|
ỦY BAN NHÂN DÂN
TỈNH NAM ĐỊNH
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số: 1255/QĐ-UBND
|
Nam Định, ngày 15
tháng 6 năm 2021
|
QUYẾT ĐỊNH
VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN “BẢO VỆ VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ THỰC HÀNH
TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU TAM PHỦ CỦA NGƯỜI VIỆT Ở TỈNH NAM ĐỊNH ĐẾN NĂM 2030”
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH NAM ĐỊNH
Căn cứ Luật Tổ chức chính
quyền địa phương ngày 19/6/2015;
Căn cứ Luật Di sản văn hóa
ngày 29/6/2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa
ngày 29/6/2009;
Căn cứ Nghị định số
98/2010/NĐ-CP ngày 21/9/2010 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều
của Luật Di sản văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản
văn hóa;
Căn cứ Thông báo số
5359/TB-BVHTTDL ngày 27/12/2016 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc triển
khai các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản “Thực hành Tín ngưỡng thờ
Mẫu Tam phủ của người Việt” sau khi được UNESCO ghi danh;
Theo đề nghị của Sở Văn hóa,
Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định tại Tờ trình số 189/TTr-SVHTTDL ngày
08/3/2021.
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1.
Ban hành kèm theo Quyết định này “Đề án bảo vệ và
phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
của người Việt ở Nam Định đến năm 2030”.
Điều 2.
Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.
Điều 3.
Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, Giám đốc các Sở:
Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Kế hoạch và Đầu tư; Tài chính; Thông tin và Truyền
thông; Khoa học và Công nghệ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và
Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định
này./.
|
Nơi nhận:
- Bộ VHTTDL;
- TTTU, TTHĐND tỉnh;
- Đ/c Chủ tịch UBND tỉnh;
- Các đ/c PCT UBND tỉnh;
- UBND các huyện, thành phố Nam Định;
- Như Điều 3;
- Lưu: VP1, VP7.
|
TM. ỦY BAN NHÂN
DÂN
KT. CHỦ TỊCH
PHÓ CHỦ TỊCH
Trần Lê Đoài
|
ĐỀ ÁN
BẢO VỆ VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ DI SẢN THỰC HÀNH TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU
TAM PHỦ CỦA NGƯỜI VIỆT Ở NAM ĐỊNH ĐẾN NĂM 2030
(Kèm theo Quyết định số 1255/QĐ-UBND ngày 15/6/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh
Nam Định)
I. SỰ CẦN
THIẾT VÀ CĂN CỨ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN
1. Sự cần thiết lập Đề án
- Những vấn đề cấp thiết đặt ra
trong thực tiễn: Sự thiếu đồng bộ trong các mô hình quản lý di sản gắn với thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ; Tính tự phát trong sinh hoạt thực hành tín ngưỡng
thờ Mẫu Tam phủ (sinh hoạt Hát văn - Hầu đồng); Những phát sinh tiêu cực trong
quản lý tiền công đức, phục dựng di tích; Sự phát sinh các sinh hoạt hướng theo
mục đích thương mại hóa di sản; Sự thiếu đồng bộ trong cơ chế, chính sách quản
lý văn hóa các cấp… Đồng thời trong cộng đồng vẫn còn có sự nhận thức không đồng
bộ về di sản, đặc biệt là nhận thức của chính chủ thể di sản gồm người thực
hành di sản, cộng đồng nơi có di sản dẫn tới thực hành thiếu chuẩn mực.
- Những vấn đề đặt ra cấp thiết
về mặt khoa học: Cho đến nay, những cơ sở lý luận về bảo vệ và phát huy giá trị
tín ngưỡng thờ Mẫu nói chung và thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người
Việt nói riêng đã và đang được đặt ra trong khoa học chuyên ngành. Bản chất nội
hàm các khái niệm cũng như những vấn đề chung liên quan đến vấn đề lý thuyết tiếp
cận đối tượng cùng bộ công cụ được sử dụng/áp dụng cho quá trình bảo vệ di sản
nói chung đã giúp ích và mang lại hiệu quả ứng dụng thực tiễn nhất định. Tuy
nhiên, trong quá trình tiếp cận nghiên cứu từng đối tượng cụ thể, như Thực hành
tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ chẳng hạn, vẫn đã và đang hiện tồn những khoảng trống
trong lý luận về quản lý và bảo tồn di sản thờ Mẫu, về vấn đề xây dựng mô hình ứng
dụng trong bảo vệ di sản, về tiếp cận sự biến đổi hoặc tiếp biến trong quá
trình giao lưu giữa các di sản, giữa các chủ nhân văn hóa, về vấn đề nghệ nhân
và ứng xử nghệ nhân, về sự phát triển hoặc biến đổi của không gian văn hóa sinh
kế, không gian văn hóa sinh thái cũng như sự tương tác giữa giá trị truyền thống
và đời sống văn hóa đương đại…
- Đáp ứng yêu cầu thực hiện
Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản Thực hành tín
ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được Chính phủ Việt Nam cam kết với
UNESCO sau khi di sản được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của
nhân loại (2016).
Đề án “Bảo vệ và phát huy giá
trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định đến
năm 2030” được đặt ra là cần thiết, đáp ứng được nhu cầu lồng ghép đề án trong
quy hoạch phát triển chung của tỉnh Nam Định về du lịch, phát triển văn hóa và
di sản văn hóa, trên cơ sở đó, góp phần thực thi nhiệm vụ trong Chương trình
hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản do Thủ tướng Chính phủ cam
kết với UNESCO khi trình Hồ sơ xét duyệt ghi danh di sản văn hóa phi vật thể đại
diện của nhân loại.
