|
BỘ
Y TẾ
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số:
156/QĐ-BYT
|
Hà
Nội, ngày 20 tháng 01
năm 2020
|
QUYẾT ĐỊNH
VỀ VIỆC BAN HÀNH KẾ HOẠCH ĐÁP ỨNG VỚI BỆNH VIÊM PHỔI CẤP DO CHỦNG MỚI CỦA
VI RÚT CORONA
BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ
Căn cứ Nghị định số 75/2017/NĐ-CP
ngày 20 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;
Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Y
tế dự phòng, Bộ Y tế,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết
định này “Kế hoạch đáp ứng với bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút
corona”.
Điều 2. Quyết định này có hiệu
lực kể từ ngày ký ban hành.
Điều 3. Các ông, bà: Chánh Văn
phòng Bộ; Chánh Thanh tra Bộ; Vụ trưởng, Cục trưởng, Tổng Cục trưởng các Vụ, Cục,
Tổng cục thuộc Bộ Y tế; Viện trưởng các viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur;
Giám đốc các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trực thuộc Bộ Y tế; Giám đốc Sở Y tế
các tỉnh, thành phố; Thủ trưởng y tế các Bộ, ngành; Thủ trưởng các đơn vị có
liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.
|
Nơi nhận:
- Như Điều 3;
- PTTg. Vũ Đức Đam (để báo cáo);
- Các Đ/c Thứ trưởng;
- Văn phòng Chính phủ;
- Các Bộ: Thông tin và Truyền thông; Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Giao thông
vận tải; Quốc phòng; Công an; Ngoại giao; Tài chính;
- UBND các tỉnh, thành phố;
- Cổng TTĐT Bộ Y tế;
- Lưu: VT, DP.
|
KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG
Đỗ Xuân Tuyên
|
KẾ HOẠCH
ĐÁP ỨNG VỚI BỆNH VIÊM PHỔI CẤP DO CHỦNG MỚI CỦA VI RÚT CORONA
(Ban hành kèm theo Quyết định số 156/QĐ-BYT ngày 20/01/2020 của Bộ trưởng Bộ Y
tế)
I. TÌNH HÌNH DỊCH
BỆNH
1. Trên thế giới
1.1. Tại Trung Quốc
Theo thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới
(WHO), trường hợp bệnh đầu tiên mắc bệnh viêm phổi cấp do chủng vi rút mới corona
khởi phát vào ngày 12/12/2019. Tính đến ngày 19/01/2020 đã ghi nhận 62 trường hợp
mắc, 01 trường hợp tử vong, 08 trường hợp nặng, 02 trường hợp đã hồi phục hoàn
toàn, các bệnh nhân khác trong tình trạng ổn định. Hiện chưa có bằng chứng rõ
ràng về việc lây truyền từ người sang người và chưa ghi nhận trường hợp cán bộ
y tế bị nhiễm bệnh. Trường hợp tử vong đầu tiên là một đàn ông 61 tuổi, thường
xuyên đến mua hàng tại chợ Huanan ở thành phố Vũ Hán (nơi có nhiều trường hợp mắc
bệnh được ghi nhận) và có tiền sử bị u ổ bụng và bệnh gan mạn tính. Ngày
09/01/2020, Trung Quốc đã xác định được chủng vi rút mới thuộc họ coronavirus,
đã có 41 trường hợp xét nghiệm dương tính với chủng vi rút mới thuộc họ corona
(bao gồm cả trường hợp tử vong).
1.2. Tại một số quốc gia trong khu
vực châu Á
Đã ghi nhận một số trường hợp mắc bệnh
xâm nhập bao gồm: Thái Lan 02 trường hợp (cả hai trường hợp này đều là người cư
trú tại thành phố Vũ Hán và đến Thái Lan du lịch), Nhật Bản
01 trường hợp (đây là người Nhật trở về từ thành phố Vũ Hán và có tiếp xúc với
bệnh nhân mắc bệnh viêm phổi cấp tại thành phố Vũ Hán).
2. Tại Việt Nam
Qua hệ thống giám sát từ tháng
12/2019 đến ngày 19/01/2020, nước ta chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh viêm phổi
cấp do chủng mới của vi rút corona. Ngày 14/01/2020, hệ thống giám sát bệnh
truyền nhiễm tại Đà Nẵng đã phát hiện hai trường hợp có sốt
đến từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc thông qua đo thân nhiệt từ xa.
3. Nhận định, dự báo
Căn cứ vào tình hình và đặc điểm dịch
tễ của bệnh, kết quả đánh giá nguy cơ của Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y
tế công cộng Việt Nam ngày 07/01/2020 cho thấy bệnh viêm phổi cấp do chủng mới
của vi rút corona hoàn toàn có thể xâm nhập vào Việt Nam, cũng như có khả năng
bùng phát thành dịch tại cộng đồng nếu không chủ động triển khai các biện pháp
phòng chống do:
- Nguy cơ bệnh có thể xâm nhập vào nước
ta thông qua khách du lịch, người lao động về từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc
(Trung Quốc), trong thời điểm tết Nguyên đán Canh Tý năm 2020, có sự gia tăng
đi lại giữa các khu vực, các quốc gia.
- Hiện nay với điều kiện khí hậu mùa
đông xuân lạnh ẩm rất thuận lợi cho tác nhân gây bệnh phát sinh và phát triển.
- Các biện pháp phòng bệnh hiện nay
chủ yếu dựa vào vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, ngăn ngừa xâm nhập trường
hợp bệnh, phòng chống lây truyền tại cộng đồng.
II. MỤC TIÊU
1. Mục tiêu chung
Phát hiện sớm trường hợp viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona, xử lý kịp thời
không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ mắc và tử vong.
2. Mục tiêu cụ thể
2.1. Tình huống 1: Chưa ghi nhận trường hợp bệnh tại Việt Nam
Phát hiện sớm trường hợp viêm phổi cấp
do chủng mới của vi rút corona về Việt Nam từ vùng có dịch.
2.2. Tình huống 2: Xuất hiện các trường hợp
bệnh xâm nhập vào Việt Nam
Khoanh vùng, xử lý kịp thời triệt để ổ
dịch nhằm hạn chế thấp nhất việc lây lan ra cộng đồng.
2.3. Tình huống 3: Dịch bệnh lây lan trong cộng đồng
Đáp ứng nhanh, khoanh vùng, xử lý kịp
thời triệt để các ổ dịch nhằm hạn chế thấp nhất việc lan rộng trong cộng đồng.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG
CHÍNH
1. Tình huống
1: Chưa ghi nhận trường hợp bệnh tại Việt Nam
a) Công tác chỉ đạo, kiểm tra
- Chỉ đạo triển khai các hoạt động
tăng cường truyền thông phòng chống dịch bệnh, giám sát, phát hiện, xử lý ổ dịch
tại các địa phương, đơn vị.
- Duy trì hoạt động thường xuyên
Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng (PHEOC) Việt Nam tại Bộ Y tế
và Văn phòng PHEOC khu vực tại các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur.
- Tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo
phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi. Duy trì hoạt động của Ban chỉ đạo
phòng chống dịch bệnh các cấp.
- Báo cáo kịp thời về tình hình dịch
bệnh và tổ chức thực hiện các chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.
- Xây dựng kế hoạch phòng chống dịch
bệnh trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Tổ chức các đoàn kiểm tra, chỉ đạo,
hướng dẫn công tác giám sát, sẵn sàng thu dung, điều trị, xử lý ổ dịch tại các
địa phương.
b) Công tác truyền thông
- Kịp thời cung cấp thông tin trên
các phương tiện thông tin đại chúng và mạng xã hội về tình hình dịch bệnh trên
thế giới và nguy cơ dịch bệnh xâm nhập vào Việt Nam, các khuyến cáo phòng, chống
dịch bệnh để người dân không hoang mang lo lắng và phối hợp thực hiện tốt các
biện pháp phòng bệnh.
- Xây dựng các thông điệp truyền
thông, khuyến cáo phòng chống dịch tại các cửa khẩu, cơ sở điều trị và cộng đồng.
- Truyền tải các thông điệp, khuyến
cáo phòng chống dịch bệnh tới các đoàn du lịch, người lao động tới các vùng có
dịch; cung cấp các tài liệu truyền thông tại các cửa khẩu quốc tế hướng dẫn những
hành khách tự theo dõi tình trạng sức khỏe và chủ động liên hệ với các đơn vị y
tế khi cần thiết.
