiền hoặc hợp đồng hoán đổi tiền tệ
chéo, hợp đồng quyền chọn lãi suất, các hợp đồng phái sinh lãi suất khác theo
quy định của pháp luật;
(iii) Sản phẩm phái sinh ngoại tệ
gồm các giao dịch mua, bán ngoại tệ kỳ hạn, giao dịch hoán đổi ngoại tệ, giao
dịch quyền chọn mua, bán ngoại tệ, các giao dịch phái sinh
ngoại tệ khác theo quy định của pháp luật;
(iv) Sản phẩm phái
sinh giá cả hàng hóa gồm các hợp
đồng hoán đổi giá cả hàng
hóa, hợp đồng tương lai giá cả hàng hóa, hợp đồng quyền chọn giá cả hàng hóa và
các hợp đồng phái sinh giá cả hàng hóa khác theo quy định của pháp luật.
b) Chứng khoán phái
sinh
gồm hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng kỳ hạn và chứng khoán phái
sinh khác theo quy định của pháp luật về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng
khoán phái sinh;
c) Sản phẩm phái sinh
khác
theo quy định của pháp luật.
23. Tài sản cơ sở là tài sản tài
chính gốc được sử dụng làm cơ sở để xác định giá trị sản phẩm
phái sinh.
24. Rủi ro tín dụng bao gồm:
a) Rủi ro tín dụng là rủi ro do
khách hàng không thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ
trả nợ theo hợp
đồng hoặc thỏa thuận với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, trừ các trường
hợp quy định tại điểm b khoản này;
b) Rủi ro tín dụng đối tác là rủi
ro do đối tác không
thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ thanh
toán trước hoặc khi đến hạn của các giao dịch quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông
tư này.
25. Rủi ro thị trường là rủi ro
do biến động bất lợi của lãi suất, tỷ giá, giá chứng khoán và giá hàng hóa trên thị
trường. Rủi ro thị trường bao gồm:
a) Rủi ro lãi suất là rủi ro do
biến động bất lợi của lãi suất trên thị trường đối với giá trị của giấy tờ có
giá, công cụ tài chính có lãi suất, sản phẩm phái sinh lãi suất trên số kinh doanh của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
b) Rủi ro ngoại hối là rủi ro do biến
động bất lợi của tỷ giá trên thị trường khi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài có trạng thái ngoại tệ;
c) Rủi ro giá cổ phiếu là rủi
ro do biến động bất lợi của
giá cổ phiếu trên thị trường đối với giá trị của cổ phiếu, giá trị chứng
khoán phái sinh trên sổ kinh doanh của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài;
d) Rủi ro giá hàng hóa là rủi ro do
biến động bất lợi của giá hàng hóa trên thị trường đối với giá trị của sản phẩm
phái sinh hàng hóa, giá trị của sản phẩm trong giao dịch giao ngay
chịu rủi ro giá hàng hóa của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
26. Rủi ro lãi suất trên sổ ngân
hàng là rủi ro do biến động bất lợi của lãi suất đối với thu nhập,
giá trị tài sản, giá trị nợ phải trả và giá trị cam kết ngoại bảng của ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát sinh do:
a) Chênh lệch thời điểm ấn định mức
lãi suất mới hoặc kỳ xác định lại lãi suất;
b) Thay đổi mối quan hệ
giữa các mức lãi suất của
các công cụ tài chính khác nhau nhưng có cùng thời điểm đáo hạn;
c) Thay đổi mối quan hệ giữa
các mức lãi suất ở các kỳ hạn khác nhau;
d) Tác động từ các sản phẩm quyền chọn
lãi suất, các sản phẩm có yếu
tố quyền chọn lãi suất.
27. Rủi ro hoạt động là rủi ro
do các quy trình nội bộ quy định không đầy đủ hoặc có sai sót, do yếu tố con người, do các
lỗi, sự cố của hệ
thống hoặc do các yếu tố bên ngoài làm tổn thất về tài chính, tác động tiêu cực
phi tài chính đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (bao gồm cả rủi
ro pháp lý). Rủi ro hoạt động không bao gồm:
a) Rủi ro danh tiếng;
b) Rủi ro chiến lược.
28. Rủi ro danh tiếng là rủi ro
do khách hàng, đối tác, cổ đông, nhà đầu tư hoặc công chúng có phản ứng tiêu cực
về uy tín của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
29. Rủi ro chiến lược là rủi ro
do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có hoặc không có chiến lược, chính
sách ứng phó kịp thời trước các thay đổi môi trường kinh doanh làm giảm khả năng đạt
được chiến lược kinh doanh, mục tiêu lợi nhuận của ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài.
30. Giá trị chịu rủi
ro (Exposures) là phần giá trị của tài sản, nợ phải trả, các cam kết
ngoại bảng của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chịu tổn thất tài
chính, tác động tiêu cực phi tài chính của rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường,
rủi ro thanh khoản, rủi ro hoạt động và các rủi ro khác.
31. Giao dịch tự doanh là giao
dịch mua, bán, trao đổi do ngân
hàng, chi
nhánh
ngân hàng nước ngoài, công ty con của ngân hàng thực hiện theo quy định của
pháp luật với mục đích mua, bán, trao đổi trong thời hạn dưới một năm để thu lợi từ
chênh lệch giá thị trường cho ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với
các công cụ tài chính, gồm:
a) Các công cụ tài chính trên thị trường
tiền tệ;
b) Các loại tiền tệ (bao gồm cả vàng);
c) Chứng khoán trên thị trường vốn;
d) Các sản phẩm phái sinh;
đ) Các công cụ tài chính khác được
giao dịch trên thị trường chính thức.
32. Sổ kinh doanh là danh mục
ghi nhận các trạng thái của:
a) Giao dịch tự doanh (trừ các giao dịch
quy định tại điểm b khoản 33 Điều này);
b) Giao dịch để thực hiện nghiệp vụ bảo lãnh phát
hành công cụ tài chính;
c) Giao dịch sản phẩm phái sinh để phòng ngừa rủi
ro của các giao dịch tự doanh của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
d) Giao dịch mua bán ngoại tệ, tài sản
tài chính để phục vụ nhu cầu của khách hàng, đối tác và các giao dịch
để đối ứng với các
giao dịch này.
33. Sổ ngân hàng là danh mục
ghi nhận trạng thái của:
a) Giao dịch repo, reverse repo;
b) Giao dịch sản phẩm phái sinh để phòng ngừa rủi
ro cho các khoản mục của Bảng cân đối tài sản (bao gồm cả các khoản mục ngoại bảng) của ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, trừ các giao dịch đã phân loại vào Sổ kinh doanh của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài quy định tại điểm c, khoản 32 Điều này;
c) Giao dịch mua bán tài sản tài chính
với mục đích dự trữ khả năng
thanh khoản;
d) Các giao dịch còn lại không thuộc sổ
kinh doanh của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Điều 3. Cơ cấu tổ chức
và kiểm toán nội bộ về quản lý tỷ lệ an toàn vốn
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải có cơ cấu tổ chức, cơ chế phân cấp, ủy quyền và chức năng,
nhiệm vụ của từng cá nhân, bộ phận để quản lý tỷ lệ an toàn vốn, đảm bảo tuân thủ
các quy định tại Thông tư này và phù hợp với nhu cầu, đặc điểm, mức độ rủi ro
trong hoạt động, chu kỳ kinh doanh, khả năng thích ứng với rủi ro và chiến lược kinh
doanh của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải thực hiện kiểm toán nội bộ đối với tỷ lệ an toàn vốn theo quy định
của Ngân hàng Nhà nước về hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài.
Điều 4. Dữ liệu và hệ
thống công nghệ thông tin
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải có dữ liệu đầy đủ và hệ thống công nghệ thông tin phù hợp để tính tỷ lệ
an toàn vốn theo quy định
tại Thông tư này.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải tổ chức thu thập và quản lý dữ liệu đảm bảo các yêu cầu tối thiểu sau đây:
a) Có cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm
vụ của các cá nhân, bộ phận; quy trình; công cụ để quản lý dữ liệu đảm
bảo các yêu cầu chất lượng và tính đầy đủ của dữ liệu;
b) Có quy trình thu thập, đối chiếu dữ
liệu (nội bộ và bên ngoài), lưu giữ, truy cập, bổ sung, dự phòng, sao lưu và
tiêu hủy dữ liệu đảm
bảo tính tỷ lệ an toàn vốn theo quy định tại Thông tư này;
c) Đáp ứng yêu cầu theo quy định nội bộ
của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và quy định của Ngân hàng Nhà
nước về chế độ báo cáo, thống kê.
3. Hệ thống công nghệ thông tin phải đảm
bảo các yêu cầu tối thiểu sau đây:
a) Kết nối, quản lý tập trung
toàn hệ thống, đảm bảo bảo mật, an toàn và hiệu quả khi
tính tỷ lệ an toàn vốn theo quy định tại Thông tư này;
b) Có công cụ được kết nối với các hệ
thống khác để tính toán Vốn tự có, Tổng tài sản tính theo rủi ro tín dụng, vốn yêu cầu cho
từng loại rủi ro và tỷ lệ an toàn vốn đảm bảo chính xác, kịp thời;
c) Có quy trình rà soát, kiểm tra, dự
phòng, xử lý sự cố, bảo trì định kỳ, thường xuyên;
d) Đáp ứng yêu cầu theo
quy định nội bộ của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và quy định của
Ngân hàng Nhà nước về chế độ báo cáo, thống kê.
Điều 5. Doanh nghiệp
xếp hạng tín nhiệm độc lập
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài
được áp dụng kết quả xếp hạng của các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập
được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật về dịch vụ xếp hạng tín
nhiệm để tính tỷ lệ
an toàn vốn theo quy định tại Thông tư này khi doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm
độc lập đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Tính khách quan: Việc xếp hạng tín
nhiệm phải chặt chẽ, có hệ thống, được đánh giá lại theo số liệu lịch sử đảm bảo
chính xác ít nhất là một năm;
được thực hiện liên tục, kịp thời trước thay đổi về tình hình tài chính;
b) Tính độc lập: Doanh nghiệp xếp hạng
tín nhiệm không chịu sức ép về chính trị, kinh tế làm ảnh hưởng đến kết quả xếp hạng tín
nhiệm;
c) Tính minh bạch: Việc xếp hạng tín
nhiệm được công bố rộng rãi cho
các bên (trong nước và nước ngoài) có lợi ích chính đáng liên quan;
d) Tính công khai: Doanh nghiệp xếp hạng
tín nhiệm phải công khai
các thông tin về phương pháp xếp hạng, khái niệm vỡ nợ, ý nghĩa của từng thứ hạng
tín nhiệm, tỷ lệ vỡ nợ thực tế của từng thứ hạng tín nhiệm và chuyển đổi xếp hạng;
đ) Năng lực: Doanh nghiệp xếp hạng tín
nhiệm phải có đủ nguồn lực để tiến hành xếp hạng đạt chất lượng tốt, thực hiện phương
pháp xếp hạng định tính kết hợp với định lượng và tiếp xúc thường xuyên, liên tục
với các cấp của đối tượng được xếp hạng để tăng cường chất lượng giá trị xếp hạng tín
nhiệm;
e) Độ tin cậy: Việc xếp hạng tín
nhiệm phải được các tổ chức (nhà đầu tư, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm, đối tác
thương mại) tin dùng. Doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm phải có các quy trình nội bộ
để tránh sử dụng
sai mục đích các thông tin mật liên quan đến đối tượng được xếp hạng
tín nhiệm.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải sử dụng thống nhất thứ hạng tín nhiệm do doanh nghiệp xếp hạng tín
nhiệm độc lập cung cấp để quản lý rủi ro và áp dụng hệ số rủi ro tín dụng theo
quy định tại Thông tư này.
3. Thang thứ hạng tín nhiệm của doanh nghiệp
xếp hạng tín nhiệm độc lập được xác định phân bố tương ứng theo mức độ
rủi ro khi tính tỷ lệ an toàn vốn như sau:
a) Thứ hạng tín nhiệm của Moody’s,
Standard & Poor và Fitch Rating được phân bố:
|
Standard
& Poor’s
|
Moody’s
|
Fitch Rating
|
|
AAA, AA+,
AA, AA-
|
Aaa, Aa1, Aa2, Aa3
|
AAA, AA+,
AA, AA-
|
|
A+, A, A-
|
A1, A2, A3
|
A+, A, A-
|
|
BBB+, BBB,
BBB-
|
Baa1, Baa2,
Baa3
|
BBB+, BBB, BBB-
|
|
BB+, BB,
BB-
|
Ba1, Ba2, Ba3
|
BB+, BB,
BB-
|
|
B+, B, B-
|
B1, B2, B3
|
B+, B, B-
|
|
CCC+ và thứ
hạng thấp hơn
|
Caa1 và thứ hạng
thấp hơn
|
CCC+ và thứ
hạng thấp hơn
|
b) Trường hợp doanh nghiệp xếp hạng
tín nhiệm độc lập có thang thứ hạng tín nhiệm khác thang thứ hạng tín nhiệm quy định
tại điểm a khoản này thì doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập đó phải chuyển đổi thứ hạng tín
nhiệm tương ứng, phù hợp với thang thứ hạng tín nhiệm của Moody’s hoặc Standard
& Poor hoặc Fitch Rating để xác định mức độ rủi ro của khách hàng, đối tác, khoản
phải đòi khi tính tỷ lệ an toàn vốn.
4. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài sử dụng thứ hạng tín nhiệm
của các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập đảm bảo nguyên tắc sau đây:
a) Chỉ được sử dụng xếp hạng
tín nhiệm thỏa thuận, không sử dụng xếp hạng tín nhiệm tự nguyện của doanh nghiệp
xếp hạng tín nhiệm độc lập;
b) Trường hợp một khách hàng có từ hai
thứ hạng tín nhiệm
trở lên của các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập khác nhau thì ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải sử dụng thứ hạng tín nhiệm tương ứng
hệ số rủi ro tín dụng cao nhất để áp dụng đối với khách hàng đó;
c) Không sử dụng thứ hạng tín nhiệm của
tập đoàn để áp dụng hệ số rủi ro tín dụng đối với công ty con, công ty liên kết
trong tập đoàn đó;
d) Chỉ sử dụng thứ hạng tín nhiệm
để áp dụng hệ số rủi ro đối với
xếp hạng tín nhiệm cùng loại đồng tiền;
đ) Trường hợp một khoản phải đòi có một
thứ hạng tín nhiệm thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sử dụng thứ hạng
tín nhiệm đó để áp dụng hệ số rủi ro tín dụng cho khoản phải đòi đó theo quy định tại
Thông tư này;
e) Trường hợp một khoản phải đòi có từ
hai thứ hạng tín nhiệm trở lên của các
doanh nghiệp xếp hạng tín
nhiệm độc lập khác nhau thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải sử dụng thứ
hạng tín nhiệm tương ứng hệ số rủi ro
tín dụng cao nhất để áp dụng đối
với khoản phải đòi đó;
g) Trường hợp khoản phải đòi
không có thứ hạng tín nhiệm thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng
theo thứ tự như sau:
(i) Nếu khách hàng,
đối tác có các khoản
phải đòi, nợ phải trả tài chính khác có thứ hạng tín nhiệm riêng thì ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng thứ hạng tín nhiệm của
khoản phải đòi, nợ phải trả tài
chính khác đó để áp dụng hệ số
rủi ro tín dụng cho khoản phải đòi không có thứ hạng tín nhiệm khi khoản phải
đòi này được ưu tiên thanh toán trước khoản phải đòi, nợ phải trả tài chính có
thứ hạng tín nhiệm;
(ii) Nếu khách hàng, đối tác có thứ
hạng tín nhiệm thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng thứ hạng
tín nhiệm của khách hàng, đối tác để áp dụng hệ số rủi ro cho các khoản
phải đòi không có thứ hạng tín nhiệm
mà không được bảo đảm và được ưu
tiên thanh toán trước khoản nợ thứ cấp của khách hàng, đối tác đó;
(iii) Nếu khách hàng, đối tác có thứ
hạng tín nhiệm đủ điều kiện áp dụng theo tiết (ii) điểm g khoản này và có khoản
phải đòi, nợ phải trả tài chính khác có thứ hạng tín nhiệm riêng đủ điều kiện
áp dụng theo tiết (i) điểm g khoản này thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài sử dụng thứ hạng tín nhiệm của khách hàng, đối tác hoặc khoản phải đòi, nợ
phải trả tài chính khác có thứ hạng tín nhiệm tùy thuộc vào hệ số rủi ro nào
cao hơn để áp dụng hệ số rủi ro tín dụng cho khoản phải đòi không có thứ hạng tín nhiệm;
(iv) Đối với các trường hợp không
được quy định tại tiết (i), (ii), và (iii) điểm g khoản này thì ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài phải coi là khoản phải đòi không có thứ hạng tín nhiệm.
