TUYÊN BỐ
VỀ
CÁCH ỨNG XỬ CỦA CÁC BÊN Ở BIỂN ĐÔNG
Chính phủ các
nước thành viên ASEAN và nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa;
KHẲNG ĐỊNH lại
quyết tâm củng cố và phát triển tình hữu nghị và hợp tác giữa nhân dân và Chính
phủ các nước này nhằm thúc đẩy mối quan hệ đối tác láng giềng tốt và tin cậy
lẫn nhau hướng tới thế kỷ 21;
NHẬN THẤY sự
cần thiết phải thúc đẩy môi trường hòa bình, hữu nghị và hòa hợp tại Biển Đông
giữa ASEAN và Trung Quốc để tăng cường hòa bình, ổn định, tăng trưởng kinh tế
và phồn vinh ở khu vực;
CAM KẾT phát
huy những nguyên tắc và mục tiêu nêu trong Tuyên bố chung 1997 của Những người
đứng đầu Nhà nước/Chính phủ các nước thành viên ASEAN và Chủ tịch nước Cộng hòa
Nhân dân Trung Hoa;
MONG MUỐN thúc
đẩy các điều kiện thuận lợi để giải quyết hòa bình và lâu bền những bất đồng và
tranh chấp giữa các quốc gia liên quan;
NAY TUYÊN BỐ như
sau:
1. Các bên khẳng
định lại cam kết đối với những mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp
quốc, Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển năm 1982, Hiệp ước Thân thiện và Hợp
tác ở Đông Nam Á, Năm nguyên tắc cùng tồn tại hòa bình và các nguyên tắc phổ
cập khác của luật pháp quốc tế, là những quy tắc cơ bản điều chỉnh quan hệ giữa
các quốc gia.
2. Các bên cam
kết tìm ra những phương cách để tạo dựng sự tin cậy và lòng tin phù hợp với các
nguyên tắc nêu trên và trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau.
3. Các bên khẳng
định lại sự tôn trọng và cam kết của mình đối với quyền tự do hàng hải và quyền
tự do bay ngang qua vùng trời phía trên Biển Đông như đã được quy định bởi các
nguyên tắc phổ cập của luật pháp quốc tế, kể cả Công ước Liên hợp quốc về Luật
biển năm 1982.
4. Các bên liên
quan cam kết giải quyết những tranh chấp lãnh thổ và quyền tài phán bằng các
biện pháp hòa bình, không đe dọa sử dụng hay sử dụng vũ lực, thông qua tham
khảo ý kiến và thương lượng hữu nghị giữa các quốc gia có chủ quyền trực tiếp
liên quan, phù hợp với các nguyên tắc phổ cập của luật pháp quốc tế, trong đó
có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982.
5. Các bên liên
quan cam kết tự kiềm chế không tiến hành các hoạt động làm phức tạp hoặc gia
tăng các tranh chấp và ảnh hưởng tới hòa bình và ổn định, kể cả không tiến hành
các hoạt động đưa người đến sinh sống trên các đảo, bãi đá ngầm, bãi cát ngầm,
dải đá ngầm và những cấu trúc khác hiện chưa có người sinh sống và xử lý các
bất đồng một cách xây dựng;
Trong khi chờ
đợi có giải pháp hòa bình cho các tranh chấp lãnh thổ và quyền tài phán, các
bên liên quan cam kết tăng cường các nỗ lực trên tinh thần hợp tác và hiểu biết
nhằm tìm ra phương cách xây dựng sự tin cậy và lòng tin giữa các bên, bao gồm:
a. Khi thích
hợp, tiến hành đối thoại và trao đổi ý kiến giữa quan chức quân sự và quốc
phòng của các bên có liên quan;
b. Bảo đảm đối
xử nhân đạo và công bằng đối với tất cả mọi người gặp nguy hiểm hay lâm nạn;
c. Tự nguyện
thông báo cho các bên liên quan khác về tập trận quân sự chung/hỗn hợp sắp diễn
ra;
d. Tự nguyện
trao đổi thông tin thích hợp.
6. Trong khi chờ
đợi có giải pháp toàn diện và lâu dài cho tranh chấp các bên liên quan có thể
thăm dò hoặc tiến hành các hoạt động hợp tác. Các hoạt động này có thể bao gồm:
a. Bảo vệ môi
trường biển;
b. Nghiên cứu
khoa học biển;
c. An toàn hàng
hải và liên lạc trên biển;
d. Các hoạt động
tìm kiếm và cứu nạn; và
e. Đấu tranh
chống tội phạm xuyên quốc gia, bao gồm nhưng không chỉ giới hạn trong các lĩnh
vực buôn lậu ma túy, cướp biển và cướp có vũ trang trên biển, và buôn lậu vũ
khí.
Các thể thức,
phạm vi và địa điểm liên quan đến các hợp tác song phương và đa phương phải
được các bên liên quan nhất trí trước khi thực hiện.