2. Căn cứ pháp lý
- Luật Di sản văn hóa ngày
29/6/2001; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa ngày
18/6/2009;
- Nghị định số 98/2010/NĐ-CP ngày
21/9/2010 của Chính phủ. Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Di sản
văn hóa và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa;
- Quyết định 11.Com10.b.37 của
UNESCO ghi danh “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” là di sản
văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
- Nghị định số 62/2014/NĐ-CP
ngày 25/6/2014 của Chính phủ, Quy định về xét tặng danh hiệu Nghệ nhân nhân
dân, Nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể;
- Công văn số 3146/BVHTTDL-DSVH
ngày 30/12/2016 của Cục Di sản văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc
triển khai Chương trình hành động quốc gia và phát huy giá trị di sản văn hóa
phi vật thể Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
- Thông báo số 3559/TB-BVHTTDL ngày
27/12/2016 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc triển khai các hoạt động
bảo vệ và phát huy giá trị di sản “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người
Việt” sau khi được UNESCO ghi danh, trong đó giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch,
chủ trì xây dựng Đề án tổng thể bảo vệ và phát huy giá trị di sản.
- Văn bản số 2189/BVHTTDL ngày
02/6/2015 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc xây dựng và phê duyệt dự
án bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong Danh mục Quốc
gia trên địa bàn tỉnh/thành phố;
Căn cứ Công văn số 921/DSVH-PVT
ngày 20/11/2018 của Cục Di sản văn hóa về việc góp ý Đề cương Đề án “Bảo vệ và
phát huy giá trị Thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định
đến năm 2030”;
Căn cứ Công văn số 3246/BVHTTDL-DSVH
ngày 04/9/2020 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc góp ý Đề án “Bảo vệ
và phát huy giá trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở
Nam Định đến năm 2030”;
Căn cứ Công văn số 51/DSVH-PVT
ngày 22/01/2021 của Cục Di sản văn hóa về việc Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị
di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định đến năm
2030”.
II. QUAN ĐIỂM,
MỤC TIÊU CỦA ĐỀ ÁN
1. Quan điểm
- Di sản văn hóa phi vật thể
nói chung và Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ nói riêng là nguồn lực văn
hóa, là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững
đất nước. Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ phải được lồng ghép vào trong
các chương trình phát triển kinh tế, chính trị, xã hội tại tỉnh Nam Định. Bảo vệ
và phát huy giá trị Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ trong sự đa dạng văn
hóa của cộng đồng người dân ở Nam Định, với các đặc trưng của nền văn hóa dân tộc,
đảm bảo sự đối thoại và tôn trọng sự đa dạng văn hóa như UNESCO đã từng khuyến
nghị. Bảo vệ và phát huy giá trị của di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu đáp ứng
nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng, vì cuộc sống tinh thần và xã
hội của cộng đồng, vì sự gắn kết xã hội, tạo ra nội lực cho sự phát triển kinh
tế, xã hội, văn hóa ở địa phương.
- Bảo vệ di sản Thực hành tín
ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ cần chú trọng đến trao truyền di sản tại cộng đồng, phát
huy vai trò của các đồng thầy cùng các thế hệ nghệ nhân, những người thực hành
và các thành viên gia đình trao truyền cho thế hệ trẻ trong các bản hội và cộng
đồng. Đảm bảo sự tham gia rộng rãi nhất của cộng đồng những nơi thực hành, gìn
giữ, trao truyền di sản và khuyến khích họ tham gia một cách tích cực vào quản
lý di sản. Tăng cường và thúc đẩy đóng góp của hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng tại
các trung tâm lớn (Phủ Dầy, Phủ Quảng Cung) trong việc tạo thu nhập và sinh kế
bền vững cho cộng đồng, nhóm người và cá nhân.
- Bảo vệ và phát huy giá trị Thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ nói riêng và sinh hoạt văn hóa truyền thống nói
chung là sự nghiệp của cả hệ thống chính trị, xã hội do Đảng lãnh đạo, Nhà nước
quản lý, cộng đồng làm chủ. Tăng cường vai trò của cấp ủy Đảng, Mặt trận Tổ quốc,
các đoàn thể chính trị, sự chỉ đạo của Nhà nước từ Trung ương đến địa phương là
nhiệm vụ cấp bách đã và đang đặt ra hiện nay.
2. Mục tiêu
a. Mục tiêu chung
Bảo vệ và phát huy giá trị của
hoạt động thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ trong đời sống đương đại, đảm bảo
sức sống của thực hành tín ngưỡng, phổ biến những giá trị nhân văn, những hành
vi, nghĩa cử tốt đẹp cho thế hệ mai sau. Nâng cao nhận thức và lòng tự hào của
cộng đồng người dân, ý thức trách nhiệm của các thế hệ, nhất là các chủ thể trực
tiếp thực hành di sản như thanh đồng, cung văn trong việc gìn giữ, thực hành và
trao truyền di sản. Từng bước phát huy giá trị của Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu
trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa của người dân khu vực Nam Định, trở
thành một trung tâm sinh hoạt văn hóa đặc trưng, tạo không gian văn hóa thích hợp
để trao đổi, giao lưu văn hóa, văn nghệ nhằm tăng cường khả năng đối thoại giữa
các cộng đồng, phát triển du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn
hóa, xã hội của địa phương.
b. Mục tiêu cụ thể
- Năm 2021, thành lập Hội những
người bảo vệ và phát huy giá trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của
Nam Định, quy tụ các câu lạc bộ thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu đã có và thành lập
các chi hội/câu lạc bộ ở các địa bàn chưa có tại tất cả các địa bàn đã và đang
thực hành thuộc 10 huyện, thành phố trên địa bàn Nam Định.
- Từ năm 2021-2022, xây dựng hệ
thống các văn bản quản lý thống nhất đối với di sản mang tính đặc thù là Thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ tại Nam Định. Tiến hành xây dựng Quy chế thực
hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ áp dụng chung, thống nhất cho các địa bàn và
thành lập các ban quản lý văn hóa các cấp; tổ chức tập huấn cho đại diện chủ thể
của di sản về các văn bản pháp lý và giá trị của di sản.
