BỘ Y TẾ
THANH TRA BỘ
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 206/KL-TTrB
|
Hà Nội, ngày 26 tháng 10 năm 2015
|
KẾT LUẬN THANH TRA
CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ - KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH THEO CHUYÊN
ĐỀ GIẢM THIỂU MẤT CÂN BẰNG GIỚI TÍNH KHI SINH TẠI SỞ Y TẾ TỈNH VĨNH PHÚC
Thực hiện Quyết định số 170/QĐ-TTrB
ngày 14/8/2015 của Chánh Thanh tra Bộ Y tế thanh tra công tác quản lý nhà nước về
dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) theo chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi
sinh tại Sở Y tế tỉnh Vĩnh Phúc, Đoàn thanh tra đã tiến
hành thanh tra tại Vĩnh Phúc.
Xét báo cáo kết quả thanh tra ký ngày
15/9/2015 của Trưởng Đoàn thanh tra, ý kiến giải trình của
cơ quan, tổ chức, cá nhân là đối tượng thanh tra, Chánh Thanh tra Bộ Y tế kết
luận như sau:
I. THÔNG TIN CHUNG
VỀ TỈNH VĨNH PHÚC LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG THANH TRA
1. Thông tin
chung về diện tích, dân số và hệ thống y tế tỉnh Vĩnh Phúc
Vĩnh Phúc là tỉnh nằm trong ba vùng quy hoạch lớn của Trung ương: vùng Kinh tế trọng điểm
Bắc Bộ, vùng Đồng bằng, sông Hồng và vùng thủ đô, với diện tích tự nhiên 1.237,52 km2, dân số 1.041.000
người. Đến hết năm 2014 toàn tỉnh có
288.042 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, trong đó phụ nữ có
chồng là 214.957 người, hàng năm số phụ nữ mang thai và số trẻ sinh ra từ
19.000 - 22.000 trẻ và đã xuất hiện tình
trạng mất cân bằng giới tính khi sinh; tỉnh Vĩnh Phúc là một trong những tỉnh
có tỷ số giới tính tương đối cao và kéo dài nhiều năm so với cả nước, cụ thể: Số trẻ em trai trên số trẻ em gái được
sinh ra năm 2009 là 114,9/100, năm 2012 là 115,35/100, năm 2013 là 114,56/100, năm 2014 là 112,77/100.
Tỉnh Vĩnh Phúc có 9 đơn vị hành
chính, bao gồm thành phố Vĩnh Yên, thị xã Phúc Yên và 7 huyện với 137 xã, phường,
thị trấn (13 phường, 12 thị trấn, 112 xã).
Hệ thống y tế từ tỉnh đến xã bao gồm:
- Tại cơ quan Sở Y tế hiện có 9 phòng chức năng với 35 biên chế, trong đó Thanh
tra Sở có 02 biên chế.
- Hệ thống bệnh viện tuyến tỉnh hiện
có 6 bệnh viện công lập (2 bệnh viện đa khoa, 4 bệnh viện chuyên khoa) có 9 bệnh
viện đa khoa tuyến huyện.
- Hệ thống các Trung tâm hiện có:
+ Tuyến tỉnh: Có
9 Trung tâm Y tế dự phòng và chuyên ngành;
+ Tuyến huyện: Có 9 Trung tâm Y tế thực
hiện các chức năng dự phòng và điều trị;
+ Tuyến xã: có
137 Trạm Y tế xã, phường, thị trấn trực thuộc các Trung tâm y tế huyện, Thị xã
và Thành phố.
- 01 trường Trung cấp Y tế.
- Có 9 Trung tâm DS-KHHGĐ trực thuộc UBND các huyện, Thị xã và Thành phố.
Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh có 03 bệnh
viện công lập trực thuộc các Bộ, ngành, bao gồm: bệnh viện
74 TW, bệnh viện Quân y 109, bệnh viện Giao thông vận tải; 01 bệnh viện đa khoa
tư nhân là Bệnh viện đa khoa Lạc Việt.
2. Tổ chức bộ máy các cơ quan làm công tác
DS-KHHGĐ:
- Tại tuyến tỉnh: Chi cục DS-KHHGĐ trực
thuộc Sở Y tế với 18 biên chế. Tổ chức của Chi cục gồm lãnh đạo Chi cục và 03 phòng chức năng, cụ
thể:
+ Phòng Tổ chức - Hành chính - Kế hoạch và Tài vụ;
+ Phòng DS-KHHGĐ;
+ Phòng Truyền thông - Giáo dục.