- Theo dõi và quản lý các tin đồn về
tình hình dịch bệnh để có biện pháp xử lý, cung cấp thông
tin kịp thời, phù hợp.
c) Công tác giám sát, dự phòng
- Giám sát chặt chẽ hành khách tại cửa
khẩu, thực hiện việc kiểm tra sàng lọc nhằm phát hiện các trường hợp sốt thông
qua sử dụng máy đo thân nhiệt từ xa, đặc biệt lưu ý các trường hợp đến từ thành
phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc).
- Nâng cao năng lực, đẩy mạnh giám sát
dựa vào sự kiện (EBS) tại các cơ sở khám chữa bệnh, ở cộng đồng. Tăng cường
giám sát các trường hợp viêm phổi nặng do vi rút (SVP) tại
các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Duy trì giám sát trọng điểm bệnh hội chứng cúm
(ILI) tại các điểm giám sát trọng điểm quốc gia.
- Phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế
thế giới, đầu mối IHR và các Tổ chức quốc tế khác cũng như các nước trong khu vực
để kịp thời nắm bắt, cập nhật liên tục thông tin về tiêu chuẩn định nghĩa trường
hợp bệnh, đặc điểm dịch tễ học, xét nghiệm, tình hình dịch bệnh và các biện
pháp phòng chống dịch.
- Thường xuyên tổ chức đánh giá nguy
cơ để đề xuất các biện pháp ứng phó phù hợp.
- Thiết lập, duy trì các đội đáp ứng
nhanh (RRT) đáp ứng với dịch bệnh theo hướng dẫn tại Quyết định số 5894/QĐ-BYT
ngày 19/12/2019 của Bộ Y tế; tổ chức thường trực phòng, chống dịch tại các đơn
vị y tế.
- Đảm bảo có sẵn quy trình phòng chống
lây nhiễm tại các cơ sở y tế và sử dụng trang phục phòng hộ, đảm bảo có đủ số
lượng trang phục phòng hộ, dung dịch sát khuẩn, các trang thiết bị thiết yếu,
thuốc cho cán bộ y tế tham gia giám sát, phòng chống dịch.
- Xây dựng hướng dẫn giám sát và
phòng chống bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút
corona; tổ chức tập huấn và triển khai thực hiện.
- Củng cố, cập nhật quy trình xét nghiệm,
đảm bảo sẵn sàng vật tư, hóa chất phục vụ xét nghiệm chẩn đoán xác định chủng mới
của vi rút corona tại các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur; sẵn sàng tiếp nhận
mẫu để xác định tác nhân gây bệnh. Thường xuyên duy trì và phối hợp chặt chẽ với
các phòng xét nghiệm chuẩn tham chiếu của Tổ chức Y tế Thế giới, Trung tâm Kiểm
soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ.
c) Công tác điều trị
- Thực hiện giám sát chặt chẽ các trường
hợp viêm phổi nặng, đặc biệt các trường hợp có tiền sử đi đến từ thành phố Vũ
Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc).
- Các cơ sở khám, chữa bệnh chuẩn bị
sẵn sàng cơ số thuốc, khu vực cách ly, giường bệnh; sẵn sàng tổ chức tốt việc
thu dung, cách ly, điều trị bệnh nhân.
- Thiết lập các bệnh viện cách ly ban
đầu để tiếp nhận các trường hợp nghi ngờ tại cửa khẩu, mạng lưới thu dung điều
trị bệnh nhân. Thiết lập khu vực cách ly riêng để khám và điều trị các trường hợp
nghi ngờ mắc bệnh không được để lây nhiễm trong bệnh viện.
- Thực hiện nghiêm công tác kiểm soát
nhiễm khuẩn, phòng chống lây nhiễm chéo tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
- Xây dựng phương án hỗ trợ tuyến dưới
khi có dịch bệnh xảy ra hoặc trong trường hợp dịch bệnh diễn biến phức tạp khó
lường.
- Kiện toàn các đội cấp cứu lưu động,
sẵn sàng hỗ trợ địa phương cấp cứu, điều trị bệnh nhân khi có yêu cầu.
- Xây dựng hướng dẫn chẩn đoán, điều
trị và phòng lây nhiễm bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona; tổ chức
tập huấn và triển khai thực hiện.
đ) Công tác hậu cần
Rà soát, chuẩn bị trang thiết bị,
phương tiện, hóa chất, thuốc điều trị, thuốc kháng vi rút, vật tư sẵn sàng phục
vụ công tác giám sát, xử lý ổ dịch, thu dung, cấp cứu, xét
nghiệm, điều trị bệnh nhân, xây dựng kế hoạch bổ sung và trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.
e) Công tác hợp tác quốc tế
- Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị đầu
mối thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế để nắm bắt tình hình dịch bệnh.
- Phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và
Phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (USCDC) và các tổ chức quốc tế khác để chia sẻ thông
tin về tình hình dịch bệnh, đồng thời hỗ trợ các nguồn lực trong phòng chống dịch
bệnh.
2. Tình huống
2: Xuất hiện các trường hợp bệnh xâm nhập vào Việt Nam
a) Công tác chỉ đạo, kiểm tra
- Chỉ đạo triển khai các hoạt động tăng
cường truyền thông phòng chống dịch bệnh, giám sát, phát hiện, xử lý ổ dịch tại
các địa phương, đơn vị.
- Kích hoạt Trung tâm đáp ứng khẩn cấp
sự kiện y tế công cộng (PHEOC) Việt Nam tại Bộ Y tế và Văn phòng PHEOC khu vực
tại các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur. Theo dõi sát diễn biến tình hình,
đánh giá tình hình hàng ngày, tham mưu kịp thời với Ban chỉ đạo phòng chống dịch
bệnh nguy hiểm và mới nổi các cấp để chỉ
đạo triển khai các hoạt động phòng chống dịch.
- Thường xuyên báo cáo Chính phủ về
tình hình dịch bệnh và tổ chức thực hiện các chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.
- Thực hiện quy chế người phát ngôn về
tình hình dịch bệnh theo quy định.
- Tổ chức các đoàn kiểm tra chỉ đạo, hướng
dẫn tại các địa phương và đánh giá việc triển khai công tác phòng chống dịch của
các địa phương.
b) Công tác giám sát, dự phòng
- Tăng cường giám sát các trường hợp
viêm phổi có yếu tố dịch tễ liên quan, tăng cường giám sát, xét nghiệm để phát
hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, triển khai các biện pháp khoanh vùng, xử lý
triệt để ổ dịch khi xuất hiện trường hợp bệnh đầu tiên, không để lan rộng.
- Giám sát, theo dõi tình trạng sức
khỏe của những người có tiếp xúc gần với người bệnh trong vòng 14 ngày kể từ
khi tiếp xúc lần cuối; cách ly những trường hợp mắc bệnh và nghi ngờ, lấy mẫu
xét nghiệm. Hướng dẫn cho việc chăm sóc tại nhà của người bệnh và phòng ngừa
lây nhiễm giữa các thành viên trong gia đình.
- Tiếp tục thực hiện giám sát chặt chẽ
hành khách tại cửa khẩu, tiếp tục duy trì kiểm tra sàng lọc nhằm phát hiện các
trường hợp nghi ngờ tại cửa khẩu thông qua sử dụng máy đo thân nhiệt từ xa. Áp
dụng hình thức khai báo y tế tại các cửa khẩu quốc tế đối với hành khách đi về
từ vùng dịch.
- Đẩy mạnh giám sát dựa vào sự kiện tại
các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và cộng đồng, tổ chức điều
tra phát hiện ổ dịch, khoanh vùng, xử lý triệt để không để
bùng phát dịch trong cộng đồng.
- Tăng cường giám sát, lấy mẫu bệnh
phẩm các trường hợp viêm đường hô hấp cấp tính, viêm phổi nặng tại các bệnh viện
để xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh.
- Hàng tuần tổ chức đánh giá nguy cơ
và đề xuất các biện pháp can thiệp phù hợp.
- Tổ chức thường trực phòng, chống dịch
24/24 giờ tại các đơn vị y tế; cử các đội đáp ứng nhanh hỗ trợ các địa phương xử
lý ổ dịch.
- Thường xuyên cập nhật, đánh giá rút
kinh nghiệm và cập nhật các tài liệu chuyên môn trong công tác giám sát, chẩn
đoán, xử lý ổ dịch để kịp thời điều chỉnh các hướng dẫn, chỉ đạo phù hợp với đặc
điểm dịch bệnh.
