VĂN PHÒNG CHÍNH
PHỦ
******
|
CỘNG HOÀ XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
Số: 79/TB-VPCP
|
Hà Nội, ngày 04
tháng 07 năm 2000
|
THÔNG BÁO
Ý KIẾN KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG PHẠM GIA KHIÊM TẠI HỘI
NGHỊ TOÀN QUỐC VỀ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG VÀ CHUYÊN GIA
Trong hai ngày 08 và 09 tháng 6 năm 2000, tại
Trung tâm Hội nghị quốc tế Hà Nội, Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm đã chủ trì Hội
nghị toàn quốc về xuất khẩu lao động. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo một
số Bộ, ngành, Ban của Đảng, ủy ban của Quốc hội, đoàn thể chính trị - xã hội,
cơ quan ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài, ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương và Giám đốc các Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, một số
doanh nghiệp tham gia xuất khẩu lao động.
Thủ tướng Phan Văn Khải đã đến dự và phát biểu ý
kiến chỉ đạo quan trọng.
Trong phiên họp bế mạc, Phó Thủ tướng Phạm Gia
Khiêm đã phát biểu kết luận Hội nghị như sau :
Hội nghị toàn quốc về xuất khẩu lao động đã
thành công tốt đẹp. Hội nghị đã đánh giá kết quả bước đầu triển khai thực hiện
Chỉ thị số 41 của Bộ Chính trị và Nghị định số 152 của Chính phủ về công tác xuất
khẩu lao động và thảo luận về phương hướng, cơ chế chính sách và những biện
pháp cần thiết để đẩy mạnh công tác này trong thời gian tới. Khẳng định xuất khẩu
lao động và chuyên gia là một hoạt động kinh tế - xã hội có ý nghĩa chiến lược,
là nhu cầu khách quan của nền kinh tế nước ta, góp phần đáng kể vào việc phát
triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm, tạo thu nhập và nâng cao tay nghề
cho người lao động, góp phần tăng thu cho đất nước và tăng cường hợp tác quốc tế.
I. Đánh giá chung :
Trong vài năm gần đây, nhất là từ sau khi có Chỉ
thị số 41 của Bộ Chính trị, Nghị định số 152 của Chính phủ công tác xuất khẩu
lao động và chuyên gia có tiến bộ rõ rệt, bước đầu đã đạt được những kết quả khả
quan, tạo được đà cho sự phát triển trong thời kỳ tới :
1. Thị trường xuất khẩu lao động và chuyên gia
đang dần được mở rộng ra nhiều nước, từ 12 nước năm 1992 đến 38 nước năm 1999;
số lượng lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài đang từng bước gia
tăng, từ 1,3 vạn người năm 1996, tăng lên 2,2 vạn người năm 1999; số ngoại tệ
do người lao động chuyển về nước ngày càng lớn. Riêng số lao động xuất khẩu từ
năm 1996 đến nay đã gửi về bình quân 250 triệu USD/năm trong số khoảng 1 tỷ
USD/năm tiền gửi về nước của lao động và chuyên gia Việt Nam đang làm việc ở nước
ngoài.
2. Công tác đào tạo nguồn lao động và chuyên gia
để đi làm việc ở nước ngoài bước đầu được đặt ra và tổ chức thực hiện.
3. Nhà nước đã ban hành các văn bản pháp quy để
điều chỉnh hoạt động xuất khẩu lao động và chuyên gia; phân biệt ngày càng rõ
hơn công tác quản lý Nhà nước và hoạt động dịch vụ của doanh nghiệp xuất khẩu
lao động, tạo ra cơ chế đã tương đối thông thoáng, đơn giản thủ tục hành chính,
tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động xuất khẩu lao động.
II. Những tồn tại :
Chiến lược xuất khẩu lao động chưa được xác định
thật rõ, đây là trách nhiệm thuộc các cơ quan quản lý; chất lượng lao động còn
thấp; hệ thống văn bản pháp luật vẫn chưa đầy đủ, đồng bộ; chưa có chính sách
và biện pháp đầu tư chủ động mở thị trường; công tác đào tạo nguồn lao động và
chuyên gia cho xuất khẩu chưa được coi trọng; công tác quản lý, tổ chức thực hiện
xuất khẩu lao động còn có những yếu kém, bất cập và những tiêu cực... cần phải
khẩn trương và kiên quyết khắc phục.