Chương II
QUY
ĐỊNH CỤ THỂ
Mục 1. TỶ LỆ AN TOÀN
VỐN VÀ VỐN TỰ CÓ
Điều 6. Tỷ lệ an toàn
vốn
1. Tỷ lệ an toàn vốn (CAR)
tính theo đơn vị phần trăm (%) được xác định bằng công thức:
Trong đó:
- C: Vốn tự có;
- RWA: Tổng tài sản
tính theo rủi ro tín dụng;
- KOR: Vốn yêu cầu
cho rủi ro hoạt động;
- KMR: Vốn yêu cầu
cho rủi ro thị trường.
2. Ngân hàng không có công ty
con, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thường xuyên
duy trì tỷ lệ an toàn vốn xác định trên cơ sở báo cáo tài chính của ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài tối thiểu 8%.
3. Ngân hàng có công ty con phải
duy trì:
a) Tỷ lệ an toàn vốn xác định
trên cơ sở báo cáo tài chính của ngân hàng tối thiểu 8%;
b) Tỷ lệ an toàn vốn hợp nhất
xác định trên cơ sở báo cáo tài chính hợp nhất của ngân hàng tối
thiểu 8%. Trường hợp ngân hàng có công ty con là công ty kinh doanh
bảo hiểm thì tỷ lệ
an toàn vốn hợp nhất được xác định trên cơ sở báo cáo tài chính hợp nhất của
ngân hàng nhưng không hợp nhất công ty con là công ty kinh doanh bảo hiểm theo nguyên
tắc hợp nhất của pháp luật về kế toán và báo cáo tài chính đối với tổ chức tín
dụng.
4. Đối với các khoản mục bằng ngoại tệ,
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy ra đồng Việt Nam khi tính tỷ lệ an toàn vốn như sau:
a) Thực hiện theo quy định về hạch
toán trên các tài khoản ngoại tệ của pháp luật về
hệ thống tài khoản kế toán;
b) Đối với rủi ro ngoại hối thì
thực hiện như sau:
(i) Tỷ giá giữa đồng Việt
Nam và đô la Mỹ: là tỷ giá trung tâm do Ngân
hàng Nhà nước công bố vào ngày báo cáo;
(ii) Tỷ giá giữa đồng Việt
Nam và các ngoại tệ khác: là tỷ giá bán giao ngay chuyển khoản của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài vào cuối ngày báo cáo.
5. Căn cứ kết quả giám
sát, kiểm tra, thanh tra của Ngân hàng Nhà nước đối với ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài, trong trường hợp cần thiết để bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài, tùy theo tính chất, mức độ rủi ro, Ngân hàng Nhà nước
yêu cầu ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài duy trì tỷ lệ an toàn vốn cao hơn so
với mức quy định tại Thông tư này.
Điều 7. Vốn tự có
1. Vốn tự có của ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài là cơ sở để tính toán tỷ
lệ an toàn vốn theo quy định tại Thông tư này.
2. Vốn tự có bao gồm tổng Vốn cấp
1 và Vốn cấp 2 trừ đi các khoản giảm trừ quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm
theo Thông tư này.
Mục 2. TÀI SẢN TÍNH
THEO RỦI RO TÍN DỤNG
Điều 8. Tài sản tính
theo rủi ro tín dụng
1. Tổng tài sản tính theo rủi
ro tín dụng (RWA) bao gồm tổng tài sản tính theo rủi ro
tín dụng (RWACR) và tổng tài sản tính theo rủi
ro tín dụng đối tác (RWACCR) được tính theo công thức:
RWA = RWACR
+ RWACCR
Trong đó:
- RWACR: Tổng tài sản
tính theo rủi ro tín dụng;
- RWACCR: Tổng tài sản
tính theo rủi ro tín dụng đối tác.
2. Tổng tài sản tính theo rủi ro
tín dụng (RWACR) là tổng các tài sản trên Bảng cân đối kế
toán được tính theo công thức sau đây:
RWACR
= åEj
x CRWj + åMax {0, (Ei* - SPi)} x CRWi
Trong đó:
- Ej: Giá trị tài
sản (không phải là khoản phải đòi) thứ j;
- CRWj: Hệ số rủi ro
tín dụng của tài sản thứ j theo quy định tại Điều 9 Thông tư này;
- Ei*: Giá trị số
dư của khoản phải đòi thứ i (Ei) được xác định theo khoản 3 Điều
này, sau khi điều chỉnh giảm theo các biện pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng quy định
tại Điều 12, Điều 13, Điều 14 và Điều 15 Thông tư này;
- SPi: Dự phòng cụ
thể của khoản phải đòi thứ i;
- CRWi: Hệ số rủi ro
tín dụng của khoản phải đòi thứ i theo quy định tại Điều 9 Thông
tư này.
3. Giá trị số dư của khoản phải
đòi (bao gồm cả số dư gốc và
lãi, phí nếu có) của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được tính theo
công thức:
Ei = Eoni
+ Eoffi x CCFi
Trong đó:
- Ei: Giá trị số
dư xác định theo nguyên giá của khoản phải đòi thứ i;
- Eoni: Số dư phần
nội bảng của khoản
phải đòi thứ i;
- Eoffi: Số dư phần
ngoại bảng của khoản phải đòi thứ i;
- CCFi: Hệ số chuyển
đổi của phần ngoại bảng của khoản phải đòi thứ i theo quy định tại Điều 10
Thông tư này.
4. Tài sản tính theo rủi
ro tín dụng đối tác (RWACCR) được tính đối với:
a) Giao dịch tự doanh;
b) Giao dịch repo và giao dịch
reverse repo;
c) Giao dịch sản phẩm phái
sinh để phòng ngừa rủi ro;
d) Giao dịch mua bán ngoại tệ,
tài sản tài chính với mục đích phục vụ nhu cầu của khách
hàng, đối tác quy định
tại mục d khoản 32 Điều 2 Thông tư này.
5. Các giao dịch đã tính rủi ro
tín dụng đối tác không phải tính rủi ro tín dụng khi tính tỷ lệ an toàn vốn. Tài sản
tính theo rủi ro tín dụng đối tác (RWACCR) được tính theo hướng dẫn
tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Thông tư này.
Điều 9. Hệ số rủi ro
tín dụng (CRW)
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài thực hiện phân loại tài sản theo quy định tại Điều này và hướng dẫn tại Phụ lục
6 để áp dụng hệ số rủi ro tín dụng.
Khi tính tỷ lệ an toàn vốn
hợp nhất, ngân
hàng được áp dụng hệ số rủi ro theo quy định tại nước sở tại đối với các khoản
phải đòi của công ty con, công ty liên kết, chi nhánh của ngân hàng tại nước
ngoài.
2. Đối với tài sản là tiền mặt,
vàng và các khoản
tương đương tiền mặt của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, hệ số rủi
ro tín dụng là 0%.
3. Đối với tài sản là khoản phải
đòi Chính phủ Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước, Kho bạc Nhà nước, Ủy ban nhân
dân tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương, các ngân hàng chính sách, hệ số rủi ro tín dụng là 0%. Đối với khoản
phải đòi Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), Công
ty trách nhiệm hữu hạn Mua bán nợ Việt Nam (DATC), hệ số rủi ro là 20%.
4. Đối với tài sản là khoản phải
đòi tổ chức tài chính quốc tế, hệ số rủi ro tín dụng là 0%.
5. Đối với tài sản là khoản phải
đòi chính phủ, ngân hàng Trung ương các nước, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng
theo thứ hạng tín nhiệm như sau:
|
Thứ hạng
tín nhiệm
|
Từ AAA đến
AA-
|
Từ A+ đến
A-
|
Từ BBB+ đến BBB-
|
Từ BB+ đến B-
|
Dưới B- hoặc
không có xếp hạng
|
|
Hệ số rủi ro tín
dụng
|
0%
|
20%
|
50%
|
100%
|
150%
|
6. Đối với tài sản là khoản phải
đòi các tổ chức công lập của chính phủ (non-central
government public sector entities (PSEs), chính quyền địa phương các nước, hệ số
rủi ro tín dụng áp dụng theo hệ số rủi ro đối với khoản phải đòi chính phủ đó
theo quy định tại khoản 5 Điều này.
7. Đối với tài sản là khoản phải
đòi tổ chức tài chính (bao gồm cả tổ chức tín dụng), hệ số rủi ro tín dụng áp dụng
như sau:
a) Đối với tổ chức tài chính nước
ngoài (bao gồm cả tổ chức tín dụng nước ngoài) không phải là tổ chức tài chính quốc
tế quy định tại
khoản 20 Điều
2
Thông tư này, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng theo thứ hạng tín nhiệm như sau:
|
Thứ hạng
tín nhiệm
|
Từ AAA đến
AA-
|
Từ A+ đến
BBB-
|
Từ BB+ đến
B-
|
Dưới B- hoặc
không có xếp hạng
|
|
Hệ số rủi ro tín
dụng
|
20%
|
50%
|
100%
|
150%
|
b) Đối với chi nhánh ngân hàng nước
ngoài hoạt động tại Việt Nam áp dụng hệ số rủi ro tín dụng theo thứ hạng tín
nhiệm của tổ chức tín dụng nước ngoài là ngân hàng mẹ.
c) Đối với tài sản là các khoản
phải đòi tổ chức tín dụng trong nước, trừ các khoản phải đòi dưới hình thức
giao dịch reverse repo đã được tính rủi ro tín dụng đối tác theo quy định tại khoản
4 Điều 8 Thông tư này, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng như sau:
|
Thứ hạng
tín nhiệm
|
AAA đến AA-
|
A+ đến BBB-
|
BB+ đến BB-
|
B+ đến B-
|
Dưới B- và
Không có xếp hạng
|
|
Khoản phải
đòi có thời hạn ban đầu từ 3 tháng trở lên
|
20%
|
50%
|
80%
|
100%
|
150%
|
|
Khoản phải
đòi có thời hạn ban đầu dưới 3 tháng
|
10%
|
20%
|
40%
|
50%
|
70%
|
8. Đối với tài sản là các khoản
mua, đầu tư nợ thứ cấp, chứng khoán nợ khác của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài khác phát hành không bị trừ khỏi Vốn cấp 2 quy định tại mục 19 Phần
I, điểm A, mục 21 Phần II điểm A, mục 13 điểm B Phụ lục 1 Thông tư này, hệ số rủi
ro tín dụng áp dụng theo quy định tại điểm b và điểm c khoản 7 Điều này.
9. Đối với tài sản là khoản phải
đòi doanh nghiệp không phải là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài, trừ các khoản phải đòi quy định tại khoản 10 Điều này, hệ số rủi ro tín
dụng áp dụng như sau:
a) Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ
được xác định theo quy định của pháp luật về trợ giúp phát triển doanh nghiệp vừa
và nhỏ, hệ số rủi ro là 90%;
b) Đối với các doanh nghiệp khác,
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải xác định chỉ tiêu doanh thu, tỷ
lệ đòn bẩy, vốn chủ sở hữu được xác định trên cơ sở số liệu Báo cáo
tài chính năm (Báo cáo tài chính hợp nhất) được kiểm toán tại thời điểm gần nhất đối với các
doanh nghiệp phải kiểm toán độc lập; Báo cáo tài chính năm (được kiểm toán, nếu có) nộp cho
cơ quan thuế (có bằng chứng đã nộp
cho cơ quan thuế) tại thời điểm gần nhất đối với doanh nghiệp không phải kiểm
toán độc lập theo quy định của pháp luật như sau:
- Doanh thu lấy số liệu trên Báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh;
- Tỷ lệ đòn bẩy = Tổng Nợ vay/Tổng tài
sản;
Trong đó: Tổng Nợ vay (total debt) được
xác định bằng tổng của các khoản mục vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn với khoản
mục vay và nợ thuê tài chính dài hạn theo quy định hiện hành về kế toán.
- Vốn chủ sở hữu lấy số liệu trên Bảng
cân đối kế toán.
(i) Hệ số rủi ro tín dụng
áp dụng theo chỉ tiêu doanh thu, tỷ lệ đòn bẩy, vốn chủ sở hữu của doanh
nghiệp như sau:
|
|
Doanh thu
dưới 100 tỷ đồng
|
Doanh thu từ
100 tỷ đồng đến dưới
400 tỷ đồng
|
Doanh thu từ
400 tỷ đồng đến
1500
tỷ đồng
|
Doanh thu
trên 1500 tỷ đồng
|
|
Tỷ lệ đòn bẩy dưới 25%
|
100%
|
80%
|
60%
|
50%
|
|
Tỷ lệ đòn bẩy từ 25% đến
50%
|
125%
|
110%
|
95%
|
80%
|
|
Tỷ lệ đòn bẩy trên 50%
|
160%
|
150%
|
140%
|
120%
|
|
Vốn chủ sở hữu âm hoặc bằng 0
|
250%
|
(ii) Hệ số rủi ro tín dụng 200% được
áp dụng đối với các doanh nghiệp không cung cấp Báo cáo tài chính cho ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để tính các chỉ tiêu doanh
thu, tỷ lệ đòn bẩy, vốn chủ sở
hữu;
(iii) Đối với các doanh nghiệp
thành lập mới (không bao gồm các trường hợp thành lập do tổ chức lại, chuyển đổi
hình thức pháp lý,...), hoạt động chưa được 01 năm, hệ số rủi ro tín dụng là
150%.
c) Đối với khoản cấp tín dụng chuyên
biệt là khoản cấp tín dụng tài trợ dự án, tài trợ máy móc thiết bị và tài trợ
hàng hóa, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng hệ số cao hơn giữa hệ số rủi
ro tín dụng 160% và hệ số rủi ro tín dụng
đối với doanh nghiệp theo quy định tại điểm b khoản 9 Điều này.
10. Đối với tài sản là khoản cho vay
bảo đảm bằng bất động sản, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng như sau:
a) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài phải xác định Tỷ
lệ bảo đảm (viết tắt là LTV) đối với khoản
phải đòi được đảm bảo bằng bất động sản
như sau:
(i) Tỷ lệ bảo đảm (LTV) = Tổng số
dư khoản phải đòi/Giá trị của tài sản bảo đảm. Trong đó:
- Tổng số dư khoản phải đòi
bao gồm tổng số dư (đã giải ngân và số dư chưa giải ngân) của khoản phải đòi và
số dư (đã giải ngân và số dư chưa giải ngân) của các khoản phải đòi khác được bảo
đảm bằng bất động sản đó tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
- Giá trị của tài sản bảo đảm là giá trị
của bất động sản bảo đảm cho các khoản phải đòi đó được xác định tại thời điểm
xét duyệt cho vay.