- Nghiên cứu khoa học xác định tác
nhân gây bệnh, sự lưu hành, đường lây truyền, lâm sàng, điều trị, vắc xin, các
yếu tố nguy cơ lây nhiễm. Theo dõi, kiểm tra, đánh giá mức độ kháng thuốc của
tác nhân gây bệnh.
- Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Tổ
chức Y tế thế giới, đầu mối IHR và các Tổ chức quốc tế
(WHO, FAO, USCDC ...) để kịp thời chia sẻ thông tin, tham vấn về dịch tễ của bệnh,
hoạt động giám sát, phương pháp phát hiện, chẩn đoán, biện pháp xử lý ổ dịch, dịch,
điều trị bệnh nhân, cách ly và phòng, chống dịch bệnh phù hợp.
c) Công tác điều trị
- Triển khai thu dung, cách ly, điều
trị, quản lý ca bệnh, đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế, người nhà và cộng đồng
theo quy định.
- Thực hiện tiếp nhận bệnh nhân theo
phân tuyến điều trị, những bệnh nhân đầu tiên được điều trị tại các bệnh viện
tuyến cuối, hạn chế thấp nhất nguy cơ tử vong.
- Bố trí khu vực riêng để điều trị bệnh
nhân. Khu vực cách ly được chia thành ba đơn nguyên: bệnh nhân nghi ngờ, bệnh
nhân đã được chẩn đoán xác định và khu lưu giữ bệnh nhân trước khi xuất viện.
- Thực hiện nghiêm ngặt việc kiểm
soát nhiễm khuẩn, phòng chống lây nhiễm chéo tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh
theo quy định. Thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng hộ cho các cán bộ y tế trực
tiếp tham gia khám, điều trị, chăm sóc bệnh nhân, không để xảy ra hiện tượng lây nhiễm sang cán bộ y tế.
- Tổ chức thường trực cấp cứu, thu
dung, điều trị tại các đơn vị khám, chữa bệnh; triển khai các đội cấp cứu lưu động
để kịp thời hỗ trợ và điều trị tại chỗ ở nơi xảy ra dịch.
- Thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm các trường
hợp nghi ngờ mắc bệnh, bệnh nhân nặng, tử vong nghi do viêm phổi nặng chưa rõ
nguyên nhân.
- Thường xuyên cập nhật, đánh giá rút
kinh nghiệm trong công tác chẩn đoán điều trị, kiểm thảo tử vong (nếu có), cập
nhật phác đồ chẩn đoán, cách ly, điều trị bệnh nhân và phòng lây nhiễm phù hợp
với đặc điểm dịch bệnh.
- Chuẩn bị phương án mở rộng cơ sở điều
trị, huy động nguồn lực bệnh viện, bổ sung kế hoạch thu dung điều trị để kịp thời
ứng phó khi dịch bệnh bùng phát lan rộng.
- Báo cáo kịp thời các trường hợp mắc
bệnh, tử vong tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo qui định.
d) Công tác truyền thông
- Cập nhật tình hình dịch bệnh, thông
báo cho các cơ quan thông tấn báo chí, cộng đồng. Tuyên truyền mạnh mẽ trên các
phương tiện truyền thông, các cơ quan báo chí trong nước, thông tin với các tổ
chức quốc tế để không ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế, xã
hội, giao lưu quốc tế, du lịch, không gây hoang mang trong nhân dân.
- Thường xuyên cung cấp thông báo của
người phát ngôn Bộ Y tế về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống
trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế, website của Cục Y tế dự phòng, Cục Quản
lý Khám, chữa bệnh, phối hợp tăng cường thời lượng đăng tải trên các phương tiện
thông tin đại chúng, mạng xã hội.
- Tổ chức họp báo định kỳ hoặc đột xuất
để cung cấp thông tin và định hướng đưa tin kịp thời và chính xác về tình hình
dịch bệnh, các biện pháp phòng chống, tổ chức các tọa đàm, giao lưu trực tuyến,
xây dựng các phóng sự, tin bài và mời báo chí tham gia các hoạt động phòng, chống
dịch bệnh.
- Cập nhật, bổ sung các thông điệp
truyền thông, các tài liệu truyền thông, khuyến cáo phòng chống dịch cho phù hợp
với các đối tượng nguy cơ và phổ biến trên các phương tiện
thông tin đại chúng, mạng xã hội.
- Đẩy mạnh truyền thông, khuyến cáo
phòng chống dịch bệnh tại các cửa khẩu, cơ sở điều trị và cộng đồng.
- Duy trì hoạt động đường dây nóng của
Bộ Y tế, các Viện, Sở Y tế và các đơn vị y tế dự phòng và các bệnh viện của tỉnh,
thành phố tại địa bàn xảy ra dịch.
- Thực hiện việc tương tác mạnh mẽ với
người dân qua mạng xã hội, giao lưu trực tuyến để kịp thời truyền tải các thông
điệp phòng chống dịch bệnh.
- Phối hợp quản lý các tin đồn về
tình hình dịch bệnh ngăn chặn kịp thời các thông tin phóng đại, thông tin sai,
không chính xác về tình hình dịch gây hoang mang trong cộng đồng.
đ) Công tác hậu cần
- Căn cứ vào dự báo tình hình dịch tiếp
tục bổ sung kinh phí, vật tư, hóa chất, phương tiện, kịp thời triển khai các biện
pháp phòng, chống dịch đề phòng dịch bùng phát trên diện rộng.
- Đảm bảo kinh phí cho việc cấp cứu,
điều trị người bệnh, thực hiện chính sách cho các cán bộ thực hiện công tác điều
tra, xác minh ổ dịch, thường trực phòng chống dịch và cán bộ thực hiện thu
dung, điều trị, chăm sóc bệnh nhân.
- Tiếp tục chuẩn bị sẵn sàng kinh
phí, vật tư, hóa chất, phương tiện, kịp thời triển khai các biện pháp phòng, chống
trong trường hợp dịch bùng phát trên diện rộng.
- Xây dựng kế hoạch
dự trữ, bổ sung thuốc, vật tư, trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống dịch
trong trường hợp dịch lan rộng, kéo dài.
- Triển khai phương án giải quyết các
thủ tục, tổ chức tiếp nhận viện trợ về thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị
từ các tổ chức quốc tế, các nước trong khu vực và trên thế giới.
- Áp dụng các chính sách miễn giảm
chi phí cho các trường hợp bắt buộc phải điều trị, cách ly khi dịch bệnh xảy
ra.
e) Công tác hợp tác quốc tế
- Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị đầu
mối thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế để nắm bắt và chia sẻ thông tin về tình hình
dịch bệnh.
- Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Tổ
chức Y tế thế giới, đầu mối IHR và các Tổ chức quốc tế (WHO, FAO, USCDC ...) để
kịp thời chia sẻ thông tin, tham vấn về dịch tễ của bệnh, hoạt động giám sát,
phương pháp phát hiện, chẩn đoán, biện pháp xử lý ổ dịch, dịch, điều trị bệnh
nhân, cách ly và phòng, chống dịch bệnh phù hợp, đồng thời hỗ trợ các nguồn lực
trong phòng chống dịch bệnh.
3. Tình huống
3: Dịch bệnh lây lan trong cộng đồng
a) Công tác chỉ đạo, kiểm tra
- Tăng cường hoạt động Trung tâm đáp ứng
khẩn cấp sự kiện y tế công cộng (PHEOC) Việt Nam tại Bộ Y tế và Văn phòng PHEOC
khu vực tại các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, thường trực 24/7.
- Báo cáo diễn biến tình hình dịch bệnh hàng ngày, tham mưu với Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ,
Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ các biện pháp phòng chống dịch để
nhận được chỉ đạo kịp thời.
- Tham mưu Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo
các Bộ, ngành, địa phương huy động nguồn lực thực hiện các biện pháp phòng chống
dịch.
- UBND tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh các cấp thường trực chỉ đạo, huy
động nguồn lực, triển khai các hoạt động phòng chống dịch bệnh trên địa bàn.
- Ban hành các văn bản chỉ đạo triển
khai các hoạt động tại các đơn vị y tế địa phương.
- Vận động sự trợ giúp của các nước,
các tổ chức quốc tế cho các hoạt động phòng chống dịch bệnh.
- Tổ chức các đoàn kiểm tra giám sát,
hướng dẫn tại các địa phương và đánh giá việc triển khai
công tác phòng chống dịch của các địa phương.