7. Các bên liên
quan sẵn sàng tiếp tục các cuộc tham khảo ý kiến và đối thoại về các vấn đề
liên quan thông qua những thể thức được các bên nhất trí, kể cả việc tiến hành
các cuộc tham khảo ý kiến thường xuyên về việc tuân thủ Tuyên bố này, nhằm mục
đích thúc đẩy quan hệ láng giềng tốt và tính minh bạch, tạo dựng sự hòa hợp,
hiểu biết lẫn nhau và hợp tác; và tạo điều kiện giải quyết hòa bình các tranh
chấp giữa các bên.
8. Các bên cam
kết tôn trọng những điều khoản của Tuyên bố này và tiến hành những hành động
phù hợp với những điều khoản đó.
9. Các bên
khuyến khích các nước khác tôn trọng các nguyên tắc được nêu trong Tuyên bố này.
10. Các bên liên
quan khẳng định lại việc thông qua Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông sẽ thúc đẩy
hơn nữa hòa bình và ổn định ở khu vực và đồng ý, trên cơ sở đồng thuận, phấn
đấu đạt được mục tiêu trên.
Làm vào ngày
mùng 4 tháng 11 năm hai nghìn không trăm linh hai tại Phnôm Pênh, Vương quốc
Cam-pu-chia.
DECLARATION
ON THE CONDUCT OF PARTIES IN THE SOUTH CHINA SEA
The Governments of the Member States of ASEAN and the Government of the
People's Republic of China,
REAFFIRMING their determination to consolidate and develop the friendship
and cooperation existing between their people and governments with the view to
promoting a 21st centuryoriented partnership of good neighbourliness and mutual
trust;
COGNIZANT of the need to promote a peaceful, friendly and harmonious
environment in the South China Sea between ASEAN and China for the enhancement
of peace, stability, economic growth and prosperity in the region;
COMMITTED to enhancing the principles and objectives of the 1997 Joint
Statement of the Meeting of the Heads of State/Government of the Member States
of ASEAN and President of the People's Republic of China;
DESIRING to enhance favourable conditions for a peaceful and durable
solution of differences and disputes among countries concerned;
HEREBY DECLARE the following:
1. The Parties reaffirm their commitment to the purposes and principles
of the Charter of the United Nations, the 1982 UN Convention on the Law of the
Sea, the Treaty of Amity and Cooperation in Southeast Asia, the Five Principles
of Peaceful Coexistence, and other universally recognized principles of
international law which shall serve as the basic norms governing state-tostate
relations;
2. The Parties are committed to exploring ways for building trust and confidence
in accordance with the above-mentioned principles and on the basis of equality
and mutual respect;
3. The Parties reaffirm their respect for and commitment to the freedom
of navigation in and overflight above the South China Sea as provided for by the
universally recognized principles of international law, including the 1982 UN
Convention on the Law of the Sea;
4. The Parties concerned undertake to resolve their territorial and
jurisdictional disputes by peaceful means, without resorting to the threat or
use of force, through friendly consultations and negotiations by sovereign
states directly concerned, in accordance with universally recognized principles
of international law, including the 1982 UN Convention on the Law of the Sea;
5. The Parties undertake to exercise self-restraint in the conduct of
activities that would complicate or escalate disputes and affect peace and
stability including, among others, refraining from action of inhabiting on the
presently uninhabited islands, reefs, shoals, cays, and other features and to
handle their differences in a constructive manner.
Pending the peaceful settlement of territorial and jurisdictional
disputes, the Parties concerned undertake to intensify efforts to seek ways, in
the spirit of cooperation and understanding, to build trust and confidence
between and among them, including:
a. holding dialogues and exchange of views as appropriate between their
defense and military officials;
b. ensuring just and humane treatment of all persons who are either in danger
or in distress;
c. notifying, on a voluntary basis, other Parties concerned of any
impending joint/combined military exercise; and
d. exchanging, on a voluntary basis, relevant information.
6. Pending a comprehensive and durable settlement of the disputes, the
Parties concerned may explore or undertake cooperative activities. These may
include the following:
a. marine environmental protection;
b. marine scientific research;
c. safety of navigation and communication at sea;
d. search and rescue operation; and
e. combating transnational crime, including but not limited to
trafficking in illicit drugs, piracy and armed robbery at sea, and illegal
traffic in arms.
The modalities, scope and locations, in respect of bilateral and
multilateral cooperation should be agreed upon by the Parties concerned prior
to their actual implementation.
7. The Parties concerned stand ready to continue their consultations and
dialogues concerning relevant issues, through modalities to be agreed by them,
including regular consultations on the observance of this Declaration, for the
purpose of promoting good neighbourliness and transparency, establishing
harmony, mutual understanding and cooperation, and facilitating peaceful
resolution of disputes among them;
8. The Parties undertake to respect the provisions of this Declaration
and take actions consistent therewith;
9. The Parties encourage other countries to respect the principles
contained in this Declaration;
10. The Parties concerned reaffirm that the adoption of a code of conduct
in the South China Sea would further promote peace and stability in the region
and agree to work, on the basis of consensus, towards the eventual attainment
of this objective.
Done on the Fourth Day of November in the Year Two Thousand and Two in
Phnom Penh, the Kingdom of Cambodia.