Tổng kiểm kê và phân loại hệ thống
di tích gắn với không gian thực hành di sản tại 10 huyện, thành phố; đồng thời
kiểm kê nguồn lực thực hành di sản ở các địa phương (số lượng nghệ nhân cung
văn, các thanh đồng và nguồn lực phụ trợ…), số lượng câu lạc bộ, bản hội cũng
như hoạt động của công tác quản lý tại các di tích. Trên cơ sở đó, đánh giá và
đề xuất các dự án cụ thể để có kế hoạch đầu tư tu bổ, nâng cấp và bảo vệ, xây dựng
kế hoạch mở lớp truyền dạy cung văn cũng như phát huy giá trị di sản văn hóa tại
Nam Định nói chung và thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu nói riêng.
- Đến năm 2023, hoàn thành việc
nghiên cứu, sưu tầm bài bản, biên soạn tài liệu, sản xuất các ấn phẩm liên quan
đến tín ngưỡng thờ Mẫu trên địa bàn toàn tỉnh, phục vụ nghiên cứu, quản lý văn
hóa và trao truyền giá trị di sản.
Hoàn thành việc đầu tư xây dựng
Trung tâm thông tin giới thiệu giá trị di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu ở một
trong hai trung tâm thuộc Vụ Bản và Ý Yên.
Hoàn thiện chính sách đãi ngộ
nghệ nhân cho 50% người có công bảo vệ, gìn giữ, truyền dạy di sản được tôn
vinh và hưởng chế độ đãi ngộ theo quy định đưa ra trong đề án; phấn đấu đến năm
2030: 100% được tôn vinh và hưởng chế độ đãi ngộ.
- Đến năm 2024: Tổ chức quảng
bá 2 đợt di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tại nước ngoài. Giai đoạn từ năm
2024-2030, tiếp tục thực hiện 03 đợt trình diễn giao lưu và quảng bá di sản ở
các nước ASEAN và các nước khác.
- Năm 2024-2030: Thường xuyên tổ
chức tập huấn, đào tạo cán bộ nghiệp vụ về quản lý di sản văn hóa phi vật thể;
Đầu tư nhân lực và nguồn lực tổ chức các lớp tập huấn và lớp truyền dạy cho các
nghệ nhân các chủ nhiệm CLB, các đồng thầy phụ trách các bản hội về nâng cao kỹ
năng truyền dạy và tổ chức sinh hoạt CLB, bản hội.
- 02 năm duy trì tổ chức Liên
hoan Hát văn cấp tỉnh hoặc địa phương có khả năng đăng cai.
III. PHẠM VI
CỦA ĐỀ ÁN
Toàn bộ không gian tồn tại,
không gian văn hóa, đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư và các hoạt động
liên quan đến di sản văn hóa phi vật thể “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
của người Việt” trên địa bàn tỉnh Nam Định, trong đó tập trung vào hai Trung
tâm là Quần thể di tích lịch sử - văn hóa Phủ Dầy (huyện Vụ Bản) và Phủ Quảng
Cung (huyện Ý Yên).
IV. NHIỆM VỤ
CỦA ĐỀ ÁN
1. Kiểm
kê, nghiên cứu, tư liệu hóa, số hóa
Các cán bộ chuyên môn ở địa
phương hợp tác với cán bộ ở các Viện nghiên cứu trung ương tăng cường công tác
nghiên cứu khoa học nhằm xây dựng hệ thống cơ sở lý luận để bảo vệ có hiệu quả
di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt. Nhà nước đầu tư, hỗ
trợ, đặt hàng các công trình nghiên cứu có chất lượng để hỗ trợ xuất bản. Tiến
hành sưu tầm, ghi chép tư liệu gắn với không gian sinh hoạt truyền thống cũng
như đương đại, đặc biệt là sưu tầm, biên dịch hệ thống tư liệu Hán - Nôm. Sở
Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo bộ phận nghiệp vụ cùng các Phòng Văn hóa
Thông tin cấp huyện, thành phố thường niên hoàn thiện công tác kiểm kê di sản
văn hóa nói chung và di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ nói riêng theo
hướng dẫn tại Thông tư số 04/2010/TT-BVHTTDL ngày 30/6/2010 của Bộ trưởng Bộ
Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định về việc kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể
và lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể để đưa vào Danh mục di sản văn
hóa phi vật thể quốc gia và theo tinh thần Công ước 2003 của UNESCO. Triển khai
xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu hình ảnh (phim, ảnh) và số hóa các nguồn tư liệu
lưu trữ tại Bảo tàng tỉnh; Tăng cường tổ chức các buổi tọa đàm, hội thảo trong
khu vực, quốc gia và quốc tế, các hoạt động sinh hoạt khoa học có liên quan đến
lĩnh vực bảo vệ và phát huy giá trị di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu; Hoàn
thiện công tác kiểm kê di sản hàng năm trên địa bàn toàn tỉnh theo quy định của
Công ước 2003 UNESCO.
2. Củng cố
hoặc tổ chức thành lập các chi hội/câu lạc bộ Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tại
các địa bàn có di sản
Đây là công tác quan trọng đảm bảo
sự kế tục bản sắc văn hóa của cộng đồng người dân. Trong bối cảnh toàn cầu hóa
và hội nhập quốc tế, hiện đại hóa, các sinh hoạt tín ngưỡng thờ Mẫu, nhiều hình
thức thực hành đã bị mai một bên cạnh nhiều hình thức đã và đang có nguy cơ biến
thái. Việc phục hồi một số hình thức thực hành phù hợp và quản lý các hoạt động
thực hành hầu đồng, hát văn theo bản sắc truyền thống sẽ được đặt ra như một
quy ước bảo vệ bắt buộc để gìn giữ bản sắc độc đáo của di sản, tránh bị lợi dụng
và xuyên tạc.