III. Về phương hướng và giải pháp
đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu lao động và chuyên gia :
Nước ta có tiềm năng lớn về lao động và chuyên
gia, thị trường lao động trên thế giới mà ta có thể tiếp cận còn rộng mở, vì thế
công tác xuất khẩu lao động và chuyên gia trong thời gian tới cần phải chú trọng
những vấn đề như sau :
1. Các Bộ, ngành, các cấp chính quyền địa
phương, các doanh nghiệp phải đặt công tác xuất khẩu lao động và chuyên gia
đúng với vị trí và yêu cầu của nó đối với đất nước. Cần quán triệt sâu sắc ý kiến
chỉ đạo của đồng chí Thủ tướng tại Hội nghị này, phải coi vấn đề xuất khẩu lao
động và chuyên gia là một trong các nhiệm vụ chính trị không chỉ có ý nghĩa
kinh tế, mà còn có ý nghĩa xã hội to lớn, không chỉ có ý nghĩa trước mắt, mà
còn có ý nghĩa lâu dài... để từ đó có kế hoạch và giải pháp thiết thực và hiệu
quả.
2. Phải coi trọng việc duy trì và mở rộng trị
trường xuất khẩu lao động và chuyên gia. Cần tổ chức tốt công tác tìm kiếm và
khai thác thị trường xuất khẩu lao động. Các cơ quan đại diện ngoại giao của ta
ở nước ngoài phải coi đây là một nhiệm vụ quan trọng, cần chủ động và có sự phối
hợp với đại diện của các công ty của Việt Nam tại nước ngoài, cộng đồng người
Việt Nam ở nước ngoài để thực hiện tốt nhiệm vụ này. Phấn đấu để đến năm 2005,
ta có được 50 vạn và đến 2010 có tối thiểu 1 triệu lao động và chuyên gia làm
việc ở nước ngoài.
3. Tăng cường quản lý vĩ mô về công tác xuất khẩu
lao động. Tăng cường và đẩy mạnh công tác kiểm tra và thanh tra về xuất khẩu
lao động. Các tỉnh, các ngành có số lượng lao động xuất khẩu lớn cần củng cố tổ
chức và cơ chế quản lý xuất khẩu lao động. Khẩn trương củng cố và tăng cường
năng lực các đơn vị làm công tác quản lý xuất khẩu lao động, nghiên cứu hình
thành các tổ chức quản lý lao động ở nước ngoài.
4. Tiếp tục đổi mới hoạt động xuất khẩu lao động
và chuyên gia :
- Các đơn vị doanh nghiệp làm công tác xuất khẩu
lao động cần ý thức rõ đây không phải là hoạt động kinh doanh thuần túy, chỉ vì
lợi nhuận, mà còn là một nhiệm vụ xã hội lớn. Do đó phải tạo điều kiện thuận lợi
và quan tâm đến lợi ích chính đáng của người lao động, bảo vệ lợi ích của người
lao động.
- Về đối tượng đi xuất khẩu lao động : trước hết
cần ưu tiên cho những người chưa có công ăn việc làm, nhất là ở nông thôn, người
nghèo, các gia đình chính sách; số thanh niên đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự; đội
ngũ chuyên gia...
- Đa dạng hóa thị trường và ngành nghề lao động.
Khuyến khích lao động và chuyên gia làm việc trong các công trình nhận thầu ở
nước ngoài.
- Tổ chức lại các cơ sở đào tạo, xây dựng quy hoạch
và xác định rõ nội dung, chương trình đào tạo nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo
nguồn lao động, nâng cao chất lượng lao động. Trong đào tạo, chú trọng giáo dục
ý thức trách nhiệm của người lao động, nâng cao ý thức dân tộc, bản chất tốt đẹp
của người Việt Nam, giới thiệu đất nước và dân tộc Việt Nam với bè bạn, chú trọng
nâng cao trình độ ngoại ngữ và phổ biến phong tục, tập quán của nước đến lao động;
nâng cao tay nghề lao động cho phù hợp với từng loại công việc. Hình thành hệ
thống đào tạo phù hợp, bên cạnh các trường lớn, phải có cơ chế và hình thức xã
hội hóa đào tạo, song nhất thiết phải quản lý được chất lượng đào tạo, chế độ
chính sách đào tạo, nội dung chương trình đào tạo.
- Phải chấn chỉnh sắp xếp, tổ chức lại các doanh
nghiệp xuất khẩu lao động. Chỉ các doanh nghiệp có điều kiện và bảo đảm chất lượng
mới được làm xuất khẩu lao động và chuyên gia. Các doanh nghiệp phải dựa vào
các cấp chính quyền địa phương và các đoàn thể trong công tác tổ chức tuyển chọn
người lao động.
