|
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
BỘ TRƯỞNG
********
|
CỘNG HOÀ XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số: 133-HĐBT
|
Hà Nội, ngày 05
tháng 5 năm 1990
|
CHỈ THỊ
VỀ CHẤN CHỈNH QUẢN LÝ VIỆC TRAO ĐỔI HÀNG HOÁ QUA BIÊN GIỚI
TÂY NAM.
Ngày 21 tháng 2 năm 1989, Chủ tịch
Hội đồng Bộ trưởng ra Chỉ thị số 33-CT về quản lý việc trao đổi hàng hoá qua
biên giới Tây Nam. Tiếp đó, có các Quyết định số 132-CT và 133-CT về tổ chức và
tăng cường lực lượng kiểm soát chống buôn lậu và thu thuế xuất nhập khẩu qua
biên giới; các Chỉ thị số 230-CT và 231-CT về chống nhập lậu và tận thu thuế nhập
khẩu ôtô con, xe gắn máy, thuốc lá, bia, rượu; Chỉ thị số 340-CT về kiểm tra,
đôn đốc việc chống nhập lậu và tận thu thuế hàng nhập qua biên giới.
Việc thực hiện các Chỉ thị và
Quyết định nói trên đã góp phần bổ sung quỹ hàng hoá, kiềm chế tốc độ tăng giá
trên thị trường và tăng thu cho ngân sách Nhà nước. Song, một số ngành và địa
phương chưa nghiêm túc thực hiện các Chỉ thị và Quyết định đó. Tình trạng nhập
lậu, trốn thuế và lưu thông trái phép hàng hoá của nước ngoài trên thị trường
nước ta hiện nay vẫn nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến việc sản xuất nhiều mặt
hàng trong nước, gây bất lợi cho các hoạt động kinh doanh hợp pháp, gây thất
thu lớn đối với ngân sách Nhà nước.
Hiện nay, việc trao đổi hàng hoá
qua biên giới Tây Nam vẫn là nhu cầu thực tế của thị trường, nhưng cần được chấn
chỉnh và phải quản lý chặt chẽ:
- Bất kỳ tổ chức nào tiến hành
trao đổi hàng hoá qua biên giới Tây Nam cũng phải tuân thủ các quy định của Nhà
nước ta và thông lệ quốc tế về đường biên giới, không gây phương hại an ninh
chính trị và trật tự xã hội nước ta và nước bạn, bảo đảm mối quan hệ hữu nghị
giữa hai nước.
- Việc trao đổi hàng hoá qua
biên giới phải xuất phát từ yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước, bảo hộ sản
xuất trong nước phát triển và quyền lợi hợp pháp của các tổ chức kinh doanh.
- Các cơ quan chức năng của Nhà
nước ở Trung ương và địa phương phải tổ chức chỉ đạo, phối hợp các lực lượng kiểm
tra, kiểm soát để bảo đảm thực hiện đồng bộ và có hiệu lực các chủ trương, biện
pháp quản lý theo đúng pháp luật, chống buôn lậu qua biên giới, chống thất thu
thuế và các hành vi tiêu cực khác.
Để đạt được các yêu cầu nói
trên, cần thực hiện những chủ trương và biện pháp sau:
1- Thiết lập mối
quan hệ chính thức về trao đổi hàng hoá giữa hai nước Việt Nam - Cam-pu-chia
Để bảo đảm việc trao đổi hàng
hoá qua biên giới giữa hai bên được thực hiện có tổ chức, bảo đảm pháp luật của
mỗi nước và phù hợp với quy ước quốc tế về đường biên giới quốc gia, Chủ tịch Hội
đồng Bộ trưởng yêu cầu các ngành và các địa phương phải làm tốt một số công việc
sau:
a) Việc trao đổi hàng hoá qua
biên giới Việt Nam -Cam-pu-chia phải xuất phát từ nhu cầu và khả năng sản xuất
của thị trường trong nước. Các tổ chức kinh tế của trung ương và địa phương
hàng năm phải chủ động nắm nhu cầu của thị trường trong nước và Cam-pu-chia để
xây dựng kế hoạch nhập khẩu chính ngạch và tiểu ngạch những mặt hàng cần thiết,
hạn chế đi đến khắc phục hiện tượng các nước khác lấy Cam-pu-chia làm nơi phát
luồng hàng hoá thẩm lậu vào thị trường Việt Nam.
