BỘ NÔNG NGHIỆP
VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
-------
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 2592/CT-BNN-TL
|
Hà Nội, ngày 10
tháng 4 năm 2024
|
CHỈ THỊ
VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC ĐẢM BẢO AN TOÀN CÔNG TRÌNH THỦY LỢI,
ĐÊ ĐIỀU TRONG MÙA MƯA, LŨ NĂM 2024
Năm 2023, trên thế giới và khu
vực đã xảy ra nhiều trận thiên tai lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, vượt mức lịch sử,
gây thiệt hại rất nghiêm trọng về người và tài sản kinh tế. Ở nước ta, thiên
tai cũng xảy ra cực đoan trên các vùng miền, đặc biệt là mưa lớn gây sạt lở đất,
lũ quét, lũ, ngập lụt trên diện rộng, gây thiệt hại lớn về người, tài sản, cơ sở
hạ tầng, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của Nhân dân. Năm 2024, theo nhận định
của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, hiện tượng ENSO tiếp tục duy
trì trong trạng thái El Nino đến hết mùa Xuân, sau đó chuyển sang trạng thái
trung tính và có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina vào các tháng cuối năm
2024; từ tháng 7, bão và áp thấp nhiệt đới bắt đầu hoạt động ở khu vực biển
Đông; tổng lượng mưa ở hầu hết các khu vực được dự báo tương đương hoặc cao hơn
trung bình nhiều năm.
Thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng
Chính phủ số 09/CT-TTg ngày 01/6/2022 về tăng cường công tác phòng, chống thiên
tai và tìm kiếm cứu nạn, số 22/CT- TTg ngày 07/8/2018 về việc tăng cường quản
lý, đảm bảo an toàn đập, hồ chứa nước; Thông tư số 13/2021/TT-BNNPTNT ngày
27/10/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc quy định bảo đảm
yêu cầu phòng, chống thiên tai; để chủ động trong công tác hộ đê, phòng, chống
lụt bão, ứng phó với các diễn biến bất thường của thời tiết, bảo đảm an toàn
công trình thủy lợi, đê điều năm 2024, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do
thiên tai gây ra, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ
tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung
chỉ đạo thực hiện một số công việc trọng tâm sau đây:
1. Chủ động,
sẵn sàng ứng phó thiên tai, đảm bảo an toàn công trình
- Tổ chức tổng kết, đánh giá
công tác bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, đê điều trên địa bàn; rà soát, kiện
toàn, phân công cụ thể trách nhiệm của các cơ quan quản lý chuyên ngành và
chính quyền địa phương các cấp; bổ sung phương tiện kỹ thuật, trang thiết bị
làm việc nhằm nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành, ứng phó trong thực hiện nhiệm
vụ bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, đê điều;
- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và
PTNT phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, đánh giá hiện trạng hệ thống
công trình thủy lợi, đê điều nhằm phát hiện những hư hỏng, các yếu tố bất lợi
có nguy cơ đe dọa an toàn công trình; chủ động xây dựng, phê duyệt và triển
khai phương án đảm bảo an toàn công trình, nhất là các vị trí, khu vực trọng điểm
xung yếu theo phương châm “4 tại chỗ”; phối hợp chặt chẽ với lực lượng quân đội
đóng trên địa bàn để chuẩn bị hộ đê, bảo vệ công trình theo phương án được duyệt.
