Bộ phận
|
Đặc điểm
|
Ngựa đực
|
Ngựa cái
|
A. Đặc điểm chung
|
Ngoại Hình
|
Tầm vóc to khoẻ, toàn thân kết hợp chắc
chắn, cân đối, đi lại hoạt bát, nhanh nhẹn: màu lông đồng nhất
Toàn thân kết hợp chắc chắn, cân đối, đi
lại hoạt bát, nhanh nhẹn, da mỏng mịn, lông mượt. Màu lông đồng nhất
|
Tầm vóc to khoẻ, toàn thân kết hợp chắc
chắn, cân đối, đi lại hoạt bát, nhanh nhẹn: màu lông đồng nhất
Toàn thân kết hợp chắc chắn, cân đối, đi
lại hoạt bát, nhanh nhẹn, da mỏng mịn, lông mượt. Màu lông đồng nhất
|
B. Các phần cơ thể
|
Đầu và cổ
|
Đầu và cổ kết hợp chặt chẽ, thanh tú, đầu
và cổ vừa phải, hơi dốc, mắt to, lồi, tinh nhanh, 2 tai dựng đứng về phía
trước
|
Đầu và cổ kết hợp chặt chẽ, thanh tú, đầu
và cổ dài nhỏ vừa phải, hơi dốc, mắt to, lồi, tinh nhanh, 2 tai dựng đứng về
phía trước
|
Thân mình
|
Ngực nở sâu và rộng, vai nở, lưng thẳng,
phẳng, rộng, mình dài, bụng thon chắc và gọn. Mông nở, dài, rộng ít dốc
|
Ngực nở sâu và rộng, vai nở, lưng thẳng,
phẳng, rộng, mình dài, bụng phệ. Mông nở, dài, rộng
|
Cơ quan sinh dục
|
Bao hòn rõ đều, cân đối, đến 24 tháng tuổi
hai hòn cà xuống bao dịch hoàn, dương vật rõ và thẳng
|
Xương chậu rộng, bầu vú rõ, 2 núm vú cân
đối, mép âm hộ khép kín, ít nếp nhăn
|
Chân
|
Chân cao, thẳng chắc, to khoẻ, đi đứng vững
chắc, bàn chân linh hoạt, không chạm khoeo, vành móng dày, tròn, đứng. Đế
móng lõm, móng không bị nứt, hà thối
|
Chân cao, thẳng chắc, to khoẻ, đi đứng vững
chắc, bàn chân linh hoạt, không chạm khoeo, vành móng dày, tròn, đứng. Đế
móng lõm, móng không bị nứt, hà thối
|
3.1.2 Khối lượng
Khối lượng của ngựa con qui định ở Bảng 2.
Bảng 2 – Khối lượng
ngựa con
Chỉ tiêu
Mức yêu cầu
Ngựa đực
Ngựa cái
Khối lượng sơ sinh, tính bằng kg, không nhỏ
hơn
20
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Khối lượng 6 tháng tuổi, tính bằng kg,
không nhỏ hơn
85
80
Khối lượng 12 tháng tuổi, tính bằng kg,
không nhỏ hơn
130
120
Khối lượng 24 tháng tuổi, tính bằng kg,
không nhỏ hơn
190
180
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.2.1 Yêu cầu về ngoại hình
Ngoại hình của ngựa cái sinh sản được qui
định ở Bảng 3.
Bảng 3 – Ngoại hình
ngựa cái sinh sản
A. Đặc điểm chung
Ngoại hình
Toàn thân phát triển cân đối, kết cấu cơ
thể vững chắc, khoẻ mạnh: đi đứng nhanh nhẹn: lông da bóng mượt. Tầm vóc to
khoẻ: thân hình phát triển cân đối, nở nang, thanh tú, hoạt bát, nhanh nhẹn,
da có đàn tính cao: màu lông đồng nhất, bóng mượt
B. Đặc điểm các phần cơ thể
Đầu và cổ
Đầu và cổ kết hợp cân đối và chắc chắn,
thanh tú, tai dựng đứng về phía trước, linh hoạt: mắt to, lồi và sáng
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Ngực nở rộng và sâu: vai nở: lưng thẳng
rộng và phẳng: mình dài: bụng tròn to nhưng khộng sệ: da bóng, lông mượt,
hông rộng phẳng: mông dài, rộng và nở nang, ít dốc
Cơ quan sinh dục
Xương chậu rộng, bầu vú rõ, 2 núm vú cân
đối, tĩnh mạch vú hai bên sườn nổi rõ: âm hộ mẩy, ít nếp nhăn, khép kín
Chân
Chân cao, to, thẳng, chắc và khoẻ: đi đứng
vững chắc: không chạm khoeo: đế móng lõm,vành móng dày, tròn, đứng. móng
không bị nứt, hà thối
3.2.2 Yêu cầu về sinh
sản
Năng suất sinh sản
của ngựa cái sinh sản được quy định ở Bảng 4.
