NHỮNG NGUYÊN TẮC CỦA LIÊN HỢP QUỐC
VỀ NGƯỜI CAO TUỔI, 1991
(Được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc
thông qua theo Nghị quyết 46/91 ngày 16/12/1991).
Đại Hội đồng,
Đánh giá cao sự đóng góp của người cao tuổi cho xã hội,
Ghi nhận rằng, trong Hiến chương Liên Hợp Quốc, bên cạnh nhiều vấn đề
khác, các dân tộc trong Liên Hợp Quốc tuyên bố quyết tâm khẳng định lại niềm
tin vào các quyền cơ bản của con người, vào nhân phẩm và giá trị của con người,
vào quyền bình đẳng giữa nam và nữ và giữa các dân tộc lớn và nhỏ, và thúc đẩy
tiến bộ xã hội cũng như những chuẩn mực sống tốt đẹp hơn trong điều kiện tự do
hơn,
Lưu ý sự ghi nhận các quyền đó trong Tuyên ngôn Toàn thế giới về Quyền con
người, Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa, Công ước quốc
tế về các quyền dân sự và chính trị, và nhiều văn kiện khác nhằm đảm bảo việc
áp dụng những chuẩn mực phổ quát về quyền con người đối với từng nhóm cụ thể,
Chiếu theo Kế hoạch hành động quốc tế do Đại hội thế giới về Người cao
tuổi thông qua và được Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc ủng hộ tại Nghị quyết 37/51
ngày 03/12/1982,
Đánh giá cao sự đa dạng phong phú về tình hình người cao tuổi, không chỉ
giữa các nước mà còn ngay trong các nước và giữa các cá nhân, đòi hỏi phải có
nhiều chính sách đáp ứng,
Nhận thức rằng ở tất cả các nước, số lượng cá nhân đang tiến đến độ cao
tuổi và có sức khỏe tốt hơn so với trước đây ngày càng đông,
Nhận thấy nghiên cứu khoa học đang bác bỏ nhiều định kiến về những
suy giảm hiển nhiên và không thể đảo ngược gắn với tuổi tác,
Tin rằng trong một thế giới được đặc trưng bởi số lượng và tỷ lệ người cao tuổi
ngày càng nhiều thì cơ hội phải được dành cho những người cao tuổi mà sẵn lòng
và còn có sức để tham gia và đóng góp vào những hoạt động đang diễn ra trong xã
hội,
Ghi nhớ rằng những gánh nặng lên cuộc sống gia đình ở cả các nước đang
phát triển và phát triển đòi hỏi phải có sự hỗ trợ cho những người chăm sóc
người cao tuổi suy nhược về thể chất,
Ghi nhớ các chuẩn mực được nêu trong Kế hoạch hành động quốc tế về người cao
tuổi và các công ước, khuyến nghị và nghị quyết của Tổ chức Lao động quốc tế,
Tổ chức Y tế thế giới và các cơ quan khác của Liên Hợp Quốc,
Khuyến khích các chính phủ lồng ghép những nguyên tắc dưới đây vào các
chương trình quốc gia của mình trong điều kiện cho phép:
NGUYÊN TẮC ĐỘC LẬP
1. Người cao tuổi cần có đầy đủ lương thực, nước sạch,
nhà ở, quần áo và dịch vụ chăm sóc sức khỏe thông qua việc chu cấp thu nhập, sự
hỗ trợ của gia đình và cộng đồng và tự thân chăm sóc.
2. Người cao tuổi cần có cơ hội được làm việc và được
tiếp cận các cơ hội tạo thu nhập khác.
3. Người cao tuổi cần có điều kiện tham gia quyết định
về thời điểm và thời hạn rút khỏi lực lượng lao động.
4. Người cao tuổi cần được tiếp cận các chương trình
giáo dục và đào tạo thích hợp.
5. Người cao tuổi cần có điều kiện được sống trong
những môi trường an toàn và có thể thích ứng với những sở thích cá nhân và năng
lực luôn thay đổi.
6. Người cao tuổi cần có điều kiện sống tại gia đình
trong thời gian lâu nhất có thể được.
NGUYÊN TẮC THAM GIA
7. Người cao tuổi vẫn cần được hòa nhập vào xã hội,
tích cực tham gia vào việc xây dựng và thực hiện các chính sách mà ảnh hưởng
trực tiếp đến phúc lợi của họ và chia sẻ kiến thức cũng như kỹ năng với các thế
hệ trẻ.
8. Người cao tuổi cần được tìm kiếm và tận dụng các cơ
hội để phục vụ cộng đồng và làm tình nguyện viên trong các cương vị phù hợp với
lợi ích và năng lực của họ.
9. Người cao tuổi cần được tạo dựng các phong trào hay
lập hội người cao tuổi.
NGUYÊN TẮC CHĂM SÓC
10. Người cao tuổi cần được chăm sóc và bảo vệ từ gia
đình và cộng đồng, phù hợp với hệ giá trị văn hóa của từng xã hội.
11. Người cao tuổi cần được chăm sóc sức khỏe để giúp
họ duy trì và lấy lại mức độ tối đa về điều kiện thể chất, tinh thần và tình
cảm, và để dự phòng hoặc làm chậm lại thời kỳ đi vào ốm đau.
12. Người cao tuổi cần được tiếp cận các dịch vụ xã hội
và pháp lý để làm tăng tính tự chủ, việc bảo vệ và chăm sóc cho họ.
13. Người cao tuổi cần được sử dụng các mức độ chăm sóc
phù hợp của các cơ sở nhằm đảm bảo việc bảo vệ, phục hồi, khích lệ về mặt xã hội
và tinh thần trong một môi trường nhân văn và an ninh.
14. Người cao tuổi cần được hưởng các quyền và tự do
căn bản của con người, bao gồm cả việc tôn trọng đầy đủ nhân phẩm, niềm tin,
nhu cầu và cuộc sống riêng tư của họ, cũng như tôn trọng quyền được quyết định
về việc chăm sóc và chất lượng cuộc sống của họ khi sống trong mọi môi trường
nhà ở, cơ sở chăm sóc hay điều trị.
NGUYÊN TẮC TỰ HOÀN THIỆN
15. Người cao tuổi cần được theo đuổi các cơ hội đề
phát triển toàn diện tiềm năng của họ.
16. Người cao tuổi cần được tiếp cận các nguồn giáo
dục, văn hóa, tinh thần và giải trí của xã hội.
NGUYÊN TẮC NHÂN PHẨM
17. Người cao tuổi cần được sống trong nhân phẩm và an
ninh, không bị bóc lột, bị xâm hại về thể chất hoặc tinh thần.
18. Người cao tuổi cần được đối xử công bằng bất kể
tuổi tác, giới tính, nguồn gốc chủng tộc hay tộc người, mức độ khuyết tật hay
địa vị khác, và được trân trọng sự đóng góp độc lập về kinh tế của họ.