ỦY BAN NHÂN DÂN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 11/CT-UB
|
Tp. Hồ Chí Minh,
ngày 03 tháng 4 năm 1992
|
CHỈ THỊ
VỀ
VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HÌNH NGHÈO ĐÓI Ở NÔNG THÔN NGOẠI THÀNH.
Từ khi thành phố thực hiện Nghị
quyết 10/BCT của Bộ Chánh trị Trung ương Đảng, Nghị quyết 07/TU của Thành ủy khóa
4 về đổi mới quản lý kinh tế nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới và các Thông
báo 186/TU, 244/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về giải quyết những vấn đề cấp
bách cho nông nghiệp, nông thôn ngoại thành... tình hình nhiều mặt ở nông thôn
đã có những bước chuyển biến quan trọng. Song do nhiều nguyên nhân khác nhau,
trong đó có việc phải sửa chữa sai lầm khuyết điểm qua điều chỉnh và chia cấp
ruộng đất, nhiều chánh sách của Nhà nước đối với nông thôn, nông nghiệp chưa
hợp lý và nhứt là 2 năm vừa qua sản xuất lúa của nông dân ngoại thành liên tục
bị dịch rầy nâu phá hại nặng nề v.v... tình hình đời sống ở nông thôn đã có sự
phân hóa theo chiều hướng xấu. Theo số liệu ban đầu hiện nay ở ngoại thành có
gần 35% hộ nông dân có điều kiện làm ăn khá có tích lũy, 34% hộ tạm đủ ăn và số
còn lại (khoảng 31.940 hộ) là hộ nông dân nghèo đói - có lúc số hộ thuộc diện
này phải cứu trợ xã hội lên đến trên dưới hàng vạn hộ.
Để giải quyết tình hình nêu
trên, thực hiện sự chỉ đạo của Thành ủy trong Thông báo số 23/TB-TU ngày
20/02/1992, Ủy ban nhân dân thành phố chỉ thị cho các Ủy ban nhân dân các
huyện, quận, xã, phường có sản xuất nông nghiệp phối hợp với các sở ban ngành
chức năng liên quan xây dựng và triển khai chương trình phấn đấu thu hẹp và
từng bước xóa các hộ nông dân nghèo đói. Đây là 1 chương trình công tác mang
tính cấp bách đối với nông thôn ngoại thành và vùng ven trong các quận nội
thành có sản xuất nông nghiệp, nhằm tập trung tạo điều kiện giúp các hộ nông
dân nghèo đói vươn lên tự lập và ổn định được cuộc sống của mình. Chương trình
này cũng góp phần thực hiện chiến lược ổn định và phát triển kinh tế xã hội của
thành phố.
Do điều kiện khách quan về vật
chất của thành phố, nhứt là ngân sách trong những năm tới còn rất eo hẹp, trong
lúc các công trình đầu tư về kinh tế, xã hội và các mặt khác của thành phố cần
phải làm vượt quá khả năng đầu tư của ngân sách thành phố. Vì vậy, các huyện và
quận, các sở ban ngành liên quan trong việc thực hiện chương trình phấn đấu thu
hẹp và từng bước xóa hộ nông dân nghèo đói cần có một quyết tâm và nỗ lực chủ quan
vượt bực, khai thác thật tốt và sử dụng có hiệu quả nhứt các nguồn vốn, nguồn
nhân lực, trí lực có thể tận dụng được để phục vụ chương trình. Phải đảm bảo
các điều kiện phục vụ và an toàn cho sản xuất và đặc biệt chăm lo giải quyết
tốt khâu chế biến và tiêu thụ sản phẩm của nông dân.