Bảng 4 – Năng suất
sinh sản của ngửa cái
Chỉ tiêu
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Tuổi phối giống lần đầu, tính bằng tháng,
không lớn hơn
30
Khối lượng phối giống lần đầu, tính bằng
kg, không nhỏ hơn
180
Tuổi đẻ lứa đầu, tính bằng tháng, không lớn
hơn
42
Tỷ lệ đẻ, tính bằng %, không nhỏ hơn
60
Khoảng cách giữa 2 lứa đẻ, tính bằng tháng,
không lớn hơn
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Khối lượng ngựa con lúc sơ sinh, tính bằng
kg, không nhỏ hơn
20
Khối lượng ngựa con cai sữa lúc 180 ngày,
tính bằng kg, không nhỏ hơn
80
3.3 Yêu cầu đối với ngựa đực giống
3.3.1 Yêu cầu về ngoại hình
Ngoại hình ngựa đực giống được quy định ở
Bảng 5.
Bảng 5 – Ngoại hình
của ngựa đực giống
A. Đặc điểm chung
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Toàn thân phát triển cân đối, kết cấu cơ
thể vững chắc, khoẻ mạnh, lông da bóng mượt. Tầm vóc to khoẻ, toàn thân kết
hợp chắc chắn, cân đối, đi lại hoạt bát, tính đực hăng: màu lông đồng nhất
B. Đặc điểm các phần cơ thể
Đầu và cổ
Đầu và cổ kết hợp chặt chẽ, đầu và cổ dài
vừa phải: mắt to, lồi, tinh nhanh: tai dựng đứng về phía trước.
Thân mình
Ngực nở rộng và sâu: vai nở, lưng thẳng,
phẳng, rộng: mình dài: bụng thon chắc gọn: mông nở, dài, rộng, ít dốc
Cơ quan sinh dục
Hai hòn cà to đều, cân đối; bao cà nhẵn và
mỏng: dương vật to và dài, thẳng, thon đều
Chân
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
3.3.2 Yêu cầu về năng suất và chất lượng tinh
dịch
Năng suất và chất lượng tinh dịch của ngựa
đực giống quy định ở Bảng 6.
Bảng 6 – Năng suất và
chất lượng tinh dịch của ngựa đực giống
Chỉ tiêu
Mức yêu cầu
Đối với đực giống nhảy trực tiếp
Tuổi bắt đầu phối giống, tính bằng tháng,
không lớn hơn
30
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
170
Tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu, tính bằng %,
không nhỏ hơn
40
Đối với đực giống khai thác tinh
Tuổi bắt đầu khai thác tinh, tính bằng
tháng, không lớn hơn
30
Lượng tinh xuất/lần (V), tính bằng ml,
không nhỏ hơn
25
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
65
Nồng độ tinh trùng (C), tính bằng tỷ/ml,
không nhỏ hơn
0,15
Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình, tính bằng %,
không lớn hơn
15
Tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu, tính bằng %,
không nhỏ hơn
50
Số lượng tinh trùng sống trong 1 cọng rạ
trước khi đông lạnh, tính bằng triệu con/cọng, không nhỏ hơn
70
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
35
4. Phương pháp thử
4.1 Đánh giá các chỉ tiêu ngoại hình
Các chỉ tiêu ngoại hình được đánh giá dựa
theo sự quan sát các đặc điểm ngoại hình (màu lông, kết cấu cơ thể, đặc điểm
của các phần trên cơ thể), đánh giá ngoại hình qua các bộ phận được quan sát
trực tiếp bằng mắt thường.
