Chỉ thị 14/2004/CT-TTg xử lý ngăn chặn xuất nhập cảnh cư trú trái phép công dân Việt Nam ở nước ngoài

• Số hiệu: 14/2004/CT-TTg
• Loại văn bản: Chỉ thị
• Nơi ban hành: Thủ tướng Chính phủ
• Người ký: Vũ Khoan
• Ngày ban hành: 02/04/2004

THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ ********	CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ********
Số: 14/2004/CT-TTg	Hà Nội, ngày 02 tháng 4 năm 2004

 

CHỈ THỊ

VỀ XỬ LÝ VÀ NGĂN CHẶN VIỆC XUẤT NHẬP CẢNH VÀ CƯ TRÚ TRÁI PHÉP CỦA CÔNG DÂN VIỆT NAM Ở NƯỚC NGOÀI

Trong thời gian qua, tình trạng công dân Việt Nam nhập cảnh và ở lại nước ngoài trái phép đã diễn ra ngày càng tăng, ảnh hưởng tiêu cực tới uy tín và quan hệ của nước ta với các nước hữu quan, tác động tiêu cực tới sự phát triển du lịch, xuất khẩu lao động. Những vi phạm của công dân Việt Nam chủ yếu ở các hình thức sau:

Xuất cảnh Việt Nam và nhập cảnh nước ngoài bất hợp pháp: đối tượng này thường không có giấy tờ xuất nhập cảnh, bị kẻ xấu lừa gạt, dụ dỗ, lôi kéo, vượt biên bất hợp pháp sang một số nước để tìm kiếm việc làm, hoặc từ các nước này sử dụng hộ chiếu, giấy tờ giả để đi tiếp sang nước khác, thậm chí nhiều phụ nữ, trẻ em bị lừa bán ra nước ngoài.

Xuất cảnh Việt Nam và nhập cảnh nước ngoài hợp pháp nhưng sau đó ở lại cư trú và lao động bất hợp pháp: đối tượng này đến nước ngoài bằng hộ chiếu hợp pháp qua hình thức đi du lịch, thăm thân, du học tự túc, lao động... nhưng ở lại quá thời hạn được phép với mục đích tìm kiếm việc làm. Nhiều người bị lừa đưa đi lao động bằng con đường du lịch, tác động tiêu cực đến trật tự xã hội, ảnh hưởng xấu đến chính sách xuất khẩu lao động của Nhà nước ta.

Tình trạng trên xảy ra là do những nguyên nhân chính sau:

Về khách quan: Di dân tự do, nhất là di dân vì lý do kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hóa là hiện tượng có tính phổ biến. Nước ta đang trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực khó tránh khỏi tác động tiêu cực của hiện tượng này; việc một số nước không kiểm soát chặt chẽ người nước ngoài nhập cảnh và cư trú trái phép, chỉ xử lý, trục xuất khi phát hiện có vi phạm nghiêm trọng, đã tạo điều kiện cho việc nhập cảnh, cư trú trái phép của người nước ngoài, trong đó có công dân Việt Nam. Hơn nữa, các thỏa thuận song phương về việc miễn thị thực cho hộ chiếu phổ thông giữa ta với các nước đã bị một số cá nhân, tổ chức lợi dụng, lừa đảo đưa người ra nước ngoài lao động bất hợp pháp để thu lợi bất chính. Ngoài ra, các thế lực thù địch cũng tác động, lôi kéo và tổ chức cho người Việt Nam xuất cảnh và cư trú bất hợp pháp ở nước ngoài vì mục đích kinh tế nhằm bôi nhọ ta về chính trị.