(ii) Tỷ lệ bảo đảm (LTV) phải
được xác định lại khi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có thông tin
giá trị của tài sản bảo đảm bị suy giảm trên 30% so với giá trị tại thời điểm
xác định gần nhất.
b) Hệ số rủi ro tín dụng áp dụng
đối với khoản phải đòi được bảo đảm bằng bất động sản không kinh doanh theo chỉ
tiêu Tỷ lệ bảo đảm (LTV) như sau:
|
LTV
|
LTV dưới
40%
|
LTV từ 40%
trở lên đến dưới 60%
|
LTV từ 60%
trở lên đến dưới 80%
|
LTV từ 80%
trở lên đến dưới 90%
|
LTV từ 90%
trở lên đến dưới 100%
|
LTV từ 100%
trở lên
|
|
Hệ số rủi ro
|
30%
|
40%
|
50%
|
70%
|
80%
|
100%
|
c) Đối với khoản phải đòi được đảm
bảo bằng bất động sản kinh doanh, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng theo chỉ tiêu Tỷ
lệ bảo đảm (LTV) đối với khoản phải đòi được đảm bảo bằng bất động sản kinh
doanh như sau:
|
|
LTV dưới
60%
|
LTV từ 60%
trở lên đến dưới 75%
|
LTV từ 75%
trở lên
|
|
Khoản phải đòi được đảm bảo bằng bất động sản
kinh doanh
|
75%
|
100%
|
120%
|
d) Đối với khoản phải đòi được đảm
bảo bằng bất động sản
là hỗn hợp bất động sản kinh doanh và bất động sản không kinh doanh, hệ số rủi ro
tín dụng được xác định riêng cho từng bất động sản kinh doanh và bất động sản
không kinh doanh tương ứng theo tỷ lệ tổng diện tích mặt bằng của bất động sản;
đ) Hệ số rủi ro tín dụng 150%
được áp dụng đối với khoản phải đòi được đảm bảo bằng bất động sản mà ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không có thông tin về Tỷ lệ bảo đảm (LTV);
e) Hệ số rủi ro tín dụng 200% được
áp dụng đối với tài sản là khoản cấp tín dụng tài
trợ dự án kinh doanh bất động sản.
11. Đối với tài sản là khoản cho vay
thế chấp nhà, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài
thực hiện như sau:
a) Xác định Tỷ lệ bảo đảm (LTV)
theo quy định tại khoản 10 Điều này và Tỷ lệ thu nhập (viết tắt là DSC) đối với
khoản cho vay thế chấp nhà như sau:
(i) Tỷ lệ thu nhập (DSC) = Tổng số
dư phải hoàn trả trong năm/Tổng thu nhập trong năm của khách hàng.
Trong đó:
- Tổng số dư phải hoàn trả trong năm
bao gồm số dư nợ gốc và số dư nợ lãi;
- Tổng thu nhập trong năm của khách
hàng là thu nhập trong năm tính DSC của khách hàng sau khi đã trừ thuế thu nhập
theo quy định và không bao gồm thu nhập từ việc cho thuê nhà hình thành từ khoản
cho vay đó. Trường hợp, khách hàng cá nhân là đại diện ủy quyền cho hộ gia đình
tham gia quan hệ vay vốn thì tổng thu nhập trong năm của khách hàng được xác định
theo tổng thu nhập của
các thành viên đồng trả nợ của hộ gia đình.
(ii) Tỷ lệ thu nhập (DSC) phải được xác định
lại khi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có thông tin thay đổi về tổng
thu nhập của khách hàng.
b) Hệ số rủi ro áp dụng cho khoản
cho vay thế chấp nhà ở theo Tỷ lệ bảo đảm (LTV) và Tỷ lệ thu nhập (DSC) như
sau:
|
Các khoản
cho vay thế chấp nhà ở
|
LTV dưới 40%
|
LTV từ 40%
trở lên đến dưới 60%
|
LTV từ 60% trở
lên đến dưới 80%
|
LTV từ 80%
trở lên đến dưới 90%
|
LTV từ 90%
trở lên đến dưới 100%
|
LTV từ 100%
trở lên
|
|
DSC từ 35% trở xuống
|
25%
|
30%
|
40%
|
50%
|
60%
|
80%
|
|
DSC trên 35%
|
30%
|
40%
|
50%
|
70%
|
80%
|
100%
|
c) Hệ số rủi ro tín dụng 200% được
áp dụng đối với khoản cho vay thế chấp nhà mà ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài không có thông tin về Tỷ lệ bảo đảm (LTV) và/hoặc Tỷ lệ thu nhập (DSC).
12. Đối với tài sản là danh mục cấp
tín dụng bán lẻ, hệ số rủi ro tín dụng là 75%.
13. Đối với khoản nợ xấu, hệ số rủi ro tín dụng
áp dụng như sau:
a) Đối với khoản nợ xấu có dự phòng
cụ thể nhỏ hơn 20% giá trị của khoản nợ xấu (trừ khoản nợ xấu là khoản cho vay
thế chấp nhà có dự phòng cụ thể nhỏ hơn 20% giá trị của khoản nợ xấu), hệ số rủi
ro tín dụng là 150%;
b) Đối với khoản nợ xấu có dự
phòng cụ thể từ 20% đến 50% giá trị của khoản nợ xấu, khoản nợ xấu là khoản cho
vay thế chấp nhà có dự phòng cụ thể nhỏ hơn 20% giá trị của khoản nợ xấu, hệ số rủi ro tín dụng
là 100%;
c) Đối với khoản nợ xấu có dự
phòng cụ thể lớn hơn 50% giá trị
của khoản nợ xấu, khoản nợ xấu là khoản cho vay thế chấp nhà và có dự phòng cụ
thể từ 20% giá trị của khoản nợ xấu trở lên, hệ số rủi ro tín dụng là
50%.
14. Đối với tài sản là các khoản
phải thu phát sinh từ việc bán nợ xấu (không bao gồm các khoản phải thu phát
sinh trong quá trình bán nợ xấu cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín
dụng Việt Nam và Công ty trách nhiệm hữu hạn Mua bán nợ Việt Nam), hệ số rủi ro
tín dụng là 200%.
15. Đối với tài sản là công cụ vốn
chủ sở hữu, mua cổ phiếu của doanh nghiệp (trừ các khoản đầu tư đã trừ khỏi vốn
tự có quy định tại Phụ lục 1 kèm theo Thông tư này) và các khoản cho vay để đầu tư,
kinh doanh chứng khoán, khoản cho vay giao dịch ký quỹ của công ty
chứng khoán, hệ số rủi ro tín dụng
là 150%.
16. Đối với tài sản là các khoản
cho thuê tài chính, hệ số rủi ro tín dụng áp dụng hệ số cao hơn giữa
hệ số rủi ro tín dụng 160% và hệ số rủi ro tín dụng đối với doanh nghiệp thuê
tài chính theo quy định tại điểm b khoản 9 Điều này.
17. Đối với tài sản là các khoản
mua lại khoản phải thu có bảo lưu quyền truy đòi của công ty tài chính, công ty
cho thuê tài chính theo quy định, hệ số rủi ro tín dụng
áp dụng hệ số rủi ro của khoản
phải đòi đối với
bên bán khoản phải thu.
Đối với các khoản mua lại khoản phải thu của
công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, hệ số rủi ro tín dụng
áp dụng hệ số rủi ro của khoản phải đòi.
18. Đối với các tài sản khác trên
bảng cân đối kế toán trừ các tài sản quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản
4, khoản 5, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9, khoản 10, khoản 11, khoản 12,
khoản 13, khoản 14, khoản 15, khoản 16 và khoản 17 Điều này, hệ số rủi ro tín dụng
là 100%.
Điều 10. Hệ số chuyển
đổi (CCF)
1. Hệ số chuyển đổi 10% áp dụng
đối với:
a) Cam kết ngoại bảng (bao gồm cả
hạn mức tín dụng chưa sử dụng) mà ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có
quyền hủy ngang hoặc tự động hủy ngang khi khách hàng vi phạm điều kiện hủy
ngang hoặc suy giảm khả năng thực hiện nghĩa vụ;
b) Hạn mức tín dụng chưa sử dụng của
thẻ tín dụng.
2. Hệ số chuyển đổi 20% áp dụng đối
với các giao dịch phát hành hoặc xác nhận thư tín dụng thương mại dựa trên chứng
từ vận tải, có thời hạn gốc từ 1 năm trở xuống.
3. Hệ số chuyển đổi 50% áp dụng đối
với:
a) Các giao dịch phát hành hoặc
xác nhận thư tín dụng thương mại dựa trên chứng từ vận tải, có thời hạn gốc
trên 1 năm;
b) Nợ tiềm tàng dựa trên hoạt động
cụ thể (ví dụ: bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh dự thầu,
thư tín dụng dự phòng cho hoạt động cụ thể);
c) Bảo lãnh phát hành chứng khoán,
giấy tờ có giá.
4. Hệ số chuyển đổi 100% áp dụng
đối với:
a) Các cam kết ngoại bảng tương
đương khoản cho vay (ví dụ: cam kết cho vay không hủy ngang là cam kết cho vay
không thể hủy bỏ hoặc thay đổi dưới bất kỳ
hình thức nào đối với những cam kết đã
được thiết lập, trừ trường hợp phải hủy bỏ hoặc thay đổi theo quy định của pháp luật;
các khoản bảo lãnh, thư tín dụng
dự phòng bảo đảm nghĩa vụ tài chính cho khoản nợ hoặc trái phiếu; hạn mức tín dụng
chưa giải ngân không hủy ngang,...);
b) Các khoản chấp nhận thanh toán
(ví dụ: ký hậu chấp nhận thanh toán bộ chứng từ,...);
c) Nghĩa vụ thanh toán của ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trong giao dịch bán giấy từ có giá có bảo
lưu quyền truy đòi khi bên
phát hành không thực hiện
cam kết;
d) Các hợp đồng kỳ hạn về tài sản,
tiền gửi và các chứng khoán trả trước một phần mà ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài cam kết thực hiện;
đ) Các cam kết ngoại bảng chưa được
quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, điểm a, điểm b, điểm c, và điểm d khoản
4 Điều này.
5. Đối với cam kết ngoại bảng là
cam kết cung cấp một cam kết ngoại bảng (ví dụ: cam kết cấp bảo lãnh, cam kết
phát hành thư tín dụng,...), hệ số chuyển đổi là hệ số thấp hơn giữa hệ số chuyển
đổi của cam kết cung cấp cam kết ngoại bảng và hệ số chuyển đổi của cam kết ngoại
bảng được cam kết
cung cấp.
Điều 11. Giảm thiểu rủi
ro tín dụng
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài được điều chỉnh giảm giá trị khoản phải đòi, giao dịch theo các biện
pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Việc giảm thiểu rủi ro tín dụng
quy định tại khoản 1 Điều này được thực hiện bằng một hoặc kết hợp các biện
pháp sau đây:
a) Tài sản bảo đảm;
b) Bù trừ số dư nội bảng;
c) Bảo lãnh của bên thứ ba;
d) Sản phẩm phái sinh tín dụng.
3. Việc giảm thiểu rủi ro tín dụng
quy định tại khoản 1 Điều này phải đảm bảo nguyên tắc sau đây:
a) Biện pháp giảm thiểu rủi ro tín
dụng phải được thực hiện theo quy định của pháp luật liên quan. Hồ sơ (giấy tờ,
văn bản,...) của sản phẩm phái sinh tín dụng và bù trừ số dư nội bảng phải được các
bên ký hợp lệ, phải nêu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của các bên tham gia, có hiệu lực pháp
lý và thường xuyên được rà soát để đảm bảo yêu cầu tính hợp lệ, hợp pháp của
các hồ sơ;
b) Đối với các biện pháp giảm thiểu
rủi ro (tài sản bảo đảm, bù trừ số dư nội bảng, sản phẩm phái sinh tín dụng) có
thời hạn, khi thời hạn còn lại của biện pháp giảm thiểu rủi ro ngắn hơn thời hạn
còn lại của khoản phải đòi, việc điều chỉnh giảm giá trị khoản phải đòi chỉ được
thực hiện đối với biện
pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng có thời hạn gốc từ một năm trở lên và thời hạn
còn lại từ ba tháng trở lên;
c) Giá trị điều chỉnh giảm của biện
pháp giảm thiểu rủi ro phải
hiệu chỉnh khi thời hạn còn lại của biện pháp giảm thiểu rủi ro tín
dụng ít hơn thời hạn còn lại của khoản phải đòi, giao dịch (sau đây gọi là độ lệch
thời hạn);
d) Trường hợp biện pháp giảm thiểu rủi ro tín
dụng và khoản phải đòi, giao dịch không cùng một loại tiền tệ (sau đây
gọi là độ lệch tiền tệ), giá trị
điều chỉnh giảm của biện pháp giảm thiểu rủi ro phải hiệu chỉnh theo độ lệch
tiền tệ;
đ) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải có các chiến lược, chính sách, quy trình để quản lý rủi ro khác (rủi
ro hoạt động, rủi ro thanh khoản, rủi ro thị trường...) phát sinh từ việc giảm thiểu
rủi ro tín dụng và đảm bảo vốn yêu cầu tương ứng đối với các rủi ro đó theo quy
định tại Thông tư này;
e) Trường hợp kết hợp hai hoặc nhiều biện
pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng khác nhau cho một khoản phải đòi, giao dịch thì
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải phân tách các phần giao dịch, khoản
phải đòi theo từng biện pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng để tính riêng
giá trị số
dư
của từng phần của khoản phải đòi, giao dịch đó theo quy định tại Thông tư này.
4. Giá trị số dư của khoản phải
đòi, giao dịch có giảm thiểu rủi ro tín dụng được tính theo công thức sau:
Ei* = max{0,[Ei
- åCj*(1-Hcj-Hfxcj)]} +
max{0,[Ei-åLk*(1-Hfxlk)]} + max{0,[Ei - åGl (1-CRWgtorl/CRWl)]} +
max{0,[Ei-åCDn*(1- Hfxcdn)]}
Trong đó:
- Ei*: Giá trị số
dư của khoản phải đòi, giao dịch thứ i được điều chỉnh giảm theo
các biện pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng;
- Ei: Giá trị số dư của khoản
phải đòi, giao dịch thứ i được tính theo quy định tại Điều 8 Thông tư này;
- Cj*:
Giá trị của tài sản bảo đảm hiệu chỉnh theo độ lệch thời hạn;
- Hcj: Hệ số hiệu chỉnh tài sản bảo
đảm;
- Lk*:
Giá trị nợ phải trả nội bảng được hiệu chỉnh theo độ lệch thời hạn;
- Gl: Giá trị bảo
lãnh của bên thứ ba;
- CRWgtorl: Hệ số rủi
ro tín dụng của bên bảo lãnh;
- CRWl: Hệ số rủi
ro tín dụng của khách hàng;
- CDn*: Giá trị của
sản phẩm phái sinh tín dụng
được hiệu chỉnh theo độ lệch thời hạn;
- Hfxc, Hfxl, Hfxcd: hệ số hiệu
chỉnh độ lệch tiền tệ tương ứng giữa khoản phải đòi, giao dịch và biện pháp giảm
thiểu rủi ro. Hệ số hiệu chỉnh độ lệch tiền tệ bằng không (0) khi khoản phải đòi, giao dịch và biện
pháp giảm thiểu rủi ro cùng
một loại tiền tệ.
Điều 12. Giảm thiểu rủi
ro tín dụng bằng tài sản bảo đảm
1. Việc giảm thiểu rủi ro tín dụng
bằng tài sản bảo đảm chỉ áp dụng đối với các tài sản bảo đảm sau
đây:
a) Tiền mặt, giấy tờ có giá, thẻ
tiết kiệm do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát hành;
b) Vàng (vàng tiêu chuẩn, vàng vật
chất, vàng trang sức với giá trị được chuyển đổi giá trị
sang vàng 99.99);
c) Giấy tờ có giá do Chính phủ Việt
Nam, Ngân hàng Nhà nước phát hành hoặc bảo lãnh thanh toán;
d) Chứng khoán nợ do chính phủ các nước, tổ chức
công lập của chính phủ các nước phát hành được doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm
độc lập xếp hạng từ BB- trở lên;
đ) Chứng khoán nợ do doanh nghiệp phát
hành được doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập xếp hạng từ BBB- trở lên;
e) Cổ phiếu được niêm yết trên Sở
giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh và Hà Nội.
2. Tài sản bảo đảm quy định tại
khoản 1 Điều này phải đảm bảo:
a) Tuân thủ đúng quy định pháp luật
về giao dịch đảm bảo;
b) Giấy tờ có giá, chứng khoán nợ,
cổ phiếu không do khách hàng và (hoặc) công ty mẹ, công ty con, công ty liên kết
của khách hàng phát hành hoặc bảo lãnh thanh toán.