3. Truyền
dạy
Truyền dạy là một trong những
biện pháp bảo vệ di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu, giữa đội ngũ các thanh đồng
và đội ngũ hát văn ở các không gian thờ phụng và thực hành tín ngưỡng cần được
tiến hành một cách khẩn trương, bài bản, phù hợp với đặc trưng riêng của loại
hình sinh hoạt tín ngưỡng. Quan tâm đầu tư (theo hình thức xã hội hóa là chủ yếu)
cho việc mở các lớp truyền dạy sử dụng đạo cụ âm nhạc phục vụ cho nhiệm vụ bảo
tồn sinh hoạt hát văn tại các bản hội hoặc các trung tâm thực hành tín ngưỡng.
Tổ chức thường xuyên và tăng cường
các hoạt động sinh hoạt, truyền dạy tại các CLB, bản hội. Tập trung vào một số
hoạt động cụ thể, như: Những cách thức thực hành nghi lễ chủ yếu phù hợp với đối
tượng được phụng thờ và phạm vi các không gian thiêng (thể hiện ở hành vi, lời
nói, trang phục,…), việc chuẩn bị đồ dâng cúng vừa mang ý nghĩa trang trọng,
thành tâm, vừa tránh lãng phí, mất vệ sinh, vi phạm điều kiêng kỵ và đặc biệt
là nhận thức về hành vi sắm sửa, đốt vàng mã.
4. Nâng cao
năng lực thực hành, quản lý di sản cho cộng đồng
Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhằm
không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng, phương pháp bảo vệ,
kiểm kê về di sản văn hóa phi vật thể cho đội ngũ cán bộ văn hóa cấp xã, phụ
trách các phường, chủ nhiệm CLB, người phụ trách bản hội đáp ứng yêu cầu công
tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản cho phù hợp. Tăng cường các khóa học, các
đợt tập huấn có sự tham gia của các chuyên gia về di sản văn hóa phi vật thể và
UNESCO nhằm nâng cao nhận thức về di sản theo đúng tinh thần của Công ước 2003
và phương pháp làm việc với cộng đồng.
5. Đãi ngộ
nghệ nhân, những người thực hành di sản
Thực hiện các chính sách ưu
tiên, đãi ngộ các nghệ nhân và đội ngũ người trực tiếp tham gia thực hành di sản,
cán bộ làm công tác bảo vệ, gìn giữ và phát huy giá trị di sản: Hoàn thiện hồ
sơ đề nghị Nhà nước phong tặng Nghệ nhân nhân dân và Nghệ nhân ưu tú cho các cá
nhân có tài năng và có đóng góp quan trọng trong việc bảo vệ và phát huy giá trị
di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ; Xây dựng quy chế phong tặng nghệ
nhân của tỉnh. Đối với nghệ nhân tham gia truyền dạy (đặc biệt là đội ngũ cung
văn): Có chế độ phụ cấp hàng tháng cho các “Nghệ nhân Ưu tú”, “Nghệ nhân Nhân
dân” tham gia truyền dạy. Tạo điều kiện cho nghệ nhân được tham gia các khóa tập
huấn nâng cao nhận thức, tổ chức truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể và giao
lưu giữa các thế hệ nghệ nhân của các di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO
vinh danh trên địa bàn cả nước.
6. Quảng
bá, phổ biến, tuyên truyền giá trị di sản
Tuyên truyền, quảng bá, giới
thiệu về giá trị di sản tín ngưỡng thờ Mẫu cần được đẩy mạnh nhằm tuyên truyền
về giá trị của di sản và quảng bá hình ảnh, văn hóa của vùng Sơn Nam hạ, tạo đà
phát triển kinh tế của vùng. Đa dạng hóa các hình thức quảng bá bằng cách triển
khai trên các phương tiện truyền thông đại chúng, thông qua các sự kiện chính
trị, kinh tế, văn hóa, nghệ thuật, cuộc thi, liên hoan, hội diễn, hoạt động
trong nước và quốc tế.
7. Đầu tư,
nâng cấp cơ sở vật chất cho các câu lạc bộ, thiết chế văn hóa
Để góp phần bảo vệ sức sống của
Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, các cơ sở vật chất liên quan đến không
gian thực hành di sản phải được đầu tư, nâng cấp theo các hình thức Nhà nước kết
hợp với xã hội hóa, đảm bảo không gian thực hành và thụ hưởng văn hóa cho công
chúng, phục vụ phát triển các dịch vụ du lịch.
8. Tăng cường
công tác xã hội hóa
- Xây dựng và ban hành quy chế
hoạt động quỹ hỗ trợ thực hành tín ngưỡng để thúc đẩy việc bảo vệ và phát huy
giá trị di sản.
- Thực hiện các chính sách ưu
đãi nhằm khuyến khích các thành phần kinh tế, tầng lớp xã hội tham gia bảo vệ
và phát huy giá trị thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu trong đời sống.
V. KẾ HOẠCH
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CÁC DỰ ÁN
1. Nghiên
cứu, sưu tầm, kiểm kê, tư liệu hóa, số hóa các bài bản, tư liệu về di sản Tín
ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định.
- Mục tiêu dự án: Sưu tầm, bổ
sung, cập nhật thông tin về Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt
nhằm giữ gìn và lưu truyền cho các thế hệ mai sau những bài bản, cách thức thực
hành nghi lễ truyền thống trong tín ngưỡng thờ Mẫu.
- Nội dung thực hiện: sưu tầm,
ghi chép những bài hát văn, những sinh hoạt văn hóa, âm nhạc gắn với không gian
sinh hoạt truyền thống cũng như đương đại. Hoàn thiện công tác tổng kiểm kê di
sản trên địa bàn tỉnh Nam Định theo quy định Công ước 2003 của UNESCO. Tư liệu
hóa, số hóa và xuất bản sách nghiên cứu, tư liệu có giá trị khoa học, tham khảo
và quảng bá về thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu (trọng tâm là hát văn và hầu đồng).