5. Tiếp tục bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện hệ thống
văn bản pháp quy về xuất khẩu lao động và chuyên gia :
Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành
có liên quan xây dựng chính sách tái đầu tư thuế xuất khẩu lao động cho doanh
nghiệp; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp từ Quỹ phát triển thị trường; phối hợp với
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng quy định về phí môi giới.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xây dựng chính sách
tín dụng cho người nghèo đi xuất khẩu lao động.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì cùng
các cơ quan liên quan xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo nguồn lao động và kiến
nghị sửa đổi, bổ sung chính sách bảo hiểm xã hội.
Bộ Tư pháp triển khai ký kết các Hiệp định tương
trợ tư pháp với một số nước có nhiều lao động và chuyên gia Việt Nam, để bảo vệ
quyền lợi người lao động Việt Nam ở nước ngoài.
6. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính : Bộ Lao
động - Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành hữu quan,
nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ quy trình tuyển dụng lao động, quản lý người
lao động và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài. Bảo đảm dân chủ và công khai
trong tuyển chọn lao động. Rà soát lại các thủ tục hành chính, đơn giản công
khai các thủ tục nhằm giảm phiền hà cho người lao động và doanh nghiệp, đồng thời
chống các tiêu cực trong hoạt động xuất khẩu lao động và chuyên gia; giảm đến mức
thấp nhất và công khai các khoản người lao động phải đóng góp.
7. Các cơ quan bảo vệ pháp luật phối hợp chặt chẽ
với ngành Lao động - Thương binh và Xã hội và các cấp chính quyền kiểm tra,
phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động xuất khẩu
lao động và chuyên gia, loại trừ các tiêu cực trong lĩnh vực này.
8. Các cơ quan thông tin đại chúng cần tăng cường
công tác thông tin tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ chủ trương, chính sách đẩy
mạnh xuất khẩu lao động và chuyên gia của Đảng và Nhà nước, tham gia quảng bá về
lao động Việt Nam ra nước ngoài, chống các tiêu cực trong hoạt động xuất khẩu
lao động và chuyên gia... nhằm góp phần xây dựng ý thức trách nhiệm của người
lao động, bảo đảm thông tin chính xác, không đưa tin bất lợi cho việc mở rộng
thị trường lao động, làm lộ bí mật hoặc ảnh hưởng không tốt đến quan hệ đối ngoại.
9. Những việc cần làm ngay :
- Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội :
+ Có kế hoạch và thực hiện các giải pháp cụ thể
chấn chỉnh ngay công tác quản lý xuất khẩu lao động. Xây dựng quy chế, cơ chế
cho một số doanh nghiệp ngoài quốc doanh thí điểm tham gia xuất khẩu lao động.
+ Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên
quan xây dựng quy hoạch đào tạo nghề phục vụ xuất khẩu lao động để trình Chính
phủ trong tháng 9 năm 2000.
+ Phối hợp với Bộ Ngoại giao xây dựng quy chế phối
hợp để duy trì và mở rộng thị trường lao động và quản lý lao động Việt Nam ở nước
ngoài.
+ Phối hợp với Bộ Giao thông vận tải để có đề án
đào tạo và tuyển thuyền viên đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.
- Bộ Quốc phòng có đề án về việc đưa lực lượng bộ
đội xuất ngũ tham gia xuất khẩu lao động.
- Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì phối hợp cùng
các Bộ, ngành liên quan xây dựng đề án đào tạo và đưa chuyên gia đi lao động ở
nước ngoài.
Xuất khẩu lao động và chuyên gia không phải là
công việc mới, nhưng cần được tăng cường mạnh mẽ trong những năm sắp tới, để trở
thành một trong những hướng quan trọng của chương trình phát triển kinh tế - xã
hội của đất nước, góp phần giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, đưa đất nước
ta phát triển nhanh trong những năm đầu của thế kỷ 21. Các Bộ, ngành, địa
phương và các đơn vị cần quán triệt và triển khai có hiệu quả công tác xuất khẩu
lao động và chuyên gia.
Văn phòng Chính phủ xin thông báo để các cơ quan
có liên quan biết và thực hiện./.
Nơi nhận :
- TT, các PTT Chính phủ,
- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ,
cơ quan thuộc CP,
- Các HĐND, UBND tỉnh,
thành phố trực thuộc TW,
- Văn phòng TW và các Ban của Đảng,
- Văn phòng Quốc hội,
- Văn phòng Chủ tịch nước,
- Viện Kiểm sát nhân dân tối cao,
- Tòa án nhân dân tối cao,
- Cơ quan TW của các đoàn thể,
- VPCP : BTCN, các PCN, các Vụ, Cục,
- Lưu : VX (5), VT.
|
KT.
BỘ TRƯỞNG,
CHỦ NHIỆM VP CHÍNH PHỦ
PHÓ CHỦ NHIỆM
Trần Quốc Toản
|