3. Hệ số hiệu chỉnh tài sản bảo đảm
(Hc) tính theo tỷ
lệ phần trăm (%) được áp dụng theo nguyên tắc sau đây:
a) Đối với tài sản bảo đảm quy
định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều này, hệ số hiệu chỉnh được tính
theo giá thị trường tham chiếu hàng ngày (daily mark-to-market) khi có giao dịch
khớp lệnh trong thời gian 10 ngày làm việc liền kề trước thời điểm tính toán. Trường
hợp không có giao dịch khớp lệnh trong thời gian 10 ngày làm việc trước thời điểm
tính toán, hệ số hiệu chỉnh bằng 100%;
b) Hệ số hiệu chỉnh tài sản bảo đảm
xác định như sau:
(i) Tiền mặt, thẻ tiết kiệm và giấy
tờ có giá do chính ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát hành, giấy tờ
có giá do Chính phủ Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành
phố trực thuộc trung ương, các ngân hàng chính sách phát hành hoặc bảo lãnh
thanh toán có hệ số hiệu chỉnh bằng 0;
(ii) Thẻ tiết kiệm, giấy tờ có giá,
chứng khoán, vàng có hệ số điều chỉnh như sau:
|
Xếp hạng tín
nhiệm của người phát hành giấy tờ có giá, chứng khoán
|
Thời hạn còn lại
|
Chính phủ (bao gồm cả các tổ chức
áp dụng hệ số rủi ro tín dụng
tương đương chính
phủ)
(%)
|
Các tổ chức
phát hành khác (%)
|
|
AAA đến AA-
|
≤ 1 năm
|
0,5
|
1
|
|
> 1 năm, ≤ 5 năm
|
2
|
4
|
|
> 5 năm
|
4
|
8
|
|
- A+ đến BBB-
- Thẻ tiết kiệm, giấy tờ có giá
của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài khác
|
≤ 1 năm
|
1
|
2
|
|
> 1 năm, ≤ 5 năm
|
3
|
6
|
|
> 5 năm
|
6
|
12
|
|
BB+ đến BB- trừ Thẻ tiết kiệm,
giấy tờ có giá của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài khác
|
Tất cả các loại thời hạn
|
15
|
|
|
Cổ phiếu được tính vào chỉ
số chứng
khoán VN30/HNX30 (bao gồm cả trái phiếu chuyển đổi của các
loại cổ phiếu này) và Vàng
|
15
|
|
Cổ phiếu khác được niêm yết trên Sở
giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh và Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
|
25
|
4. Giá trị của tài sản bảo đảm hiệu
chỉnh theo độ lệch
thời hạn (C*) theo công thức sau:
C* = C x (t - 0.25) /
(T - 0.25)
Trong đó:
- C: giá trị của tài sản bảo đảm;
- T: được xác định là giá trị tối thiểu của (5 năm,
thời hạn còn lại của giao dịch, khoản phải đòi tính theo năm);
- t: được xác định
là giá trị tối thiểu của (T tính
theo năm, thời hạn còn lại của tài sản bảo đảm tính theo năm).
5. Hệ số hiệu chỉnh độ lệch tiền
tệ giữa khoản phải đòi, giao dịch
và tài sản bảo đảm (Hfxc) là 8%.
Điều 13. Giảm thiểu rủi
ro tín dụng bằng bù trừ số dư nội bảng
1. Bù trừ số dư nội bảng
là việc ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài điều chỉnh giảm giá
trị khoản phải đòi theo số dư
tiền gửi của chính
khách hàng đó tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài chỉ được điều chỉnh giảm giá
trị khoản phải đòi bằng bù trừ số
dư nội bảng khi tính Tổng tài sản
tính theo rủi ro tín dụng nếu có đầy đủ các điều kiện sau:
a) Có đầy đủ hồ sơ pháp lý về thỏa
thuận bù trừ số dư tài sản và nợ phải trả của khách hàng, đối tác bất kể khách hàng,
đối tác có mất
khả năng thanh toán hoặc phá sản;
b) Xác định số dư tài sản và nợ
phải trả đối với từng khách hàng, đối tác theo thỏa thuận bù trừ số dư nội bảng tại mọi thời
điểm;
c) Theo dõi và kiểm soát được các rủi ro;
d) Theo dõi và kiểm soát được trạng
thái rủi ro của bù trừ số dư nội bảng.
3. Giá trị số dư tiền gửi của
khách hàng được hiệu chỉnh theo độ lệch thời hạn (L*) theo công
thức sau:
L*
= L x (t - 0.25) /
(T - 0.25)
Trong đó:
- L: Số dư tiền gửi của khách
hàng;
- T: được xác định là giá trị tối
thiểu của (5 năm, thời hạn còn lại của giao dịch, khoản phải đòi tính theo
năm);
- t: được xác định là giá trị tối
thiểu của (T tính theo năm, thời hạn còn lại của nợ phải trả nội bảng
tính theo năm).
4. Hệ số hiệu chỉnh độ lệch tiền
tệ giữa khoản phải
đòi, giao dịch và số dư tiền gửi của khách hàng (Hfxl) là 8%.
Điều 14. Giảm thiểu rủi
ro tín dụng bằng bảo lãnh của bên thứ ba
1. Việc giảm thiểu rủi ro tín dụng
bằng bảo lãnh
chỉ áp dụng đối
với các bên bảo lãnh quy định tại khoản 2 Điều này và phải đáp ứng các điều kiện quy định
tại khoản 3 Điều này.
2. Bên bảo lãnh bao gồm:
a) Chính phủ, ngân hàng trung
ương, tổ chức công lập của chính phủ, chính quyền địa phương;
b) Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài có xếp hạng tín nhiệm BBB- trở lên;
c) Doanh nghiệp có xếp hạng tín
nhiệm A- trở lên.
3. Việc giảm thiểu rủi ro bằng bảo lãnh của
bên thứ ba phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Quyền đòi nợ trực tiếp, được
xác định rõ ràng và không thể bác bỏ đối với bên bảo lãnh cho từng
nghĩa vụ cụ thể của khách
hàng, đối tác;
b) Cam kết bảo lãnh là không hủy
ngang; bên bảo lãnh không được đơn phương chấm dứt nghĩa vụ bảo lãnh hoặc tăng
phí bảo lãnh khi khả năng thực hiện nghĩa vụ của khách hàng, đối tác bị suy giảm; bên bảo
lãnh phải thực hiện kịp
thời nghĩa vụ bảo lãnh khi khách hàng, đối tác không thực hiện nghĩa vụ theo
cam kết;
c) Hợp đồng bảo lãnh có thời hạn
tối thiểu bằng thời hạn của khoản phải đòi, giao dịch;
d) Bên bảo lãnh phải có hệ số rủi
ro tín dụng thấp hơn bên được bảo lãnh (hoặc bên bảo lãnh có xếp hạng tín nhiệm
tốt hơn bên được bảo lãnh);
đ) Bên bảo lãnh không phải là công ty
mẹ, công ty con, công ty liên kết của bên được bảo lãnh.
4. Trường hợp khoản phải đòi
không được bảo lãnh toàn bộ thì ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ
được điều chỉnh giảm cho
phần số dư khoản phải đòi được bảo lãnh.
Điều 15. Giảm thiểu rủi
ro tín dụng bằng sản phẩm phái sinh tín dụng
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài chỉ được điều chỉnh
giảm giá trị khoản phải đòi bằng sản phẩm phái sinh tín dụng nếu đáp ứng các điều
kiện sau đây:
a) Các sự kiện tín dụng được các
bên thỏa thuận phải
tối thiểu gồm các trường hợp sau:
(i) Khách hàng không thực hiện đúng
thời hạn các nghĩa vụ đã cam kết và sản phẩm phái sinh tín dụng có hiệu lực
tại thời điểm xảy ra sự kiện (với thời gian ân hạn phù hợp với thời gian ân hạn
của nghĩa vụ cơ sở);
(ii) Khách hàng bị phá sản; khách hàng
không chịu thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện nghĩa vụ đã cam kết khi
đến hạn và các trường hợp tương tự;
(iii) Khách hàng phải cơ cấu lại các
nghĩa vụ đã cam kết (bao gồm cả miễn, giảm lãi) do khó khăn về tài chính.
b) Không có sự khác nhau giữa
nghĩa vụ cơ sở của khách hàng, đối tác và nghĩa vụ tham chiếu của sản phẩm phái
sinh tín dụng;
c) Sản phẩm phái sinh tín dụng
không được kết thúc trước thời gian ân hạn của nghĩa vụ cơ sở;
d) Có quy định rõ ràng căn cứ
xác định sự kiện và trách nhiệm xác định sự kiện của các bên. Bên được bảo vệ
phải có quyền hoặc khả năng thông báo cho bên bảo vệ khi xảy ra sự kiện.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài phải tính rủi ro tín dụng đối tác (RWACCR) theo
quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư này đối với bên phát hành sản phẩm phái
sinh tín dụng cho phần được giảm thiểu rủi ro tín dụng bằng sản phẩm phái
sinh tín dụng.
3. Giá trị sản phẩm phái sinh tín
dụng được hiệu chỉnh theo độ lệch thời hạn (CD*) theo công
thức sau:
CD* = CD x (t - 0.25) /
(T - 0.25)
Trong đó:
- CD: Giá trị của sản phẩm phái
sinh tín dụng;
- T: được xác định
là giá trị tối thiểu của (5 năm,
thời hạn còn lại của giao dịch, khoản phải đòi tính theo năm);
- t: được xác định là giá trị tối
thiểu của (T tính theo năm, thời hạn còn lại của sản phẩm phái sinh tín dụng
tính theo năm).
4. Hệ số hiệu chỉnh độ lệch tiền
tệ giữa khoản phải đòi, giao dịch và sản phẩm phái sinh tín dụng (Hfxcd)
là 8%.
Mục 3. VỐN YÊU CẦU
CHO RỦI RO HOẠT ĐỘNG
Điều 16. Vốn yêu cầu
cho rủi ro hoạt động
1. Vốn yêu cầu cho rủi ro hoạt động
(KOR) được xác định bằng công thức:
|
KOR =
|
(BInăm thứ n
+ BInăm thứ n-1 + BInăm thứ n-2
|
x 15%
|
|
3
|
Trong đó:
- BInăm thứ n: Chỉ số kinh
doanh được xác định theo quý gần nhất tại thời điểm tính toán;
- Blnăm thứ n-1, Blnăm
thứ n-2: Chỉ số kinh
doanh được xác định theo quý tương ứng của 2 năm liền kề trước năm tính toán.
2. Chỉ số kinh doanh được xác định
theo công thức sau:
BI = IC + SC + FC
Trong đó:
- IC: Giá trị tuyệt đối của Thu nhập
lãi và các khoản thu nhập tương tự trừ Chi phí lãi và các khoản chi phí tương tự;
- SC: Tổng giá trị của Thu nhập
từ hoạt động dịch vụ, Chi phí từ hoạt động dịch vụ, Thu nhập hoạt động khác,
Chi phí hoạt động khác;
- FC: Tổng của giá trị tuyệt đối
Lãi/lỗ thuần từ hoạt
động kinh doanh ngoại hối, mua bán chứng khoán kinh doanh và mua bán chứng khoán
đầu tư.
Chỉ số kinh doanh được xác
định theo hướng dẫn tại Phụ lục
3 ban hành kèm theo Thông tư này.
Mục 4. VỐN YÊU CẦU
CHO RỦI RO THỊ TRƯỜNG
Điều 17. Quy định,
quy trình xác định trạng thái rủi ro để tính vốn yêu cầu cho rủi ro thị trường
1. Để xác định vốn
yêu cầu cho rủi ro thị trường, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải
có quy định bằng văn bản về
các điều kiện, tiêu chí xác định các khoản mục thuộc phạm vi sổ kinh doanh để tính các trạng
thái rủi ro trên sổ kinh doanh, đảm bảo
tách biệt với sổ ngân hàng. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải:
a) Phân biệt các giao dịch trên sổ kinh
doanh và sổ ngân hàng. Dữ liệu về giao dịch phải được ghi nhận chính xác, đầy đủ
và kịp thời vào hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý rủi ro và hệ thống sổ sách kế
toán của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
b) Xác định được bộ phận kinh
doanh trực tiếp thực hiện giao dịch;
c) Giao dịch trên sổ kinh doanh
và sổ ngân hàng phải được phản ánh trên hệ thống sổ sách kế toán và phải được đối
chiếu với số liệu ghi nhận của bộ phận kinh doanh (nhật ký giao dịch hoặc hình
thức ghi nhận khác);
d) Bộ phận kiểm toán nội bộ phải
thường xuyên rà soát, đánh giá các khoản mục trên sổ kinh doanh và sổ ngân
hàng.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài chỉ được phép phân loại lại và chuyển các khoản mục từ sổ kinh doanh sang sổ ngân
hàng khi các khoản mục đó không còn đáp ứng được điều kiện, tiêu chí theo quy định
tại khoản 1 Điều này, không được chuyển các công cụ tài chính từ sổ ngân hàng sang sổ kinh
doanh.
3. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài phải có chính sách, quy trình xác định trạng thái rủi ro để tính vốn yêu
cầu cho rủi ro thị trường. Các chính sách, quy trình tối thiểu gồm:
a) Chiến lược tự doanh đối với từng
loại tiền tệ, công cụ tài chính, sản phẩm phái sinh, đảm bảo không bị hạn chế về mua, bán
hoặc có khả năng phòng ngừa được rủi ro;
b) Các hạn mức rủi ro thị trường
(mức cắt lỗ, mức hiện thực
hóa lãi, hạn mức tự doanh cho giao dịch viên, hạn mức về đồng tiền, hạn mức tập
trung, thời hạn nắm giữ tối đa...);
các hạn mức phải được rà soát, đánh giá tối thiểu một năm một lần hoặc
vào thời điểm có thay đổi lớn ảnh hưởng tới trạng
thái rủi ro thị trường;
c) Quy trình quản lý trạng thái rủi
ro thị trường phải đảm bảo:
(i) Các trạng thái rủi ro thị trường
được nhận diện, đo lường, theo dõi, quản lý và giám sát chặt chẽ;
(ii) Có bộ phận riêng để thực hiện
các giao dịch tự doanh, trong đó các giao dịch viên có quyền tự chủ thực hiện
các giao dịch trong phạm vi các hạn mức và chiến lược tự doanh; có bộ phận quản
lý, hạch toán theo dõi các giao dịch tự doanh và các khoản mục trên sổ kinh doanh;
(iii) Các trạng thái rủi ro và kết
quả đo lường rủi ro phải được báo cáo cho các cấp thẩm quyền theo quy định về
quản lý rủi ro của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài;
(iv) Tất cả các trạng thái tài chính
trên sổ kinh doanh phải được đo lường và định giá theo giá thị trường hoặc dữ
liệu thị trường trên thị trường chính thức ít nhất một ngày một lần để xác định
mức lỗ, lãi và trạng
thái rủi ro thị trường;
(v) Các dữ liệu thị trường đầu vào phải được
thu thập tối đa từ nguồn phù hợp với thị trường và thường xuyên được soát xét lại
tính phù hợp của các dữ liệu thị trường đầu vào.
d) Các quy định về điều kiện,
tiêu chí ghi nhận các khoản mục trên sổ kinh doanh và chuyển các khoản mục giữa
sổ kinh doanh và sổ ngân hàng theo quy định của pháp luật;
đ) Các phương pháp đo lường rủi ro thị
trường (trong đó mô tả đầy đủ các giả định và các tham số được sử dụng); các
phương pháp đo lường
rủi ro thị trường phải được rà soát, đánh giá hàng năm hoặc khi có thay đổi bất thường ảnh
hưởng tới trạng
thái rủi ro thị trường;
e) Quy trình giám sát các trạng
thái rủi ro và việc tuân thủ các hạn mức rủi ro thị trường theo chiến lược tự
doanh của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
4. Quy định, quy trình quy định tại
khoản 1, khoản 3 Điều này phải được các cấp có thẩm quyền của ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài phê duyệt, ban hành, sửa đổi, bổ sung, định
kỳ ít nhất một năm một lần và được kiểm toán nội bộ theo quy định của Ngân hàng Nhà
nước về hệ thống kiểm soát nội bộ
của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
5. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài gửi các quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều này cho Ngân hàng Nhà nước
(Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) để giám sát trước khi thực hiện. Trường hợp cần thiết, Ngân
hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) sẽ có ý kiến bằng văn bản gửi
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để sửa đổi, bổ sung các quy định, quy trình
này.