Hàng năm, cập nhật thông tin để lưu trữ, đồng thời cập nhật cơ sở dữ liệu di sản
vào Hệ thống thông tin quản lý di sản văn hóa phi vật thể của Cục Di sản văn
hóa, tạo điều kiện cho đội ngũ quản lý văn hóa các cấp cập nhật thực trạng hoạt
động thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu ở Nam Định theo chỉ đạo tại Thông tư
04/2010/TT- BVHTTDL năm 2010 - quy định việc kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể
và lập hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể. Các hoạt động sưu tầm, tư liệu
hóa, kiểm kê phải có có sự đồng thuận, tự nguyện tham gia và có sự hiểu biết đầy
đủ của cộng đồng.
- Kế hoạch cụ thể:
+ Giai đoạn 2021-2023: Tập
trung thực hiện sưu tầm, kiểm kê, số hóa những tư liệu liên quan đến tín ngưỡng
thờ Mẫu ở Nam Định và lập hồ sơ nghệ nhân hát văn - hầu đồng đưa vào lưu trữ,
phổ biến truyền dạy và phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về giá trị của di
sản tín ngưỡng thờ Mẫu. Nghiên cứu, xuất bản Tổng tập thực hành tín ngưỡng thờ
Mẫu - Di sản văn hóa nhân loại. Cập nhật cơ sở dữ liệu di sản, kết nối với
Trung tâm Dữ liệu di sản văn hóa của Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam.
Lựa chọn biên soạn để ưu tiên xuất bản đầu sách nghiên cứu, tư liệu cần thiết,
có giá trị khoa học, tham khảo và quảng bá cấp thiết về di sản Thực hành tín
ngưỡng thờ Mẫu của người Việt.
+ Giai đoạn 2024-2030: Các tư
liệu được sưu tầm, hệ thống đầy đủ tiến hành biên mục và đề xuất chọn công nghệ
phù hợp cho việc số hóa tư liệu, áp dụng công nghệ giúp người dùng có thể tìm
kiếm một cách dễ dàng và thuận tiện những vấn đề liên quan đến di sản, triển
khai thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng về việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản
tín ngưỡng thờ Mẫu gắn với cách mạng công nghiệp 4.0 hiện tại và lâu dài.
- Kết quả dự kiến: Hoàn thành hệ
thống tư liệu - số hóa và cập nhật danh mục kiểm kê về thực hành tín ngưỡng thờ
Mẫu Tam phủ của người Việt, đáp ứng nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu và bài bản phục
vụ cho quy trình thực hành di sản.
- Kinh phí: 5 tỉ đồng
2. Xây dựng
quy hoạch bảo tồn, tôn tạo di tích, lập bản đồ di sản khu vực Nam Định liên
quan đến hệ thống Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định.
- Mục tiêu dự án: Khảo sát, kiểm
kê và phân loại các hạng mục cơ sở vật chất của hệ thống các di tích vật thể gắn
với di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu ở 10 huyện, thành phố của Nam Định và xây
dựng kế hoạch phục dựng, tu bổ, tôn tạo cho các hạng mục và loại di tích; Lập bản
đồ di sản khu vực Nam Định.
- Nội dung phục dựng: Tiến hành
quy hoạch theo các cấp độ Phục dựng, Tu bổ - Tôn tạo các di tích phục vụ không
gian thực hành di sản. Kế hoạch cụ thể:
+ Giai đoạn 2021 - 2023: Ưu
tiên quy hoạch phục hồi các di tích có giá trị đã bị hủy hoại do các nguyên
nhân khác nhau, theo đánh giá của Hội đồng chuyên môn và Phòng quản lý di sản
văn hóa Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo.
+ Giai đoạn 2024 - 2030: Rút
kinh nghiệm quy hoạch phục dựng của giai đoạn 1, cơ quan chức năng đề xuất quy
hoạch kế hoạch tu bổ - tôn tạo các di tích theo nhu cầu của cộng đồng ở các địa
phương.
- Kết quả dự kiến: Đáp ứng nhu
cầu và căn cứ cho các địa bàn có di sản trong việc khôi phục, bảo vệ không gian
thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu ở các huyện, thành phố, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt
văn hóa tâm linh của cộng đồng và thực hiện cam kết bảo vệ di sản với UNESCO.
Xây dựng bản đồ di sản phục vụ công tác quản lý nhà nước về mặt văn hóa và
nghiên cứu thực trạng phát triển của di sản.
- Kinh phí: 5 tỉ đồng
3. Xây dựng
Trung tâm Thông tin giới thiệu giá trị di sản tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ/Tứ phủ
của người Việt (dự kiến lựa chọn địa điểm tại khu vực huyện Vụ Bản, trong phạm
vi không gian thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu)
- Mục tiêu dự án: Xây dựng một
không gian có sự hiện diện của quần thể các cơ sở vật chất đáp ứng việc quảng
bá di sản tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt ở Nam Định nói riêng và sự lan tỏa
của di sản này trên phạm vi cả nước nói chung, phục vụ khách du lịch trong,
ngoài nước cùng các đối tượng quan tâm khác.
Trung tâm Thông tin giới thiệu
giá trị di sản bao gồm:
- Mô hình đại diện cho không
gian thiêng thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt ở Nam Định (Phủ, đền và
chùa);
- Mô hình đại diện cho không
gian thiêng thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của khu vực Nam Trung Bộ (đền thờ
Thiên Y A Na).
- Mô hình đại diện cho không
gian thiêng thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của khu vực Nam Bộ (Đền thờ Mẫu của
người Khơ me).
- Nhà chiếu phim tư liệu về các
hình thức thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt ở ba miền và của các dân
tộc trong cộng đồng quốc gia đa dân tộc Việt Nam.
- Nhà trưng bày các hiện vật
liên quan đến sinh hoạt tín ngưỡng thờ Mẫu (sưu tập từ các nguồn trên phạm vi cả
nước).
- Nhà thực hành trình diễn,
giao lưu phục vụ các cuộc thi hát văn, diễn xướng liên quan đến thực hành thờ Mẫu
của các dân tộc (Việt Nam và Quốc tế).