(Chi cục chưa có Phòng thanh tra
chuyên ngành).
- Tại tuyến huyện có Trung tâm
DS-KHHGĐ huyện.
Năm 2013, Trung tâm DS-KHHGĐ trực thuộc
Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh.
Năm 2014, Trung tâm DS-KHHGĐ là đơn vị
sự nghiệp trực thuộc UBND huyện. Hiện tại,
tại 9 Trung tâm DS-KHHGĐ huyện có 35 người/45 biên chế theo chỉ tiêu được phân bổ (còn 05 trung tâm DS-KHHGĐ huyện đang thiếu 10 biên chế, bao gồm các huyện: Lập Thạch, Sông Lô, Tam Đảo,
Yên Lạc và Bình Xuyên).
- Tại tuyến xã, hiện có 128/137 xã,
phường, thị trấn có cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ được tuyển
dụng là viên chức biên chế trực thuộc Trung tâm DS-KHHGĐ cấp huyện, hiện tại
còn 9 xã chưa có viên chức DS-KHHGĐ mà chỉ có cán bộ làm
công tác DS-KHHGĐ thực hiện theo hợp đồng
lao động.
3. Quá trình làm
việc của Đoàn thanh tra:
Đoàn đã làm việc với Sở Y tế để công bố Quyết định thanh tra, nghe
báo cáo kết quả công tác quản lý nhà nước về DS-KHHGĐ theo chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.
Sau khi làm việc với Sở Y tế, Đoàn phối
hợp với Sở Y tế tiến hành thanh tra theo nội dung thanh tra ghi trong quyết định
thanh tra tại các đơn vị:
+ Chi cục DS-KHHGĐ;
+ Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ và
Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện Sông Lô;
+ Kiểm tra thực tế các đơn vị thực hiện
có liên quan trên địa bàn như Trung tâm Y tế huyện Lập Thạch, Bệnh viện Đa khoa
tỉnh; Phòng khám bệnh, chữa bệnh Hải Thắng; Cửa hàng sách Hoàng Long; Nhà sách
Fahasa Vĩnh Phúc.
+ Ngày 21/9/2015, Thanh tra Bộ có văn
bản 818/TTrB-P5 v/v trao đổi ý kiến dự thảo KLTT. Ngày 05/10/2015, Sở Y tế có văn bản phúc đáp số 1306/SYT-TTr v/v trao đổi ý kiến dự thảo KLTT của Thanh tra Bộ Y tế.
II. KẾT QUẢ KIỂM
TRA, XÁC MINH
1. Về việc ban hành các văn bản quản
lý để triển khai công tác DS-KHHGĐ theo
chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh của Sở Y tế Vĩnh Phúc năm 2013, 2014:
1.1. Trên cơ sở các hướng dẫn, chỉ đạo
của Bộ Y tế, Sở Y tế tham mưu cho Ủy ban Nhân dân, Hội đồng Nhân dân tỉnh Vĩnh
phúc ban hành các văn bản về lĩnh vực dân
số - KHHGĐ, cụ thể:
- Sở Y tế tham mưu cho Hội đồng nhân
dân tỉnh ban hành Nghị Quyết số 03/2009/NQ-HĐND ngày
28/7/2009 về Chương trình DS-KHHGĐ trên địa
bàn tỉnh giai đoạn 2009-2015.
- Kế hoạch số 3528/KH-UBND ngày 28/8/2009 của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Nghị Quyết số 03/2009/NQ-HĐND.
1.2. Sở
Y tế đã ban hành các văn bản:
- Quyết định 259/QĐ-SYT ngày
17/6/2010 của Giám đốc Sở Y tế phê duyệt
Đề án “Can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh tỉnh Vĩnh Phúc giai
đoạn 2010-2015”.
- Quyết định 282/QĐ-SYT ngày 8/7/2010 của Giám đốc Sở Y tế thành lập Ban quản lý Đề án
“Can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính trẻ em khi sinh tỉnh Vĩnh Phúc
giai đoạn 2010-2015”.
- Hằng năm, Sở Y tế đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án giảm thiểu mất cân bằng
giới tính khi sinh (Kế hoạch số 21/KH-SYT ngày 18/3/2013, Kế hoạch số 24/KH-SYT ngày 31/3/2014, Kế hoạch
số 31/KH-SYT ngày 21/3/2015).