Điều 18. Vốn yêu cầu
cho rủi ro thị trường
1. Vốn yêu cầu cho rủi ro thị trường
(KMR) được xác định theo công thức sau:
KMR = KIRR + KER + KFXR + KCMR
+ KOPT
Trong đó:
- KIRR: Vốn yêu cầu
cho rủi ro lãi suất, trừ giao dịch quyền chọn;
- KER: Vốn yêu cầu
cho rủi ro giá cổ phiếu, trừ giao dịch quyền chọn;
- KFXR: Vốn yêu cầu cho
rủi ro ngoại hối (bao gồm cả
vàng), trừ giao dịch quyền chọn;
- KCMR: Vốn yêu cầu
cho rủi ro giá hàng hóa, trừ giao dịch quyền chọn;
- KOPT: Vốn yêu cầu
cho giao dịch quyền chọn.
2. Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
(KIRR) xác định
theo công thức sau:
Trong đó:
- 
: Vốn
yêu cầu cho rủi ro lãi suất cụ thể phát sinh từ biến động lãi suất
do yếu tố
liên quan
đến từng nhà phát hành, được tính theo Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư
này;
- 
: Vốn yêu cầu cho rủi
ro lãi suất chung
phát sinh từ biến động lãi suất do yếu tố lãi suất thị trường,
được tính theo Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư này.
Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất được
tính theo hướng dẫn tại Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư này.
3. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ phiếu (KER) xác định
theo công thức như sau:
Trong đó:
- 
: Vốn
yêu cầu cho rủi ro giá cổ phiếu cụ thể phát sinh từ biến động giá cổ phiếu do yếu tố liên quan đến
từng nhà phát hành, được tính theo Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư này;
- 
: Vốn yêu cầu cho
rủi ro giá cổ phiếu chung
phát sinh từ biến động giá cổ phiếu do yếu tố giá thị trường, được tính theo Phụ lục 4
ban hành kèm
theo
Thông tư này.
Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ phiếu được
tính theo hướng dẫn tại Phụ lục
ban hành kèm theo Thông tư này.
4. Vốn yêu cầu cho rủi ro ngoại hối
(KFXR) chỉ áp dụng đối
với trường hợp tổng giá trị trạng thái ngoại hối ròng (bao gồm cả
vàng) của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài lớn hơn 2% vốn tự có của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Vốn yêu cầu cho rủi ro ngoại hối được tính
theo hướng dẫn tại Phụ lục
4 ban hành kèm theo Thông tư này.
5. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá
hàng hóa (KCMR) được tính theo hướng dẫn tại Phụ lục
4 ban hành kèm theo Thông tư này.
6. Vốn yêu cầu cho giao dịch quyền
chọn (KOPT) chỉ áp dụng khi tổng giá trị
các giao dịch quyền chọn lớn hơn 2% vốn tự có của ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài.
Vốn
yêu cầu cho giao dịch quyền chọn (KOPT) được tính theo hướng
dẫn tại Phụ lục
4 ban hành kèm theo Thông tư này.
Mục 5. CHẾ ĐỘ BÁO CÁO
VÀ CÔNG BỐ THÔNG TIN
Điều 19. Chế độ báo
cáo
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài thực hiện báo cáo tỷ lệ an toàn vốn
theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về chế độ báo cáo thống kê đối với tổ chức
tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Điều 20. Công bố
thông tin
1. Định kỳ 6 tháng một lần theo
năm tài chính, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện công bố thông tin về
tỷ lệ an toàn vốn theo các nội dung quy định tại Phụ lục 5 ban hành kèm theo
Thông tư này.
2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài phải xây dựng quy trình công bố thông tin đảm bảo:
a) Quy định cụ thể hình thức (như
có ấn phẩm hoặc trên trang thông tin điện tử...) và địa điểm (như niêm yết tại
trụ sở chính...) công bố thông tin về tỷ lệ an toàn vốn đảm bảo
tính công khai, minh bạch và tiếp cận thuận tiện cho các cá nhân, tổ chức có lợi
ích liên quan;
b) Các thông tin công bố (nhất là
các thông tin định lượng) phải thống nhất với các số liệu Báo cáo tài chính tại
cùng thời điểm;
c) Có quy trình và phương pháp
thu thập thông tin (nội dung định tính và nội dung định lượng) về tỷ lệ an toàn
vốn theo quy định tại Thông tư này;
d) Có chính sách, quy trình kiểm
tra tính chính xác, tính đầy đủ và tính cập nhật của nội dung thông tin công bố
theo quy định tại Thông tư này;
đ) Quy định đầy đủ trách nhiệm, quyền hạn
và sự phối hợp của các bộ phận, cá nhân có liên quan trong việc thực hiện
công bố thông tin;
e) Các quy trình công bố thông
tin phải phổ biến đến các cá nhân, bộ phận liên quan và được rà soát, sửa đổi,
bổ sung định kỳ ít nhất một
năm một lần.
3. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài phải gửi quy trình công bố thông tin cho
Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) trong thời hạn
10 ngày kể từ ngày ban
hành, sửa đổi, bổ sung,
thay thế.
Chương III
TRÁCH
NHIỆM CỦA CÁC ĐƠN VỊ THUỘC NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
Điều 21. Trách nhiệm
của Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng
1. Giám sát, kiểm tra, thanh tra
đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; hướng dẫn, phối hợp với Ngân
hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi không có Cục
Thanh tra, giám sát ngân hàng thực hiện kiểm tra, thanh tra, giám sát đối với các
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trên địa bàn trong việc chấp hành quy
định tại Thông tư này.
2. Chủ trì, phối hợp với các
Vụ, Cục liên quan trình Thống đốc Ngân hàng Nhà nước áp dụng tỷ lệ an toàn vốn
tối thiểu cao hơn 8%
theo quy định tại Điều 6 Thông tư này.
3. Phối hợp với Vụ Dự báo, thống
kê xây dựng các biểu mẫu báo cáo tỷ
lệ an toàn vốn ban hành theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về chế độ báo cáo
thống kê.
Điều 22. Trách nhiệm
của các đơn vị khác thuộc Ngân hàng Nhà nước
1. Vụ Dự báo, thống kê làm đầu mối
trình Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước ban hành biểu mẫu báo cáo
thống kê về tỷ lệ an toàn vốn
quy định tại Thông tư này.
2. Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương nơi không có Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng thực hiện kiểm
tra, thanh tra, giám sát đối với các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài
trên địa bàn trong việc chấp hành quy định tại Thông tư này.
Chương IV
ĐIỀU KHOẢN
THI HÀNH
Điều 23. Hiệu lực thi
hành
1. Thông tư này có hiệu lực thi
hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2020, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều
này.
2. Các quy định tại Thông tư này
được áp dụng sớm hơn thời điểm quy định tại khoản 1 Điều này đối với các ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định tại khoản 3 Điều này.
3. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài có khả năng thực hiện
tỷ lệ an toàn vốn theo quy định tại Thông tư này trước thời điểm quy định tại khoản
1 Điều này, gửi văn bản đăng ký áp
dụng Thông tư này cho Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân
hàng) trong đó nêu rõ khả năng thực hiện, dự kiến thời điểm áp dụng. Thời điểm
áp dụng Thông tư này đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có văn bản đăng ký
theo thông báo bằng văn bản của Ngân
hàng Nhà nước.
Điều 24. Tổ chức thực
hiện
Chánh Văn phòng, Chánh Thanh tra, giám
sát ngân hàng, Thủ trưởng các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước, Giám đốc Ngân hàng
Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên
và Tổng Giám đốc (Giám đốc) ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chịu
trách nhiệm tổ chức thực hiện
Thông tư này.
|
Nơi nhận:
-
Như Điều 24;
- Ban Lãnh đạo NHNN;
- Văn phòng Chính phủ;
- Bộ Tư pháp (để kiểm tra);
- Công báo;
- Lưu: VP, Vụ PC,
TTGSNH5.
|
KT. THỐNG ĐỐC
PHÓ THỐNG ĐỐC
Nguyễn
Đồng Tiến
|
PHỤ
LỤC 2
TÀI
SẢN TÍNH THEO RỦI RO TÍN DỤNG ĐỐI TÁC
(Ban hành kèm theo Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng
nước ngoài)
1. Đối với các giao dịch với Trung tâm thanh
toán tập trung (Central clearing house), Trung tâm lưu ký chứng khoán và các
giao dịch ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bán quyền chọn (short
options), rủi ro tín dụng đối tác được xác định bằng 0.
2. Đối với các giao dịch có tiền
ký quỹ, tài sản bảo
đảm đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 12 Thông tư này, giá trị giao dịch được
giảm trừ số tiền ký quỹ và giảm thiểu
rủi ro theo tài sản bảo đảm quy định tại Điều 12 Thông tư này.
3. Giá trị giao dịch, giá trị tài
sản cơ sở phải
được lấy theo giá trị thị trường (mark to market). Trường hợp không có giá trị thị trường,
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tính toán giá trị theo các dữ liệu
thị trường (mark to model) và phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, hợp lý của
phương pháp tính toán, đồng thời báo cáo Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra,
giám sát ngân hàng) trước khi thực hiện. Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra,
giám sát ngân hàng) sẽ yêu cầu ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sửa đổi phương pháp
tính toán trong trường hợp cần thiết.
4. Đối với giao dịch sản phẩm phái
sinh: Tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác của giao dịch thứ
j (RWAccrj) được tính theo công thức:
RWAccrj = [(RCj
+ PFEj) - Cj]x CRW
Trong đó:
a) RCj: Chi phí thay
thế của giao dịch thứ j được xác định theo giá trị thị trường của giao dịch
thay thế tương ứng với
giá trị tài sản cơ sở, giá trị giao dịch gốc (chỉ lấy giá trị dương);
b) PFEj: Giá trị tương lai trạng thái rủi ro của giao dịch thứ j được xác định
trên cơ sở tổng giá trị vốn
danh nghĩa xác định theo quy định pháp luật về hạch toán kế toán nhân với chỉ số tăng thêm
(add-on factor) theo từng thời hạn
còn lại như sau:
|
|
Lãi suất
|
Ngoại hối (gồm Vàng tiêu chuẩn)
|
Cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng
quyền
|
Kim loại
quý (trừ vàng)
|
Các hàng
hóa khác
|
|
Từ 1 năm trở xuống
|
0,0%
|
1,0%
|
6,0%
|
7,0%
|
10,0%
|
|
Trên 1 năm đến 5
năm
|
0,5%
|
5,0%
|
8,0%
|
7,0%
|
12,0%
|
|
Trên 5 năm
|
1,5%
|
7,5%
|
10,0%
|
8,0%
|
15,0%
|
Trong đó:
(i) Đối với các hợp đồng giao dịch
vốn gốc nhiều lần, chỉ số tăng thêm phải tính theo từng lần thanh toán còn lại
của hợp đồng;
(ii) Trường hợp giá trị vốn danh
nghĩa khác nhau theo thỏa thuận của giao dịch, chỉ số tăng thêm phải tính theo
từng giá trị vốn danh nghĩa thỏa thuận theo giao dịch;
(iii) Đối với hợp đồng có ngày thanh
toán hợp đồng cụ thể và ngày cụ thể định lại giá trị thị trường của hợp đồng bằng
0 thì thời hạn còn lại được xác định bằng thời gian cho đến
kỳ định lại giá trị tiếp theo. Trường hợp hợp đồng lãi suất có thời hạn
trên một năm mà đáp ứng các điều kiện trên, chỉ số tăng thêm là 0,5%;
(iv) “Các hàng hóa khác” bao gồm cả
các hợp đồng kỳ hạn, hợp
đồng hoán đổi, hợp đồng quyền chọn mua và các hợp đồng phái sinh tương tự mà
không thuộc các cột còn lại;
(v) Đối với sản phẩm hoán đổi lãi
suất thả nổi/thả nổi một đồng tiền, tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác
(RWAccr) tính theo giá trị thị trường của
giao dịch, không phải tính giá trị
tương lai trạng thái rủi ro của giao dịch (PFEj).
(vi) Đối với giao dịch sản phẩm phái
sinh tín dụng, chỉ số tăng thêm
được xác định như sau:
|
Giao dịch sản
phẩm phái sinh tín dụng
|
Chỉ số tăng
thêm
|
|
1. Hợp đồng hoán đổi lợi nhuận
tổng:
- Nghĩa vụ tham chiếu đủ tiêu chuẩn
là các nghĩa vụ của các tổ chức tài chính công lập của chính phủ, ngân hàng
phát triển hoặc các hợp đồng hoán đổi khác có xếp hạng tín nhiệm từ Baa
trở lên của
Moody hoặc BBB trở lên của Standard & Poor’s, Fitch Rating;
|
5%
|
|
- Nghĩa vụ tham chiếu không đủ
tiêu chuẩn là các
nghĩa vụ không đáp ứng các điều kiện nêu trên.
|
10%
|
|
2. Hợp đồng hoán đổi vỡ nợ tín dụng:
- Nghĩa vụ tham chiếu đủ tiêu chuẩn;
|
5%
|
|
- Nghĩa vụ tham chiếu không đủ
tiêu chuẩn.
|
10%
|
c) Cj: Giá trị tài
sản đảm bảo. Cj được hiệu chỉnh theo hệ số hiệu chỉnh quy định tại Điều
12 Thông tư này. Cj = 0 nếu không đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại
Điều 12 Thông tư này;
d) CRW: Hệ số rủi
ro tín dụng của đối tác theo quy định tại Điều 9 Thông tư này.
5. Đối với các giao dịch Repo và
Reverse Repo (trừ giao dịch mua có kỳ hạn tài sản tài chính quy định tại Mục 6
Phụ lục này), tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác (RWAccrj)
được tính theo công thức sau:
RWAccrj = {Max[(0, Ej
- Cj x (1-Hc-Hfx))]} x CRW
Trong đó:
- Hc: Hệ số hiệu chỉnh tương ứng của tài sản cơ sở được quy định tại Điều
12 Thông tư này. Cj bằng 0 nếu không đáp ứng đủ các điều kiện quy định
tại Điều 12 Thông tư này;
- Hfx: Hệ số hiệu
chỉnh độ lệch tiền tệ giữa giao dịch và tài sản bảo đảm, tài sản cơ sở và bằng
8%;
- CRW: Hệ số rủi ro tín dụng của đối tác theo quy định tại Điều 9 Thông tư
này.
a) Đối với ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài mua có kỳ hạn:
(i) Ej: Giá trị mua lại
theo thỏa thuận của giao dịch thứ j theo quy định pháp luật;
(ii) Cj: Giá trị của
tài sản cơ sở thứ j.
b) Đối với ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài bán có kỳ hạn:
(i) Ej: Giá trị của
tài sản cơ sở thứ j;
(ii) Cj: Giá trị mua lại theo thỏa thuận của giao dịch thứ j theo quy định
pháp luật.
6. Đối với giao dịch mua có kỳ hạn
tài sản tài chính theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động chiết khấu
công cụ chuyển nhượng, giấy tờ có giá khác, rủi ro tín dụng đối tác được tính
như sau:
RWAccr = Ej
x CRW
Trong đó:
- Ej: Giá trị của giao dịch thứ j;
- CRW: Hệ số rủi ro tín dụng của đối tác theo quy định tại Điều 9 Thông tư
này.