- Phối hợp chỉ đạo công tác xuất nhập
cảnh, tạo điều kiện làm các thủ tục nhập cảnh cho các chuyên gia quốc tế hỗ trợ
Việt Nam nghiên cứu, điều tra dịch, các đội cơ động chống dịch quốc tế hỗ trợ
Việt Nam đáp ứng dịch bệnh.
- Thường xuyên
đánh giá hiệu quả các biện pháp đáp ứng để điều chỉnh kế hoạch phù hợp với tình
hình thực tế.
b) Công tác giám sát, dự phòng
- Triển khai các biện pháp khoanh
vùng, xử lý triệt để ổ dịch mới. Thực hiện việc giám sát trường hợp bệnh, điều
tra và theo dõi chặt chẽ các trường hợp tiếp xúc.
- Tăng cường giám sát các chùm ca bệnh
viêm phổi có yếu tố dịch tễ liên quan tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và cộng
đồng.
- Duy trì việc giám sát tại cửa khẩu
để giảm nguy cơ các trường hợp mắc bệnh nhập cảnh hoặc xuất cảnh. Tiếp tục thực
hiện việc khai báo y tế đối với hành khách nhập cảnh tại các cửa khẩu phù hợp với
tình hình dịch và thông lệ quốc tế.
- Đánh giá nguy cơ thường xuyên để
triển khai các biện pháp đáp ứng phù hợp và hiệu quả.
- Tiếp tục triển khai giám sát viêm
phổi nặng do vi rút; đẩy mạnh việc giám sát dựa vào sự kiện, kịp thời xác minh,
tổ chức điều tra phát hiện ổ dịch, khoanh vùng, xử lý sớm các ổ dịch trong cộng
đồng.
- Thường trực phòng, chống dịch 24/24
giờ tại các đơn vị y tế từ trung ương đến địa phương. Huy động tối đa lực lượng
nhân viên y tế, sinh viên y khoa tham gia chống dịch.
- Rà soát mở rộng các phòng xét nghiệm
tại các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các Bệnh viện tuyến trung ương và một
số Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố nơi có đủ điều kiện xét nghiệm chẩn
đoán tác nhân gây bệnh.
- Tăng cường giám sát, xét nghiệm để
xác định sự lưu hành, biến đổi, mức độ lây lan của dịch bệnh.
- Thường xuyên cập nhật, đánh giá rút
kinh nghiệm và cập nhật các tài liệu chuyên môn trong công tác giám sát, xử lý ổ
dịch để kịp thời điều chỉnh các hướng dẫn, chỉ đạo phù hợp
với đặc điểm dịch bệnh.
- Phối hợp các tổ chức quốc tế (WHO,
FAO, USCDC ...) để kịp thời chia sẻ thông tin về dịch bệnh, các biện pháp xử lý
ổ dịch, điều trị bệnh nhân, cách ly và phòng, chống dịch bệnh phù hợp.
c) Công tác điều trị
- Thực hiện quyết liệt việc phân tuyến,
triển khai bệnh viện vệ tinh để điều trị bệnh nhân theo quy định nhằm giảm tải
các bệnh viện tuyến cuối.
- Các bệnh viện chủ động triển khai kế
hoạch mở rộng việc thu dung, điều trị bệnh nhân; sẵn sàng thiết lập các bệnh viện
dã chiến khi cần thiết.
- Huy động nguồn nhân lực, vật lực
(trang thiết bị, thuốc, vật tư ...) cho các đơn vị điều trị bệnh nhân. Hỗ trợ
chuyên môn kỹ thuật, điều động nhân lực tập trung cho địa phương có tình hình dịch
bệnh diễn biến phức tạp.
- Thực hiện nghiêm ngặt việc tổ chức
cách ly, kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng chống lây nhiễm chéo tại các bệnh viện
theo quy định; làm thông thoáng buồng bệnh để giảm nồng độ vi rút. Tập trung tối
đa nguồn lực và chuyên môn kỹ thuật để điều trị bệnh nhân để hạn chế tối đa trường
hợp tử vong.
- Thực hiện đầy
đủ các biện pháp phòng hộ cho các cán bộ y tế trực tiếp tham gia khám, điều trị,
chăm sóc bệnh nhân, không để xảy ra hiện tượng lây nhiễm sang cán bộ y tế.
- Tổ chức thường trực cấp cứu, thu
dung, điều trị tại các đơn vị khám, chữa bệnh; các đội cấp cứu lưu động, sẵn
sàng hỗ trợ địa phương cấp cứu, điều trị bệnh nhân khi có yêu cầu.
- Thường xuyên cập nhật, đánh giá rút
kinh nghiệm trong công tác chẩn đoán điều trị, chăm sóc để kịp thời điều chỉnh
các hướng dẫn chẩn đoán điều trị phù hợp với đặc điểm dịch bệnh.
d) Công tác truyền thông
- Hàng ngày cung cấp thông tin về
tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống trên Cổng thông tin điện tử của
Bộ Y tế, Website của Cục Y tế dự phòng, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và các
phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội.
- Thường xuyên cập nhật các thông
tin, sửa đổi các thông điệp truyền thông, khuyến cáo phòng chống dịch phù hợp với
các đối tượng nguy cơ và phổ biến trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng
xã hội.
- Hoạt động đường dây nóng của Bộ Y tế,
các Viện, Sở Y tế và các đơn vị y tế dự phòng và các bệnh viện của tỉnh, thành
phố tại địa bàn xảy ra dịch.
- Thường xuyên tổ chức gặp mặt báo
chí để cung cấp thông tin kịp thời, chính xác về tình hình dịch bệnh, các biện
pháp phòng chống.
- Khuyến cáo hạn chế tập trung đông
người, tiếp xúc với người mắc bệnh; hướng dẫn sử dụng phòng hộ cá nhân.
- Tổ chức tuyên truyền trực tiếp hướng
dẫn người dân tại vùng ổ dịch về các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Khuyến
cáo người tiếp xúc cách ly tại nhà trong vòng 14 ngày và hàng ngày đo nhiệt độ
cơ thể. Nếu có biểu hiện mắc bệnh thì đến ngay cơ sở y tế
để được khám, tư vấn, điều trị kịp thời.
- Liên tục theo dõi và quản lý các
tin đồn về tình hình dịch bệnh, ngăn chặn và xử lý kịp thời các thông tin sai,
không chính xác về tình hình dịch gây hoang mang trong cộng đồng.
đ) Công tác hậu cần
- Phân bổ kinh phí kịp thời cho các
đơn vị chống dịch các tuyến, tiếp tục bố trí ngân sách đáp ứng cho công tác
phòng chống dịch khẩn cấp và dịch có thể kéo dài tại Việt Nam. Căn cứ vào dự
báo tình hình dịch tiếp tục bổ sung kinh phí, vật tư, hóa chất, phương tiện, kịp
thời triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.
- Thực hiện chính sách cho các cán bộ
thực hiện công tác điều tra, xác minh ổ dịch, thường trực phòng chống dịch và
cán bộ thực hiện thu dung, điều trị, chăm sóc bệnh nhân.
- Cấp nguồn dự trữ quốc gia khi cần thiết
và cấp độ cao hơn. Hỗ trợ kịp thời thuốc, hóa chất, vật tư chuyên dụng, trang bị
bảo hộ phục vụ công tác phòng chống dịch cho các địa phương.
- Tổng hợp nhu cầu kinh phí, vật tư,
hóa chất, phương tiện từ các đơn vị thuộc Bộ Y tế, các tỉnh, thành phố, trình
Chính phủ cấp bổ sung máy móc, thuốc, vật tư, hóa chất từ nguồn dự trữ quốc gia
đáp ứng kịp thời công tác phòng, chống dịch.
- Triển khai phương án huy động nguồn
nhân lực, vật lực (trang thiết bị, thuốc, vật tư...) cho các đơn vị điều trị, tổ
chức các bệnh viện dã chiến, huy động các nguồn dự trữ cho công tác phòng chống
dịch. Huy động các phương tiện vận chuyển, cấp cứu người mắc để thu dung, cách
ly, điều trị người bệnh.
- Rà soát, xác định rõ danh mục, số
lượng thuốc, sinh phẩm, vật tư hóa chất và trang thiết bị y tế thiết yếu để duy
trì dịch vụ y tế thiết yếu ở các tuyến.
- Phân bổ kinh
phí thực hiện công tác truyền thông phòng chống dịch bệnh: chỉnh sửa bổ sung
thông điệp và tài liệu truyền thông, tổ chức các hoạt động truyền thông khẩn cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội và truyền
thông trực tiếp tại cộng đồng, hoạt động của đường dây nóng, quản lý tin đồn.