- Kế
hoạch số 18/KH-SYT ngày 21/3/2014 triển khai Đề án “Nâng cao chất lượng
dân số thông qua tuyên truyền, vận động, can thiệp giảm thiểu sớm bệnh tật, bệnh ở thai nhi và sơ sinh” năm 2014.
- Ban hành Quyết định giao chỉ tiêu kế
hoạch và dự toán thu chi ngân sách nhà nước về DS-KHHGĐ
(trong đó giao chỉ tiêu về giới tính khi sinh năm 2014 là 114/100 trẻ) và dự
toán kinh phí để triển khai các hoạt động của Đề án (Quyết
định số 58/QĐ-SYT ngày 31/01/2013, Quyết định số 03/QĐ-SYT ngày 10/01/2014).
1.3. Tại Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh
- Hằng năm, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh ban
hành Quyết định dự toán thu-chi ngân sách nhà nước về DS-KHHGĐ cho các phòng
chuyên môn, đơn vị trực thuộc Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, trong đó có dự toán
thu-chi ngân sách nhà nước theo chuyên đề can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới
tính khi sinh (Quyết định số 09/QĐ-CCDS ngày 09/02/2013,
Quyết định số 02/QĐ-CCDS ngày 17/01/2014).
- Xây dựng Kế hoạch triển khai thực
hiện Chương trình mục tiêu quốc gia
(CTMTQG) DS-KHHGĐ theo từng năm, trong đó có hoạt động Đề án can thiệp giảm thiểu
mất cân bằng giới tính khi sinh (Kế hoạch số 04/KH-CCDS ngày 01/3/2013, Kế hoạch
số 01/KH-CCDS ngày 28/2/2014).
- Xây dựng Kế hoạch Tổ chức hội nghị
truyền thông, tư vấn vùng trọng điểm đợt II năm 2013 (Kế hoạch số 14/KH-CCDS ngày 30/8/2013); Kế hoạch Tổ chức hội nghị truyền thông, tư vấn trực tiếp,
nói chuyện chuyên đề cho học sinh, sinh viên năm 2013 (Kế hoạch số 18/KH-CCDS ngày 16/10/2013).
- Hằng năm, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh ban hành các Quyết định về việc hỗ trợ
cho trẻ em thực hiện Đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh
(Quyết định số 59/QĐ-CCDS ngày 22/8/2013, Quyết định số 29/QĐ-CCDS ngày 17/7/2014,
Quyết định số 30/QĐ-CCDS ngày 17/7/2014); Quyết định về việc hỗ trợ cho Câu lạc bộ thực hiện Đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh năm 2014 (Quyết
định số 58/QĐ-CCDS ngày 14/11/2014).
- Ban hành các Quyết định về việc chỉ
định đơn vị phối hợp tuyên truyền về DS-KHHGĐ và mất cân bằng giới
tính khi sinh (Quyết định số 19/QĐ-CCDS
ngày 14/5/2013, Quyết định số 20/QĐ-CCDS ngày 14/5/2013, Quyết định số
21/QĐ-CCDS ngày 14/5/2013, Quyết định số 09/QĐ-CCDS ngày
28/4/2014, Quyết định số 10/QĐ-CCDS ngày 28/4/2014).
- Ban hành các văn bản hướng dẫn
Trung tâm DS-KHHGĐ huyện triển khai các Đề án
can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh theo từng năm (công văn số
46/CCDS-DS ngày 18/4/2013, công văn số 69/CCDS-DS ngày 28/5/2013, công văn số
70/CCDS-DS ngày 28/5/2013, công văn số 53/CCDS-DS ngày 2/6/2013).
- Xây dựng các Báo cáo hằng năm về kết quả thực hiện Đề
án (Báo cáo số 16/BC-CCDS ngày 08/7/2013, Báo cáo số 01/BC-CCDS ngày 06/01/2015).
2. Kết quả thực hiện chuyên đề giảm
thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2012-2014 tại Sở Y tế và Chi cục
DS-KHHGĐ
2.1 Công tác tuyên truyền, phổ biến
và tổ chức thực hiện Đề án.
