|
HỘI
ĐỒNG CHÍNH PHỦ
******
|
VIỆT
NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
|
Số:
163-CP
|
Hà
Nội, ngày 01 tháng 09 năm 1966
|
CHỈ THỊ
VỀ PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ CỦA CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC KỸ THUẬT HAI NĂM 1966 – 1967
I
Năm 1965, nhờ chuyển hướng
kịp thời phục vụ sản xuất và chiến đấu, công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật
đã tiến bộ rõ rệt và đạt một số kết quả.
Công tác nghiên cứu ứng dụng khoa học, kỹ thuật
được đẩy mạnh, đã góp phần tích cực vào việc phát triển sản xuất, củng cố quốc
phòng và phục vụ đời sống của nhân dân. Việc tổng kết kinh nghiệm và nghiên cứu
những biện pháp kỹ thuật thâm canh tăng năng suất lúa nhằm đạt 5 tấn một hécta
cả năm ở những ruộng cấy hai vụ; việc kết hợp khoa học tiên tiến với kinh nghiệm
của quần chúng để giải quyết tốt nhiều vấn đề về kỹ thuật giao thông thời chiến
(vượt sông bằng cầu phao, cầu treo, chống trơn lầy, lún, sụt mặt đường, kỹ thuật
sửa chữa nhanh những cầu đường bị ném bom); việc nghiên cứu, vận dụng có sáng tạo
nhiều thành tựu y học tiên tiến vào thực tế của nước ta, đồng thời phát huy những
kinh nghiệm cổ truyền của dân tộc đề phòng bệnh, chữa bệnh; chống chiến tranh
vi trùng, hóa học và cấp cứu người bị tai nạn chiến tranh v.v… là những kết quả
nổi bật, có ý nghĩa lớn về kinh tế, chính trị và xã hội.
Công tác nghiên cứu và điều tra cơ bản về các mặt
địa chất, địa lý, khí tượng, thủy văn, rừng, biển, thực vật, động vật, côn
trùng… được tiếp tục tiến hành mạnh nhằm phục vụ yêu cầu trước mắt và chuẩn bị
cho lâu dài. Với sự giúp đỡ của các ngành ở trung ương, một số địa phương đã bắt
đầu điều tra điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên để phục vụ xây dựng
kinh tế địa phương.
Công tác phổ biến và áp dụng khoa học, kỹ thuật
bước đầu được chú trọng, đã góp phần tích cực vào việc thực hiện kế hoạch Nhà
nước, nâng cao trình độ hiểu biết về khoa học, kỹ thuật của nhân dân lao động
và thúc đẩy phong trào quần chúng tiến quân vào khoa học, kỹ thuật (như phong
trào làm ruộng thí nghiệm thâm canh tăng năng suất lúa trong nông nghiệp, phong
trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất đạt 3 điểm cao
trong công nghiệp, xây dựng cơ bản và giao thông vận tải).
Công tác đào tạo cán bộ khoa học, kỹ thuật được
đẩy mạnh, đặc biệt là việc đào tạo cán bộ trên trình độ đại học. Qua rèn luyện
trong công cuộc chống Mỹ, cứu nước, đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật đã lớn lên
khá nhanh về chính trị và chuyên môn. Lực lượng lao động có kỹ thuật ngày càng
tăng thêm đông đảo.
Bên cạnh những thành tích nêu ở trên, công tác
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật còn nhiều khuyết điểm và nhược điểm:
- Hoạt động nghiên cứu khoa học và kỹ thuật có
nơi, có lúc còn phân tán, chưa tập trung vào những vấn đề mấu chốt; chưa bám
sát những nhiệm vụ xây dựng kinh tế, phục vụ chiến đấu và phục vụ đời sống;
- Việc nghiên cứu, tổng kết và phổ biến những
kinh nghiệm sáng kiến tốt của quần chúng chưa đạt yêu cầu cần thiết. Việc
nghiên cứu áp dụng có sáng tạo những thành tựu về khoa học và kỹ thuật tiên tiến
của thế giới cũng chưa được chú ý đúng mức.
