Chỉ thị 24/1998/CT-TTg xây dựng thực hiện hương ước làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư

• Số hiệu: 24/1998/CT-TTg
• Loại văn bản: Chỉ thị
• Nơi ban hành: Thủ tướng Chính phủ
• Người ký: Phan Văn Khải
• Ngày ban hành: 19/06/1998

THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ ********	CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ********
Số: 24/1998/CT-TTg	Hà Nội, ngày 19 tháng 6 năm 1998

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC XÂY DỰNG VÀ THỰC HIỆN HƯƠNG ƯỚC, QUY ƯỚC CỦA LÀNG, BẢN, THÔN, ẤP, CỤM DÂN CƯ

Trong những năm gần đây, cùng với việc không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống pháp luật phục vụ cho yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật, các hương ước, quy ước của làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư đã góp phần hỗ trợ không nhỏ trong việc thực hiện pháp luật của Nhà nước, điều chỉnh các mối quan hệ xã hội mang tính tự quản tại cộng đồng dân cư ở cơ sở.

Hiện nay, thực hiện chủ trương mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đặc biệt là ở cơ sở, nhiều địa phương trong cả nước đã và đang xây dựng và hoàn thiện hương ước, quy ước làng văn hóa trên cơ sở kế thừa những mặt tích cực của hương ước cũ, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Tại nhiều địa phương, hương ước, quy ước mới không những góp phần phát huy thuần phong mỹ tục, đề cao các chuẩn mực đạo lý và đạo đức truyền thống của dân tộc mà còn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các cuộc vận động duy trì an ninh trật tự, vệ sinh, môi trường, phòng chống các tệ nạn xã hội, phát triển sản xuất, khuyến khích học hành, giải quyết các tranh chấp, vi phạm nhỏ trong nhân dân, xóa đói, giảm nghèo...

Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước ở một số nơi chưa được tiến hành một cách thực sự dân chủ, mới chỉ là công việc của một số người, chưa có sự phê duyệt của chính quyền. Nội dung của hương ước, quy ước còn nhiều hạn chế, chưa phản ánh đúng tình hình, đặc điểm kinh tế xã hội, truyền thống văn hóa của từng địa phương. Trong một số bản hương ước, quy ước còn có những quy định trái pháp luật hoặc phục hồi các hủ tục và tập quán lạc hậu.

Để phát huy yếu tố tích cực, khắc phục những hạn chế, tiêu cực của hương ước, quy ước, bảo đảm triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, Chỉ thị của Bộ Chính trị số 30/CT-TW ngày 18 tháng 2 năm 1998 về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trong giai đoạn hiện nay,

Thủ tướng Chính phủ chỉ thị:

1. Nội dung của hương ước, quy ước cần tập trung vào một số vấn đề cơ bản sau đây:

- Bảo đảm giữ gìn và phát huy thuần phong, mỹ tục, thực hiện các hành vi ứng xử văn minh trong giao tiếp, ăn, ở, đi lại..., xóa bỏ hủ tục, phát triển các hình thức hoạt động văn hóa lành mạnh, phát huy tình làng nghĩa xóm, đoàn kết, tương thân, tương ái, hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng dân cư;

- Đề ra các biện pháp góp phần bảo vệ tài sản công cộng và tài sản của công dân, bảo vệ môi trường sống, bảo vệ, rừng, biển, sông, hồ, danh lam thắng cảnh, đền chùa, miếu mạo, các nguồn nước, đê điều, đập nước, kênh mương, kè cống. Xây dựng và phát triển đường làng, ngõ xóm, trồng cây xanh, chống ô nhiễm các nguồn nước... ở địa phương;

- Đề ra các biện pháp bảo vệ thuần phong mỹ tục, bài trừ các hủ tục trong ma chay, cưới hỏi, thờ phụng, lễ hội v.v... ở địa phương;

- Góp phần xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, đề ra những tiêu chuẩn gia đình văn hóa, các quy tắc đạo đức mới, giúp đỡ nhau tìm ra các biện pháp xử lý tốt các mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình;

- Xây dựng tình đoàn kết, tương thân, tương ái trong cộng đồng, vận động các thành viên trong gia đình, họ tộc, xóm làng đoàn kết nhau để xóa đói giảm nghèo, phát triển sản xuất, nâng cao mức sống, khuyến học, khuyến nghề v.v... ở địa phương;

- Đề ra các biện pháp thích hợp góp phần bảo vệ trật tự, trị an trên địa bàn.