* Năm 2013:
- Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh phối hợp với
Ban Tuyên giáo tỉnh Ủy tổ chức 01 Hội thảo về kỹ năng tuyên truyền, tư vấn về
giới tính, giới tính khi sinh và thực trạng giới tính khi sinh hiện nay, thời
gian 01 ngày, cho 120 người, thành phần gồm: UBND
tỉnh, trường trực Hội đồng nhân dân,
thành viên ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ
cấp tỉnh, lãnh đạo cấp huyện, báo chí, tuyên truyền
viên...;
- Phối
hợp với Tỉnh Hội phụ nữ tuyên truyền về bình đẳng giới đến cán bộ hội phụ nữ các cấp.
- Phối hợp với Trường Chính trị tỉnh đưa nội dung có liên quan về mất cân
bằng giới tính khi sinh vào chương trình giảng dạy trong nhà trường.
- Tổ
chức tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề tại 137 xã về giới, giới tính
khi sinh tại cộng đồng và các văn bản nghiêm cấm lựa chọn giới tính khi sinh...
thời gian 01 ngày/xã, cho 16.440 người.
- Các huyện tổ chức 09 hội nghị về kỹ năng tuyên truyền, tư vấn về giới tính,
giới tính khi sinh và thực trạng giới tính khi sinh hiện
nay, thời gian 01 ngày/huyện, cho 510 người, thành phần gồm:
Thành viên ban chỉ đạo huyện, trưởng ban DS-KHHGĐ xã, trạm trưởng trạm y tế xã, cán bộ DS-KHHGĐ cấp huyện, xã.
- Trạm Y tế các xã: Xây dựng và duy
trì câu lạc bộ các gia đình không sinh con thứ 3, trong đó khuyến khích các gia
đình sinh con một bề tại 137 xã tham gia.
- Sản xuất và phát sóng 03 phóng sự
trên truyền hình tỉnh, 02 phóng sự phát sóng trên Đài truyền
hình tỉnh về nội dung mất cân bằng giới tính khi sinh và các hoạt động can thiệp
để giảm thiểu; Tổ chức
viết bài và tuyên truyền về giới, giới tính khi sinh tại 137 xã, tổng số 2.055 buổi phát thanh; Nhân bản 30.500 tờ gấp tuyên truyền theo mẫu của Trung
ương cấp cho trạm y tế xã, để trạm y tế xã cấp cho các đối tượng là vợ chồng
trong độ tuổi sinh đẻ; Xây dựng 03 chiếc Pa nô, 29 chiếc áp phích
có nội dung nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức đạt tại Bệnh
viện, trạm y tế xã và nơi công cộng, có nhiều người đi lại.
* Năm 2014:
- Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh phối hợp với
Ban Tuyên giáo tỉnh Ủy tổ chức 01 Hội thảo về kỹ năng
tuyên truyền, tư vấn về giới tính, giới tính khi sinh và thực trạng
giới tính khi sinh hiện nay, thời gian 01 ngày, cho 120 người, thành phần gồm:
UBND tỉnh, thường trực Hội đồng nhân dân, thành viên ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ cấp tỉnh, lãnh đạo cấp huyện,
báo chí, tuyên truyền viên...
- Phối hợp với Trường Chính trị tỉnh đưa nội dung có liên quan về
mất cân bằng giới tính khi sinh vào chương trình giảng dạy
trong nhà trường.
- Tổ
chức tuyên truyền, nói chuyện chuyên đề tại 24 xã về
giới, giới tính khi sinh tại cộng đồng và các văn bản nghiêm cấm lựa chọn giới
tính khi sinh... thời gian 01 ngày/xã, cho 2.880 người.
- Trạm Y tế các xã: Xây dựng và duy
trì 152 câu lạc bộ gia đình không sinh con thứ 3, trong đó khuyến khích các gia
đình sinh con một bề tại 137 xã tham gia.
- Sản xuất và phát sóng 02 phóng sự
trên truyền hình tỉnh, 05 phóng sự phát sóng trên Đài truyền hình tỉnh về nội dung mất cân bằng
giới tính khi sinh và các hoạt động can thiệp để giảm thiểu; Tổ chức viết bài
và tuyên truyền về giới, giới tính khi sinh trên loa truyền
thanh của 9 huyện và loa truyền thanh tại 137 xã, tổng
số 2.270 buổi phát thanh; Nhân bản 29.800 tờ gấp tuyên truyền
theo mẫu của Trung ương cấp cho các đại biểu tham dự Hội nghị và cấp cho trạm y
tế xã, để trạm y tế xã cấp
cho các đối tượng là vợ chồng trong độ
tuổi sinh đẻ; Xây dựng 01 cụm pa nô cờ lớn, 47 chiếc áp phích có nội dung
nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức
đạt tại Bệnh viện tuyến huyện, Trung
tâm DS-KHHGĐ, trạm y tế xã và các trục đường chính...