Về chủ quan: Người vi phạm chủ yếu là dân cư ở các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, thiếu thông tin về chính sách xuất khẩu lao động, về danh sách các công ty được phép tuyển dụng lao động xuất khẩu cũng như về pháp luật nhập cư, cư trú của các nước nên dễ bị lừa gạt, dụ dỗ, lôi kéo, thậm chí cưỡng bức xuất cảnh (như phụ nữ, trẻ em bị lừa đưa ra nước ngoài); một số người biết mình không đủ tiêu chuẩn để đi lao động xuất khẩu theo hợp đồng hợp pháp, mặc dù hiểu rõ thực chất của việc xuất cảnh làm ăn bất hợp pháp ở nước ngoài nhưng vì lợi ích kinh tế vẫn cố tình vi phạm. Bên cạnh đó, công tác quản lý của một số cơ quan chức năng và chính quyền địa phương còn có sơ hở để một số cá nhân, tổ chức lợi dụng chính sách thông thoáng về xuất nhập cảnh, du lịch và xuất khẩu lao động của Nhà nước đã lừa gạt, tổ chức người vượt biên trái phép hoặc làm dịch vụ du lịch trá hình đưa người ra nước ngoài để trục lợi; các cơ quan chức năng chưa phát hiện, xử lý và ngăn chặn kịp thời, nghiêm minh; công tác thông tin, tuyên truyền và giáo dục công dân chưa được quan tâm đúng mức hoặc thực hiện còn thiếu đồng bộ.

Nhằm tiếp tục thực hiện tốt chủ trương hội nhập quốc tế, mở rộng hợp tác với các nước của Đảng và Nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất nhập cảnh, đi lại của công dân ta ra nước ngoài với lý do chính đáng và thủ tục hợp pháp, đồng thời hạn chế, tiến tới chấm dứt tình trạng vi phạm trên, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị:

1. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát lại các quy định và điều kiện cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu lao động và chỉ đạo các doanh nghiệp bảo đảm đưa người đi lao động ở nước ngoài đúng đối tượng, đúng mục đích, bảo đảm việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động theo đúng Hiệp định, Thỏa thuận đã ký với phía nước ngoài; quản lý chặt chẽ lao động hợp đồng, tránh để xảy ra tình trạng người lao động tự ý huỷ bỏ hợp đồng; ban hành chế tài nghiêm khắc hơn để khắc phục tình trạng lao động huỷ bỏ hợp đồng; tuyên truyền rộng rãi chính sách xuất khẩu lao động và danh sách các doanh nghiệp và đại diện có thẩm quyền được phép xuất khẩu lao động để người lao động biết liên hệ, tránh bị kẻ xấu lừa gạt.

2. Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng nghiệp vụ quản lý tốt hơn việc làm thủ tục xuất cảnh; tích cực điều tra, xử lý những cá nhân, tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép, lừa đảo trong xuất khẩu lao động; khẩn trương xác minh và trả lời yêu cầu xác minh của Cơ quan đại diện ta ở nước ngoài đối với các trường hợp không được phía nước ngoài cho cư trú; phối hợp với Bộ Ngoại giao và Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nghiên cứu phương án đàm phán với nước ngoài để giải quyết tình trạng nhập cảnh và cư trú trái phép của công dân Việt Nam và nhận trở lại những người bị buộc về nước; chủ động phối hợp và trao đổi thông tin với các cơ quan chức năng của các nước hữu quan trong việc ngăn chặn và phát hiện việc sử dụng giấy tờ giả.

3. Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng Bộ đội Biên phòng quản lý chặt chẽ việc xuất cảnh của công dân Việt Nam tại các cửa khẩu do lực lượng quản lý; phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao và Uỷ ban nhân dân tỉnh có biên giới tiếp nhận về nước công dân ta không được nước ngoài cho cư trú theo quy định của pháp luật.

4. Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với Bộ Công an và các Bộ, ngành liên quan thành lập Ban công tác liên ngành để đàm phán với phía nước ngoài giải quyết tình trạng công dân Việt Nam xuất nhập cảnh, cư trú trái phép ở nước ngoài và đưa công dân ta không được nước ngoài cho cư trú về nước theo quy định của pháp luật; chỉ đạo Cơ quan đại diện ta ở nước ngoài phối hợp với cơ quan chức năng của nước sở tại theo dõi, thống kê và định kỳ báo cáo tình hình công dân ta nhập cảnh và cư trú trái phép tại nước ngoài.