Trong đó, căn cứ phương án được duyệt, chuẩn bị đủ số lượng, chủng loại vật tư
dự trữ cho từng tuyến đê, công trình thủy lợi; ngoài vật tư dự trữ của Nhà nước
hiện có trên địa bàn, cần có kế hoạch huy động vật tư trong Nhân dân để sử dụng
trong trường hợp xảy ra sự cố (kể cả vật tư, thiết bị của các doanh nghiệp, cơ
quan đóng trên địa bàn);
- Triển khai các biện pháp bảo
đảm an toàn công trình thủy lợi, đê điều, đặc biệt là các trọng điểm xung yếu
đê điều trên các tuyến đê từ cấp III đến cấp đặc biệt; chuẩn bị, sẵn sàng triển
khai phương án đảm bảo an toàn công trình và vùng hạ du, các khu vực được đê bảo
vệ trong điều kiện xảy ra bão, lũ lớn, kể cả trường hợp mưa, lũ cực đoan vượt tần
suất thiết kế;
- Giao Sở Nông nghiệp và PTNT
chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan, hướng dẫn, kiểm tra việc thực
hiện công tác đảm bảo an toàn công trình thủy lợi, đê điều trên địa bàn; tổng hợp
kết quả kiểm tra, đánh giá an toàn công trình thủy lợi, đê điều trước mùa mưa,
lũ và báo cáo kết quả kiểm tra về UBND tỉnh, thành phố và Bộ Nông nghiệp và
PTNT theo quy định;
- Tổ chức diễn tập phương án hộ
đê, phương án ứng phó khẩn cấp của các hồ chứa; kiểm tra việc chuẩn bị vật tư,
lực lượng, phương tiện, kỹ thuật, chỉ huy và thông tin hai chiều để bổ khuyết kịp
thời những thiết sót, tồn tại; tập huấn nghiệp vụ cho các lực lượng tham gia hộ
đê, ứng phó khẩn cấp sự cố công trình, đặc biệt là lực lượng quân đội đóng trên
địa bàn;
- Tổ chức vận hành thử các trạm
bơm tiêu, cống tiêu, cống dưới đê, cửa khẩu qua đê, cửa van, thiết bị phục vụ xả
lũ của các hồ chứa nước và bố trí đủ vật tư, thiết bị dự phòng, bảo đảm kịp thời
sửa chữa, thay thế trong trường hợp có sự cố vận hành; bố trí hệ thống thông
tin, cảnh báo cho người dân ở hạ du khi xả lũ các hồ chứa;
- Tổ chức phát quang mái, chân
đê, đập và trong phạm vi bảo vệ công trình để phục vụ công tác tuần tra, phát
hiện và kịp thời xử lý sự cố trong mùa mưa, lũ; giải tỏa, thanh thải vật cản,
chướng ngại vật lấn chiếm bãi sông, lòng sông, nạo vét, khơi thông hệ thống
kênh tiêu để đảm bảo tiêu úng, thoát lũ.
2. Hoàn
thành tu bổ, nâng cấp, sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng công trình trước mùa mưa, lũ
- Đối với những sự cố công
trình đã xảy ra trong các mùa mưa, lũ trước cần đặc biệt quan tâm và tập trung
nguồn lực để hoàn thành việc xử lý; đồng thời, lập phương án bảo vệ trọng điểm
trong mùa mưa, lũ năm 2024;
- Huy động nguồn lực của địa
phương để chủ động xử lý những sự cố phát sinh đột xuất trước, trong mùa mưa,
lũ và tu bổ các hạng mục cần thiết khác nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các sự cố
xảy ra khi có lũ, bão;
- Rà soát, lập danh mục các
công trình hư hỏng, xuống cấp có nguy cơ mất an toàn, hồ chứa nước phải lập quy
trình bảo trì, xây dựng kế hoạch và bố trí kinh phí để thực hiện. Chủ động bố
trí nguồn kinh phí từ ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác để ưu
tiên xử lý các trọng điểm đê điều, hồ chứa nước xung yếu, hồ chứa có lưu vực tập
trung dòng chảy nhanh;
- Chỉ đạo các cơ quan liên quan
tăng cường kiểm tra, đôn đốc, phát hiện và giải quyết kịp thời các khó khăn vướng
mắc để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, hạng mục công trình thủy lợi,
đê điều đang tu bổ, nâng cấp, sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng (trong đó lưu ý công
trình thuộc các dự án trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025)
đảm bảo chất lượng, an toàn chống lũ, bão và có phương án bảo đảm an toàn cho
công trình khi có lũ, bão; tuyệt đối không cắt xẻ đê và không thi công các hạng
mục công trình chính trong mùa mưa, lũ;
- Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và
PTNT phối hợp với UBND cấp huyện, đơn vị liên quan đôn đốc các nhà thầu tập
trung nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình liên quan đến công
trình thủy lợi, đê điều xong trước mùa mưa, lũ và có phương án bảo đảm an toàn
cho công trình khi có lũ, bão.