- Tiếp nhận viện trợ của các Tổ chức
quốc tế hỗ trợ kịp thời thuốc, trang bị phòng hộ và các thuốc vật tư hóa chất
phục vụ phòng chống dịch.
- Tăng cường sự hợp tác với các tổ chức
quốc tế để nhận được sự trợ giúp về chuyên môn kỹ thuật và nguồn lực cho công
tác phòng chống dịch bệnh.
- Áp dụng các chính sách miễn giảm
chi phí cho các trường hợp bắt buộc phải điều trị, cách ly khi mắc bệnh.
e) Công tác hợp tác quốc tế
- Phối hợp chặt chẽ với các đơn
vị đầu mối thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế để nắm bắt và chia sẻ
thông tin về tình hình dịch bệnh.
- Phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế
thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (USCDC) và
các tổ chức quốc tế khác để chia sẻ thông tin về tình hình dịch bệnh, đồng thời
hỗ trợ các nguồn lực trong xét nghiệm và phòng chống dịch bệnh.
IV. CÁC GIẢI PHÁP
CHỦ YẾU
1. Tổ chức, chỉ
đạo
a) Tại Trung ương
- Báo cáo tình hình diễn biến của dịch
trên thế giới thường xuyên và tham mưu cho Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Văn
phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ các biện pháp phòng chống dịch để nhận
được các chỉ đạo kịp thời.
- Tăng cường hoạt động Ban chỉ đạo
phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi; đẩy mạnh hoạt động các tiểu ban, mức
độ hoạt động theo từng tình huống dịch, đột xuất, hàng tuần, hàng ngày.
- Duy trì hoạt động thường xuyên
Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam tại Bộ Y tế và Văn
phòng đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng khu vực tại các Viện Vệ sinh dịch
tễ, Viện Pasteur.
- Cập nhật tình hình dịch trên thế giới,
thống nhất các biện pháp đáp ứng theo diễn biến của dịch; chỉ đạo, đôn đốc, kiểm
tra các địa phương trên toàn quốc thực hiện.
- Phối hợp với UBND các tỉnh, thành
phố tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch của địa phương.
- Chỉ đạo Sở Y tế, Trung tâm Kiểm
soát bệnh tật, Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế, các bệnh viện, và các đơn vị
trực thuộc chuẩn bị cơ sở vật chất, thuốc, hóa chất, máy móc trang thiết bị, vật
tư chuyên dụng, trang bị bảo hộ, khu vực cách ly và nhân lực để đối phó với dịch.
- Tăng cường giám sát, kiểm tra người,
phương tiện vận tải và hàng hóa nhập cảnh, nhập khẩu qua các cửa khẩu. Khi phát
hiện trường hợp nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm, cần được khám cách ly và áp dụng
kịp thời các biện pháp phòng chống nhằm hạn chế sự lây lan của bệnh.
- Tổ chức thực hiện công tác truyền
thông nguy cơ phòng chống dịch bệnh. Phối hợp tuyên truyền
trên các phương tiện thông tin đại chúng về các biện pháp phòng chống theo tình
huống của dịch, thông báo thường xuyên tình hình dịch không để người dân hoang
mang, lo lắng.
- Phối hợp với các Bộ, ngành chỉ đạo
các đơn vị, cơ sở sản xuất, cung cấp các dịch vụ thiết yếu xây dựng kế hoạch và
triển khai cung cấp dịch vụ trong trường hợp dịch bùng phát lan rộng.
- Phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ
quan chức năng chuẩn bị kinh phí đáp ứng công tác sẵn sàng phòng chống dịch, hỗ
trợ địa phương khi có nhu cầu; đáp ứng đủ các chế độ, chính sách cho cán bộ
tham gia công tác phòng, chống dịch.
- Thành lập các đoàn công tác đi kiểm
tra, chỉ đạo, đôn đốc các hoạt động phòng chống dịch tại các địa phương.
b) Tại địa phương
- UBND tỉnh, Ban chỉ đạo phòng, chống
dịch bệnh cấp tỉnh chỉ đạo các hoạt động phòng chống dịch theo Kế hoạch của Ban
chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế. Tổ chức kiểm tra, chỉ đạo giám sát
việc thực hiện công tác phòng chống dịch bệnh tại địa phương.
- Tổ chức thực hiện công tác truyền
thông nguy cơ phòng chống dịch bệnh tại địa phương.
- Các đơn vị y tế trên địa bàn tăng
cường giám sát, phát hiện sớm; sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân; tăng cường
tuyên truyền về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống cho người dân.
- Các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh,
thành phố có trách nhiệm chỉ đạo các Trung tâm Y tế trực thuộc và phối hợp với
các đơn vị thuộc hệ điều trị thực hiện giám sát các trường hợp bệnh trên địa bàn
phụ trách, thực hiện lấy mẫu xét nghiệm và báo cáo, gửi mẫu về Viện Vệ sinh dịch
tễ, Viện Pasteur phụ trách khu vực, Bộ Y tế (Cục Y tế dự phòng) và Sở Y tế.
- Tổ chức các lớp tập huấn về giám sát,
phát hiện, báo cáo các trường hợp bệnh, các biện pháp phòng chống dịch, công
tác thu dung, điều trị, cấp cứu, chăm sóc bệnh nhân và phòng ngừa lây nhiễm cho
các đơn vị y tế.
- Đối với các địa phương có cửa khẩu
quốc tế, cần kiểm dịch chặt chẽ khách nhập cảnh từ các vùng đang có dịch, không
để bệnh dịch xâm nhập.
- Phối kết hợp
chặt chẽ với cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác giám sát trường hợp bệnh
tại cộng đồng.
- Thực hiện đầy đủ các chế độ chính
sách cho cán bộ tham gia chống dịch (phụ cấp chống dịch, trực dịch ...).
2. Xây dựng kế
hoạch, đầu tư tài chính
- Thực hiện phương châm 4 tại chỗ,
trước mắt sử dụng kinh phí đã được cấp hàng năm cho công tác phòng, chống dịch;
căn cứ diễn biến tình hình dịch, tổng hợp nhu cầu và đề nghị cấp có thẩm quyền cấp bổ sung.
- Sở Y tế các tỉnh thành phố tổng hợp
nhu cầu kinh phí bổ sung của các đơn vị giám sát, điều trị, truyền thông trong
tỉnh trình UBND tỉnh phê duyệt.
- Bộ Y tế triển khai kinh phí phòng
chống dịch năm 2020, rà soát nhu cầu bổ sung kinh phí phòng
chống dịch của các đơn vị trực thuộc Bộ.
- Trong trường hợp dịch xâm nhập, kéo
dài, Bộ Y tế tổng hợp nhu cầu bổ sung từ các đơn vị thuộc Bộ, các tỉnh, thành
phố trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
3. Chuyên môn kỹ
thuật
a) Các giải pháp giảm mắc
- Tăng cường năng lực giám sát, điều
tra, lấy mẫu bệnh phẩm nhanh, tổ chức cách ly, xử trí ban đầu, thu dung, điều
trị kịp thời đúng quy định các trường hợp viêm phổi cấp,
các trường hợp mắc bệnh.
- Nắm chắc thông tin tình hình dịch bệnh
trên thế giới và trong nước, đẩy mạnh việc kiểm soát dịch
bệnh tại các cửa khẩu, hệ thống giám sát cúm trọng điểm quốc gia, giám sát viêm
phổi nặng, giám sát dựa vào sự kiện tại các bệnh viện và cộng đồng.
- Xây dựng và thường xuyên cập nhật
hướng dẫn giám sát, phòng chống dịch viêm phổi cấp do chủng
mới của vi rút corona; thực hiện điều tra dịch tễ trường hợp bệnh, điều tra người
tiếp xúc và nguồn lây truyền để có kế hoạch, biện pháp phòng, chống thích hợp.
- Thực hiện nghiêm túc các biện pháp
phòng hộ cá nhân cho các cán bộ y tế trong việc khám, điều trị, chăm sóc bệnh
nhân để tránh lây nhiễm từ các bệnh nhân.
- Củng cố và duy trì hoạt động của đội
cơ động chống dịch tại đơn vị y tế các tuyến. Tổ chức trực chống dịch 24/24 giờ
trong thời gian có dịch.
- Thành lập các đoàn công tác kiểm
tra việc sẵn sàng phòng chống dịch bệnh tại các địa phương trước, trong và sau
thời gian xảy ra dịch.