- Tặng sách vở, đồ dùng học tập, tiền
mặt (trị giá 500.000đ/cháu) cho 137 cháu (mỗi xã 1 cháu) trong các gia đình sinh con một bề là gái không sinh con thứ
3 đạt học sinh giỏi.
2.2. Ghi nhận báo cáo về kinh phí thực hiện các hoạt động của Đề án:
- Năm 2013: 1.494.000.000 đ (Một tỷ bốn trăm chín mươi tư triệu đồng).
Trong đó:
+ Kinh phí CTMTQG DS-KHHGĐ:
1.215.000.000đ
+ Kinh phí Ngân sách tỉnh: 279.000.000đ
- Năm 2014: 729.000.000 đ (Bảy trăm hai mươi chín triệu đồng).
Trong đó:
+ Kinh phí CTMTQG DS-KHHGĐ:
421.000.000đ
+ Kinh phí Ngân sách tỉnh:
308.000.000đ
2.3. Công tác thanh tra và xử lý vi
phạm quy định về lựa chọn giới tính thai nhi
Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh, năm 2012, Sở Y tế triển khai 01 đợt thanh tra, kiểm tra công tác
y tế, trong đó có lồng ghép nội dung thanh tra, kiểm tra chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới
tính khi sinh tại 13 cơ sở có dịch vụ siêu âm, qua thanh
tra không phát hiện cơ sở nào có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai nhi.
Từ năm 2013 đến nay do biên chế cán bộ Thanh tra Sở Y tế quá ít người (hiện tại
có 02 cán bộ) nên chưa xây dựng và triển khai nội dung thanh tra, kiểm tra theo chuyên đề giảm thiểu mất
cân bằng giới tính khi
sinh tại tỉnh.
3. Kết quả thực hiện chuyên đề giảm thiểu
mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2012-2014 tại các đơn vị tuyến huyện
được kiểm tra:
3.1. Kết quả thực
hiện tại Trung tâm y tế huyện Lập Thạch và Trung tâm DS-KHHGD huyện Sông Lô.
3.1.1. Về việc ban hành các văn bản quản lý triển khai theo chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính
khi sinh
- Tại Trung tâm Y tế huyện Lập Thạch,
hằng năm đã xây dựng Kế hoạch Triển khai
biện pháp can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa bàn huyện,
cụ thể:
+ Kế hoạch số
33/KH-TTYT ngày 24/2/2013 Triển khai biện pháp can thiệp giảm thiểu mất cân bằng
giới tính khi sinh trên địa bàn huyện năm
2013.
+ Kế
hoạch số 25/KH-TTYT ngày 21/01/2014 Triển khai biện pháp can thiệp giảm
thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa bàn huyện năm 2014.
- Tại trung tâm DS-KHHGĐ huyện Sông
Lô, hằng năm, xây dựng Kế hoạch Triển
khai biện pháp can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa
bàn huyện, cụ thể:
+ Kế
hoạch số 15/KH-DS ngày 26/4/2013 Triển khai Đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh năm
2013.
+ Kế
hoạch số 04/KH-TTDS ngày 14/4/2014 Triển khai Đề án
can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh năm
2014.
+ Xây dựng Kế hoạch truyền thông giáo
dục DS-KHHGĐ năm 2014 số 07/KH-TTDS ngày 25/3/2014.
+ Ban hành văn bản hướng dẫn Ban DS-KHHGĐ các xã, thị trấn tổ chức
triển khai thực hiện các nội dung của Đề án
như: hoạt động truyền thông, phát quà cho trẻ em trong các gia đình sinh 2 con
một bề là gái không sinh con thứ 3, có thành tích cao trong học tập (Công văn số
18/TTDS ngày 17/5/2013, Công văn số 25/CV-DS ngày
18/6/2013, Công văn số 12/TTDS ngày 12/6/2014...).
3.1.2. Kết quả kiểm tra xác minh các
hoạt động cụ thể tại Trung tâm Y tế huyện Lập Thạch và Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Sông Lô
- Tổ
chức các Hội nghị tuyên truyền về
nội dung mất cân bằng giới tính khi sinh và các hoạt động can thiệp để giảm thiểu cho người dân trong từng huyện (huyện
Lập Thạch: 15 hội nghị/15 xã, Huyện Sông Lô: 25 hội nghị).