Các hoạt động xuất nhập khẩu uỷ
thác cho bạn, vận tải quá cảnh qua đất ta cũng như trên đất bạn đều phải chấp
hành đúng các Hiệp định đã ký kết giữa hai nước.
b) Bộ Thương nghiệp chủ động bàn
với Cam-pu-chia xây dựng và ký kết các Hiệp định trao đổi hàng hoá chính ngạch
và tiểu ngạch giữa hai nước, kể cả việc tổ chức liên doanh giữa Công ty Vikamex
với phía bạn cho phù hợp với sự phát triển của tình hình mới.
c) Bộ Nội vụ chủ động xây dựng
quy chế quản lý đường biên giới để trình Hội đồng Bộ trưởng.
d) Bộ Tài chính và Tổng cục Hải
quan bàn với phía bạn để ký kết các Hiệp định về thuế quan, về xuất nhập cảnh...
bảo đảm phối hợp tốt sự kiểm soát giữa ta với bạn, ngăn chặn có hiệu quả các
hành vi buôn lậu và tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi hàng hoá hợp
pháp.
đ) Trong khi chờ các hiệp định nói
trên, Uỷ an nhân dân các tỉnh có chung biên giới với bạn chủ động với chính quyền
của tỉnh bạn xây dựng các quy định tạm thời về quản lý đường biên giới và trao
đổi hàng hoá qua biên giới.
e) Việc đưa lao động, phương tiện
và vật tư sang giúp bạn xây dựng công trình hoặc tổ chức sản xuất và nhận về
các phương tiện, vật tư và sản phẩm với giá trị tương ứng phải được tiến hành
theo sự thoả thuận giữa hai bên, bảo đảm nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi. Các
tổ chức kinh tế của ta khi thực hiện việc trao đổi hàng hoá theo hình thức này
phải được bộ chủ quản (Nếu là tổ chức kinh tế do trung ương trực tiếp quản lý)
hoặc uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố (Nếu là tổ chức kinh tế do địa phương quản
lý) Cho phép, đồng thời thông báo cho Tổng cục Hải quan.
Các phương tiện, vật tư hàng hoá
trao đổi trong quan hệ kết nghĩa hoặc liên kết kinh tế nói trên được miễn thuế
xuất khẩu và nhập khẩu nếu là phương tiện, vật tư, hàng hoá sản xuất trong nước
của hai nước. Hàng tái xuất thì phải chịu thuế. Ngành Hải quan ở cửa khẩu phải
giám sát để ngăn ngừa hành vi lợi dụng.
2- Về phát triển
sản xuất trong nước
Để cạnh tranh với hàng nước
ngoài và chống việc nhập lậu một cách thiết thực, các ngành sản xuất của trung
ương và địa phương phải chủ động đầu tư, đổi mới thiết bị và công nghệ để nâng
cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành, đặc biệt là sản xuất thuốc lá, rượu,
bia, mỹ phẩm, hàng may mặc v.v...
3- Về chính
sách mặt hàng
a) Cho phép xuất khẩu qua biên
giới Tây nam những mặt hàng sau đây: Nông sản, Lâm sản, Hải sản, các công cụ sản
xuất, hàng mỹ nghệ, hàng công nghiệp tiêu dùng sản xuất trong nước. Những
nguyên liệu, vật tư nhập khẩu từ khu vực I theo hiệp định của Nhà nước muốn tái
xuất sang bạn thì Bộ Thương nghiệp trình và phải được chủ tịch Hội đồng bộ trưởng
cho phép.
b) Cho phép nhập qua biên giới
những mặt hàng trong nước có nhu cầu thiết yếu về một số loại nông sản, lâm sản,
phụ tùng, công cụ sản xuất, nguyên liệu, nhiên liệu, vải v.v...
Đối với những hàng hoá không thuộc
nhu cầu thiết yếu của nhân dân và trong nước có đủ khả năng sản xuất như rượu,
bia, thuốc lá, mỹ phẩm, hàng may mặc v.v... thì phải hạn chế nhập khẩu bằng biện
pháp đánh thuế theo luật định.
Tổ chức và cá nhân nào trốn thuế
thì bị tịch thu hàng hoá và xử lý nghiêm theo pháp luật.