Để hỗ trợ công dân Việt Nam không được nước ngoài cho cư trú, buộc phải về nước nhưng không có tiền mua vé về nước, Bộ Ngoại giao chỉ đạo các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài mua vé cho những người nêu trên về nước và chuyển hồ sơ chứng từ về Bộ Tài chính để thanh toán. Các địa phương có công dân nêu trên phải thanh toán lại với Bộ Tài chính hoặc Bộ Tài chính khấu trừ vào ngân sách địa phương. Công dân nêu trên có trách nhiệm hoàn trả tiền vé cho địa phương nơi cư trú sau khi về nước.

5. Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài có trách nhiệm phối hợp với cơ quan chức năng sở tại, trực tiếp thẩm tra, xác minh và chịu trách nhiệm trong việc xem xét, quyết định cấp giấy tờ về nước cho công dân Việt Nam không được nước ngoài cho cư trú. Sau khi cấp, Cơ quan đại diện điện báo chi tiết theo quy định về Bộ Công an để phối hợp tiếp nhận.

6. Bộ Văn hóa - thông tin chủ trì, phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, các Bộ, ngành liên quan, Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về pháp luật và các quy định về xuất nhập cảnh của Việt Nam, về pháp luật nhập cư của các nước, về chủ trương xuất khẩu lao động của ta; thông tin về các thủ đoạn của các tổ chức, cá nhân lừa đảo và hậu quả của việc đi lao động ở nước ngoài trái pháp luật, việc tự ý bỏ hợp đồng ở lại nước ngoài cư trú và lao động trái phép để người lao động biết và phòng tránh.

7. Tổng cục Du lịch chủ trì, phối hợp với Bộ Tài Chính, Bộ Công an nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành quy định buộc các doanh nghiệp lữ hành quốc tế phải chịu trách nhiệm về tài chính đối với việc đưa khách của doanh nghiệp về Việt Nam nếu khách du lịch ở lại nước ngoài trái phép và bị trục xuất về nước.

8. Bộ Tài chính có trách nhiệm phối hợp với Bộ Ngoại giao và các Bộ, ngành liên quan xem xét, nghiên cứu việc hình thành cơ chế tài chính để hỗ trợ công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài; bổ sung kinh phí bảo đảm cho lực lượng Bộ đội biên phòng và Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc tiếp nhận, quản lý và đưa về địa phương những công dân Việt Nam bị các nước trao trả; phối hợp với Bộ Ngoại giao, các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và các địa phương liên quan thực hiện quy định nêu tại điểm 4 của Chỉ thị này.

9. Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tăng cường giáo dục, tuyên truyền chính sách và pháp luật của Nhà nước ta về xuất nhập cảnh, du lịch và xuất khẩu lao động để công dân ta biết và thực hiện; chỉ đạo Uỷ ban nhân dân cấp dưới tăng cường công tác quản lý tuyển chọn lao động xuất khẩu, phát hiện và phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý những tổ chức, cá nhân lừa đảo đưa công dân ra nước ngoài trái pháp luật; phối hợp với Bộ Công an và các Cơ quan đại diện ta ở nước ngoài nhanh chóng tiếp nhận công dân của địa phương mình bị nước ngoài trao trả và giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống.

10. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan liên quan và Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức thực hiện Chỉ thị này. Bộ Ngoại giao có trách nhiệm theo dõi, kiểm tra việc thực hiện của các Bộ, ngành, địa phương và báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình thực hiện Chỉ thị này.