- Nhận tờ
rơi có nội dung tuyên truyền về giảm thiểu mất
cân bằng giới tính khi sinh để phát cho các cặp vợ chồng
trong độ tuổi sinh đẻ (huyện Lập Thạch:
14.740 tờ, Huyện Sông Lô: 7.520 tờ); tổ chức treo pa nô tuyên truyền tại xã; tổ
chức hoạt động phát thanh, tuyên truyền trên đài phát thanh của huyện và xã.
- Tổ
chức duy trì các câu lạc bộ không sinh con thứ 3; phát quà cho trẻ em
trong các gia đình sinh 2 con một bề là gái không sinh con
thứ 3, có thành tích cao trong học tập...
* Ghi nhận báo cáo kinh phí thực hiện
các hoạt động của chuyên đề:
- Tại huyện Lập Thạch: Kinh phí
CTMTQG DS-KHHGĐ.
+ Năm 2013: 98.400.000đ (Chín mươi
tám triệu bốn trăm ngàn đồng).
+ Năm 2014: 27.000.000 đ (Hai mươi
bảy triệu đồng).
- Tại Huyện Sông Lô: Kinh phí CTMTQG
DS-KHHGĐ
+ Năm 2013: 84.540.000đ (Tám mươi tư triệu năm trăm bốn mươi ngàn đồng).
+ Năm 2014: 72.200.000đ (Bảy mươi
hai triệu hai trăm ngàn đồng). Trong đó, Ngân sách huyện cấp là:
37.600.000đ.
3.2. Kết quả thực hiện chuyên đề giảm
thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2012-2014 tại Bệnh viện đa khoa
tỉnh, Phòng khám bệnh và chữa bệnh Hải Thắng, cửa hàng sách Hoàng Long, cửa hàng nhà sách Fahasa Vĩnh Phúc:
3.2.1. Tại Bệnh viện đa khoa tỉnh và
Phòng khám Hải Thắng:
Thực hiện tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về
việc nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi tại các buổi họp giao ban; đại hội
cán bộ công chức viên chức; treo các băng rôn có nội dung
về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi, ban hành công văn gửi các khoa,
phòng có triển khai các hoạt động liên quan đến chuyên đề
lựa chọn giới tính khi sinh để quán triệt và nghiêm cấm các hành vi có liên
quan đến việc lựa chọn Giới tính thai nhi (công văn số 12/BV-KHTH ngày
09/01/2013 của Giám đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh); Không
thông báo giới tính thai nhi khi sản phụ siêu âm thai nhi; Không thực hiện các
biện pháp kỹ thuật trong công tác khám bệnh, chữa bệnh để loại bỏ thai nhi vì mục đích lựa chọn giới tính thai nhi;
Đoàn đã kiểm tra thực tế tại 02 đơn vị:
không có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai
nhi.
3.2.2. Kết quả thực hiện chuyên đề giảm
thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh giai đoạn 2012-2014 tại 02 cửa hàng
sách (Cửa hàng sách Hoàng Long, cửa hàng nhà sách Fahasa Vĩnh Phúc):
Qua tìm hiểu luật pháp, chủ cửa hàng đã được biết các hành vi vi phạm pháp
luật về lựa chọn giới tính thai nhi bị nghiêm cấm qua nhiều kênh thông tin. Nên
từ năm 2013 đến nay, tại 02 cửa hàng sách được kiểm tra đều không nhập, bán, hay tuyên truyền các sách, báo, ấn phẩm
văn hóa có nội dung liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai nhi; Đoàn đã kiểm
tra tại 02 cửa hàng không phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến
việc lựa chọn giới tính thai nhi.
III. KẾT LUẬN
1. Ưu điểm:
- Công tác quản lý nhà nước về
DS-KHHGĐ theo chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính
khi sinh đã được sự quan tâm của
cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương. UBND tỉnh đã đưa các hoạt động của chương
trình DS-KHHGĐ trong đó có mục tiêu về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh vào Nghị quyết của Hội đồng
nhân dân tỉnh, đồng thời đã phê duyệt Đề án “Can thiệp giảm
thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh của tỉnh giai đoạn
2010-2015”, đã thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Đề
án; hằng năm cấp kinh phí ngân sách tỉnh, ngân sách
huyện để bổ sung kinh phí cho việc triển khai thực hiện các hoạt động của Đề án.