- Dự trữ kinh phí, hóa chất, thuốc,
trang thiết bị y tế kịp thời cho các địa phương triển khai các biện pháp chống
dịch.
- Tăng cường năng lực xét nghiệm:
+ Củng cố trang thiết bị phòng xét đảm
bảo đủ năng lực xét nghiệm xác định chủng mới của vi rút corona.
+ Cung cấp sinh phẩm, thiết bị xét
nghiệm, chẩn đoán.
+ Thực hiện xét nghiệm các mẫu bệnh
phẩm nhanh, chính xác, phát hiện sớm tác nhân gây bệnh và đảm bảo an toàn sinh
học tại các phòng xét nghiệm của các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur.
+ Tổ chức tập huấn các phương pháp lấy
mẫu, bảo quản, vận chuyển và thông báo kết quả xét nghiệm cho các tuyến.
b) Các giải pháp giảm tử vong
- Thiết lập mạng lưới các bệnh viện sẵn
sàng thu dung, điều trị bệnh nhân viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona;
có kế hoạch mở rộng các cơ sở thu dung điều trị bệnh nhân theo từng tình huống
dịch để tránh hiện tượng quá tải.
- Thực hiện nghiêm ngặt việc phân luồng
khám bệnh, cách ly điều trị, thực hiện triệt để công tác
chống nhiễm khuẩn, lây nhiễm chéo tại các bệnh viện.
- Xây dựng, rà soát, cập nhật hướng dẫn
chẩn đoán, điều trị bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona.
- Xây dựng cơ số dự trữ quốc gia về
trang thiết bị, thuốc, vật tư, hoá chất, phương tiện bảo hộ ...
- Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát các bệnh
viện trong công tác chuẩn bị phòng chống dịch.
- Chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh:
+ Chuẩn bị sẵn khu vực tiếp nhận bệnh
nhân viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona, đảm bảo đầy đủ, trang thiết
bị, vật tư, thuốc cấp cứu bệnh nhân nặng.
+ Thành lập các đội cấp cứu lưu động
sẵn sàng hỗ trợ các địa phương trong trường hợp có nhiêu bệnh nhân.
+ Chỉ đạo chuyên môn, hướng dẫn và hỗ
trợ các bệnh viện tuyến dưới.
- Tăng cường năng lực cho bệnh viện
các tuyến, bệnh viện trung ương điều trị các trường hợp rất nặng; bệnh viện tuyến
tỉnh điều trị các trường hợp nặng, bệnh viện huyện điều trị các trường hợp
thông thường, hạn chế chuyển viện tránh lây lan.
- Tập huấn cho cán bộ điều trị và điều
dưỡng tại các bệnh viện về chẩn đoán và điều trị các trường hợp viêm phổi nặng
và sử dụng các trang thiết bị hồi sức cấp cứu, phòng tránh lây nhiễm trong bệnh
viện.
- Trang bị bổ sung phương tiện chẩn
đoán, điều trị, cấp cứu bệnh nhân để đạt mục tiêu giảm tử vong.
4. Truyền thông,
giáo dục sức khỏe
- Tăng cường công tác truyền thông,
giáo dục sức khỏe, cung cấp thông tin về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng
chống dịch bệnh cho người dân để người dân không hoang mang và chủ động áp dụng
các biện pháp bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng như
áp dụng các biện pháp bảo vệ, tăng cường vệ sinh cá nhân, hạn chế đến vùng có dịch.
- Tuyên truyền đến các đối tượng có
nguy cơ lây nhiễm từ khách nhập cảnh, người nước ngoài vào Việt Nam cũng như tới
những người Việt Nam đi du lịch tới vùng có dịch.
- Nâng cao khả năng đáp ứng của hệ thống
cán bộ truyền thông trong và ngoài ngành y tế về trình độ, phương tiện, nhân lực.
Huy động các bộ, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội tham gia
công tác truyền thông phòng, chống dịch bệnh.
- Thông báo diễn biến, tình hình dịch
bệnh hàng ngày của các nước đang có dịch trên các phương tiện thông tin đại
chúng trung ương và địa phương, các trang tin điện tử, mạng xã hội.
- Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ
quan thông tấn, báo chí với ngành y tế để triển khai hoạt động truyền thông
phòng, chống dịch bệnh. Thực hiện phối hợp các cơ quan liên quan trong việc quản
lý tin đồn liên quan đến tình hình dịch bệnh để xử lý kịp thời, chính xác, định
hướng dư luận về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống.
- Trung tâm Truyền thông giáo dục sức
khỏe Trung ương, các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố, Trung tâm Truyền
thông giáo dục sức khỏe tỉnh, thành phố triển khai các nội
dung truyền thông nguy cơ theo yêu cầu của công tác phòng, chống dịch bệnh.
5. Phối hợp liên
ngành
- Phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành
liên quan trong việc triển khai các biện pháp phòng chống dịch phù hợp với chức
năng, nhiệm vụ của các Bộ, ngành liên quan.
- Các Bộ, ngành chỉ đạo các đơn vị
thuộc lĩnh vực quản lý chủ động xây dựng các kế hoạch phòng chống dịch đặc biệt
có kế hoạch duy trì các hoạt động thiết yếu trong trường hợp dịch bùng phát rộng.
- Huy động sự tham gia của các ban, tổ
chức chính trị, chính trị - xã hội (phụ nữ, thanh niên, Hội nông dân, Hội chữ
thập đỏ) trong việc vận động nhân dân triển khai các biện pháp phòng, chống dịch
bệnh.
- Thành lập các đoàn liên ngành kiểm
tra công tác phòng, chống dịch bệnh tại các địa phương.
6. Hợp tác quốc tế
Phối hợp chặt chẽ với WHO và các Tổ
chức quốc tế chia sẻ thông tin về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống
dịch; huy động sự hỗ trợ về thuốc, sinh phẩm, hóa chất, trang thiết bị, vật tư
phục vụ công tác điều trị, phòng chống dịch.
7. Nghiên cứu
khoa học
- Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện
Pasteur chủ động triển khai các nghiên cứu dịch tễ học phân tử, đánh giá nguồn
gốc, sự biến đổi, phương thức lây truyền để đề xuất các biện pháp phòng chống.
- Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ học, đặc
điểm lâm sàng, đánh giá kết quả điều trị để kịp thời đưa
ra các giải pháp giảm mắc, tử vong phù hợp theo diễn biến thực tế của bệnh.
V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Tuyến Trung ương
a) Cục Y tế dự phòng
- Tham mưu Lãnh đạo Bộ Y tế trong việc
chỉ đạo các đơn vị y tế trên toàn quốc triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh
theo từng tình huống dịch.
- Thường xuyên cập nhật, tổng hợp
tình hình dịch trong nước và quốc tế, thường xuyên báo cáo Lãnh đạo Bộ Y tế, Chính
phủ, Thủ tướng Chính phủ và các đơn vị liên quan.
- Duy trì hoạt động thường xuyên
Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (PHEOC) tại Bộ Y tế.
- Xây dựng, cập nhật hướng dẫn giám
sát, phòng chống bệnh dịch trình Lãnh đạo Bộ phê duyệt.
- Tham mưu Lãnh đạo Bộ Y tế chỉ đạo
thực hiện việc khai báo y tế theo quy định.
- Trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm
tra các địa phương, đơn vị thuộc hệ y tế dự phòng triển khai các biện pháp
phòng, chống dịch bệnh.
- Chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện
Pasteur sẵn sàng trang thiết bị, sinh phẩm chẩn đoán xét nghiệm; triển khai
tích cực việc giám sát trọng điểm cúm quốc gia, giám sát viêm phổi nặng do vi
rút, giám sát dựa vào sự kiện.
- Phối hợp với các đơn vị liên quan
thuộc các Bộ, ngành triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh.
- Đầu mối thực hiện Điều lệ Y tế quốc
tế, chia sẻ thông tin với các Tổ chức quốc tế, các quốc gia khác.
- Đầu mối đề xuất thành lập các đoàn
công tác trực tiếp chỉ đạo, giám sát công tác phòng, chống dịch tại các địa phương.
b) Cục Quản lý Khám, chữa bệnh
- Tham mưu cho Lãnh đạo Bộ Y tế trong
việc chỉ đạo, điều hành công tác cấp cứu, thu dung, điều trị dịch bệnh nhân; trực
tiếp chỉ đạo đôn đốc tất cả cơ sở khám chữa bệnh trong hệ thống điều trị từ
Trung ương đến địa phương trong việc thực hiện phân tuyến thu dung, cách ly, cấp
cứu, điều trị bệnh nhân.
- Chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện
nghiêm việc phân luồng, phân tuyến điều trị bệnh nhân, thực hiện kiểm soát nhiễm
khuẩn, phòng chống lây nhiễm chéo tại các bệnh viện và thường trực chống dịch.
- Xây dựng, cập nhật, sửa đổi hướng dẫn
chẩn đoán, điều trị viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona trình Lãnh đạo
Bộ phê duyệt.
- Xây dựng mạng lưới cơ sở y tế thu
dung, điều trị bệnh nhân viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona theo từng
tình huống dịch, không để xảy ra tình trạng quá tải; hạn chế vận chuyển bệnh
nhân.
- Chỉ đạo tập huấn cho cán bộ hệ điều
trị, kiểm tra công tác điều trị dịch bệnh trong phạm vi cả nước. Tổng kết, rút
kinh nghiệm các trường hợp tử vong.
- Chỉ đạo các Viện/Bệnh viện trực thuộc
Bộ, bệnh viện tỉnh, thành phố chuẩn bị đầy đủ thuốc, trang thiết bị hồi sức cấp
cứu và các phương tiện cần thiết để sẵn sàng tiếp nhận, cấp cứu và điều trị bệnh
nhân.
c) Vụ Truyền thông và Thi đua,
khen thưởng
- Chỉ đạo thực hiện công tác truyền
thông giáo dục phòng, chống dịch bệnh trước, trong và sau khi dịch bệnh ghi nhận
và xảy ra tại Việt Nam.
- Thông báo diễn biến, tình hình dịch
bệnh hàng ngày của các nước đang có dịch, tình hình dịch bệnh ở Việt Nam, các
biện pháp phòng chống dịch bệnh trên các phương tiện thông tin đại chúng từ
Trung ương đến địa phương, các trang tin điện tử, mạng xã hội.
- Phối hợp các cơ quan báo chí thực
hiện công tác truyền thông phòng chống dịch bệnh, bao gồm: tổ chức cung cấp thông
tin cho báo chí thường xuyên hoặc đột xuất về tình hình dịch bệnh và các biện
pháp phòng chống, chuyển tải các thông điệp truyền thông đến người dân và cộng
đồng, tổ chức các tọa đàm, giao lưu trực tuyến, xây dựng các phóng sự, tin bài
và mời báo chí tham gia các hoạt động phòng, chống dịch bệnh.
- Chỉ đạo xây dựng các thông điệp
truyền thông theo các nhóm đối tượng nguy cơ, người nhập cảnh từ vùng có dịch,
người du lịch đến vùng có dịch phù hợp theo từng tình huống dịch.
- Chỉ đạo Trung tâm truyền thông giáo
dục sức khỏe Trung ương, các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố,
Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh, thành phố thực hiện công tác
truyền thông nguy cơ, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương triển khai
các nội dung truyền thông theo yêu cầu của công tác phòng, chống dịch bệnh.
- Tổ chức giám sát công tác truyền
thông, phòng chống dịch bệnh tại các địa phương, đơn vị.
- Đầu mối phối hợp các cơ quan liên
quan quản lý tin đồn liên quan đến tình hình dịch bệnh để xử lý kịp thời, chính
xác, định hướng dư luận về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng chống.
d) Vụ Kế hoạch - Tài chính
- Chủ động tham mưu cho Lãnh đạo Bộ Y
tế về tạo nguồn, sử dụng và điều phối các nguồn lực từ dự trữ quốc gia, ngân
sách nhà nước, các tổ chức trong và ngoài nước cho công tác phòng, chống dịch bệnh.
- Tổng hợp nhu cầu kinh phí phòng chống
dịch từ các đơn vị thuộc Bộ Y tế, các Bộ, ngành liên quan trình cơ quan có thẩm
quyền phê duyệt.
- Điều phối nguồn dự trữ thuốc và có
kế hoạch đề xuất mua bổ sung thuốc trong trường hợp dịch bùng phát trên diện rộng,
kéo dài.
- Đầu mối tổng hợp đề xuất kinh phí bổ
sung từ các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế và từ các địa phương trình Thủ tướng
Chính phủ cấp bổ sung trong trường hợp dịch xâm nhập vào Việt Nam, lan rộng và
kéo dài.
- Hướng dẫn các đơn vị, địa phương thực
hiện các chế độ, chính sách cho các cán bộ tham gia công tác phòng chống dịch.
đ) Cục Quản lý môi trường y tế
Chỉ đạo, tiếp tục đẩy mạnh phong trào
vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân, đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh
môi trường góp phần vào công tác phòng chống dịch bệnh.
e) Vụ Hợp tác quốc tế
- Đầu mối liên hệ, huy động sự hỗ trợ
từ các Tổ chức quốc tế cho công tác phòng chống dịch bệnh (tài chính, kỹ thuật,
sinh phẩm, thuốc, hóa chất, trang thiết bị phòng chống dịch).
- Phối hợp với các cơ quan chức năng
thuộc Bộ ngoại giao thu thập các thông tin về tình hình dịch và các biện pháp
phòng chống của các nước từ các đơn vị ngoại giao của Việt Nam tại nước ngoài.
g) Vụ Bảo hiểm y tế
Phối hợp với Cục Quản lý khám, chữa bệnh,
Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện các chính sách bảo hiểm y tế đối với các bệnh
nhân mắc bệnh.
h) Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện
Pasteur
- Duy trì hoạt động thường xuyên Văn
phòng Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng khu vực.
- Chủ động sẵn sàng trang thiết bị,
sinh phẩm đảm bảo xét nghiệm chẩn đoán xác định viêm phổi cấp do chủng mới của
vi rút corona; tăng cường công tác thu thập và xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm tìm
tác nhân gây bệnh.
- Chỉ đạo, hỗ trợ các Trung tâm Kiểm
soát bệnh tật thuộc khu vực được phân công phụ trách trong việc triển khai các
hoạt động phòng, chống dịch bệnh.
- Thành lập các đoàn công tác trực tiếp
hỗ trợ, giám sát các địa phương có nguy cơ cao xâm nhập, có trường hợp mắc bệnh,
tử vong do viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona.
- Tổ chức tập huấn chuyên môn kỹ thuật
giám sát, phòng và chống dịch bệnh cho các địa phương
trong khu vực phụ trách.
- Dự trữ hóa chất khử khuẩn, thiết bị,
vật tư chuyên dụng, triển khai các hoạt động chống dịch, sẵn
sàng hỗ trợ địa phương khi có dịch.
- Nghiên cứu khoa học về dịch tễ học,
tác nhân gây bệnh và miễn dịch học.
i) Các bệnh viện tuyến Trung
ương
- Tăng cường giám sát, cách ly điều
trị và lấy mẫu các trường hợp viêm phổi có yếu tố dịch tễ liên quan.
- Đẩy mạnh giám sát dựa vào sự kiện
(EBS), giám sát các trường hợp viêm phổi nặng do vi rút (SVP).
- Thực hiện nghiêm việc kiểm soát nhiễm
khuẩn, chống lây nhiễm chéo trong bệnh viện, hướng dẫn bệnh nhân và người chăm
sóc thực hiện các biện pháp phòng hộ cá nhân, hạn chế đi lại để giảm nguy cơ
lây nhiễm chéo trong bệnh viện.
- Chủ động thiết lập các bệnh viện vệ
tinh để giảm quá tải bệnh viện khi bệnh có số mắc cao tại cộng đồng.
- Tổ chức tập huấn cho cán bộ hệ điều
trị về tiếp nhận, cách ly, điều trị cấp cứu bệnh nhân theo phân công của Cục Quản
lý khám, chữa bệnh.
- Hỗ trợ các Bệnh viện đa khoa,
chuyên khoa tuyến tỉnh, huyện và một số bệnh viện ngành chuẩn bị đầy đủ thuốc,
trang thiết bị hồi sức cấp cứu và các phương tiện cần thiết để sẵn sàng tiếp nhận,
cấp cứu và điều trị bệnh nhân.
- Chủ động chuẩn bị giường bệnh, có kế
hoạch duy trì hoạt động thường xuyên của bệnh viện khi có dịch lớn.
- Tăng cường năng lực xét nghiệm chẩn
đoán tác nhân gây bệnh.
- Chủ động phối hợp với các đơn vị y
tế dự phòng trong công tác thông tin, báo cáo trường hợp bệnh truyền nhiễm đầy
đủ, chính xác, kịp thời theo quy định.