2. Dự thảo hương ước, quy ước phải được nhân dân trên địa bàn thảo luận, được hội nghị cử tri hoặc hội nghị đại biểu hộ gia đình ở làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư thông qua và được ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt trước khi thi hành nhằm bảo đảm nội dung của hương ước, quy ước không trái với các quy định của pháp luật hiện hành, không chứa đựng các quy định xử phạt nặng nề, các khoản phí và lệ phí có thể gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

3. Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan Tư pháp, cơ quan Văn hóa - Thông tin ở các địa phương trong việc giúp ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện quản lý nhà nước đối với việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước, nhằm bảo đảm cho việc soạn thảo hương ước, quy ước ở làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư được tiến hành một cách thực sự dân chủ, công khai, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương cấp xã, với sự tham gia tích cực của ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng ở cơ sở (Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân Việt Nam...).

Bộ Tư pháp chủ trì, cùng với Bộ Văn hóa - Thông tin phối hợp với ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, các cơ quan hữu quan khác chỉ đạo triển khai thí điểm Chỉ thị này tại một số địa phương để rút kinh nghiệm. Trên cơ sở tổng kết tình hình xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước trên phạm vi toàn quốc, Bộ kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ các biện pháp, các mô hình mẫu về các hoạt động văn hóa nhằm tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước và phát huy vai trò của các văn bản hương ước, quy ước trong giai đoạn hiện nay.

4. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trong phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của mình, trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành nghị quyết quy định cụ thể việc quản lý nhà nước và định hướng nội dung hương ước, quy ước căn cứ vào quy định của pháp luật hiện hành và phù hợp với đặc điểm tình hình kinh tế, văn hóa - xã hội, phong tục tập quán của địa phương.

Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo triển khai và kiểm tra việc thực hiện Nghị quyết của Hội đồng nhân dân về các vấn đề nói trên.

5. Uỷ ban nhân dân cấp huyện có nhiệm vụ phê duyệt các văn bản hương ước, quy ước do ủy ban nhân dân cấp xã trình và chỉ đạo, hướng dẫn việc thực hiện hương ước, quy ước trong phạm vi địa bàn huyện, bảo đảm nội dung hương ước, quy ước phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành, các quy tắc xây dựng nếp sống văn hóa mới, duy trì và phát triển phong tục tập quán tốt đẹp ở cơ sở.

6. Uỷ ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm chỉ đạo, hỗ trợ các làng, bản, thôn, ấp, cụm dân cư xây dựng hương ước, quy ước có nội dung phong phú, thiết thực, phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành và chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, và trình ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt. ủy ban nhân dân cấp xã thường xuyên kiểm tra việc tổ chức thực hiện hương ước, quy ước trên địa bàn.

7. Các cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh việc tuyên truyền về vai trò và tác dụng của việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước, các mô hình mẫu về nếp sống văn hóa, gắn với việc tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật, phát huy dân chủ ở cơ sở; nêu gương những điển hình tiên tiến, phát hiện và đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, sai trái hoặc lợi dụng hương ước, quy ước để duy trì các hủ tục, tập quán lạc hậu.

8. Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan có liên quan, Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp chịu trách nhiệm thi hành Chỉ thị này.

Phan Văn Khải (Đã ký)

Tiếng Anh (English)

THE PRIME MINISTER OF GOVERNMENT -------	SOCIALIST REPUBLIC OF VIET NAM Independence - Freedom – Happiness ----------
No. 24/1998/CT-TTg	Hanoi, June 19, 1998

DIRECTIVE

ON THE FORMULATION AND OBSERVANCE OF THE CONVEN-TIONS OR RULES OF VILLAGES, HAMLETS OR POPULATION GROUPS

In recent years, together with the legal system which has constantly been renewed and improved to meet the requirements of managing the State and the society by the rule of law, the conventions and rules of villages, hamlets of population groups have made not a small contribution to the enforcement of the State laws and the regulation of self-governed social relations in the grassroots population communities.

At present, in materializing the undertaking to expand socialist democracy and promote the people's mastery, especially at the grassroots level, many localities across the country have been formulating and finalizing cultural villages' conventions or rules on the basis of inheriting the positive elements of old conventions or rules and their compliance with current laws. Therefore, in many localities new conventions or rules have not only contributed to promoting the fine customs and traditions and upholding the traditional ethic and moral standards of the nation but also served as an effective tool in support of various campaigns to maintain security and order, preserve the environment and hygiene, prevent and combat social vices, boost production, promote study, resolve minor disputes and violations among the people as well as eliminate hunger and reduce poverty.

