Công điện 4154/CĐ-BNN-TY 2021 kiểm soát chủng vi rút cúm gia cầm thể độc lực cao

• Số hiệu: 4154/CĐ-BNN-TY
• Loại văn bản: Công điện
• Nơi ban hành: Bộ Nông nghệp và phát triển nông thôn
• Người ký: Phùng Đức Tiến
• Ngày ban hành: 02/07/2021

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN -------	CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ---------------
Số: 4154/CĐ-BNN-TY	Hà Nội, ngày 02 tháng 7 năm 2021

CÔNG ĐIỆN KHẨN

VỀ VIỆC TẬP TRUNG TRIỂN KHAI QUYẾT LIỆT, ĐỒNG BỘ CÁC GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT, PHÒNG, CHỐNG BỆNH CÚM GIA CẦM A/H5N8 VÀ CÁC CHỦNG VI RÚT CÚM GIA CẦM THỂ ĐỘC LỰC CAO KHÁC LÂY LAN DIỆN RỘNG

BỘ TRƯỞNG BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN, điện:

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo thông tin của Tổ chức Thú y thế giới (OIE) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO), từ năm 2014 đến nay, chủng vi rút Cúm gia cầm (CGC) thể độc lực cao A/H5N8 đã xuất hiện, gây bệnh trên gia cầm (giai đoạn đầu chủ yếu xảy ra ở trên chim hoang dã), sau đó lây lan nhanh, ở phạm vi rất rộng và gây ra dịch bệnh trên gia cầm nuôi. Tính đến tháng 6/2021, tổng cộng đã có 64 quốc gia, vùng lãnh thổ báo cáo phát hiện chủng vi rút này; từ đầu năm 2021 đến nay, trên thế giới có tổng cộng 2.757 ổ dịch do chủng vi rút CGC A/H5N8 gây ra, chiếm gần 70% trong tổng số các ổ dịch CGC do các chủng vi rút khác nhau gây ra tại hàng chục quốc gia (trong đó có các quốc gia chung biên giới, gần Việt Nam); trong tháng 02/2021, có 07 người tại Liên bang Nga được xác định nhiễm vi rút cúm A/H5N8 với các triệu chứng nhẹ (theo Tổ chức Y tế thế giới, đến nay chưa có bằng chứng về vi rút CGC A/H5N8 lây từ người sang người).

Tại Việt Nam, theo báo cáo của các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y, từ đầu tháng 6/2021 đến nay đã phát hiện chủng vi rút CGC A/H5N8 tại 03 tỉnh: Hòa Bình (01 ổ dịch tại 01 hộ chăn nuôi thuộc xã Hữu Lợi, huyện Yên Thủy); Cao Bằng (01 ổ dịch tại 01 hộ chăn nuôi thuộc phường Ngọc Xuân, thành phố Cao Bằng và 09 mẫu swab gộp của gia cầm giám sát chủ động tại các chợ buôn bán gia cầm sống trên địa bàn tỉnh Cao Bằng) và Quảng Ninh (01 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Vũ Oai, thành phố Hạ Long). Nhận định trong thời gian tới, nguy cơ dịch CGC A/H5N8 lây lan và xảy ra trên phạm vi rộng là rất cao do: (i) Vi rút CGC A/H5N8 lần đầu tiên xuất hiện tại nước ta; (ii) Với đặc điểm có chung đường biên giới dài với các nước trong khu vực, các hoạt động giao lưu thương mại, phương tiện, con người qua lại giữa Việt Nam và các nước, đặc biệt chim hoang dã có thể nhiễm vi rút CGC A/H5N8 ở các nước và xâm nhiễm vào Việt Nam; (iii) Vi rút được phát hiện từ các gia cầm được chăn thả trên khu vực rộng, đặc biệt được phát hiện từ giám sát chủ động tại chợ buôn bán gia cầm sống, nơi việc buôn bán vận chuyển, giết mổ gia cầm diễn ra thường xuyên, điều kiện vệ sinh thú y chưa đảm bảo, việc truy xuất, tiêu hủy gia cầm mắc bệnh gặp nhiều khó khăn; (iv) Việc giao thương buôn bán, vận chuyển gia cầm tăng cao trên tổng đàn gia cầm lớn, mật độ chăn nuôi cao, nhất là chăn nuôi nhỏ lẻ, không đảm bảo an toàn sinh học; (v) Thời tiết có nhiều diễn biến phức tạp, nắng nóng, mưa nhiều, ảnh hưởng đến sức đề kháng của gia cầm nuôi.

Để chủ động ngăn chặn vi rút CGC A/H5N8 và các chủng vi rút CGC thể độc lực cao khác, hạn chế thấp nhất vi rút CGC lây nhiễm và gây tử vong cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (PTNT) đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chỉ đạo các Sở, ngành và chính quyền các cấp triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh CGC A/H5N8 và các chủng vi rút CGC theo quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, các văn bản của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định số 172/QĐ-TTg ngày 13/02/2019 về việc phê duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh CGC giai đoạn 2019 - 2025”; Công điện số 163/CĐ-TTg ngày 08/02/2021 về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp kiểm soát phòng, chống bệnh CGC và các chủng vi rút cúm gia cầm lây sang người); Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công văn số 879/TY-DT ngày 28/5/2021 của Cục Thú y về việc chủ động triển khai các biện pháp ngăn chặn nguy cơ xâm nhiễm chủng vi rút CGC A/H5N8; trong đó chú trọng tập trung thực hiện những biện pháp sau:

1. Đối với địa phương có ổ dịch CGC A/H5N8 chưa qua 21 ngày, hoặc địa phương phát hiện gia cầm có kết quả dương tính với vi rút cúm A/H5N8, gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh do các chủng vi rút cúm A/H5: (i) cần xử lý tiêu hủy gia cầm, công bố dịch và thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; (ii) tổ chức điều tra xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm để xử lý kịp thời, hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan diện rộng; (iii) tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch, sử dụng các loại vắc xin CGC đang được phép lưu hành tại Việt Nam và có hiệu quả bảo hộ đối với chủng vi rút CGC A/H5N6 (theo OIE chủng vi rút CGC A/H5N8 cùng phân nhánh 2.3.4.4 với vi rút CGC A/H5N6) để tiêm cho toàn bộ đàn gia cầm tại thôn, xã có dịch và các địa phương có nguy cơ cao.

2. Rà soát, tổ chức tiêm vắc xin CGC phòng bệnh cho đàn gia cầm, bảo đảm đạt tỷ lệ trên 80% tổng đàn có nguy cơ; thường xuyên rà soát, tiêm phòng bổ sung cho đàn gia cầm mới phát sinh và chưa được tiêm phòng.

3. Hướng dẫn chủ chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất; tổ chức tháng tổng vệ sinh, tiêu độc, sát trùng để tiêu diệt các loại mầm bệnh; tiêm phòng đầy đủ các vắc xin phòng bệnh CGC đầy đủ cho đàn gia cầm.

4. Tổ chức xây dựng và triển khai kế hoạch giám sát chủ động, lấy mẫu của gia cầm có dấu hiệu mắc bệnh, nghi mắc bệnh CGC, gia cầm tại các địa bàn có nguy cơ cao (địa phương giáp biên giới, các điểm, cơ sở buôn bán, tập kết gia cầm, cơ sở giết mổ, cơ sở tiêu hủy gia cầm,...) và gửi phòng xét nghiệm thuộc Cục Thú y để xét nghiệm xác định nguyên nhân gây bệnh để kịp thời cảnh báo, xử lý, tiêu hủy đàn gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh, dương tính với vi rút CGC, chủng A/H5N1, A/H5N6 và A/H5N8.

5. Tổ chức thực hiện nghiêm việc kiểm dịch tại gốc; kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển, buôn bán gia cầm và sản phẩm gia cầm trên địa bàn. Tăng cường truyền thông để người dân không tham gia vào hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm; nghiêm cấm việc buôn bán vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm vào Việt Nam.

6. Tổ chức thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động giám sát gia cầm có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh, kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan thú y và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; tuyệt đối không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh, vứt xác gia cầm, chất thải chưa qua xử lý ra môi trường; thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, báo cáo dịch bệnh theo quy định; hằng ngày tổng vệ sinh, phun thuốc sát trùng hoặc sử dụng vôi bột để sát trùng khu vực nuôi.

7. Chỉ đạo các lực lượng của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389 địa phương) quyết liệt ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn quản lý, đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào Việt Nam.

8. Bộ Nông nghiệp và PTNT yêu cầu:

a) Cục Thú y và các đơn vị thuộc Cục tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc tổ chức thực hiện; phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vắc xin CGC để tổ chức đánh giá hiệu lực chống lại chủng vi rút A/H5N8 đối với các vắc xin CGC đã được phép lưu hành tại Việt Nam và vắc xin CGC mới đang đăng ký kiểm nghiệm, khảo nghiệm theo quy định; sử dụng kết quả đánh giá để đăng ký lưu hành vắc xin phòng bệnh do vi rút CGC A/H5N8 gây ra; chủ động phối hợp với các tổ chức quốc tế, các nước để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và giải pháp phòng, chống dịch bệnh; khẩn trương tổ chức giám sát, tổ chức nghiên cứu chuyên sâu về đặc điểm dịch tễ và vi rút CGC A/H5N8, nghiên cứu sản xuất vắc xin và kịp thời cảnh báo, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống dịch bệnh CGC.

b) Giao Cục Chăn nuôi và Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức thành lập các đoàn công tác đến các địa phương đôn đốc, hướng dẫn cụ thể các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh phòng dịch.

Bộ Nông nghiệp và PTNT đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Sở, ngành và chính quyền các cấp của địa phương khẩn trương tổ chức thực hiện; kịp thời thông báo về Bộ Nông nghiệp và PTNT để phối hợp xử lý các vấn đề phát sinh./.

Nơi nhận: - Như trên; - Thủ tướng Chính phủ (để b/c); - Các Phó Thủ tướng Chính phủ (để b/c); - Bộ trưởng (để b/c); - Văn phòng Chính phủ (để b/c); - Sở NN&PTNT, Chi cục TY, CN&TY, CNTY&TS, TT&CN, NN, Trung tâm DVNN các tỉnh, TP (để t/h); - Cục TY; Cục CN; Trung tâm Khuyến nông QG (để t/h); - Các đơn vị thuộc Cục Thú y (để t/h); - Các cơ quan thông tin, truyền thông (để p/h); - Lưu: VT, TY.

KT. BỘ TRƯỞNG THỨ TRƯỞNG Phùng Đức Tiến