Để cho chương trình giải quyết
tình hình nghèo đói ở nông thôn ngoại thành thật sự đạt được kết quả, Ủy ban
nhân dân thành phố yêu cầu các địa phương và các sở ban ngành liên quan tổ chức
thực hiện đầy đủ đến nơi đến chốn những công việc cụ thể sau đây:
1- Tiến hành công tác điều tra
cơ bản, thống kê lập danh sách các hộ nông dân nghèo đói ở từng địa phương cụ
thể theo hướng dẫn kèm theo chỉ thị này. Trong quá trình điều tra cơ bản, hết
sức chú trọng đến nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo đói của các hộ nông dân
(do không vốn, không có hoặc thiếu đất canh tác, thiếu lao động, bị thiên tai
mất mùa hoặc do một tệ nạn nào khác v.v...). Trên cơ sở kết quả điều tra, các
địa phương tiến hành việc phân loại có thứ tự ưu tiên, xác định và đề ra các
biện pháp giải quyết thích hợp cho từng loại đối tượng cụ thể như : cho vay vốn
để sản xuất, cấp hoặc cho mượn đất sản xuất, hỗ trợ phương tiện canh tác, hướng
dẫn tổ chức sản xuất ngành nghề, đào tạo nghề nghiệp v.v... dành sự ưu tiên đối
với các hộ nông dân nghèo thuộc diện gia đình chánh sách. Việc điều tra cơ bản,
phân tích và thống kê danh sách các hộ nông dân nghèo đói ở từng địa phương phải
đảm bảo tính trung thực, chính xác và cụ thể.
Bên cạnh sự hỗ trợ tích cực và
thiết thực của Nhà nước thông qua các công trình đầu tư theo kế hoạch, cần phải
phát động một phong trào quần chúng rộng rãi, các cơ quan kinh tế, các hội từ
thiện, các nhà hảo tâm, các hộ nông dân láng giềng có điều kiện góp phần góp
sức cùng Nhà nước chăm lo cho các hộ nghèo đói bằng việc làm thiết thực cho
từng hộ nông dân nghèo đói. Phải coi công tác vận động quần chúng đùm bọc người
nghèo tại chỗ, trên từng địa bàn cụ thể là rất quan trọng, làm được việc này
mới có khả năng giúp số hộ nông dân nghèo đói sớm tự lo toan và ổn định được
cuộc sống của mình. Thông qua cuộc vận động nông dân giúp đỡ nông dân, người
làm ăn thuận lợi giúp đỡ người còn nghèo đói ở cùng xóm làng sẽ tăng cường thêm
sự thông cảm, đoàn kết trong nội bộ nông dân.
Để cho công việc được tiến hành
chặt chẽ, chính xác có hiệu quả, Ủy ban nhân dân các huyện, quận ven và xã
phường có sản xuất nông nghiệp chủ trì và phối hợp với sở ban ngành chức năng
liên quan, đặc biệt là phối hợp chặt với các cơ quan Mặt trận Tổ quốc, các đoàn
thể quần chúng, ngành thống kê... đồng thời lãnh đạo địa phương các cấp cần có
sự phân công nội bộ cho các đơn vị, đoàn thể, cán bộ trực thuộc chịu trách
nhiệm thực hiện trên từng địa bàn, đối tượng cụ thể, có sự theo dõi kiểm tra,
kịp thời giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực hiện.
2- Các ngành chức năng của
thành phố, đặc biệt là Ủy ban Kế hoạch, Sở Tài chánh, Ngân hàng Phát triển nông
nghiệp, Sở Nông nghiệp, Sở Công nghiệp, Sở Thương nghiệp, Sở Kinh tế Đối ngoại...
cũng như Ủy ban nhân dân các huyện và quận theo chức năng nhiệm vụ của mình
tiến hành phối hợp chặt chẽ đồng bộ thực hiện đầy đủ, có hiệu quả các công trình
đầu tư về kinh tế- xã hội đối với khu vực nông nghiệp, nông thôn ngoại thành
nằm trong kế hoạch của thành phố năm 1992 và các năm sau: bao gồm các công
trình đầu tư xây dựng cơ bản, giao thông, thủy lợi, điện nước, trường học, sinh
đẻ có kế hoạch, giải quyết vốn, vật tư nông nghiệp, nhân giống lúa kháng rầy,
chế biến và tiêu thụ sản phẩm... nhằm tạo điều kiện thuận lợi đảm bảo cho phát
triển sản xuất, thay đổi bộ mặt nông thôn, nâng cao phúc lợi xã hội cho nông
dân. Riêng Sở Nông nghiệp phải đảm bảo giải quyết đủ, kịp thời phân bón, thuốc
trừ sâu, giống lúa kháng rầy cho các vụ lúa hàng năm ở các huyện và quận có sản
xuất nông nghiệp những biện pháp cụ thể giúp đỡ nông dân trong kỹ thuật canh
tác đảm bảo hiệu quả và an toàn sản xuất nông nghiệp (bao gồm vật nuôi và cây
trồng). Hình thành tổ chức khuyến nông, chú trọng việc củng cố và ổn định các
hệ thống tổ chức dịch vụ nông nghiệp, bảo vệ thực vật, thú y v.v...