Chủ tịch Bộ trưởng uỷ nhiệm cho
Bộ trưởng Bộ Thương nghiệp thông báo danh mục mặt hàng cho phép xuất khẩu, nhập
khẩu qua biên giới trong từng thời gian.
c) Không cho phép xuất khẩu, nhập
khẩu qua biên giới: vũ khí, đạn, chất nổ, pháo, các loại ma tuý, hoá chất độc,
các sản phẩm văn hoá phản động đồi truỵ. Bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào xuất
nhập những mặt hàng này qua biên giới đều phải bị tịch thu và xử lý theo đúng
pháp luật hiện hành.
4- Đối với những
mặt hàng trong nước thật sự có nhu cầu và những mặt hàng trong nước chưa sản xuất
được thì cho phép các tổ chức kinh tế ở trung ương và tỉnh, thành phố, đặc khu
nhập khẩu qua đường mậu dịch, không mua qua trung gian theo đường phí mậu dịch
của Cam-pu-chia.
a) Đối với mặt hàng xe gắn máy
và ôtô con: Bộ Thương nghiệp căn cứ nhu cầu nhập khẩu của các ngành và các địa
phương để xây dựng kế hoạch nhập khẩu và phân bổ chỉ tiêu kế hoạch nhập khẩu
cho các địa phương và các ngành, cấp giấy phép nhập khẩu cho các ngành và các địa
phương có điều kiện nhập khẩu trực tiếp.
b) Rượu, bia, thuốc lá ngoại là
mặt hàng hạn chế nhập khẩu, Bộ Thương nghiệp căn cứ vào nhu cầu của các tổ chức
kinh tế có nhiệm vụ phục vụ một số đối tượng tiêu dùng đặc biệt cấp giấy phép
cho các tổ chức kinh tế này được nhập khẩu qua đường mậu dịch. Hàng nhập về phải
đưa đến người tiêu dùng trực tiếp, không mua đi bán lại qua nhiều khâu trung
gian.
5- Về đối tượng
được phép xuất, nhập qua biên giới.
a) Cư dân của ta ở biên giới được
trực tiếp trao đổi với nhân dân nước bạn theo phong tục và tập quán của mỗi bên
những sản phẩm do mình sản xuất để mua về những thứ cho mình dùng. Trong trường
hợp này không phải nộp thuế. Nếu mua hàng để buôn bán thì phải nộp đủ thuế theo
Luật định.
b) Các tổ chức kinh tế của Nhà
nước và tập thể (hợp tác xã mua bán) ở các huyện, địa phương có đường biên giới
nếu kinh doanh qua biên giới phải đăng ký, xin cấp giấy phép và phải do Uỷ ban
nhân dân tỉnh cấp giấy phép. Khi đã được phép phải chấp hành đầy đủ các quy định
về quản lý của Nhà nước và phải nộp thuế theo Luật định.
c) Các tổ chức kinh tế của quân
đội và công an đã được Nhà nước chính thức cho phép thành lập nếu kinh doanh
buôn bán qua biên giới cũng phải xin phép và trong hoạt động phải chấp hành đầy
đủ các quy định của Nhà nước như các tổ chức kinh tế quốc doanh khác. Các
phương tiện vận tải thuỷ, bộ dùng vào kinh doanh phải đăng ký và treo biển số
như tầu, xe của các tổ chức, kinh tế quốc doanh khác.
Ngoài các tổ chức chuyên làm
kinh tế nói trên, mọi lực lượng khác của quân đội, bộ đội biên phòng, hải quan,
công an, không được kinh doanh buôn bán qua biên giới.
d) Thương nhân không được qua lại
biên giới để buôn bán, ai vi phạm sẽ bị xử lý như hành vi buôn lậu.
6- Về chính
sách thuế
Để ngăn chặn việc nhập lậu các mặt
hàng không phải là nhu cầu thiết yếu của số đông người như rượu, bia, thuốc lá,
xe gắn máy, ôtô du lịch... cần điều chỉnh lại mức thuế nhập khẩu mậu dịch và
phí mậu dịch.
Trong khi chờ Hội đồng Nhà nước
quyết định chủ trương điều chỉnh thuế suất, cần tiến hành ngay một số biện pháp
sau đây:
- Đối với mặt hàng ôtô con: đánh
thuế 60%, vận dụng mức tối đa trong biểu thuế nhập khẩu mậu dịch.
- Các tổ chức quốc doanh được áp
dụng thống nhất thuế suất nhập hàng mậu dịch đối với các mặt hàng xe máy, rượu,
bia, thuốc lá, tính theo giá nhập khẩu chính ngạch. Những mặt hàng không có
trong danh mục giá tính thuế, Bộ Tài chính xác định giá làm cơ sở tính thuế và
công bố cho các ngành, các địa phương.