KT. THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHÓ THỦ TƯỚNG Vũ Khoan

Tiếng Anh (English)

THE PRIME MINISTER OF GOVERNMENT -------------	SOCIALIST REPUBLIC OF VIET NAM Independence - Freedom - Happiness --------------
No. 14/2004/CT-TTg	Hanoi, April 2, 2004

DIRECTIVE

ON HANDLING AND PREVENTION OF VIETNAMESE CITIZENS' ILLEGAL EXIT, ENTRY AND RESIDENCE IN FOREIGN COUNTRIES

Recently, the number of Vietnamese citizens' illegally entering and staying in foreign countries has been on constant rise, thus negatively affecting our country's prestige and relations with the concerned countries and adversely impacting the development of tourism and labor export. Violations committed by Vietnamese citizens largely take the following forms:

Illegal exit from Vietnam and entry into foreign countries: People committing this violation usually had no exit and entry papers, and were deceived, enticed or dragged by evil persons to illegally cross the borders to some foreign countries where they searched jobs or used fake passports and papers to further travel to other countries. Many women and children were even deceived and trafficked to foreign countries.

Legal exit from Vietnam and entry into foreign countries, but later staying on for illegal residence and labor in such countries: Subjects committing this violation traveled to foreign countries with lawful passports as tourists, visitors to relatives, self-financed overseas students, laborers, etc., then stayed on beyond the permitted duration for seeking employment. The fact that many were deceitfully sent for overseas labor through the tourist channel has badly affected the labor export policies of our State.

The above-said situation has been attributed to the following:

Objectively, free migration, especially migration for economic reasons in the context of globalization, is a common phenomenon. Our country is currently in the process of international and regional economic integration, thus hardly avoiding the negative impacts of this phenomenon; some countries have not strictly controlled foreigners who illegally enter and reside, and only handled or expelled them after detecting that they had committed serious violations, which has facilitated the illegal entry and residence of foreigners, including Vietnamese citizens. Moreover, the bilateral agreements on visa Vietnam and other countries have been abused by some individuals and organizations that, for seeking illicit profits, deceivingly and illegally send people to work overseas. Besides, hostile forces have also agitated, enticed and organized Vietnamese people to illegally exit and reside in foreign countries for economic purposes, aiming to politically blacken our country.

Subjectively, because most violators came from rural, deep-lying and remote areas, lacking information on the labor export policies, the list of companies licensed to recruit laborers for export as well as immigration and residence laws of foreign countries, they can easily be deceived, enticed, dragged or even forced to exit (such as women and children who have been deceived and sent abroad). Some people know that they fail to fully meet the conditions for labor export under lawful contracts and are clearly aware of the truth of illegal exit and labor in foreign countries but have still intentionally committed violations for economic purposes. In addition, the management by some functional agencies and local administrative still reveals loopholes, so that some individuals and organizations, for seeking profits, can take advantage of the State's open policies on exit, entry, tourism and labor export to deceive people and organize illegal cross-border travel or provide sham tourist services to send people abroad; the functional agencies have failed to detect, handle and prevent promptly and strictly violations; the work of information, propagation and education of citizens has not yet been given due attention or asynchronously carried out.

...

...

...

1. The Ministry of Labor, War Invalids and Social Affairs shall assume the prime responsibility for, and coordinate with the concerned ministries and branches and the People's Committees of the provinces and centrally-run cities in, revising the regulations on, and conditions for, permitting enterprises to export labor and directing them to ensure the sending of the right subjects for the right purposes and ensure stable jobs and incomes for laborers in strict compliance with the treaties and agreements already signed with foreign parties; closely managing contractual laborers to avoid the situation that laborers cancel the contracts at their own will; promulgating more severe penalties to end the situation of contract cancellation by laborers; widely disseminating the labor export policies and the list of enterprises and their authorized representatives licensed to export labor, so that laborers can know and contact them, thus avoid being deceived by evil persons.

2. The Ministry of Public Security shall direct the professional forces to better manage the carrying out of exit procedures; actively investigate and handle individuals and organizations that send people on illegal exit and commit deception in labor export; expeditiously verify and reply verification requests of our foreign-based representations regarding people who are not permitted to reside by foreign countries; coordinate with the Ministry for Foreign Affairs and foreign-based Vietnamese representations in studying plans on negotiation with foreign countries to settle the situation of illegal entry and residence of Vietnamese citizens, and receiving back people who are compelled to repatriate; and take initiative in coordinating and exchanging information with the functional agencies of the concerned countries in preventing and detecting the use of forged papers.