Trong quá trình thực hiện các
công trình, các chỉ tiêu theo kế hoạch, có vấn đề gì khó khăn vướng mắc, các
địa phương và sở ban ngành phải chủ động quan hệ với nhau để giải quyết kịp
thời.
3- Trong số hộ nông dân nghèo
đói ở nông thôn ngoại thành hiện nay có không ít hộ do không có vốn hoặc thiếu
vốn để sản xuất. Vì vậy giải quyết tình hình nghèo đói ở nông thôn, ngoài các
biện pháp khác, việc Nhà nước và nhân dân tìm mọi cách hỗ trợ cho nông dân
nghèo đói có điều kiện, vốn liếng để họ tự lo được cuộc sống là biện pháp chủ
động và tích cực thay vì bị động tổ chức cứu trợ khi tình hình đói kém xảy ra.
Sở Tài chánh cần soát xét lại tất cả các nguồn vốn thuộc ngân sách thành phố,
kể cả quỹ bảo hiểm xã hội... xem có khoản nào, với tỷ lệ nào có thể cho nông
dân nghèo đói mượn hoặc vay có thời hạn thông qua các cơ quan lãnh đạo thực
hiện chương trình thu hẹp và xóa dần nghèo đói ở nông thôn của các địa phương
để sớm đề xuất cho Ủy ban nhân dân thành phố xem xét quyết định.
Ngân hàng Phát triển nông
nghiệp thành phố phát huy các kinh nghiệm đã có, thực hiện tốt sự thỏa thuận
liên ngành giữa ngân hàng, Sở Nông nghiệp và Hội Nông dân thành phố, đẩy mạnh
và mở rộng việc cho nông dân vay vốn để sản xuất, tranh thủ tích cực nguồn vốn
EC ; khắc phục sự trì trệ trong thủ tục cho vay, đảm bảo cho vay đúng đối tượng
và sử dụng đúng mục đích, nên có sự phối hợp với các đoàn thể để tiến hành cho
vay và thu hồi vốn trong khuôn khổ chương trình này.
Sở Lao động- Thương binh và xã
hội kết hợp cùng với các Hội từ thiện, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, xem xét
các nguồn vốn hiện có, có kế hoạch vận động gây quỹ để góp phần đầu tư thực
hiện chương trình.
Đề nghị Mặt trận Tổ quốc các
cấp, các đoàn thể, các Hội chuyên ngành, Hội từ thiện... có kế hoạch phát động
quần chúng theo đối tượng chuyên trách của mình nhằm xây dựng một phong trào
nhân dân đoàn kết tương trợ giúp đỡ các hộ nông dân nghèo đói ở nông thôn ngoại
thành theo phương hướng hộ nông dân hoặc nhóm hộ nông dân làm ăn khá giúp từng hộ
nông dân nghèo đói ở cùng xóm ấp của mình.
Ủy ban nhân dân các huyện và
quận có sản xuất nông nghiệp soát xét và dành một phần thích đáng từ các nguồn
thu của địa phương đã được Ủy ban nhân dân thành phố cho phép để lại ngân sách
địa phương để lo cho các hộ nghèo đói, xem xét cụ thể tình hình thu chi của các
xã phường, điều tiết các khoản chi không hợp lý để có kinh phí góp phần thực
hiện chương trình. Cùng với Mặt trận và các đoàn thể xây dựng và phát triển các
quỹ xã hội, vận động các đơn vị kinh tế có điều kiện trú đóng trên địa bàn cho
mượn 1 phần vốn không lãi trong 1 thời hạn nhứt định tham gia đầu tư thực hiện chương
trình. Điều quan trọng là trên mỗi địa bàn cụ thể phải chỉ đạo phát động và
hình thành cho được phong trào nhân dân chăm lo đùm bọc các hộ nghèo đói láng
giềng của mình.