- Các thành phần kinh tế ngoài
quốc doanh vẫn áp dụng chính sách thuế nhập phi mậu dịch, song phải xác định
giá tính thuế hợp lý để Nhà nước thu được thuế và người nộp thuế chấp nhận được
đồng thời có tác dụng ngăn chặn nhập lậu. Bộ Tài chính khẩn trương xây dựng lại
biểu giá tính thuế đối với các mặt hàng trên.
- Việc đánh thuế hàng hoá xuất
nhập khẩu qua biên giới cần tiến hành tại gốc để bảo đảm sự quản lý được chặt
chẽ và chống sơ hở, làm thất thoát thuế.
7- Về kiểm tra,
kiểm soát
Các ngành, các địa phương cần
tăng cường lực lượng kiểm tra, kiểm soát nhằm quản lý chặt chẽ các hoạt động
trong trao đổi hàng hoá qua biên giới.
a) Ngành Hải quan phải tăng cường
cán bộ có phẩm chất tốt, trang bị phương tiện cần thiết và chủ trì sự phối hợp
với Bộ đội Biên phòng, cảnh sát cửa khẩu, lực lượng quản lý thị trường trong hoạt
động chống buôn lậu qua biên giới.
b) Địa phương nào cần tổ chức lực
lượng kiểm soát liên ngành bao gồm Tài chính, Công an, Quân đội, Thanh tra,
Thương nghiệp chống buôn lậu sâu trong nội địa, thì Uỷ ban nhân dân tỉnh cần
bàn thống nhất với Ban chỉ đạo quản lý thị trường Trung ương, để ra quyết định.
c) Các địa phương cần phổ biến
cho nhân dân pháp luật của Nhà nước, tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức
trách nhiệm chống buôn lậu qua biên giới, bảo vệ sản xuất trong nước, chống việc
trốn, lậu thuế, trên cơ sở đó phát động quần chúng tham gia công tác kiểm tra,
kiểm soát. Khen thưởng thích đáng những người có công.
d) Để khuyến khích các lực lượng
kể cả nhân dân, tham gia chống buôn lậu, cho phép áp dụng mức cao nhất trong
khung tỷ lệ tiền thưởng của Pháp lệnh xử phạt hành chính (15%). Riêng ba mặt hàng
thuốc lá, rượu, bia ngoại áp dụng tỷ lệ trích thưởng 30% trên tổng giá trị hàng
hoá phạm pháp.
Số tiền thưởng này được phân bổ
như sau:
80% để lại cho các tổ chức và cá
nhân trực tiếp phát hiện, bắt giữ, xử lý; 20% nộp cho cơ quan quản lý trực tiếp
của đơn vị kiểm tra để thưởng cho những người gián tiếp.
8- Về lợi ích
kinh tế của các địa phương
Để khuyến khích các địa phương
có thành tích tốt trong việc thực hiện nhiệm vụ tổ chức và quản lý hoạt động
trao đổi hàng hoá qua biên giới và chống buôn lậu, đồng thời hỗ trợ một phần
kinh phí cho các địa phương xây dựng cơ sở vật chất ở đường biên, nay quy định
như sau:
- Đối với các địa phương có huyện
xã biên giới, tuỳ tình hình cụ thể xem xét để lại cho ngân sách địa phương một
tỷ lệ nhất định về thuế phí mậu dịch. Bộ Tài chính nghiên cứu trình Hội đồng Bộ
trưởng về tỷ lệ điều tiết này đối với các tỉnh biên giới Tây Nam.
- Các khoản thu do kết quả công
tác kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu (tiền, hàng tịch thu, truy thu thuế phát
hành chính...) sau khi trích thưởng theo chế độ, số còn lại dành toàn bộ cho
ngân sách địa phương.
Chỉ thị này thay thế Chỉ thị
33-CT ngày 21 tháng 2 năm 1989. Trưởng ban chỉ đạo quản lý thị trường Trung
ương chủ trì, đôn đốc các cơ quan chức năng của Nhà nước, hướng dẫn và có kế hoạch
cụ thể thực hiện các nhiệm vụ được phân công, hàng tháng báo cáo tình hình thực
hiện lên Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó
khăn, trở ngại mới nảy sinh phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng về chủ
trương, biện pháp xử lý kịp thời.