- Rà soát thuốc, máy móc, trang thiết
bị, vật tư phục vụ cấp cứu, điều trị bệnh nhân, chủ động bổ sung, thay thế,
không được để tình trạng thiếu khi xảy dịch.
k) Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe Trung ương
- Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, Vụ
Truyền thông - Thi đua, khen thưởng để hướng dẫn các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật
tỉnh, thành phố, các Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh, thành phố
triển khai các hoạt động truyền thông nguy cơ về phòng chống
dịch bệnh.
- Xây dựng các thông điệp truyền
thông, tài liệu truyền thông gửi cho các địa phương.
- Tổ chức tập huấn tăng cường năng lực
truyền thông, giáo dục sức khỏe, cho các cán bộ truyền thông các cấp.
2. Địa phương
a) Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố
- Tham mưu cho UBND tỉnh, thành phố
tăng cường các hoạt động phòng, chống dịch bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của
vi rút corona tại các cấp ở địa phương; tăng cường hoạt động của Ban chỉ đạo
phòng chống dịch, thống nhất các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo chỉ đạo của
Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế.
- Thực hiện đầy đủ các chế độ chính
sách cho cán bộ tham gia chống dịch bệnh (phụ cấp chống dịch, trực dịch ...).
- Lập kế hoạch phòng chống dịch bệnh
viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona của tỉnh, thành phố. Đầu mối tập hợp các đề xuất kinh phí bổ sung của các đơn vị y tế
trình UBND tỉnh, thành phố phê duyệt.
- Đối với các địa phương có cửa khẩu
quốc tế, chỉ đạo kiểm dịch chặt chẽ khách nhập cảnh từ các vùng đang có dịch,
không để bệnh dịch xâm nhập.
- Phối kết hợp
chặt chẽ với cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác giám sát trường hợp bệnh
tại cộng đồng.
- Tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực
hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.
- Kiểm tra đánh giá hiệu quả công tác
phòng, chống dịch bệnh của các đơn vị trong tỉnh, thành phố.
b) Bệnh viện đa khoa tỉnh,
thành phố và bệnh viện khu vực tỉnh, thành phố
- Tăng cường giám sát, cách ly điều
trị và lấy mẫu các trường hợp viêm phổi có yếu tố dịch tễ liên quan.
- Đẩy mạnh giám sát dựa vào sự kiện
(EBS), giám sát các trường hợp viêm phổi nặng do vi rút (SVP). Duy trì giám sát
trọng điểm bệnh hội chứng cúm (ILI) tại các điểm giám sát trọng điểm quốc gia.
- Thực hiện nghiêm việc cách ly, kiểm
soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm chéo và thực hiện các biện pháp phòng hộ cho
cán bộ y tế.
- Phối hợp với các bệnh viện tuyến cuối
thiết lập bệnh viện vệ tinh khi cần thiết; thực hiện nghiêm việc phân luồng,
phân tuyến điều trị bệnh nhân.
- Xây dựng kế hoạch tổ chức thu dung,
cấp cứu và điều trị dịch bệnh, duy trì hoạt động thường xuyên của bệnh viện khi
có dịch.
- Chỉ đạo các Trung tâm Y tế cấp huyện,
Bệnh viện cấp huyện chuẩn bị đầy đủ thuốc, trang thiết bị hồi sức cấp cứu và
các phương tiện cần thiết để sẵn sàng tiếp nhận, cấp cứu và điều trị bệnh nhân.
- Tập huấn phác đồ cấp cứu, điều trị,
hướng dẫn các cơ sở điều trị thực hiện.
- Chỉ đạo tuyến và hỗ trợ tuyến dưới
về mặt chuyên môn, nhân lực, vật lực khi cần thiết, kiểm tra giám sát công tác
phòng, chống dịch của các cơ sở khám chữa bệnh trong phạm vi địa phương.
- Chủ động thông báo cho các đơn vị y
tế dự phòng trong công tác thông tin, báo cáo trường hợp bệnh truyền nhiễm đầy
đủ, chính xác, kịp thời theo quy định.
c) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật
tỉnh, thành phố
- Tham mưu xây dựng và cập nhật kế hoạch
phòng chống dịch bệnh viêm phổi cấp do chủng mới của vi rút corona của tỉnh,
thành phố.
- Giám sát chặt chẽ tình hình mắc dịch bệnh đến tận thôn, ấp, xã, phường, hộ gia
đình. Báo cáo kịp thời diễn biến tình hình dịch theo quy định.
- Tăng cường phối hợp giám sát dựa
vào sự kiện (EBS), giám sát các trường hợp viêm phổi nặng do vi rút (SVP). Duy
trì giám sát trọng điểm bệnh hội chứng cúm (ILI) tại các điểm giám sát trọng điểm
quốc gia.
- Củng cố các đội chống dịch cơ động,
hỗ trợ các địa phương khi cần thiết.
- Triển khai hoạt động điều tra và xử
lý triệt để ổ dịch theo quy định của Bộ Y tế.
- Tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh, dịch bệnh.
- Phối hợp với các địa phương triển
khai các hoạt động truyền thông đến các khu vực có nguy cơ, đối tượng có nguy
cơ.
- Xây dựng và phổ biến các thông điệp
truyền thông, tài liệu truyền thông phù hợp với các địa phương.
- Tổ chức tập huấn cho các cán bộ
truyền thông về năng lực truyền thông, giáo dục sức khỏe.
d) Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc
tế tỉnh, thành phố
- Giám sát chặt chẽ đối với người nhập
cảnh vào nước ta. Đặc biệt khi phát hiện trường hợp nghi ngờ mắc bệnh truyền
nhiễm, cần được khám cách ly và áp dụng kịp thời các biện pháp phòng chống nhằm
hạn chế sự lây lan của bệnh.
- Tăng cường giám sát, kiểm tra và xử
lý đối với các phương tiện vận tải, hàng hóa nhập cảnh, nhập khẩu vào Việt Nam.
- Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng
chức năng ở cửa khẩu trong việc kiểm tra, giám sát người, phương tiện vận tải
và hàng hóa nhập cảnh, nhập khẩu qua các cửa khẩu.
đ) Trung tâm Y tế cấp huyện
- Tham mưu cho Ban chỉ đạo phòng, chống
dịch bệnh cấp huyện tăng cường các hoạt động phòng, chống dịch bệnh tại địa
phương.
- Giám sát chặt chẽ phát hiện sớm trường
hợp mắc bệnh tại thôn, ấp, xã, phường, hộ gia đình để khoanh vùng và xử lý kịp thời.
Báo cáo kịp thời diễn biến tình hình dịch theo quy định.
- Triển khai hoạt động xử lý triệt để
ổ dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
- Tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực
hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.
e) Bệnh viện đa khoa cấp huyện
- Thực hiện nghiêm việc cách ly, kiểm
soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm chéo và thực hiện các biện pháp phòng hộ cho
cán bộ y tế.
- Xây dựng kế hoạch thu dung, cách ly
và điều trị bệnh nhân và duy trì hoạt động thường xuyên của bệnh viện khi có dịch.
- Chuẩn bị đầy đủ thuốc, trang thiết
bị hồi sức cấp cứu và các phương tiện cần thiết để sẵn sàng tiếp nhận, cấp cứu
và điều trị bệnh nhân dịch bệnh.
- Tập huấn phác đồ chẩn đoán và điều
trị, hướng dẫn các trạm y tế xã và phòng khám tư nhân trên địa bàn.
- Chủ động thông báo cho các đơn
vị y tế dự phòng trong công tác thông tin, báo cáo trường hợp bệnh
truyền nhiễm đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định.
g) Trạm y tế xã, phường, thị trấn
- Tổ chức điều tra, giám sát, phát hiện
cách ly, xử lý kịp thời không để dịch lây lan.
- Tổ chức cấp cứu ban đầu và điều trị
bệnh nhân khi mắc bệnh. Theo dõi, giám sát các trường hợp điều trị tại nhà.
- Thành lập đội chống dịch gồm các
cán bộ y tế, đoàn thanh niên, phụ nữ và các tổ chức, đoàn thể trên địa bàn để triển khai các biện pháp phòng, chống tại các hộ gia
đình.
Kế hoạch này sẽ được cập nhật và điều
chỉnh thường xuyên, kịp thời để phù hợp với diễn biến của tình hình dịch cũng
như quá trình triển khai công tác phòng chống dịch trên thực
tế.