- Kinh phí: 55 tỉ đồng
4. Đào tạo,
bồi dưỡng nguồn nhân lực thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở
Nam Định
Mục tiêu dự án: Thống nhất được
đội ngũ quản lý trong cộng đồng (đội ngũ các thủ nhang, đồng thầy, chủ nhiệm
câu lạc bộ) và cung cấp nguồn nhân lực hát văn, sử dụng nhạc cụ truyền thống phục
vụ hát văn - hầu đồng một cách có tổ chức, bài bản; quản lý theo tiêu chí đặc
thù đội ngũ các thanh đồng, pháp sư và các đối tượng trực tiếp thực hành nghi lễ
tại các không gian văn hóa của di sản.
- Kinh phí: 2 tỉ đồng
5. Xây dựng
chương trình nâng cao năng lực quản lý văn hóa tại các địa phương có di sản thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu nói riêng và di sản văn hóa nói chung.
- Mục tiêu dự án: Tổ chức, đào
tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng, phương
pháp bảo vệ di sản đáp ứng yêu cầu của Luật DSVH và Công ước 2003 của UNESCO.
Chính quyền các cấp thể hiện cụ thể thực thi những chính sách hỗ trợ các nghệ
nhân và thu hút họ tham gia truyền dạy trong các câu lạc bộ.
- Nội dung nâng cao năng lực quản
lý: Tìm hiểu về Công ước 2003, Luật di sản văn hóa và các nghị định; thông tư
hướng dẫn thực hiện Luật di sản văn hóa và các văn bản pháp luật liên quan đến
di sản văn hóa để nâng cao nhận thức cho quần chúng nhân dân. Tổ chức các lớp bồi
dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nói
chung và di sản văn hóa phi vật thể nói riêng.
- Kế hoạch cụ thể:
+ Giai đoạn 2021-2023: Tập
trung thực hiện mở các lớp tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ
năng, phương pháp bảo tồn di sản của đội ngũ cán bộ văn hóa cấp xã, phường, chủ
nhiệm câu lạc bộ; có chế độ khen thưởng kịp thời cho các nghệ nhân được phong tặng;
chế độ phụ cấp hàng tháng, thù lao cho các nghệ nhân tham gia truyền dạy thực
hành di sản.
+ Giai đoạn 2024-2030: Tiếp tục
nâng cao trình độ, nghiệp vụ cho các cán bộ cấp cơ sở về chuyên môn cũng như kỹ
năng làm việc với cộng đồng. Hỗ trợ các nghệ nhân truyền dạy, sinh hoạt Câu lạc
bộ và tham gia biểu diễn, liên hoan hát văn - hầu đồng các cấp.
- Kết quả dự kiến: Nâng cao
năng lực quản lý của các cán bộ cơ sở về di sản ở 10 huyện, thành phố về các mặt
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Các nghệ nhân được quan tâm, hỗ trợ kinh phí và
tham gia nhiệt tình trong công tác bảo vệ, trao truyền, phát huy giá trị di sản.
- Kinh phí: 3 tỉ đồng
6. Xây dựng
chế độ chính sách và thực hiện đãi ngộ nghệ nhân, người thực hành Tín ngưỡng thờ
Mẫu Tam phủ ở tỉnh Nam Định
- Mục tiêu dự án: Trên cơ sở
căn cứ pháp lý và thực tiễn, hình thành cơ chế và chính sách đãi ngộ về vật chất
và tinh thần đối với nguồn lực thực hành và bảo tồn di sản thực hành tín ngưỡng
thờ Mẫu nói riêng và các di sản văn hóa phi vật thể nói chung tại Nam Định, phù
hợp với điều kiện kinh tế của địa phương.
- Nội dung đãi ngộ nghệ nhân,
những người thực hành: Thực hiện chế độ, chính sách hỗ trợ và phụ cấp cho các
nghệ nhân đã được phong tặng là nghệ nhân ưu tú và nghệ nhân nhân dân, các nghệ
nhân đang thực hiện truyền dạy và những người có năng khiếu tham gia thực hành
di sản theo khuôn khổ Đề án. Xây dựng cơ chế hỗ trợ các cá nhân, các Câu lạc bộ
ở các huyện, thành phố.
- Kinh phí: 2 tỉ đồng
7. Xây dựng
dự án quảng bá, phát huy giá trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của
người Việt ở trong nước và quốc tế, tầm nhìn đến năm 2030.
- Mục tiêu dự án: Tuyên truyền,
quảng bá, giới thiệu về giá trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của
người Việt với nhiều hình thức khác nhau để công chúng trong và ngoài nước tiếp
cận, tìm hiểu một cách thuận tiện, nhanh chóng nhất, đồng thời quảng bá hình ảnh
của tiểu vùng văn hóa Sơn Nam hạ nhằm thu hút du lịch và đầu tư phát triển kinh
tế bền vững của vùng.
- Nội dung dự án: Xây dựng các
chương trình tuyên truyền, quảng bá di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
của người Việt trên các phương tiện truyền thông đại chúng, thông qua các sự kiện
chính trị, kinh tế, văn hóa, nghệ thuật, cuộc thi, liên hoan, hội diễn, hoạt động
trong nước và quốc tế. Tổ chức các hoạt động biểu diễn hát văn ở trong và ngoài
nước. Tham gia giao lưu tại các diễn đàn giao lưu quốc tế về di sản văn hóa phi
vật thể hàng năm và tham gia các chuyến đi quảng bá về di sản tại các nước
ASEAN và châu Âu.
- Kế hoạch cụ thể:
+ Giai đoạn 2021-2023: Tập
trung thực hiện quảng bá, tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại
chúng, trên Website và in phát tờ gấp, tờ rơi giới thiệu, tổ chức các buổi nói
chuyện, tọa đàm, liên hoan Hát văn trong và ngoài nước.
+ Giai đoạn 2024-2030: Tiếp tục
các hoạt động quảng bá, tuyên truyền về di sản và tăng cường các hoạt động quảng
bá hình ảnh về bản sắc văn hóa độc đáo của người Việt cho công chúng trong và
ngoài nước.