3. The Ministry of Defense shall direct the border-guard force to closely manage the exit of Vietnamese citizens at border-gates under their management; and coordinate with the Ministry of Public Security, the Ministry for Foreign Affairs and the People's Committees of the bordering provinces in receiving back Vietnamese citizens not permitted to reside by foreign countries according to law provisions.

4. The Ministry for Foreign Affairs shall assume the prime responsibility for, and coordinate with the Ministry of Public Security and the concerned ministries and branches in, setting up the inter-branch working committee to conduct negotiations with foreign countries on settlement of the situation of Vietnamese citizens' illegal exit, entry and residence in foreign countries and repatriation of Vietnamese citizens who are not permitted to reside by foreign countries according to law provisions; and direct foreign-based Vietnamese representations to coordinate with the functional agencies of the host countries in monitoring, making statistics and periodical reports on the situation of Vietnamese citizens' illegal entry into and residence in such foreign countries.

In support of Vietnamese citizens not permitted to reside by foreign countries and forced to return home, who have no money to buy air tickets, the Ministry for Foreign Affairs shall direct the foreign-based Vietnamese representations to buy air tickets for the said people's return home and transfer dossiers and vouchers thereon to the Finance Ministry for settlement. Localities where such citizens reside shall have to settle the fares with the Finance Ministry or the Finance Ministry shall deduct them from local budgets. The said citizens shall have to refund fares to the localities where they reside after their repatriation.

5. Foreign-based Vietnamese representations shall coordinate with the local functional bodies of the host countries in directly inspecting and verifying the cases, and be responsible for considering and deciding to grant papers for repatriation of Vietnamese citizens not permitted to reside by foreign countries. After granting papers, the representations shall send telegrams on the cases' details to the Ministry of Public Security according to regulations for coordination in reception of repatriates.

6. The Ministry of Culture and Information shall assume the prime responsibility for, and coordinate with the Ministry of Labor, War Invalids and Social Affairs, the concerned ministries and branches, the People's Committees of the provinces and centrally-run cities and the mass media in, intensifying the communication and propagation of Vietnamese laws and regulations on exit and entry, immigration laws of foreign countries as well as our State's labor export policies; providing information on tricks employed by deceiving organizations and individuals and consequences of illegal labor overseas and cancellation of labor contracts at laborers' own will for illegal residence and labor in foreign countries, so that laborers can know and avoid.

7. Vietnam Administration of Tourism shall assume the prime responsibility for, and coordinate with the Finance Ministry and the Public Security Ministry in, studying and submitting to the Prime Minister for consideration and promulgation regulations prescribing that international travel enterprises must bear financial liability for the transportation of their customers, who have illegally stayed in foreign countries and been expelled, back to Vietnam.

8. The Finance Ministry shall have to coordinate with the Ministry for Foreign Affairs and the concerned ministries and branches in studying the formulation of a financial mechanism to support the protection of Vietnamese citizens in foreign countries; supplement funding for the border-guards and the People's Committees of the provinces and centrally-run cities to receive, manage and bring back to their localities Vietnamese citizens returning from foreign countries; and coordinate with the Ministry for Foreign Affairs, the foreign-based Vietnamese representations and the concerned localities in implementing the provisions at Point 4 of this Directive.

...

...

...

10. The ministers, the heads of the ministerial-level agencies, the heads of the concerned agencies and the presidents of the People's Committees of the provinces and centrally-run cities shall have to organize the implementation of this Directive. The Ministry for Foreign Affairs shall have to monitor and inspect the implementation by the ministries, branches and localities and report to the Prime Minister the implementation of this Directive.

FOR THE PRIME MINISTER
DEPUTY PRIME MINISTER




Vu Khoan