3. Đảm bảo
an toàn công trình trong mùa mưa, lũ
a) Đối với các hệ thống công
trình thủy lợi
- Tiếp tục rà soát, đánh giá
nhiệm vụ, quy trình vận hành của các hồ chứa; báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh,
bổ sung cho phù hợp nhằm bảo đảm vận hành an toàn công trình, nhất là các hồ chứa
có tác động lớn đến dòng chảy, dân sinh vùng hạ du. Hoàn thiện và tổ chức thực
hiện việc đánh giá an toàn đập, hồ chứa nước của Hội đồng Tư vấn đánh giá an
toàn đập, nhất là các hồ chứa thủy lợi mà việc khai thác, bảo vệ liên quan đến
02 tỉnh trở lên; quyết định việc tích nước đối với các đập, hồ chứa nước thuộc
trách nhiệm quản lý của địa phương;
- Bố trí lực lượng đủ năng lực
chuyên môn để quản lý, vận hành công trình theo quy định; xây dựng quy chế,
phân công trách nhiệm cụ thể để thực hiện. Việc vận hành các hồ chứa phải chấp
hành nghiêm quy trình vận hành đã được phê duyệt; rà soát và có giải pháp xử lý
ách tắc dòng chảy khi vận hành xả lũ;
- Tăng cường theo dõi, cập nhật
dự báo khí tượng thủy văn và áp dụng các công nghệ tiên tiến hỗ trợ điều tiết hồ
chứa thủy lợi, phục vụ chỉ đạo, vận hành bảo đảm an toàn công trình và vùng hạ
du;
- Đối với đập, hồ chứa nước có
cửa van điều tiết lũ, quan trắc 4 lần một ngày và tính toán lưu lượng nước đến
hồ, dự tính khả năng gia tăng mực nước hồ để chủ động vận hành hồ chứa chống lũ
an toàn. Cập nhật thông tin vận hành các hồ chứa tối thiểu 2 lần/ngày trong điều
kiện thời tiết bình thường và 4 lần/ngày khi có mưa, lũ (trong trường hợp mực
nước hồ cao hơn mực nước thiết kế phải quan trắc tối thiểu 1 lần/giờ) lên trang
điện tử thu thập thông tin điều hành hệ thống thủy lợi của Cục Thủy lợi (địa chỉ:
www.thuyloivietnam.vn).
b) Đối với hệ thống đê điều
- Theo dõi chặt chẽ diễn biến
tình hình mưa, lũ, bão; sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để chủ động triển
khai các phương án hộ đê, bảo vệ trọng điểm xung yếu đê điều theo phương châm
“4 tại chỗ” khi có tình huống xảy ra;
- Tổ chức lực lượng và thực hiện
công tác tuần tra, canh gác bảo vệ đê điều trong mùa lũ theo quy định tại Thông
tư số 01/2009/TT-BNN ngày 06/01/2009 của Bộ Nông nghiệp và PTNT để phát hiện, xử
lý kịp thời ngay từ giờ đầu các sự cố đê điều xảy ra;
- Bảo đảm thông tin liên lạc
thông suốt và tổng hợp, báo cáo kịp thời khi xảy ra sự cố đê điều về Bộ Nông
nghiệp và PTNT; Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai;
- Riêng đối với các cống dưới
đê, cần tập trung, quan tâm thực hiện những nội dung sau:
+ Đối với những cống dưới đê đã
xảy ra sự cố những năm trước, cống mới xây dựng nhưng chưa được vận hành trong điều
kiện có lũ cao hoặc cống đang thi công, phải xây dựng phương án bảo vệ cụ thể để
chủ động xử lý khi có sự cố xảy ra. Trong đó, cần đặc biệt quan tâm đến các cống
đã xảy ra sự cố như: cống Cẩm Đình, cống Liên Mạc, thành phố Hà Nội; cống Tắc
Giang, tỉnh Hà Nam; cống Long Phương, tỉnh Bắc Ninh; cống Đa Mai, tỉnh Bắc
Giang; cống Liên Nghĩa, tỉnh Hưng Yên; cống Ngọc Quang, tỉnh Thanh Hóa,…;
