Thành lập các Đảng bộ mới trực thuộc Trung ương hoàn thành trước 28/02/2025 (Hình từ internet)
Ngày 14/02/2025, Bộ Chính trị ban hành Kết luận 126-KL/TW về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025.
Theo đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đảm bảo đúng lộ trình, tiến độ.
Trong đó, về việc thực hiện Kết luận 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có yêu cầu sau:
Các đảng bộ mới thành lập trực thuộc Trung ương, các tỉnh uỷ, thành uỷ và 2 đảng bộ mới thành lập trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ trực thuộc Trung ương khẩn trương:
(1) Tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan trình cấp có thẩm quyền chỉ định nhân sự cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra; ban hành các quyết định về quy chế làm việc theo thẩm quyền.
(2) Chỉ định ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, uỷ ban kiểm tra, chủ nhiệm, phó chủ nhiệm, uỷ viên Uỷ ban kiểm tra đảng uỷ nhiệm kỳ 2020 - 2025 của các đảng uỷ trực thuộc.
(3) Ban hành và hướng dẫn ban hành theo thẩm quyền quyết định thành lập, quy định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, quy chế làm việc của các đảng uỷ trực thuộc, cơ quan tham mưu, giúp việc của các đảng uỷ mới thành lập và cơ quan tham mưu, giúp việc của các cấp uỷ, tổ chức đảng trực thuộc;
Hoàn thành trước ngày 28/02/2025.
Như vậy, theo quy định trên, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu các đảng bộ mới thành lập trực thuộc Trung ương, các tỉnh uỷ, thành uỷ và 2 đảng bộ mới thành lập trực thuộc tỉnh uỷ, thành uỷ trực thuộc Trung ương khẩn trương hoàn thành trước ngày 28/02/2025.
Theo mục 10 Quy định 232-QĐ/TW năm 2025 quy định về hệ thống tổ chức của Đảng như sau:
(1) Hệ thống tổ chức của Đảng được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước.
Hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn; cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng.
(2) Tổ chức đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam và Công an nhân dân Việt Nam theo quy định của Bộ Chính trị.
(3) Việc lập tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng.
- Tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng là tổ chức đảng không phải là cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Các tổ chức đảng ở những nơi có đặc điểm riêng do cấp ủy cấp trên trực tiếp của các tổ chức này (cụ thể là tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương và Trung ương) quyết định thành lập, quy định chức năng, nhiệm vụ; đảng ủy là cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ đại hội của đảng bộ.
- Việc lập tổ chức đảng trong cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị - xã hội
+ Ở cấp Trung ương: Lập Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng bộ Quốc hội; Đảng bộ Chính phủ; Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương trực thuộc Trung ương. Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng ủy trực thuộc Trung ương.
Đảng ủy trực thuộc Trung ương quyết định thành lập các đảng bộ (chi bộ): Bộ, ngành quản lý nhà nước, Kiểm toán Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể chính trị - xã hội (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam); các tổ chức hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và một số hội chính trị - xã hội có quy mô lớn, có vị trí quan trọng theo quyết định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư) sau khi Ban Tổ chức Trung ương có ý kiến thống nhất bằng văn bản; nhân sự đảng ủy (chi bộ) do cơ quan có thẩm quyền quyết định theo phân cấp quản lý cán bộ.
Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định thành lập, xác định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).
+ Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:
Lập đảng bộ Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng bộ Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương theo quy định của Ban Bí thư.
- Lập Đảng bộ các cơ quan Đảng
+ Ở cấp Trung ương: Lập Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Bộ Chính trị quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương trực thuộc Trung ương. Ban Tổ chức Trung ương giúp Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương.
Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương quyết định thành lập các Đảng bộ: Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao theo quy định của Ban Bí thư.
+ Ở các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:
Lập đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố trực thuộc ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương theo quy định của Ban Bí thư.
Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh, thành phố lập các đảng bộ (chi bộ) cơ sở: Hội đồng nhân dân, tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội (hội liên hiệp phụ nữ, liên đoàn lao động, hội cựu chiến binh, hội nông dân), các hội quần chúng cấp tỉnh do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ (sau khi ban tổ chức tỉnh ủy, thành ủy có ý kiến thống nhất bằng văn bản); nhân sự đảng ủy (chi bộ) do cơ quan có thẩm quyền quyết định theo phân cấp quản lý cán bộ.
Không lập đảng bộ khối cấp cơ sở.
- Các tổ chức cơ sở đảng lớn (có đông đảng viên, có nhiều chi bộ trực thuộc), có vị trí quan trọng (về một trong các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh, quốc phòng) có thể đặt trực thuộc đảng ủy trực thuộc Trung ương.
- Điều kiện để lập đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng:
+ Cấp trên trực tiếp của đảng bộ được thành lập là tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương.
+ Có những đơn vị thành viên là tổ chức có tư cách pháp nhân.
+ Có các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc.
+ Đảng bộ có từ 500 đảng viên trở lên.
Việc thành lập đảng bộ cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng ở những nơi có đặc điểm riêng do tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương quyết định. Đối với những nơi đặc thù, có yêu cầu lập đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng khác với quy định này phải được sự đồng ý của Ban Bí thư.