- Kết quả dự kiến: Thông tin về
thực trạng hoạt động thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ trong khuôn khổ pháp
luật xuất hiện trên nhiều trang website về đất nước và con người Nam Định như
là những điểm đến cho phát triển du lịch và tìm hiểu về văn hóa của cộng đồng địa
phương.
- Kinh phí: 10 tỉ đồng
VI. CÁC GIẢI
PHÁP THỰC HIỆN
1. Giải
pháp về hoàn thiện cơ chế, chính sách
- Tiếp tục triển khai các quy
hoạch, đề án, chương trình có liên quan đến nội dung bảo vệ và phát huy giá trị
di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trong quá trình thực hiện, chú ý đến tính đặc thù của di sản này.
- Rà soát, điều chỉnh bổ sung
các cơ chế, chính sách về bảo vệ và phát huy Di sản văn hóa nói chung, Thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ nói riêng đang bất cập hiện nay để đảm bảo phù
hợp với yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn mới.
- Xây dựng và ban hành thực hiện
cơ chế, chính sách đặc thù, phù hợp với thực tiễn để tạo sự đột phá trong bảo vệ
và phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu. Chú trọng cơ chế, chính sách về đầu tư
cơ sở vật chất, về đào tạo, phát triển nguồn nhân lực truyền dạy, về nghiên cứu
khoa học; hỗ trợ tuyên truyền, quảng bá về di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu
Tam phủ ở Nam Định.
2. Giải
pháp về nguồn nhân lực
- Thực hiện công tác quy hoạch
dài hạn nguồn cán bộ quản lý và chuyên môn về di sản văn hóa. Xây dựng và ban
hành chính sách ưu tiên tuyển dụng cán bộ; thu hút sinh viên ngành văn hóa về
công tác ở địa phương sau khi tốt nghiệp.
- Tăng cường đào tạo đội ngũ
nghệ nhân kế cận, lực lượng nòng cốt của các Câu lạc bộ ở cả 3 tuyến/cấp tỉnh,
huyện, xã. Tập huấn về kiểm kê, phương pháp bảo vệ và phát huy di sản văn hóa
phi vật thể.
3. Giải
pháp về huy động các nguồn lực
- Khai thác có hiệu quả nguồn hỗ
trợ của Trung ương từ các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng
nông thôn mới; nguồn vốn của nhà nước cấp cho các chương trình mục tiêu phát
triển văn hóa để đầu tư cơ sở vật chất cho các địa phương có các di tích và
không gian thực hành di sản thờ Mẫu. Ưu tiên đầu tư xây dựng hệ thống thiết chế
văn hóa đồng bộ tại các quận/huyện/thị xã, xã/phường có di sản, đặc biệt là các
trung tâm ở các huyện thị, nhằm tạo điều kiện tổ chức và phát triển mạng lưới
Câu lạc bộ.
- Đẩy mạnh công tác xã hội hóa
tăng thêm nguồn lực và giảm bớt kinh phí hỗ trợ từ nguồn ngân sách. Có kế hoạch,
lộ trình xây dựng cơ chế nhằm tạo nên sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân
trong việc tham gia đóng góp công sức, tiền của cho lĩnh vực bảo vệ và phát huy
giá trị di sản. Khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào
các lĩnh vực sáng tạo, quảng bá giá trị di sản, đặc biệt, các tổ chức, cộng đồng
người Nam Định ở các tỉnh thành trên cả nước và ở nước ngoài.
- Tăng cường nâng cao quyền tự
chủ, tự chịu trách nhiệm của các câu lạc bộ, đặc biệt là các trung tâm hoạt động
thực hành di sản trong hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản. Đổi mới cơ
chế hoạt động của các trung tâm thực hành tín ngưỡng trong việc tôn tạo, tu bổ
di tích thực hành tín ngưỡng theo hướng xã hội hóa, sát với yêu cầu thực tiễn.
- Đẩy mạnh việc khai thác các
nguồn tài chính thông qua các quỹ, các thỏa thuận tài trợ, hiến tặng hoặc đồng
hợp tác trong bảo vệ và phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu.
4. Giải
pháp về tăng cường vai trò của Đảng, phối hợp giữa quản lý Nhà nước và vai trò
của cộng đồng, các tổ chức trong nước và quốc tế
- Tăng cường vai trò của cấp ủy
đảng, Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị, sự chỉ đạo của Nhà nước từ
Trung ương đến địa phương, và phát huy vai trò chủ động, tích cực của cộng đồng
ở những xã/thôn/phường có thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu trong việc bảo vệ và
phát huy di sản.
- Thực hiện tốt công tác phối hợp
giữa các sở, ban, ngành; giữa chính quyền, cơ quan chức năng; khuyến khích sự
tham gia chủ động, tích cực của cộng đồng thực hành di sản; giữa nhà nước Việt
Nam với UNESCO, các tổ chức quốc tế nhằm tăng cường liên kết, phối kết hợp
trong các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản theo Chương trình và hành
động do Chính phủ đã ký cam kết với UNESCO.
- Tăng cường quan hệ hợp tác về
nghiên cứu, quảng bá, đào tạo nhân lực bảo vệ và phát huy giá trị di sản Thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ. Khuyến khích các sáng kiến hợp tác về bảo vệ
và phát huy di sản văn hóa phi vật thể ở Nam Định nói chung và Thực hành tín
ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ ở các làng xã nói riêng.
- Các huyện, thành phố chủ động
xây dựng kế hoạch tổ chức các sự kiện văn hoá, nghệ thuật, đối ngoại phù hợp, tạo
cơ hội tăng cường giao lưu, quảng bá giá trị di sản; tranh thủ sự hỗ trợ của
các tổ chức và cộng đồng người Việt ở nước ngoài.
- Các địa phương chủ động và
tăng cường công tác thanh kiểm tra việc quản lý, bảo tồn, tu bổ di tích và việc
khai thác phát huy giá trị di sản phục vụ sự nghiệp xây dựng đời sống văn hóa
cơ sở đi kèm các chế tài phù hợp để hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng nói chung và
thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu nói riêng mang lại hiệu quả tích cực.