+ Tổ chức kiểm tra, đánh giá chất
lượng các cống dưới đê, phát hiện các cống yếu, cống bị hư hỏng để sửa chữa,
hoành triệt tạm thời hoặc vĩnh viễn đối với cống không đảm bảo an toàn; đối với
các cống xung yếu phải có phương án bảo vệ được cấp có thẩm quyền phê duyệt,
trong đó phân giao cụ thể nhiệm vụ cho tổ chức, cá nhân chuẩn bị các điều kiện
và tổ chức thực hiện; lập phương án cấp nước (hoặc tiêu nước) hỗ trợ để hạn chế
ảnh hưởng do việc hoành triệt cống;
+ Việc sử dụng cống dưới đê
trong mùa lũ phải chấp hành nghiêm quy trình đóng, mở. Đối với những cống chưa
có quy trình vận hành, Sở Nông nghiệp và PTNT khẩn trương chỉ đạo xây dựng, phê
duyệt trước mùa mưa, lũ để tổ chức thực hiện ngay trong năm 2024;
+ Đối với cống do các Công ty,
Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi hoặc Chi cục Thủy lợi quản lý,
đơn vị quản lý phải có quy chế, phân công trách nhiệm cụ thể, phối hợp chặt chẽ
giữa đơn vị và địa phương trong việc thực hiện phương án bảo vệ, xử lý các sự cố;
+ Đối với những cống dưới đê
khác, giao cho UBND cấp huyện chỉ định ngay tổ chức, cá nhân trực tiếp quản lý,
vận hành.
4. Về công
tác quản lý
- Chỉ đạo tăng cường kiểm tra hệ
thống công trình thủy lợi, đê điều nhằm kịp thời phát hiện, kiên quyết ngăn chặn
và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật về thủy lợi, đê
điều. Chỉ đạo kiểm tra việc chấp hành quyết định cấp phép đối với chủ đầu tư
các công trình liên quan đến thủy lợi, đê điều theo quy định của pháp luật;
- Chỉ đạo thực hiện nghiệm Chỉ
thị số 24/CT-TTg ngày 07/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường xử lý vi
phạm pháp luật về đê điều; nhất là tình trạng vi phạm tập kết vật liệu quy mô lớn,
xây dựng công trình trái phép trên bãi sông, đổ phế thải lấn chiếm bãi sông,
lòng sông gây cản trở thoát lũ,…;
- Chỉ đạo xử lý dứt điểm hành
vi lấn chiếm mặt, mái đê, hành lang bảo vệ đê gây ảnh hưởng đến an toàn đê và
khả năng thoát lũ, lấn chiếm, sử dụng đất trái phép trong phạm vi bảo vệ công
trình thủy lợi, đê điều;
- Tăng cường đầu tư, nâng cấp hệ
thống quan trắc khí tượng thủy văn nhằm đảm bảo sự chủ động, linh hoạt trong chỉ
đạo vận hành công trình;
- Tăng cường công tác thông
tin, truyền thông, phổ biến chính sách, pháp luật về thủy lợi, đê điều, phòng
chống thiên tai nhằm nâng cao nhận thức của người dân, hiệu quả quản lý, khai
thác, bảo đảm an toàn công trình.
5. Báo
cáo kịp thời các vấn đề phát sinh về Bộ Nông nghiệp và PTNT để phối hợp giải
quyết hoặc xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên./.
Nơi nhận:
- Thủ tướng Chính phủ (để b/c);
- Phó TTg CP Trần Lưu Quang (để b/c);
- Văn phòng Chính phủ;
- Ban Chỉ đạo Quốc gia về PCTT;
- Ủy ban Quốc gia ƯPSCTT&TKCN;
- Các Bộ: CT, TNMT, XD, KHĐT, TC;
- Tập đoàn Điện lực Việt Nam;
- Trung tâm DBKTTVQG;
- Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các tỉnh, TP;
- Sở NN&PTNT các tỉnh, TP;
- Chi cục QLĐĐ&PCLB (TL) các tỉnh, TP;
- Các đơn vị KTCTTL thuộc Bộ NN&PTNT;
- Lưu: VT, TL, ĐĐ.(220b)
|
BỘ TRƯỞNG
Lê Minh Hoan
|