- Cấp lãnh đạo của các ngành, các địa phương tuy
đã bắt đầu quan tâm đến công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, nhưng nói chung
chỉ đạo chưa sâu, chưa sát và thiếu chặt chẽ, tổ chức thực hiện còn chậm. Việc
chỉ đạo, điều hòa, phối hợp công tác của Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước
và các ban khoa học kỹ thuật địa phương còn yếu;
- Chưa có quy hoạch dài hạn phát triển khoa học,
kỹ thuật để làm cơ sở cho việc bố trí một cách chủ động, toàn diện, cân đối
và tập trung mọi hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật;
- Cơ sở vật chất để làm công tác nghiên cứu
thí nghiệm khoa học, kỹ thuật còn thiếu, các cơ sở nghiên cứu (viện, trạm, trại
nghiên cứu…) còn ít, phương tiện để nghiên cứu còn thiếu. Lực lượng cán bộ
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng;
- Bộ máy quản lý công tác nghiên cứu khoa học, kỹ
thuật của Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước và các Bộ, các Tổng cục còn rất
yếu, cần được kiện toàn để làm tốt công tác này.
II
Trước yêu cầu hết sức to lớn
và cấp bách của sự nghiệp chống Mỹ cứu nước trong cả nước và xây dựng chủ nghĩa
xã hội ở miền Bắc, phải tăng cường nghiên cứu công tác khoa học, kỹ thuật, phải
làm cho công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật thúc đẩy mạnh mẽ cuộc cách mạnh
kỹ thuật, góp phần đắc lực vào việc đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, tiếp tục xây dựng
cơ sở vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội bằng con đường nhanh nhất, ít tốn
kém nhất, thích hợp với điều kiện và hoàn cảnh của nước ta.
Công tác nghiên cứu khoa học và kỹ thuật trong
hai năm 1966-1967 phải quán triệt phương hướng, nhiệm vụ là bám sát các mục
tiêu phấn đấu của kế hoạch Nhà nước hai năm 1966-1967 phục vụ đắc lực sản xuất,
chiến đấu và đời sống trước mắt, đồng thời tích cực chuẩn bị cho công cuộc xây
dựng kinh tế lâu dài. Trong công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, phải lấy việc
đáp ứng yêu cầu trước mắt là chủ yếu, đồng thời chú ý thích đáng việc chuẩn bị
về lâu dài. Trong việc phục vụ yêu cầu trước mắt phải lấy việc ứng dụng những
thành tựu sẵn có của thế giới về khoa học và kỹ thuật cho thích hợp với hoàn cảnh
của nước ta nhằm phục vụ kịp thời và tốt là chủ yếu; phải tổng kết những kinh
nghiệm rất phong phú của quần chúng và phổ biến những kinh nghiệm đã được tổng
kết một cách nhanh chóng. Phải rất coi trọng vấn đề điều tra cơ bản.
Nhiệm vụ cụ thể của công tác nghiên cứu khoa
học, kỹ thuật trong hai năm 1966 – 1967 là:
1. Đẩy mạnh mọi hoạt động nghiên cứu, thí nghiệm,
phổ biến và áp dụng khoa học và kỹ thuật, tập trung phục vụ phát triển sản xuất
nông nghiệp, phát triển công nghiệp địa phương, tăng cường năng lực sản xuất của
công nghiệp trung ương, bảo đảm giao thông vận tải và thông tin liên lạc, tăng
cường khả năng quốc phòng và cải thiện đời sống của nhân dân, góp phần đắc lực
vào việc thực hiện kế hoạch Nhà nước.
2. Tích cực tiến hành một số công tác điều tra
nghiên cứu cơ bản để vừa phục vụ cho yêu cầu trước mắt về xây dựng kinh tế địa
phương, phát triển công nghiệp và nông nghiệp, vừa chuẩn bị cho bước phát triển
mới của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội sau khi chiến tranh kết thúc.
3. Ra sức tranh thủ xây dựng một số cơ sở nghiên
cứu khoa học, kỹ thuật ở trung ương và ở địa phương; đào tạo thêm nhiều cán bộ
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, chú trọng cán bộ có trình độ trên bậc đại học.
4. Xúc tiến xây dựng và tăng cường hệ thống tổ
chức quản lý công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, đồng thời nghiên cứu và
ban hành một số chính sách, chế độ nhằm đẩy mạnh công tác nghiên cứu và áp dụng
khoa học, kỹ thuật.
5. Xúc tiến việc lập quy hoạch dài hạn (10-15
năm) về việc xây dựng và phát triển khoa học, kỹ thuật.