5. Giải
pháp lồng ghép bảo vệ và phát huy di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
trong phát triển kinh tế, văn hóa, thể thao và du lịch.
- Tiếp tục đẩy mạnh phối hợp, lồng
ghép giữa nội dung bảo vệ và phát huy giá trị Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam
phủ với nội dung hoạt động phát triển văn hóa, gia đình, các hoạt động xã hội với
phát triển văn hóa thể dục thể thao dưới các hình thức đa dạng, trong các hoạt
động xây dựng Phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa theo tiêu chí xây dựng
Nông thôn mới hiện nay.
- Phát triển mạng lưới, cung cấp
các dịch vụ, sản phẩm văn hóa liên quan đến di sản văn hóa truyền thống địa
phương tại các khu, điểm du lịch; xây dựng nội dung sinh hoạt tín ngưỡng thờ Mẫu
gắn với khu du lịch văn hóa tâm linh.
- Tìm kiếm các cơ hội giao lưu,
hợp tác quốc tế về văn hóa, xúc tiến quảng bá giá trị di sản, đào tạo nhân lực,
hỗ trợ tài chính và kỹ thuật, kinh nghiệm bảo vệ và phát huy giá trị tín ngưỡng
thờ Mẫu trong nước và từ hợp tác quốc tế.
- Phối hợp với các tỉnh, thành
phố trong và ngoài nước, thực hiện xây dựng các tour du lịch phù hợp với hệ thống
đường bộ, đường thủy, nối tuyến du lịch giữa các địa phương và với tuyến du lịch
quốc tế trên hành trình khám phá di sản văn hóa ở các địa bàn có thực hành tín
ngưỡng thờ Mẫu.
6. Giải
pháp tuyên truyền, quảng bá di sản trong, ngoài nước
- Phát huy vai trò của các cơ
quan báo chí, các phương tiện truyền thông đại chúng (đặc biệt là phương tiện
internet, mạng xã hội và các phương tiện của công nghiệp 4.0) vào việc tuyên
truyền, quảng bá giá trị di sản, nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về bản
chất di sản, phát huy giá trị di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người
Việt trong sự nghiệp xây dựng đời sống văn hóa xã hội; giới thiệu giá trị và quảng
bá hình ảnh văn hóa và di sản Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt
ở Nam Định nói riêng và Việt Nam nói chung với cộng đồng quốc tế, phù hợp với
yêu cầu của UNESCO, góp phần phát triển du lịch và quan hệ - giao lưu văn hóa
toàn cầu.
- Đầu tư cho công tác sưu tầm,
nghiên cứu và các xuất bản phẩm, sản phẩm văn hóa gắn với di sản để có sản phẩm
cụ thể phục vụ nhiệm vụ quảng bá giá trị di sản cho cộng đồng trong nước và nước
ngoài.
VII. KINH
PHÍ THỰC HIỆN
Do ngân sách nhà nước đảm bảo
theo phân cấp, được bố trí trong dự toán chi thường xuyên của các cơ quan, đơn
vị được giao nhiệm vụ theo quy định của Luật ngân sách nhà nước và từ nguồn xã
hội hóa hợp pháp khác.
VIII. TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
1. Sở Văn hóa, Thể thao và
Du lịch
- Chủ trì, phối hợp với các sở,
ngành có liên quan; UBND các huyện, thành phố tổ chức thực hiện Đề án theo nội
dung đã được phê duyệt; xây dựng, tham mưu các cấp có thẩm quyền ban hành các
văn bản triển khai thực hiện Đề án trên địa bàn tỉnh; Xây dựng các kế hoạch cụ
thể và dự toán thực hiện các nhiệm vụ của Đề án trình cấp thẩm quyền thẩm định,
phê duyệt và chủ trì tổ chức thực hiện.
- Tăng cường vai trò tham mưu
chỉ đạo, thực hiện các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản Thực hành
tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt theo khuyến nghị của Công ước 2003
UNESCO, Luật di sản văn hóa (2009) và Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo (2016).
- Hướng dẫn, đôn đốc và định kỳ
hàng năm báo cáo kết quả triển khai thực hiện về UBND tỉnh và Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch.
2. Sở Kế hoạch và Đầu tư
Chủ trì, phối hợp với Sở Tài
chính cân đối, bố trí vốn đầu tư phát triển theo kế hoạch trung hạn và hàng năm
để thực hiện Đề án; thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn các dự án sử dụng
vốn ngân sách Trung ương và của tỉnh.
3. Sở Tài chính
Chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch
và Đầu tư phân bổ, bố trí vốn sự nghiệp thực hiện Đề án.
4. Sở Khoa học và Công nghệ
Chủ trì, phối hợp với Sở Văn
hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện những đề tài nghiên cứu khoa học phù hợp với
các dự án thành phần liên quan đến bảo vệ và phát huy giá trị di sản Thực hành
tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định, tầm nhìn đến 2030.
5. Sở Thông tin và truyền
thông
Chủ trì, phối hợp với Sở Văn
hóa, Thể thao và Du lịch hướng dẫn cơ quan Báo chí, Phát thanh và Truyền hình tỉnh,
các cơ quan thông tấn trung ương đóng trên địa bàn, hệ thống thông tin cơ sở
tích cực tuyên truyền về di sản và việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản Thực
hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
6. Báo Nam Định và Đài Phát
thanh và Truyền hình tỉnh
Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể
thao và Du lịch, các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch triển khai các
nội dung có liên quan trong Đề án; tăng cường công tác quảng bá, tuyên truyền
giúp nhân dân trong tỉnh có ý thức bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa
phi vật thể “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt ở Nam Định đến
năm 2030”.
7. UBND các huyện, thành phố
Nam Định
Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể
thao và Du lịch, các sở, ngành có liên quan chỉ đạo các phòng chức năng và UBND
các xã, phường, thị trấn triển khai thực hiện Đề án./.