- Sở Y tế tỉnh đã xây dựng Kế hoạch, hướng dẫn, tổ chức triển khai các hoạt động của Đề án đến các ban,
ngành, đơn vị trong tỉnh và từ cấp tỉnh đến cấp xã.
- Đã đẩy mạnh
công tác tuyên truyền, vận động theo chuyên đề giảm thiểu mất cân bằng giới tính
khi sinh với nhiều hình thức, nội dung phong phú đến
hầu hết các đối tượng trong dân cư nhằm thay
đổi nhận thức về giới tại địa bàn; đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn tích cực
tham gia thực hiện có hiệu quả Nghị quyết
của Hội đồng nhân dân tỉnh về Chương trình DS-KHHGĐ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2009-2015,
trong đó có mục tiêu về tỷ số giới tính khi sinh.
- Kết quả thực
hiện, chỉ số giới tính hàng năm giảm:
+ Năm 2013: tỷ số giới tính khi sinh tại
tỉnh là 114,56 trẻ nam/100 trẻ nữ (giảm 0,79% so với năm
2012).
+ Năm 2014: tỷ số giới tính khi sinh
tại tỉnh là 112,77 trẻ nam/100 trẻ nữ (giảm 1,79% so với
năm 2013).
- Tại các cơ sở y tế, các cửa hàng,
nhà sách, hiệu sách kinh doanh sách báo trên địa bàn tỉnh
được kiểm tra, nhân viên được quán triệt
các quy định của pháp luật về cấm lựa
chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức. Qua kiểm tra trên hệ thống sổ
ghi chép, theo dõi bệnh nhân đến khám thai, siêu âm, hồ sơ
bệnh án phá thai của các cơ sở không thể hiện kết quả chẩn
đoán giới tính thai nhi hoặc trường hợp nào phá thai vì lý
do lựa chọn giới tính thai nhi.
2. Một số khó
khăn, tồn tại:
- Một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác DS-KHHGĐ nói
chung, cũng như công tác DS-KHHGĐ theo chuyên đề
giảm thiểu mất cân bằng giới
tính khi sinh nói riêng.
- Quan niệm của một bộ phận dân
cư vẫn còn trọng nam, muốn có con trai để nối dõi và thờ cúng tổ
tiên. Tình trạng bất bình đẳng giới, quan điểm nho giáo về trọng nam hơn
nữ và cũng còn tồn tại trong nếp nghĩ, nếp sống nhiều con hơn nhiều tiền của đã
sinh con thứ 3 trở lên, làm tăng tỷ lệ sinh, tăng tỷ lệ mất cân bằng giới tính
khi sinh
- Số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ của tỉnh hiện
còn chiếm tỷ lệ cao (khoảng gần 288.042 phụ nữ) đó là sức ép rất lớn tới mức
sinh.
- Tổ chức bộ máy làm công tác y tế, công tác
DS-KHHGĐ thời gian qua có nhiều biến đổi đến nay từng bước được ổn định và đi
hoạt động. Song, một số bộ phận còn thiếu cán bộ như Thanh tra Sở; Tổ chức Chi
cục DS-KHHGĐ chưa hoàn chỉnh, chưa có bộ phận và cán bộ làm công tác chuyên
ngành; Tại một số huyện, xã còn thiếu cán bộ công tác DS-KHHGĐ nên có ảnh hưởng
đến việc tổ chức, thực hiện và triển khai Đề án.
- Năm 2013 và 2014, mặc dù tỷ số giới tính khi
sinh tại tỉnh có xu hướng giảm. Song, chưa được bền vững và chưa đạt tỷ lệ giới
tính khi sinh tự nhiên.
- Việc ghi chép hệ thống sổ theo dõi bệnh nhân đến
khám bệnh, siêu âm, phá thai tại các cơ sở y tế tư nhân không ghi đầy đủ các
thông tin cần thiết như tuổi thai, kết quả thăm khám, siêu âm, xét nghiệm, chỉ
định của bác sỹ theo dõi tại một số cơ sở y tế tư nhân còn sơ sài, chưa đầy đủ
các thông số cần thiết.