Nevertheless, in recent past, the formulation and observance of conventions or rules at some places have not yet been conducted in a truly democratic manner, involving only small groups of people and without the ratification of the local administration. Such conventions or rules are still limited in their contents, which fail to properly reflect the real situation, socio-economic characteristics and cultural traditions of each locality. Some of them even contain provisions that contradict State laws or revive bad practices and backward customs.

In order to bring into full play positive elements and overcome constraints or negative elements of conventions or rules and ensure the implementation of the Party's resolutions, Directive No.30/CT-TW of the Politburo of February 18, 1998 on the formulation and exercise of democratic regulations at the grassroots level, on the intensification of State management over the formulation and observance of conventions or rules in the present period,

The Prime Minister hereby instructs:

1. The contents of conventions or rules should focus on a number of the following basic matters:

...

...

...

- Determining measures to protect public assets and citizens' property, protect the living environment, forests, sea, rivers, lakes and ponds, scenic places, temples, pagodas, water sources, dikes, dams, canals and ditches, bridges and culverts. Building and developing village roads and paths, planting trees and combat pollution of water sources... in the localities;

- Determining measures to protect fine practices and customs, do away with bad customs in funerals, weddings, worship, festive activities... in the localities;

- Contributing to building a civilized life style and cultural families and setting criteria for cultural families and new moral norms, helping each other in finding measures to well deal with familial relationships;

- Building community solidarity and mutual affection, mobilizing family members, relatives and villagers to unite to eliminate hunger and reduce poverty, develop production, raise living standards, promote study and employment... in the localities;

- Determining appropriate measures to maintain security and order in the localities.

2. Draft conventions or rules must be discussed by the local people, adopted at meetings of voters or households' delegates in villages, hamlets or population groups and approved by the district-level People's Committees before they are enforced so as to ensure that the conventions or rules are not contrary to current provisions of law, neither containing harsh punishment provisions nor imposing fees and charges that may damage or affect the legitimate rights and interests of citizens.

3. The Minister of Justice and the Minister of Culture and Information shall, within their respective functions, tasks and powers, direct and guide the local justice agencies and culture and information agencies to assist the People's Committees of the same level to perform the State management over the formulation and observance of conventions or rules in order to ensure that such conventions or rules of villages, hamlets or population groups are drafted in a truly democratic and open manner under the leadership of the commune-level Party Committees and administration with the active participation of the grassroots Fatherland Front Committees and mass organizations (the Ho Chi Minh Youth Union, the Vietnam Women's Union, the War Veterans' Association, the Vietnam Peasants' Association, etc.).

The Ministry of Justice shall assume the prime responsibility and, together with the Ministry of Culture and Information coordinate with the Central Committee of the Vietnam Fatherland Front and its member organizations and other concerned agencies in directing the pilot implementation of this Directive at several localities so as to draw experiences therefrom. On the basis of the review of the formulation and observance of conventions or rules nationwide, the Ministry shall propose to the Prime Minister various measures and models of cultural activities aiming to further enhance the State management and promote the role of such conventions or rules in the present period.

4. The provincial-level People's Committee shall, within the scope of their responsibilities and powers, submit to the provincial-level People's Councils for issuance resolutions specifying the State management over and guiding the contents of conventions or rules on the basis of current law provisions, ensuring their suitability to the local social, cultural and economic situation, local customs and practices.

...

...

...

5. The district-level People's Committees shall have to to approve written conventions or rules submitted by the commune-level People's Committees, direct and guide their observance within the district territories, ensure that the contents of such conven-tions or rules comply with current provisions of law, the rules on the building of a new cultural life style, preserve and develop fine customs and practices in the localities.

6. The commune-level People's Committees shall be responsible for directing and assisting villages, hamlets and population groups to draft conventions or rules with diversified and practical contents complying with current provisions of law and the Party's and State's undertakings and policies and submit them to the district-level People's Committees for approval. The commune-level People's Committees shall regularly supervise the organization of the observance of conventions or rules within their territories.

7. The mass media agencies shall intensify the propaganda on the role and benefits of the formulation and observance of conventions or rules, the models of a cultural life style in close association with the strengthening of the State management by the rule of law, promote democracy at the grassroots level; popularizing typical examples in the detection and fight against negative or wrong manifestations or the abuse of conventions or rules to maintain bad practices and backward customs.

8. The ministers, the heads of the concerned agencies, the chairmen of the People's Councils and the presidents of the People's Committees of all levels shall have to implement this Directive.

THE PRIME MINISTER OF GOVERNMENT




Phan Van Khai