III
Để bảo đảm thực hiện những
phương hướng, nhiệm vụ công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật trong hai năm
1966-1967, cần làm tốt một số việc cụ thể sau đây:
1. Cấp lãnh đạo các Bộ, các
ngành ở trung ương phải tăng cường lãnh đạo chính trị và tư tưởng làm
cho mọi người thấu suốt đường lối chủ trương của Đảng và Chính phủ về công tác
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, về ý nghĩa quan trọng của cuộc cách mạng kỹ thuật,
quán triệt đường lối chủ trương đó vào mọi hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật
của từng ngành, từng đơn vị. Về tư tưởng, cần bồi dưỡng và xây dựng cho cán bộ
khoa học, kỹ thuật ý chí phấn đấu cách mạng, tinh thần tự lực cánh sinh cao độ,
tinh thần sáng tạo; dám nghĩ dám làm, quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, thiếu
thốn, giải quyết bằng được những yêu cầu của sản xuất và chiến đấu trong bất cứ
hoàn cảnh nào. Cần giáo dục và nêu cao tinh thần đoàn kết hợp tác xã hội chủ
nghĩa; đức tính khiêm tốn, ý thức phục vụ vô điều kiện, tác phong khẩn trương,
linh hoạt, đi sát quần chúng, đi sát thực tế.
2. Xây dựng và thực hiện tốt
kế hoạch nghiên cứu khoa học kỹ thuật. Kế hoạch đề tài nghiên cứu khoa
học, kỹ thuật phải hướng vào phục vụ những vấn đề mấu chốt về kinh tế, quốc
phòng và đời sống. Phải xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung từng đề tài và
có biện pháp cụ thể để bảo đảm thực hiện tốt. Cần lập kế hoạch nghiên cứu khoa
học, kỹ thuật song song và kết hợp chặt chẽ với kế hoạch phát triển kinh tế quốc
dân.
Về tổ chức thực hiện, cần tập trung lực lượng giải
quyết những vấn đề trọng tâm, trọng điểm. Cần có sự theo dõi, đôn đốc, kiểm tra
của cấp lãnh đạo và cơ quan quản lý, để kịp thời phát hiện và giải quyết những
vướng mắc, khó khăn của cơ sở. Các Bộ, các ngành quản lý công tác khoa học, kỹ
thuật có trách nhiệm thực hiện việc nghiên cứu thí nghiệm những đề mục khoa học,
kỹ thuật thuộc phần mình đã ghi trong kế hoạch, được Ủy ban Khoa học và kỹ thuật
Nhà nước xét duyệt. Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước có trách nhiệm quản lý
thống nhất và theo dõi những đề mục trọng điểm, thực hiện điều hòa và phối hợp
lực lượng của các ngành để giải quyết những vấn đề chung có liên quan đến nhiều
ngành. Các ngành, các đơn vị nghiên cứu cũng phải tăng cường liên hệ phối hợp với
nhau để giải quyết các vấn đề khoa học và kỹ thuật của mình. Cần làm cho công
tác nghiên cứu, thí nghiệm và điều tra cơ bản của các đơn vị nghiên cứu kết hợp
chặt chẽ với phong trào quần chúng cải tiến kỹ thuật và áp dụng khoa học, kỹ
thuật. Cần động viên và thu hút lực lượng của đông đảo quần chúng công nhân,
nông dân, sinh viên, học sinh tham gia vào các công tác nghiên cứu, thí nghiệm,
ứng dụng khoa học, kỹ thuật và điều tra cơ bản.
3. Bảo đảm điều kiện vật chất
cần thiết cho công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật.
Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước cần kết hợp
chặt chẽ với các ngành, làm tốt hơn nữa công tác thư viện và công tác thông tin
khoa học, kỹ thuật. Phải hết sức cố gắng cung cấp sách báo, tài liệu cần thiết
cho công tác nghiên cứu và phổ biến khoa học, kỹ thuật. Phải cố gắng nắm được
nhanh hơn, nhiều hơn những thành tựu khoa học, kỹ thuật của nước ngoài và tích
cực thúc đẩy việc vận dụng có sáng tạo vào điều kiện nước ta. Cần cải tiến công
tác xuất bản sách báo, tài liệu khoa học, kỹ thuật ở trong nước nhằm phục vụ
thiết thực hơn nữa cho việc phổ biến khoa học và kỹ thuậttrong quần chúng và
thúc đẩy sinh hoạt học thuật trong giới khoa học, kỹ thuật.