IV. KIẾN NGHỊ
1. Kiến nghị đối với Sở Y tế tỉnh
Vĩnh Phúc:
1.1. Tăng cường
hơn nữa công tác truyền thông chuyển đổi hành vi giúp giải quyết vấn đề phân biệt đối
xử bất bình đẳng giới hiện nay. Tuyên truyền để mọi người nhận thức được việc lựa chọn giới tính khi sinh là việc bị luật
pháp Việt Nam nghiêm cấm; Không lựa chọn giới tính thai nhi là hành vi tiến bộ, có văn hóa của Gia đình văn
hóa, của cộng đồng dân cư văn hóa. Phối hợp với các cơ quan truyền thông mở các đợt tuyên truyền sâu rộng về tác hại của việc lựa chọn giới tính
thai nhi và cần có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy Đảng, chính quyền
các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở, sự phối hợp
của các ban, ngành đoàn thể để từng bước giảm thiểu, tiến tới có thể kiểm
soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh.
1.2. Tham mưu
cho UBND tỉnh Vĩnh Phúc trong việc kiện toàn Ban quản lý Đề án “Can thiệp giảm
thiểu mất cân bằng giới tính trẻ em khi sinh của tỉnh giai đoạn 2010-2015” cho phù hợp
với thực tế vì một số người đã chuyển
công tác hoặc đã nghỉ chế độ, nâng
cao hiệu quả công tác DS-KHHGĐ.
1.3. Căn cứ Nghị
định số 07/2012/NĐ-CP ngày 09/02/2012 của Chính phủ về cơ
quan được giao thực hiện chức năng Thanh tra chuyên ngành và hoạt động Thanh
tra chuyên ngành, Nghị định số 122/2014/NĐ-CP ngày
25/12/2014 của Chính phủ về tổ chức và hoạt
động của Thanh tra Y tế, đề nghị Sở Y tế đề xuất cấp có thẩm quyền thành lập phòng Thanh tra chuyên ngành thuộc Chi cục
DS-KKHGĐ. Đồng thời, chủ động tập huấn, nâng cao kiến thức kỹ năng thanh tra
chuyên ngành tại Chi cục; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát định
kỳ và đột xuất đối với các cơ sở y tế có
dịch vụ siêu âm, dịch vụ nạo phá thai về thực hiện các quy định của pháp luật về
thực hiện nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi nhằm ngăn
chặn nhằm phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi chẩn đoán để lựa
chọn giới tính thai nhi; ngăn ngừa việc loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới
tính.
1.4. Thúc đẩy hơn nữa vai trò của phụ nữ và trẻ em gái trong xã hội. Thực hiện triệt
để quyền bình đẳng giới, nâng cao địa vị và quyền của phụ nữ và trẻ em gái trong xã hội. Đề xuất với
thẩm quyền sớm có chính sách trợ cấp từ Nhà nước và các tổ chức xã hội đối với trẻ em gái, khuyến khích việc sinh con
gái, thậm chí tôn vinh việc sinh con gái như một số nước trong khu vực đã làm.
1.5. Có cơ chế
phối hợp liên ngành hiệu quả hơn và thúc đẩy sự tham gia của
các tổ chức xã hội, giải quyết vấn đề
phân biệt đối xử đối với phụ nữ và trẻ em gái; phối hợp với
các ngành liên quan (Công an, Thông tin và Truyền thông, Y tế) để hình thành hệ thống giám sát chặt chẽ các dịch vụ
kỹ thuật đã “ngầm” hỗ trợ cho việc lựa chọn giới tính khi sinh để răn đe ngăn
chặn.
Sở Y tế tỉnh Vĩnh Phúc chỉ đạo việc rút kinh nghiệm đối với các đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến các hạn chế,
tồn tại và báo cáo về Thanh tra Bộ Y tế, địa chỉ 138 A, Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội
trước ngày 20 tháng 12 năm 2015.
2. Kiến nghị với Tổng cục DS-KHHGĐ: Tăng cường công tác thanh
tra, kiểm tra, giám sát định kỳ và đột xuất các quy định của pháp luật về thực hiện nghiêm cấm lựa chọn giới
tính thai nhi với mọi hình thức./.
Nơi nhận:
- Bộ trưởng (để b/c);
- Thanh tra Chính Phủ (để b/c)
- Thứ trưởng Nguyễn Việt Tiến (để b/c);
- Tổng cục DS-KHHGĐ (để phối hợp);
- Sở Y tế tỉnh Vĩnh Phúc (để thực hiện);
- Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế (đăng tin);
- Báo SKĐS (để đăng tin);
- Lưu: TTrB. Hồ sơ ĐTTr.
|
CHÁNH THANH TRA
BỘ
Đặng Văn Chính
|