4- Ban Quản lý ruộng đất thành
phố cần sớm sơ kết tình hình thực hiện Quyết định 447/QĐ-UB của Ủy ban nhân dân
thành phố, đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố xử lý ngay các vướng mắc trong quá
trình thực hiện- đặc biệt trong lãnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng ruộng
đất cho các hộ nông dân. Phối hợp với các huyện, quận xã và phường có sản xuất
nông nghiệp tiến hành kiểm tra lại diện tích 6.000 ha đất từ các nông trường
quốc doanh giao lại cho các địa phương được phân bổ sử dụng ra sao, chia cấp có
đúng đối tượng không. Tiếp tục kiểm tra lại diện tích đất chưa sử dụng kể cả
đất cho các cơ quan đơn vị mượn, được cấp, diện tích đất cấp không đúng đối tượng,
chánh sách... cần được thu hồi để cấp cho các hộ nghèo đói không có đất sản
xuất. Những hộ gia đình chánh sách được cấp đất sản xuất nhưng không có khả
năng lao động thì có thể xem xét tạo điều kiện cho họ chuyển sang làm các ngành
nghề khác hoặc bố trí cho họ những mặt bằng khác thuận tiện cho việc phát triển
ngành nghề phù hợp với khả năng lao động của họ để lấy đất sản xuất cấp cho các
hộ nông dân nghèo khác khai thác có hiệu quả hơn.
Ủy ban nhân dân các huyện cùng
với Sở Nông nghiệp, Ban Quản lý ruộng đất thành phố xác định lại quy mô, yêu
cầu cần thiết về diện tích đất của các nông trường quốc doanh, các đơn vị sự
nghiệp trên địa bàn huyện nhằm sử dụng và khai thác một cách có hiệu quả. Số
diện tích đất dôi ra không có yêu cầu hoặc còn hoang hóa của các nông trường,
tiếp tục điều chỉnh và giao lại cho huyện xã để có đất cấp cho dân sản xuất.
Ủy ban nhân dân các xã phường
có nông nghiệp cùng với các đoàn thể ở xã phường vận động các hộ nông dân có
đất sản xuất quay vòng nhiều vụ không khai thác hết cho các hộ nghèo không đất
mượn ở vụ mà mình bỏ không để thiết thực giúp đỡ họ.
Sở Lao động- Thương binh xã hội
phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện và quận ven bàn cách thực hiện việc giảm
các hộ nông dân nghèo không đất đến các vùng còn hoang hóa ở ngoại thành và đưa
vào năm kế hoạch 1992 của Sở.
Sau khi soát xét lại toàn bộ
quỹ đất sản xuất dôi ra thực so với nhu cầu giải quyết đất cho các hộ nông dân
nghèo- nếu còn thiếu, thì Ban Quản lý ruộng đất thành phố và các huyện và quận
ven xác định cần có thêm bao nhiêu đất để Ủy ban nhân dân thành phố liên hệ với
tỉnh bạn Long An xem xét hỗ trợ cho thành phố.
5- Đẩy mạnh công tác phát triển
các ngành nghề tiểu thủ công truyền thống, các dịch vụ cho sản xuất nông nghiệp
ngoại thành theo yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của huyện phù hợp với quy hoạch
phát triển đô thị của thành phố để khai thác hết nguồn lao động thừa hoặc nhàn
rỗi ở nông thôn- đặc biệt là các hộ nông dân nghèo không có đất sản xuất.
Các ngành, đơn vị thuộc thành
phố, Trung ương có cơ sở sản xuất kinh doanh trú đóng trên địa bàn huyện, quận
ven có trách nhiệm dành ưu tiêu trong việc tuyển dụng lao động đối với lao động
tại chỗ, đặc biệt số lao động không có công việc làm của các hộ không có đất
sản xuất cùng với huyện quận đào tạo tay nghề để đáp ứng yêu cầu của ngành và
địa phương.