7. Đối với giao dịch có thỏa thuận
thanh toán đồng thời mà đối tác không thực hiện thanh toán đúng thời gian đã
cam kết, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải có quy trình theo dõi,
giám sát chặt chẽ và phải tính tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác
(RWAccr) khi giao dịch không được thanh toán sau 5 ngày kể từ ngày thanh toán
đã cam kết theo công thức:
RWAccr = 12,5 x GD x r
Trong đó:
- GD:
Số dư giao dịch;
- r:
Hệ số rủi ro áp dụng theo số ngày chậm trả, được xác định như sau:
|
Số ngày chậm
thanh toán
|
Hệ số rủi ro
|
|
Từ 5 đến 15 ngày
|
8%
|
|
Từ 16 đến 30 ngày
|
50%
|
|
Từ 31 đến 45 ngày
|
75%
|
|
Từ 46 ngày trở
lên
|
100%
|
8. Đối với giao dịch không thỏa thuận thanh
toán đồng thời, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đã thực hiện thanh
toán theo cam kết, trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày thỏa
thuận thanh toán mà đối tác chưa thực hiện nghĩa vụ, ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài tính tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác (RWAccr) theo
công thức sau:
RWAccr = Ej
x CRW
Trong đó:
- Ej: Giá trị của
giao dịch thứ j;
- CRW: Hệ số rủi ro tín dụng của đối tác theo quy định tại Điều 9 Thông tư này.
Sau 5 ngày làm việc kể từ ngày thỏa
thuận thanh toán mà đối tác chưa thực hiện nghĩa vụ, ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài phải trừ giá trị giao dịch và chi phí thay thế của giao dịch, nếu
có vào vốn tự có cho tới khi đối tác thực hiện nghĩa vụ.
9. Việc bù trừ hai bên là việc
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thay thế một nghĩa vụ thanh toán với đối
tác cho một đồng tiền nhất định vào thời điểm nhất định đối với các nghĩa vụ
cùng đồng tiền và cùng thời điểm. Việc bù trừ hai bên chỉ được thực hiện
khi đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Có thỏa thuận, hợp đồng bù trừ
hai bên tạo ra một nghĩa vụ hợp pháp cho các giao dịch mà ngân hàng, chi nhánh
ngân hàng nước ngoài được nhận hoặc phải thực hiện thanh toán theo số dư bù trừ
của các giá trị thị trường của các giao dịch riêng lẻ khi đối tác không
thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng do không có khả năng thanh toán, bị phá sản, bị thanh
lý hoặc các trường hợp tương tự khác; không có điều khoản cho phép đối tác chỉ thực hiện việc
thanh toán hạn chế hoặc không thanh toán đầy đủ từ tài sản của bên không thanh toán kể cả bên thanh
toán là người được nhận thanh toán bù trừ;
b) Pháp luật của các nước có liên
quan cho phép việc bù trừ hai bên;
c) Có quy trình đảm bảo các yêu cầu
pháp lý của thỏa thuận, hợp đồng bù trừ hai bên được rà soát phù hợp theo những thay đổi của pháp luật
liên quan.
10. Tài sản tính theo rủi ro tín dụng
đối tác (RWAccr) khi bù trừ hai bên được xác định là tổng giá trị của
các chi phí thay thế bù trừ, (nếu dương) và
chỉ số tăng thêm
theo giá trị vốn gốc danh nghĩa. Chỉ số tăng thêm của giao dịch bù trừ (ANet) được xác định
theo công thức:
ANet = AGross (0,4 + 0,6
NGR)
Trong đó:
- AGross: Chỉ số tăng thêm tổng
hợp được xác định bằng tổng giá
trị tương lai trạng thái rủi ro của giao dịch của các giao dịch thành phần tính
theo công thức quy định tại Mục 4 Phụ lục này.
- NGR: tỷ lệ chi phí thay thế bù trừ trên tỷ lệ thay thế tổng hợp của các
giao dịch trong thỏa thuận/hợp đồng
bù trừ hai bên.
Ví dụ minh họa đối với giao dịch mua, bán có kỳ hạn:
Ngân hàng A và Ngân hàng B ký kết hợp
đồng mua bán có kỳ hạn 100 tỷ trái phiếu 10 năm của Ngân hàng C (không có xếp hạng tín
nhiệm) trong thời hạn 3 tháng
với giá trị mua lại
là 98 tỷ. Giá trị thị trường của số trái phiếu này tại
thời điểm tính là 99 tỷ. Hệ số rủi
ro áp dụng cho Ngân hàng A, Ngân hàng B đối với các khoản phải đòi có thời
hạn gốc nhỏ hơn 3 tháng lần lượt là: 50%; 70%.
- Ngân hàng A (bên
bán) phải xác định tài sản tính theo rủi ro tín dụng
đối tác cho giao dịch này như sau:
RWAccr =
[Max(0, (99 - 98 x (1-0,12)]x 70% = 8,932
tỷ
- Ngân hàng B (bên mua)
phải xác định tài sản tính theo rủi ro tín dụng đối tác cho
giao dịch này như sau:
RWAccr =
[Max(0, (98 - 99 x (1-0,12)]x 50%
= 5,44 tỷ.
PHỤ
LỤC 3
XÁC
ĐỊNH GIÁ TRỊ CỦA CHỈ SỐ KINH DOANH
(Ban
hành kèm theo Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng
nước ngoài)
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng xác
định giá trị của Chỉ số kinh
doanh như sau:
|
Cấu phần
|
Công thức
tính
|
Khoản mục
trên Báo cáo kết quả hoạt động
kinh doanh
|
|
IC
|
|Thu nhập
lãi và các khoản thu nhập tương tự - Chi phí lãi và các chi phí tương tự|
|
Thu nhập lãi và các khoản thu nhập
tương tự
|
|
Chi phí lãi và các chi phí tương tự
|
|
SC
|
Thu nhập từ
hoạt động dịch vụ + Chi phí hoạt động dịch vụ + Thu nhập
từ hoạt động khác + Chi phí từ hoạt động khác
|
Thu nhập từ hoạt động dịch vụ
|
|
Chi phí hoạt động dịch vụ
|
|
Thu nhập từ hoạt động khác
|
|
Chi phí hoạt động khác
|
|
FC
|
|Lãi/lỗ thuần từ
hoạt động kinh doanh ngoại hối (bao gồm cả vàng tiêu chuẩn)| + |Lãi/lỗ thuần từ
mua bán chứng khoán kinh doanh| + |Lãi/lỗ thuần từ mua bán, chứng khoán đầu
tư|
|
|Lãi/lỗ thuần từ hoạt động
kinh doanh ngoại hối (bao gồm cả vàng tiêu chuẩn)|
|
|
|Lãi/lỗ thuần từ mua bán
chứng khoán kinh doanh|
|
|
|Lãi/lỗ thuần từ mua bán,
chứng khoán đầu tư|
|
2. Các khoản mục sau đây không được
tính vào bất cứ cấu phần nào của Chỉ số kinh doanh:
a) Chi bảo hiểm và tái bảo
hiểm tài sản của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (một phần của Tài khoản
79 và 875);
b) Lãi/lỗ thuần do ngừng ghi nhận
tài sản tài chính không được đánh giá theo giá trị hợp lý thông qua Báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh (Tài khoản 742, Tài khoản 843);
c) Lãi/lỗ thuần do ngừng ghi nhận
tài sản phi tài chính, nợ phải trả không được đánh giá theo giá trị hợp lý
thông qua Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (một phần của Tài khoản 79, Tài khoản
899);
d) Giá trị âm của lợi thế thương
mại đã được ghi nhận vào Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (một phần Tài khoản
79 đối với lợi thế thương mại được chuyển
nhượng khi thực hiện mua tài sản mà chỉ tính một phần hoặc không tính đến lợi
thế thương mại đi kèm).
Ví dụ minh họa:
|
Cấu phần
|
Khoản mục
trên Báo cáo KQHĐKD
|
|
IC=|8.000 tỷ đồng - 3.500 tỷ đồng|
= 4.500 tỷ đồng
|
Thu nhập lãi và các
khoản: 8.000 tỷ đồng
|
|
Chi phí lãi và các
chi phí tương tự: 3.500 tỷ đồng
|
|
SC = 700 tỷ đồng
+ 400 tỷ đồng + 200 tỷ đồng + 110 tỷ đồng =
1.410 tỷ đồng
|
Thu nhập từ hoạt động dịch
vụ: 700 tỷ đồng
|
|
Chi phí hoạt động dịch
vụ: 400 tỷ đồng
|
|
Thu nhập từ hoạt động
khác: 200 tỷ đồng
|
|
Chi phí hoạt động
khác: 110 tỷ đồng
|
|
FC = 450 tỷ đồng + |(100)
tỷ đồng| + 50
tỷ = 600 tỷ đồng
|
Lãi/lỗ thuần từ
hoạt động kinh
doanh ngoại hối: 450 tỷ đồng
|
|
Lãi/lỗ thuần từ
mua bán chứng khoán
kinh doanh: (100) tỷ đồng
|
|
Lãi/lỗ thuần từ
mua bán, chứng khoán
đầu tư: 50 tỷ đồng
|
PHỤ
LỤC 4
VỐN
YÊU CẦU CHO RỦI RO THỊ TRƯỜNG
(Ban
hành kèm theo Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng
nước ngoài)
A. Nguyên tắc tính vốn
cho rủi ro thị trường
Giá trị giao dịch, giá trị tài sản cơ
sở phải được lấy theo giá trị thị trường (mark to market). Trường hợp không có
giá trị thị trường, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tính toán
giá trị theo các dữ liệu thị trường (mark to model) và phải chịu trách nhiệm về
tính chính xác và hợp lý của phương pháp tính toán, đồng thời báo
cáo Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) trước khi thực
hiện. Ngân hàng Nhà nước (Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng) sẽ yêu cầu
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sửa đổi phương pháp tính toán trong trường hợp
cần thiết.
B. Cách tính vốn cho rủi ro thị trường
I. Vốn yêu cầu cho rủi
ro lãi suất
1. Phạm vi tính vốn yêu cầu cho rủi
ro lãi suất:
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải tính vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất đối với tất cả các công
cụ tài chính trên sổ kinh doanh (bao gồm cả trạng thái dương hoặc âm) mà giá trị thị
trường của các công cụ tài chính này sẽ bị ảnh hưởng khi có thay đổi về lãi suất
trừ:
a) Trái phiếu chuyển đổi đã được
tính vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ phiếu quy định tại Mục II Phụ lục này;
b) Công cụ vốn chủ sở hữu, công cụ vốn
chủ sở hữu có tính chất nợ của đơn vị khác đã trừ khỏi vốn của
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài khi tính Vốn tự có quy định
tại Phụ lục 1 Thông tư này;
c) Tài sản cơ sở của hợp đồng quyền
chọn đã tính vốn yêu cầu cho giao dịch quyền chọn;
d) Các công cụ tài chính mua theo
hợp đồng mua có kỳ hạn giấy tờ có giá giữa các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài.
2. Nguyên tắc tính vốn yêu cầu
cho rủi ro lãi suất:
a) Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài tính vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất cụ thể của từng
công cụ tài chính có trạng thái dương hoặc âm và rủi ro lãi suất chung cho toàn
bộ danh mục đảm bảo:
(i) Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
cụ thể phát sinh từ các yếu tố liên quan đến đơn vị phát hành công cụ tài
chính;
(ii) Vốn yêu cầu cho rủi ro
lãi suất chung phát sinh từ thay đổi lãi suất trên thị trường.
b) Sản phẩm phái sinh lãi suất phải
quy đổi thành trạng thái danh nghĩa tương ứng của các tài sản cơ sở và dùng giá
trị thị trường của tài sản cơ sở để tính vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất như
sau:
(i) Tính vốn yêu cầu cho rủi ro
lãi suất chung theo quy định tại điểm 4 Mục này;
(ii) Tính vốn yêu cầu cho rủi ro
lãi suất cụ thể theo quy định tại điểm 3 Mục này. Các hợp đồng hoán đổi tiền tệ
và lãi suất; hợp đồng kỳ hạn lãi suất hoặc ngoại tệ; hợp đồng tương lai lãi suất;
hợp đồng tương lai
dựa trên chỉ số lãi suất; hợp đồng
tương lai ngoại tệ và các công cụ tài chính khác không phải tính rủi ro lãi suất
cụ thể.
c) Giao dịch mua (bán) hợp đồng kỳ
hạn, hợp đồng tương lai mà tài sản cơ sở là các chứng khoán nợ phải chuyển đổi
thành 02 trạng thái tương ứng của các chứng khoán nợ như sau:
(i) Trạng thái dương (âm) của chứng
khoán nợ;
(ii) Trạng thái âm (dương) của chứng
khoán nợ có lãi suất bằng 0 (zero coupon) và rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0 (ví dụ
tương đương trái phiếu Chính phủ có lãi suất bằng 0) có thời hạn bằng thời gian
đến hạn của hợp đồng kỳ hạn, hợp
đồng tương lai.
d) Hợp đồng kỳ hạn, hợp
đồng tương lai mà tài sản cơ sở là danh mục chứng khoán nợ hoặc chỉ số chứng khoán
nợ phải chuyển đổi thành các hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai của từng chứng khoán
nợ như sau:
(i) Hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng
tương lai mà tài sản cơ sở là danh mục chứng khoán nợ hoặc chỉ số chứng khoán
nợ là tổng của các hợp đồng kỳ hạn, hợp
đồng tương lai của từng loại chứng khoán trong danh mục/chỉ số có giá trị bằng tỷ lệ
tương ứng giữa giá trị của mỗi chứng khoán nợ với giá trị của tổng danh mục/chỉ
số;
(ii) Các hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng
tương lai của từng chứng khoán nợ được tính trạng thái theo quy định tại điểm
4b Mục này.
đ) Đối với hợp đồng lãi suất kỳ hạn, ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài bán (mua) hợp đồng lãi suất kỳ hạn phải chuyển đổi
thành 02 trạng thái tương ứng như sau:
(i) Trạng thái âm (dương) của giá
trị danh nghĩa chứng khoán nợ có lãi suất bằng 0 (zero
coupon) và rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0 (ví dụ tương đương trái phiếu Chính phủ
có lãi suất bằng 0) có thời hạn bằng tổng của thời gian đến hạn của hợp đồng kỳ
hạn và thời hạn của tài sản cơ sở;
(ii) Trạng thái dương (âm) của giá
trị danh nghĩa chứng khoán nợ có lãi suất bằng 0 (zero coupon) và rủi ro lãi suất
cụ thể bằng 0 có thời
hạn bằng thời gian
đến hạn của hợp đồng kỳ hạn.
e) Đối với giao dịch hoán đổi ngoại tệ, hợp
đồng hoán đổi lãi suất, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tính theo hai
trạng thái danh nghĩa 1 và 2 như sau:
|
|
Trạng thái
danh nghĩa 1
|
Trạng thái
danh nghĩa 2
|
|
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài nhận lãi suất cố định và trả lãi suất thả nổi
|
Trạng thái âm của chứng khoán nợ có
rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có lãi suất là lãi suất
thả nổi, có thời
hạn là thời hạn định lại lãi suất
|
Trạng thái dương của chứng khoán nợ
có rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có lãi suất, thời hạn tương ứng là lãi suất
cố định, thời hạn của hợp đồng hoán đổi
|
|
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài nhận lãi suất thả nổi và trả lãi suất cố định
|
Trạng thái âm của chứng khoán nợ có
rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có lãi suất, thời hạn tương ứng là
lãi suất cố định, thời hạn của hợp đồng hoán đổi
|
Trạng thái dương của chứng khoán nợ
có rủi ro lãi suất cụ
thể bằng 0, có lãi suất là lãi suất thả nổi, có thời hạn là thời hạn định lại
lãi suất
|
|
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài nhận và trả lãi suất thả nổi
|
Trạng thái âm của chứng khoán nợ có
rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có
lãi suất là
lãi suất thả nổi, có thời hạn
là thời hạn định lại lãi suất
|
Trạng thái dương của chứng khoán nợ
có rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có lãi suất là lãi suất thả
nổi, có thời
hạn là thời hạn định lại lãi suất
|
|
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài nhận và trả lãi suất cố định
|
Trạng thái âm của chứng khoán nợ có
rủi ro lãi suất cụ thể bằng
0, có lãi suất là lãi suất cố định, có thời hạn là thời hạn của hợp đồng hoán
đổi
|
Trạng thái dương của chứng khoán nợ
có rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0, có lãi suất là lãi suất cố định, có thời hạn
là thời hạn của hợp đồng hoán đổi
|
Đối với giao dịch hoán đổi ngoại tệ,
hai trạng thái danh nghĩa của chứng khoán nợ có rủi ro lãi suất cụ thể bằng 0 ở
bảng trên là hai trạng thái danh nghĩa của chứng khoán nợ có đồng tiền phát
hành là hai đồng tiền tương ứng trong giao dịch hoán đổi tiền tệ.
3. Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất cụ thể (
) xác định theo công thức sau:
Trong đó:
- ei: là giá trị
thị trường của công cụ tài chính thứ i;
- SRW: là hệ số rủi
ro lãi suất cụ thể của từng
công cụ tài chính.
Hệ số rủi ro lãi suất cụ thể (SRW) được
xác định như sau:
a) Đối với các công cụ tài chính
do Chính phủ Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương phát hành hoặc bảo lãnh thanh toán, hệ số rủi ro lãi suất cụ
thể là 0%;
b) Đối với các công cụ tài chính khác, hệ
số rủi ro lãi suất cụ thể SRW được xác định theo bảng dưới đây:
|
Công cụ tài
chính
|
Xếp hạng tín
nhiệm độc lập
|
SRW
|
|
Nhóm 1
|
Từ AA- đến AAA
|
0%
|
|
Từ BBB- đến A+
|
0,25% trường hợp thời hạn còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính từ 6 tháng trở xuống
|
|
|
1% trường hợp 6 tháng < thời hạn
còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính ≤ 24 tháng
|
|
|
1,6% trường hợp thời hạn còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính > 24 tháng
|
|
Từ B- đến BB+
|
8%
|
|
Dưới mức B-
|
12%
|
|
Không xếp hạng
|
12%
|
|
Nhóm 2
|
|
0,25% trường hợp thời hạn còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính từ 6 tháng trở xuống
|
|
1% trường hợp 6 tháng < thời hạn
còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính ≤ 24 tháng
|
|
1,6% trường hợp thời hạn còn lại đến ngày đáo
hạn của công cụ tài chính > 24 tháng
|
|
Nhóm 3
|
Từ BB- đến BB+
|
8%
|
|
Dưới mức BB-
|
12%
|
|
Không xếp hạng
|
12%
|
Trong đó:
- Nhóm 1: Công cụ tài
chính do chính phủ, chính quyền
địa phương của các nước phát hành.
- Nhóm 2:
+ Công cụ tài chính do các tổ chức tài
chính quốc tế hoặc doanh nghiệp nhà nước phát hành;
+ Công cụ tài chính khác được ít nhất
hai tổ chức xếp hạng tín nhiệm xếp hạng BBB- hoặc tương đương trở lên.
- Nhóm 3: Công cụ tài chính còn lại.
4. Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
chung (
):
a) Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
chung là tổng các giá trị tuyệt đối của vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất chung
tính riêng của từng loại đồng tiền.
b) Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
chung được xác định bằng phương pháp thang kỳ hạn theo công thức như sau:
Trong đó:
- NWP: Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi ro do lệch trạng thái trên sổ kinh doanh;
- VD
(vertical disallowance): Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi ro
do khớp trạng thái trong cùng thang kỳ hạn;
- HD
(horizontal disallowance): Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi ro do khớp trạng thái trong
cùng một (01) vùng hoặc giữa các vùng khác nhau.
c) Vốn yêu cầu cho rủi ro lãi suất
chung thực hiện theo các bước sau:
(i) Bước 1: Xác định
các Kỳ hạn theo thời hạn còn lại đến ngày đáo hạn hoặc thời hạn còn lại
đến kỳ điều chỉnh lãi suất của từng trạng thái của công cụ tài chính.
(ii) Bước 2: Phân bổ các trạng thái công cụ tài chính theo Thang kỳ hạn
(Maturity) theo bảng dưới đây:
- Tính Vốn yêu cầu
để bù đắp cho rủi
ro do lệch trạng thái trên sổ kinh doanh (NWP):
NWP = |(75 x 0,2%) - (50 x 0,4%) + (150
x 0,7%) + (50 x 2,25%) -
(150 x 3,75%) + (14
x 3,75%)|
= |(0,15 - 0,2 + 1,05 + 1,125 -
5,625 + 0,5)|
= |(-3)| = 3 tỷ
- Tính Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái trong cùng thang kỳ hạn (VD):
Thang kỳ hạn 7 đến 10
năm có cả trạng thái dương và trạng thái âm do đó phải tính trạng thái tương ứng điều chỉnh
theo hệ số rủi ro (matched weighted position) của thang
kỳ hạn này là 0,5 (giá trị tuyệt đối nhỏ hơn giữa trạng thái
dương điều chỉnh theo hệ số rủi ro (0,5) và trạng thái âm điều chỉnh theo hệ số
rủi ro (-5,625).
VD = 0,5 x 10% = 0,05 tỷ
đồng.
Bước 7:
- Trạng thái không tương
ứng điều chỉnh
theo hệ số rủi ro (unmatched weighted position) của
từng thang kỳ hạn:
+ Thang kỳ hạn từ 7 đến 10 năm: |0,5| - |-5,625| = -5,125
- Trạng thái tương ứng điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro của từng vùng (matched weighted position by zone):
+ Do tại Vùng 1 có nhiều hơn
một trạng thái nên cần phải tính vốn yêu cầu để bù
đắp cho rủi ro do khớp trạng thái trong cùng vùng 1. Trạng thái tương ứng điều chỉnh theo hệ số
rủi ro của vùng 1 là giá trị tuyệt đối nhỏ hơn của hai trạng
thái dương và trạng thái âm của vùng 1 và bằng 0,2.
Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi ro do khớp
trạng thái trong cùng vùng 1 bằng 0,2 x 40% = 0,08 tỷ đồng.
Bước 8:
- Trạng thái không tương ứng điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro của vùng 1 (unmatched
weighted position by zone 1) là hiệu số của giá trị tuyệt đối của trạng
thái dương điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro của vùng 1 (weighted long
position by zone 1)
trừ đi giá trị tuyệt đối của trạng thái âm điều chỉnh theo hệ số rủi ro của
vùng 1 (weighted short position by zone 1) và bằng |0,15 + 1,05| - |-0,2| = 1;
Tương tự, trạng thái không tương ứng điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro của vùng 2 (unmatched weighted position by zone 2) bằng |1,125| = 1,125;
Trạng thái không tương ứng điều chỉnh theo hệ số
rủi ro của vùng 3 (unmatched weighted position by zone
3) bằng
|0| - |-5,125| = -5,125.
- Xác định trạng thái tương ứng điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro giữa các vùng (matched weighted position between
zones) theo từng cặp vùng:
+ Trạng thái tương ứng điều
chỉnh theo hệ số
rủi ro giữa vùng 2 và vùng 3 (matched weighted position between zone 2
and zone 3) là 1,125 (f);
Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái giữa vùng 2 và vùng 3 là 1,125 x 40% = 0,45 tỷ
đồng;
+ Trạng thái tương ứng điều chỉnh
theo hệ số rủi ro giữa vùng 1 và vùng 3 (matched weighted position
between zone 1 and zone 3)
là 1 (g);
Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi ro
do khớp trạng thái giữa vùng 1 và vùng 3 là 1 x 100% = 1 tỷ đồng.
Tổng cộng:
- Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do lệch trạng thái trên sổ kinh doanh
(NWP): 3 tỷ đồng;
- Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái trong cùng thang kỳ hạn (VD):
0,05 tỷ đồng;
- Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái trong cùng vùng 1: 0,08 tỷ đồng;
- Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái giữa vùng 2 và vùng 3: 0,45 tỷ đồng;
- Vốn yêu cầu để bù đắp cho rủi
ro do khớp trạng thái giữa vùng 1
và vùng 3: 1 tỷ đồng;
Tổng mức vốn yêu cầu:
4,58 tỷ đồng.
II. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ
phiếu
1. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ
phiếu được áp dụng đối với trạng thái cổ phiếu của sổ kinh
doanh. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tính vốn yêu cầu cho rủi
ro giá cổ phiếu cụ thể và rủi ro giá cổ phiếu chung đối với: các cổ phiếu,
trái phiếu chuyển đổi và các chứng khoán phái sinh có tài sản cơ sở là cổ phiếu
(trừ hợp đồng quyền chọn) trên sổ kinh doanh, trừ các cổ phiếu, trái phiếu
chuyển đổi đã được trừ khỏi vốn tự có của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài khi tính vốn tự có quy định tại Phụ lục 1 Thông tư này.
2. Trạng thái cổ phiếu (trạng
thái dương, trạng thái âm) được xác định cho các công cụ tài chính quy định tại
điểm 1 Mục này theo các nguyên tắc sau:
a) Trạng thái dương (âm) của một
loại cổ phiếu, công cụ tài chính có tính chất cổ phiếu do một
tổ chức phát hành được bù trừ;
b) Đối với chứng khoán phái sinh
cổ phiếu, trạng thái cổ phiếu được xác định theo trạng thái cổ phiếu danh nghĩa
như sau:
(i) Hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ
hạn có tài sản cơ sở là cổ phiếu phải được lấy theo giá trị thị trường;
(ii) Hợp đồng kỳ hạn có yếu tố cơ sở là chỉ
số chứng khoán phải xác định theo giá trị thị trường của danh mục chứng khoán
trong chỉ số chứng khoán;
(iii) Hợp đồng hoán đổi tính theo
hai trạng thái (trạng thái cổ phiếu dương và trạng thái cổ phiếu âm):
Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đồng thời phải ghi nhận hai trạng
thái căn cứ theo nghĩa vụ cam kết trong hợp đồng. Ví dụ, trong hợp đồng hoán đổi,
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài ghi nhận trạng thái dương khi nhận được
một khoản dựa trên thay đổi về giá trị
của một cổ phiếu hoặc một
chỉ số chứng khoán và ghi nhận trạng thái âm khi phải trả một chỉ số chứng khoán
khác. Nếu một trong
hai trạng thái mà gắn với việc nhận
hoặc trả lãi suất cố
định hoặc lãi suất thả nổi thì ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tính các trạng thái rủi ro lãi suất
phát sinh theo quy định tại Mục I Phụ lục này.
3. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ
phiếu cụ thể () được xác định theo công thức
sau:
= (LP + SP)x 8%
Trong đó:
- LP:
Trạng thái cổ phiếu dương (long position);
- SP:
Trạng thái cổ phiếu âm (short position).
4. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cổ
phiếu chung
(
) được xác định theo công thức sau:
= |LP - SP| x ERW
Trong đó:
- LP:
Trạng thái cổ phiếu dương (long position);
- SP:
Trạng thái cổ phiếu âm (short position);
- ERW: Hệ số rủi ro chung giá cổ phiếu áp dụng như sau:
a) Cổ phiếu, các công cụ tài chính có
tính chất cổ phiếu (ví dụ trái phiếu chuyển đổi) và các chứng khoán phái sinh có tài sản cơ
sở là cổ phiếu
áp dụng hệ số rủi ro 8%;
b) Hợp đồng phái sinh có tài sản
cơ sở là chỉ số chứng khoán
áp dụng hệ số rủi ro 10%.
III. Vốn yêu cầu cho rủi
ro giá cả hàng hóa
1. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả
hàng hóa được áp dụng đối với trạng thái hàng hóa của sổ kinh doanh. Ngân hàng,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tính vốn yêu cầu cho rủi ro
giá hàng hóa cho trạng thái sản phẩm phái sinh giá cả hàng hóa
trên sổ kinh doanh.
2. Trạng thái sản phẩm phái sinh
hàng hóa (trạng thái dương, trạng thái âm) được xác định cho các loại hàng hóa
(trừ vàng tiêu chuẩn đã được tính rủi ro tỷ giá) theo các nguyên tắc sau:
a) Trạng thái sản phẩm phái sinh
hàng hóa được xác định cho từng loại hàng hóa. Sản phẩm phái sinh hàng hóa cùng
loại được bù trừ khi xác định trạng thái;
b) Trạng thái sản phẩm phái sinh
hàng hóa được xác định theo giá trị đồng Việt Nam bằng cách chuyển đổi các đơn vị đo
lường tiêu chuẩn theo giá
giao ngay của hàng hóa đó tại thời điểm tính toán.
3. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả
hàng hóa (KCMR) được xác định theo công
thức sau:
Trong đó:
Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả hàng hóa trực
tiếp phát sinh
do thay đổi giá giao ngay
của hàng hóa đó;
Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả hàng hóa khác
phát sinh do thay đổi giá kỳ hạn vì chênh lệch kỳ hạn của hàng hóa đó hoặc do
thay đổi của mối
quan hệ giá giữa hai loại hàng hóa tương tự (nhưng không hoàn toàn giống nhau).
4. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả
hàng hóa trực tiếp (
)
được xác định theo công thức sau:
Trong đó:
NP: Trạng thái ròng (net
position) của loại sản phẩm phái sinh hàng hóa.
5. Vốn yêu cầu cho rủi ro giá cả
hàng hóa khác (
) được xác định theo
công thức sau:
Trong đó:
- LP: Trạng thái
dương (long position) của loại sản phẩm phái sinh hàng hóa;
- SP:
Trạng thái âm (short position) của loại sản phẩm phái sinh hàng hóa.
6. Các trạng thái rủi ro lãi suất,
rủi ro ngoại hối phát sinh từ việc nắm giữ trạng thái hàng hóa phải tính tương ứng
vào trạng thái rủi ro lãi suất, rủi ro ngoại hối theo quy định tại Mục I, Mục
IV Phụ lục này.
IV. Vốn yêu cầu cho rủi ro ngoại hối
1. Vốn yêu cầu cho rủi ro ngoại hối (KFXR) được xác định
theo công thức
sau:
KFXR = (Max (åSP, åLP) + GoldP) x 8%
Trong đó:
- åSP: Tổng các trạng thái âm của các ngoại
tệ trong danh mục ngoại tệ;
- åLP: Tổng trạng thái dương của các ngoại tệ
trong danh mục ngoại tệ;
- GoldP: Trạng thái vàng.
2. Trạng thái ngoại tệ (trạng
thái dương, trạng thái âm) được xác định cho từng loại ngoại
tệ (bao gồm cả vàng tiêu chuẩn) theo các nguyên tắc sau:
a) Trạng thái nguyên tệ bằng tổng
cộng:
(i) Trạng thái giao ngay là chênh
lệch giữa tổng Tài sản
và tổng Nợ phải trả (bao gồm cả lãi dự thu và chi phí trả lãi dự kiến) bằng một
loại ngoại tệ;
(ii) Trạng thái kỳ hạn
ròng là chênh lệch giữa tổng các khoản nhận
được và tổng các khoản phải trả bằng một loại ngoại tệ trong các giao dịch ngoại tệ kỳ hạn,
bao gồm cả các giao dịch ngoại tệ tương lai và các khoản vốn trong giao dịch hoán
đổi mà không được tính vào trạng thái giao ngay;
(iii) Các bảo lãnh (hoặc các nghĩa vụ
tương tự) không thể hủy ngang và
bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ theo cam kết;
(iv) Các thu nhập/chi phí tương lai
ròng chưa được dự thu nhưng đã được phòng ngừa rủi ro;
(v) Các khoản lãi/lỗ bằng ngoại tệ từ
hoạt động kinh doanh ở nước ngoài theo quy định
hạch toán kế toán của nước sở tại.
b) Trạng thái ngoại tệ là trạng
thái nguyên tệ của ngoại tệ đó (xác định theo quy định
pháp luật về trạng thái
ngoại tệ của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài) được quy đổi sang đồng Việt Nam theo tỷ giá quy đổi trạng thái.
V. Vốn yêu cầu cho hợp đồng quyền
chọn
1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài phải tính vốn yêu cầu cho
hợp đồng quyền chọn mà tài
sản cơ sở là công cụ
tài chính có rủi ro lãi suất, rủi ro giá cổ phiếu, rủi ro ngoại hối và rủi ro
giá hàng hóa.