Cần sử dụng tốt những thiết bị và vật tư đã có,
chú ý đến việc sửa chữa những thiết bị hư hỏng và tổ chức việc điều hòa, phối hợp
sử dụng trong từng ngành. Cố gắng tự trang bị, chế tạo một số thiết bị, khí tài
không yêu cầu chính xác lắm. Các cơ quan cung cấp và quản lý vật tư (Ủy ban Kế
hoạch Nhà nước, Tổng cục Vật tư, Bộ Ngoại thương…) cần tìm cách nhập các vật
tư, khí tài thiết yếu cho công tác nghiên cứu, thí nghiệm khoa học, kỹ thuật. Ủy
ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước cần xúc tiến xây dựng tổ chức quản lý, điều
hòa khí tài, vật tư phục vụ công tác nghiên cứu khoa học và kỹ thuật.
Cần quản lý, sử dụng thật tốt kinh phí dành cho
công tác nghiên cứu, thí nghiệm để đạt được hiệu quả lớn nhất, tránh mọi lãnh
phí.
4. Coi trọng và tăng cường
hơn nữa việc hợp tác khoa học, kỹ thuật với các nước anh em, triệt
để sử dụng sự giúp đỡ của các nước anh em để đẩy mạnh việc xây dựng cơ sở
nghiên cứu, đào tạo cán bộ và làm tốt công tác thông tin khoa học, kỹ thuật.
Ủy ban Kế hoạch Nhà nước với sự phối hợp của Ủy
ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước cần tổng kết công tác hợp tác khoa học và kỹ
thuật với các nước anh em để báo cáo lên Hội nghị thường vụ của Hội đồng Chính
phủ và đề ra những kiến nghị về phương hướng, nhiệm vụ và biện pháp đẩy mạnh
công tác này.
Cần nghiên cứu phân công hợp lý giữa Ủy ban Khoa
học và kỹ thuật Nhà nước với Ủy ban Kế hoạch Nhà nước trong công tác hợp tác quốc
tế về khoa học, kỹ thuật.
5. Tăng cường, củng cố và xây
dựng tổ chức nghiên cứu và quản lý công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật.
Các ngành quản lý công tác khoa học, kỹ thuật và
Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước phải đặc biệt chăm lo xây dựng, tăng cường
các cơ sở nghiên cứu khoa học, kỹ thuật và củng cố bộ máy quản lý công tác
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật.
Cần bổ sung cán bộ có khả năng nghiên cứu vào
các cơ quan quản lý và nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, đồng thời sử dụng hợp lý
cán bộ kỹ thuật đang làm công tác sản xuất vào công tác nghiên cứu. Trong điều
kiện cán bộ vừa thiếu, vừa yếu như hiện nay, phải tập trung lực lượng để giải
quyết những yêu cầu và công việc một cách có trọng điểm, không dàn mỏng và phân
tán lực lượng.
Cần tạo mọi điều kiện tốt giúp cho cán bộ khoa học,
kỹ thuật đi sâu vào thực tế. Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước và các Bộ,
các ngành có liên quan phải chấp hành tốt chỉ thị số 74-TTg/VG ngày 28 tháng 7
năm 1964 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường giáo dục chính trị và tư tưởng
bồi dưỡng chuyên môn, và tăng cường các phương tiện làm việc, phương tiện
nghiên cứu đối với cán bộ khoa học, kỹ thuật.
Hội đồng Chính phủ yêu cầu các Bộ căn cứ vào
phương hướng, nhiệm vụ đề ra trong chỉ thị này, kiểm điểm tình hình công tác
nghiên cứu khoa học, kỹ thuật trong phạm vi ngành mình phụ trách, đề ra những
biện pháp cụ thể nhằm tổ chức thực hiện tốt các đề mục nghiên cứu kèm theo chỉ
thị này cùng các đề tài, đề mục mà Ủy ban Khoa học và kỹ thuật Nhà nước đã xét
duyệt theo kế hoạch hàng năm, và góp phần tích cực vào việc hoàn thành thắng lợi
kế hoạch Nhà nước hai năm 1966 – 1967.
|
|
T.M HỘI ĐỒNG
CHÍNH PHỦ
K.T. THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ
PHÓ THỦ TƯỚNG
Nguyễn Duy Trinh
|