Sở Lao động- Thương binh và xã
hội, Ủy ban nhân dân các huyện và quận ven, các đoàn thể cần chủ động tổ chức
mở rộng và phát triển các trường lớp đào tạo tay nghề cho số lao động chưa có
việc làm ở nông thôn trong đó lao động thuộc các hộ nông dân nghèo tùy theo mức
độ mà miễn hoặc thu một phần kinh phí đào tạo để hỗ trợ.
6- Về tổ chức thực hiện chương
trình thu hẹp và xóa hộ nghèo đói ở nông thôn là một chương trình vừa mang tính
chất cấp bách vừa lâu dài nên mỗi địa phương và các sở ban ngành liên quan cần
có kế hoạch và biện pháp cụ thể và được tổ chức chỉ đạo phân công trách nhiệm
chặt chẽ. Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo như sau:
a- Thành lập các Ban chỉ đạo
thực hiện chương trình từ thành phố đến các huyện, quận ven và xã phường có sản
xuất nông nghiệp.
b- Ban chỉ đạo chương trình có
nhiệm vụ vừa giúp cho Ủy ban nhân dân các cấp xây dựng kế hoạch vừa triển khai
tổ chức thực hiện và kiểm tra thực hiện chương trình. Huy động sức mạnh tổng
hợp của các sở ban ngành liên quan trong thực hiện tổ chức và chỉ đạo thí điểm,
sơ kết và đề xuất các biện pháp chủ trương định kỳ hàng tháng.
c- Thành phần Ban chỉ đạo
chương trình ở thành phố gồm:
- 1 đ/c Phó Chủ tịch UBND/TP
làm Trưởng ban.
- 1 đ/c trong lãnh đạo phân ban
TU làm Phó ban TT.
- 1 đ/c trong BGĐ Sở Lao động-
TBXH làm Phó ban.
- 1 đ/c trong Ban lãnh đạo
huyện Củ Chi làm Phó ban.
- 1 đ/c trong Ban lãnh đạo Hội
Nông dân TP làm Phó ban.
- Các ủy viên đại diện có thẩm
quyền của Ban lãnh đạo các sở ban ngành : Nông nghiệp, Ủy ban Kế hoạch thành
phố, Tài chánh, Ngân hàng Phát triển nông nghiệp, Mặt trận Tổ quốc thành phố,
Thành đoàn, Hội Phụ nữ và Liên đoàn Lao động thành phố, Viện kinh tế...
Ở các huyện, quận ven cũng như
xã phường có nông nghiệp thành lập Ban chỉ đạo với thành phần tương tự như cấp thành
phố song nên hợp lý và tinh gọn hơn. Riêng các sở ban ngành nhứt là những sở
ban ngành liên hệ trực tiếp đến chương trình nên đặc trách một đồng chí lãnh đạo
và một số cán bộ giúp việc cần thiết để lo công việc tham gia chương trình. Ủy
ban Khoa học kỹ thuật thành phố sắp xếp đưa chương trình thu hẹp và xóa hộ nghèo
đói ở nông thôn vào đề tài nghiên cứu khoa học kỹ thuật của thành phố trong năm
1992 và xem xét giải quyết kinh phí khoa học kỹ thuật cho đề tài, trước mắt
phục vụ cho yêu cầu điều tra cơ bản để xác định các chương trình công tác cụ
thể.
7- Kinh phí cho việc tổ chức và
chỉ đạo thực hiện chương trình về cơ bản dựa vào nguồn kinh phí hoạt động
thường xuyên của các sở ban ngành và địa phương là chính, tranh thủ một phần
kinh phí KHKT của thành phố như đã nói ở phần trên. Ngoài ra, Sở Tài chánh giải
quyết một phần kinh phí cho các cuộc hội họp chỉ đạo có tính chất chung có liên
quan đến chương trình hoặc trong những trường hợp đặc biệt phải chi thì xin ý
kiến Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố./.
|
TM. ỦY BAN NHÂN
DÂN THÀNH PHỐ
CHỦ TỊCH
Nguyễn Vĩnh Nghiệp
|