2. Vốn yêu cầu cho hợp đồng quyền
chọn được xác định như sau:
a) Trường hợp ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài mua quyền chọn (long option), vốn yêu cầu cho hợp đồng
quyền chọn được xác định như sau:
(i) Trường hợp ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài có trạng thái tài sản cơ sở dương (Long cash) và mua
quyền chọn bán (Long put) hoặc có trạng thái tài sản cơ sở âm (Short Cash) và mua quyền chọn mua
(Long call), Vốn yêu cầu cho hợp đồng quyền chọn tính theo công thức sau:
KOPT
= Max(0, {MVunderlying x (SRW + GRW) - Max(0,VOPT)})
Trong đó:
- MVunderlying: Giá trị thị
trường của tài sản cơ sở của hợp đồng quyền chọn;
- SRW: Hệ số rủi ro
quyền chọn cụ thể, GRW: Hệ số rủi ro quyền chọn chung được xác định như
sau:
+ Đối với hợp đồng quyền chọn lãi suất:
§ Hệ số rủi ro quyền chọn cụ thể là Hệ số rủi
ro lãi suất cụ thể quy định tại Mục I Phụ lục này;
§ Hệ số rủi ro quyền chọn chung là Hệ số rủi
ro quy định tại Bảng tính theo Phương pháp kỳ hạn quy định tại Mục I Phụ lục
này.
+ Đối với hợp đồng quyền chọn giá cổ
phiếu:
§ Hệ số rủi ro quyền chọn cụ thể là Hệ số rủi
ro giá cổ phiếu cụ thể
quy định tại Mục II Phụ lục này;
§ Hệ số rủi ro quyền chọn chung là 8%.
+ Đối với hợp đồng quyền chọn ngoại hối:
Hệ số rủi ro quyền chọn chung là 8%.
+ Đối với hợp đồng quyền chọn giá hàng hóa: Tổng
Hệ số rủi ro quyền chọn cụ thể và Hệ số rủi ro quyền chọn chung là 15%.
- VOPT: Giá trị bằng tiền của
quyền chọn (nếu có) hoặc bằng 0.
Ví dụ 1: Ngân hàng A
đang có trạng thái ngoại tệ dương 1 triệu đôla Mỹ với tỷ giá hiện tại là 22.000 VND/USD, nhằm
phòng ngừa rủi ro Ngân hàng A mua một quyền chọn bán với giá chọn bán là
21.000VND/USD. Vốn yêu cầu cho rủi ro
quyền chọn được xác định khi thực hiện quyền chọn như sau:
- Giá trị bằng tiền của quyền chọn:
VOPT = Max (0;
(21.000
- 22.000) x 1 triệu (đôla Mỹ)) = 0
- Vốn yêu cầu cho rủi
ro quyền chọn:
KOPT = Max (0; 1 triệu
(đôla Mỹ) x 22.000 x 8% - 0) = 1,76 (tỷ đồng)
Ví dụ 2: Ngân hàng A
đang có trạng thái
ngoại tệ dương 1 triệu đôla Mỹ với tỷ giá hiện tại
là 22.000VND/USD, nhằm phòng ngừa rủi ro Ngân hàng A mua một quyền
chọn bán với giá chọn bán là
23.000VND/USD. Vốn yêu cầu
cho rủi ro quyền chọn được
xác định khi thực hiện quyền chọn như sau:
- Giá trị bằng tiền của quyền chọn:
VOPT = (23.000 - 22.000) x 1 triệu
(đôla Mỹ) = 1 tỷ đồng
- Vốn yêu cầu cho rủi
ro quyền chọn:
KOPT = Max (0; 1 triệu
(đôla Mỹ) x 22.000 x 8% - 1 tỷ đồng) = 0,76 tỷ đồng.
(ii) Trường hợp ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài mua quyền chọn mua (Long call) hoặc mua quyền chọn
bán (Long put), vốn yêu cầu cho hợp đồng quyền chọn tính theo công
thức sau:
KOPT = Min [(MVunderlying x (SRW +
GRW)), MVOPT]
Trong đó:
- MVunderlying: Giá trị thị
trường của tài sản cơ sở khi quyền chọn được thực hiện.
- SRW: Hệ số rủi
ro quyền chọn cụ thể, GRW: Hệ số rủi ro quyền chọn chung được
xác định tại điểm 2a Mục này.
- MVOPT: Giá trị thị trường của giao dịch quyền chọn.
Hệ số rủi ro quyền chọn cụ thể (SRW), Hệ số rủi
ro quyền chọn chung (GRW) áp dụng cho từng giao dịch cơ sở như sau:
Ví dụ: Ngân hàng A mua quyền chọn bán với mục
đích kinh doanh với tài sản cơ sở là 1 triệu
đôla Mỹ, giá quyền chọn là
12.000 đôla Mỹ. Vốn yêu cầu cho rủi ro
quyền chọn được xác định khi thực hiện quyền chọn như sau:
MVunderlying x (SRW + GRW)
= 1 triệu (đôla Mỹ) x 8% = 8.000 đôla Mỹ.
KOPT = Min [(MVunderlying x (SRW +
GRW)), MVOPT] = Min (8.000; 12.000)=
8.000 (đôla Mỹ).
b) Trường hợp ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài bán quyền chọn (short option), vốn yêu cầu cho hợp đồng
quyền chọn được xác định theo phương pháp Delta-plus. Vốn yêu cầu theo phương
pháp Delta-plus là tổng của 3 cấu phần
sau đây:
1. Vốn yêu cầu cho yếu tố rủi ro
Delta (KDWP) được xác định theo công thức sau:
KDWP = MVunderlying
x DOPT
x (SRW + GRW)
Trong đó:
- MVunderlying: Giá trị thị
trường của tài sản cơ sở khi
quyền chọn được thực hiện;
- DOPT: Giá trị Delta của giao dịch quyền chọn do ngân hàng, chi nhánh ngân
hàng nước ngoài xác định theo hướng dẫn của Ủy ban Basel hoặc sử dụng các giá trị DOPT
trên thị trường (nếu có);
- SRW: Hệ số rủi ro quyền chọn cụ thể, GRW: Hệ số rủi ro quyền chọn
chung được xác định tại điểm 2a Mục này;
2. Yếu tố rủi ro Gamma
(KGamma) được xác định theo công thức sau:
Mỗi
hợp đồng quyền chọn có tài sản cơ sở giống
nhau sẽ có
tác động gamma dương hoặc âm. Các tác động gamma riêng lẻ được cộng lại để tính tác động
gamma ròng (giá trị dương hoặc âm) cho từng tài sản cơ sở. Vốn yêu cầu
cho yếu tố rủi ro gamma bằng tổng các giá trị tuyệt đối của tác động
gamma ròng âm.
Tác động gamma (GI) được xác định
theo công thức sau:
GI = 0,5 x Gamma x (VU)2
Trong đó:
- Gamma: Giá trị
Gamma của giao dịch quyền chọn do
ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài xác định theo hướng dẫn của Ủy ban
Basel hoặc sử dụng các giá trị Gamma trên thị trường (nếu có);
- VU: là mức biến
động tài sản cơ sở của giao dịch quyền chọn được xác định như sau:
(i) Đối với hợp đồng quyền chọn có
tài sản cơ sở là các công cụ tài chính có rủi ro lãi suất:
VU = MVunderlying
x RW
Trong đó:
- MVunderlying: Giá trị của
tài sản cơ sở khi quyền chọn được thực hiện;
- RW:
là hệ số rủi ro chung quy định tại Bảng phân bổ các trạng thái công cụ tài
chính theo Thang kỳ hạn, Mục I Phụ lục này.
(ii) Đối với hợp đồng quyền chọn có
tài sản cơ sở là cổ phiếu, các công cụ tài chính có tính chất cổ phiếu và các
chứng khoán phái sinh có tài sản cơ sở là cổ phiếu, chỉ số chứng khoán,
ngoại tệ (bao gồm cả vàng tiêu chuẩn):
VU = MVunderlying x 8%
Trong đó:
MVunderlying: Giá trị của
tài sản cơ sở khi quyền chọn được thực hiện.
(iii) Đối với hợp đồng quyền chọn có
tài sản cơ sở là
hàng hóa:
VU = MVunderlying
x 15%
Trong đó: - MVunderlying: Giá trị của
tài sản cơ sở khi quyền chọn được thực hiện.
3. Yếu tố Vega (KVR)
được tính bằng tổng giá
trị tuyệt đối Vốn yêu cầu cho
tác động Vega của từng tài sản cơ sở. Vốn yêu cầu cho tác động Vega của từng tài sản
cơ sở được xác định theo công thức sau:
KVR = 25% x tỷ lệ trong
thay đổi giá trị của tài sản cơ sở x |tổng giá trị
Vega của các hợp đồng quyền chọn của cùng tài sản cơ sở|.
Trong đó:
- Tỷ lệ trong thay đổi giá trị của
tài sản cơ sở do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài xác định theo hướng
dẫn của Ủy ban Basel hoặc sử dụng tỷ lệ trong thay đổi giá trị của
tài sản cơ sở trên thị trường (nếu có);
- Giá trị Vega của các hợp đồng
quyền chọn của cùng tài sản cơ sở do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài
xác định theo hướng dẫn của Ủy ban Basel hoặc sử dụng giá trị Vega của các hợp
đồng quyền chọn của từng tài sản cơ sở trên thị trường (nếu có).
Ví dụ trường hợp ngân
hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài bán quyền chọn (short
option), vốn yêu cầu cho giao dịch quyền chọn được xác định theo phương pháp
Delta-plus như sau:
Ngân hàng A thực
hiện bán quyền chọn mua (short call option) một hàng hóa:
- Giá thực hiện quyền chọn
(exercise price): X= $490;
- Giá thị trường của hàng hóa
(underlying asset) có thời hạn còn lại đến ngày thực
hiện 12 tháng: MV = $500;
- Tỷ lệ lãi suất không có rủi ro (risk free): 8%/năm;
- Mức biến động tài sản cơ sở của
giao dịch quyền chọn: ¶ = 20%;
- Giá trị hiện tại của hợp đồng quyền chọn: S0 = $65,48.
Sử dụng Mô hình Black-Scholes Model Greeks, xác
định được yếu tố delta, gamma như
sau:
Delta DOPT = -0,721 (giá của
hợp đồng quyền chọn sẽ
thay đổi 0,721 nếu
giá của tài sản cơ sở biến động 1 đơn vị).
Gamma = -0,0034 (yếu tố delta sẽ thay
đổi 0,0034 đơn vị (từ -0,721 xuống -0,7244) nếu giá của tài sản cơ sở thay
đổi 1 đơn vị).
(i) Vốn yêu cầu cho yếu tố rủi ro Delta
(KDWP) được xác định như sau:
Tổng hệ số rủi ro quyền
chọn cụ thể và hệ số rủi ro quyền chọn chung
đối với hợp đồng quyền chọn
giá hàng hóa: SRW + GRW = 15%
KDWP = MVunderlying
x DOPT x (SRW + GRW)
= $500 x (0,721) x 15%
= $54,075
(ii) Vốn yêu cầu cho yếu tố rủi ro Gamma
(KGamma) được xác định
như
sau:
(iii) Vốn yêu cầu cho
yếu tố Vega (KVR) được xác định
như sau:
Sử dụng mô hình Black-Scholes Model, tổng giá trị
Vega của hợp đồng bán quyền chọn là 168.
KVR = 25% x tỷ lệ trong
thay đổi giá trị của tài
sản cơ sở x |tổng giá trị
Vega của các hợp đồng quyền chọn của
cùng tài sản cơ sở|.
= 25% x 20% x 168
= 8,4
Như vậy, vốn yêu cầu cho yếu tố Vega bằng $8,4.
Vốn yêu cầu cho rủi ro
thị trường đối với giao dịch bán quyền chọn mua
theo ví dụ nêu trên
là:
$54,075 + $9,5625 + $8,4 = $72,0375
PHỤ
LỤC 5
NỘI
DUNG CÔNG BỐ THÔNG TIN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng
nước ngoài)
Nội dung thông tin do ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng nước ngoài công bố tối thiểu bao gồm:
I. Phạm vi tính tỷ lệ an toàn vốn:
a) Nội dung định tính:
Danh sách các công ty con, công ty
liên kết, các công ty được loại trừ khi tính tỷ lệ an toàn vốn hợp nhất (ví dụ
công ty con là doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm), trong đó nêu rõ
đơn vị nào được hợp nhất, hợp cộng, không được hợp nhất theo quy định về báo
cáo tài chính đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
b) Nội dung định lượng:
Giá trị khoản đầu tư vào công ty con
là doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm không được hợp nhất vào vốn khi tính tỷ
lệ an toàn vốn hợp nhất.
2. Cơ cấu vốn tự có:
a) Nội dung định tính:
Thông tin tóm tắt về thời hạn và điều
kiện của các công cụ vốn chủ sở hữu của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước
ngoài.
b) Nội dung định lượng:
- Giá trị vốn cấp 1, vốn cấp 1 hợp
nhất;
- Giá trị Vốn cấp 2, vốn cấp 2 hợp
nhất;
- Giá trị các khoản mục giảm trừ
khi tính vốn tự có, vốn tự có hợp nhất.
3. Tỷ lệ an toàn vốn:
a) Nội dung định tính:
Thông tin về quy trình tính toán tỷ lệ
an toàn vốn và kế hoạch vốn để đảm bảo duy trì tỷ lệ an toàn vốn theo quy định
tại Thông tư này.
b) Nội dung định lượng:
- Tỷ lệ an toàn vốn: Tỷ lệ an
toàn vốn, tỷ lệ an toàn vốn hợp nhất (nếu có), tỷ lệ an toàn
vốn cấp 1, tỷ lệ an toàn vốn cấp 1 hợp nhất (nếu có);
- Tài sản tính theo rủi ro tín dụng
(gồm rủi ro tín dụng, rủi ro tín dụng đối tác);
- Vốn yêu cầu đối với rủi ro thị
trường;
- Vốn yêu cầu đối với rủi ro hoạt động.
4. Rủi ro tín dụng:
a) Nội dung định tính:
- Trình bày tóm tắt Chính sách
quản lý rủi ro tín dụng;
- Danh sách các doanh nghiệp xếp
hạng tín nhiệm độc lập được sử dụng khi tính tỷ lệ an toàn vốn (nếu có);
- Danh mục các tài sản bảo đảm, bảo
lãnh của bên thứ ba, bù trừ số dư nội bảng và sản phẩm phái sinh tín dụng đủ điều
kiện để ghi nhận giảm thiểu rủi ro tín dụng;
b) Nội dung định lượng:
- Các khoản phải đòi, hệ số rủi
ro tương ứng
theo từng thứ hạng tín nhiệm và tổng tài sản tính theo rủi ro tín dụng theo từng
doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm độc lập được lựa chọn;
- Tài sản có tính
theo rủi ro tín dụng theo rủi ro tín dụng và rủi ro tín dụng đối tác, trong đó
chia theo đối tượng có hệ số rủi ro theo quy định tại Điều 9 Thông tư này;
- Tài sản tính theo rủi ro tín dụng
theo ngành;
- Tài sản tính theo rủi ro tín dụng
(bao gồm cả nội bảng và ngoại bảng) được giảm
thiểu rủi ro tín dụng (giá trị trước và sau khi giảm thiểu) theo
các biện pháp giảm thiểu rủi ro tín dụng quy định tại Điều 11 Thông tư này.
5. Rủi ro hoạt động:
a) Nội dung định tính:
- Trình bày tóm tắt Chính sách
quản lý rủi ro hoạt động;
- Trình bày tóm tắt Kế hoạch
duy trì hoạt động liên tục (nếu có).
b) Nội dung định lượng:
- Chỉ số kinh doanh
và các cấu phần của chỉ số kinh
doanh: IC, SC và FC theo quy định tại Điều 16 Thông tư này;
- Vốn yêu cầu cho rủi ro hoạt động.
6. Rủi ro thị trường:
a) Nội dung định tính:
- Trình bày tóm tắt Chính sách
quản lý rủi ro thị trường;
- Trình bày tóm tắt Chiến lược
tự doanh;
- Danh mục thuộc sổ kinh doanh.
b) Nội dung định lượng:
Vốn yêu cầu cho rủi ro thị trường
theo: rủi ro lãi suất, rủi ro giá cổ phiếu, rủi ro giá hàng hóa, rủi ro ngoại hối,
giao dịch quyền chọn.
PHỤ
LỤC 6
HƯỚNG
DẪN PHÂN LOẠI TÀI SẢN
(Ban
hành kèm theo Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Thống đốc Ngân hàng
Nhà nước quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng, chi
nhánh ngân hàng
nước ngoài)