4.1.1 Đánh giá màu lông
- Màu lông đồng nhất: Toàn thân chỉ có một
mầu lông, không có sự pha tạp các mầu lông khác trong một cá thể ngựa.
- Lông mượt: Sợi lông thẳng đều theo cùng
hướng với mặt da ngựa.
4.1.2 Đánh giá về kết cấu cơ thể
Chân không chạm khoeo: Khi con ngựa đi lại ở
trạng thái bình thường trên một cung đường bằng phẳng, hai khuỷu chân trước
phải và trái; hai khuỷu chân sau phải và trái không chạm vào nhau.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- Đế móng lõm: Nhân móng lõm lên trên, nhân
móng không nằm cùng một mặt pẳng với chu vi vành móng.
- Móng tròn, đứng: Vành móng hình tròn, đứng
so với mặt đường khi ngựa đứng ở tư thế bình thường trên mặt đường phẳng.
- Móng không bị nứt: Vành móng không bị nứt
vỡ, thành móng nhẵn bóng
4.2 Xác định khối lượng
Sử dụng cân có độ chính xác đến 0,5 kg để xác
định khối lượng của tương ứng với ngựa lúc mới đẻ và các thời gian tương ứng
quy định cho từng giai đoạn trong Bảng 2, tính bằng kilogam.
Đối với ngựa con sơ sinh được xác định khối
lượng ngay trong vòng 24 h sau khi đẻ, các giai đoạn khác được cân vào buổi
sáng sớm trước khi cho ăn hoặc chăn thả.
4.3 Xác định các chỉ tiêu về sinh sản
4.3.1 Đánh giá ngựa cái sinh sản
- Xác định tuổi đẻ lứa đầu của ngựa cái được
tính bằng số tháng tính từ khi ngựa cái được sinh ra đến lúc ngựa cái đó đẻ lứa
đầu tiên.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- Xác định tỷ lệ thụ thai ở lần phối giống
đầu tiên: được xác định bằng số ngựa cái có chửa ngay ở lần phối đầu tiên chia
cho số ngựa cái được phối sống ở lần phối đầu tiên nhân với 100.
4.3.2 Đánh giá ngựa đực giống
4.3.2.1 Xác định lượng xuất tinh V (ml)
Dùng cốc hứng tinh hoặc ống đong có vạch đến
mililit để đo lượng tinh xuất ra sau khi đã lọc bỏ chất keo nhầy.Đặt cốc hứng
tinh, ống đong hoặc cốc đong trên mặt bàn phẳng, ngang tầm mắt, đọc kết quả ở
mặt cong dưới của tinh dịch.
4.3.2.2 Xác định hoạt lực của tinh trùng A
(%)
Lấy một giọt tinh dịch đặt lên phiến kính
khô, sạch, ấm (ở nhiệt độ từ 350C đến 370C). Đặt tiêu bản
lên kính hiển vi có độ phóng đại từ 200 đến 600 lần và có hệ thống sưởi ấm (ở
nhiệt độ từ 380C đến 390C) và xác định.
CHÚ THÍCH: Để đánh giá đầy đủ hoạt lực của
tinh trùng, cần kết hợp 2 yếu tố: Tỷ lệ % tinh trùng tiến thẳng là số tinh trùng
có chuyển động tiến thẳng được quan sát trong vi trường và lực chuyển động của
tinh trùng.
VÍ DỤ: “0,8+++” tức là có 80% số tinh trùng
trong vi trường còn sống và có hoạt động tiến thẳng mạnh.
4.3.2.3 Xác định nồng độ tinh trùng C (
triệu/ml)
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Phương pháp xác định: Sử dụng buồng điếm hồng
cầu Newbawer, sử dụng ống hút bạch cầu.
Cách tiến hành: Dùng ống hút bạch cầu khô,
sạch hút tinh dịch đến vạch 0,5 sau đó hút tiếp dung dịch pha loãng NaCl 3 %
đến vạch 11, bịt hai đầu ống pha loãng đảo nhẹ nhàng ống hút, khi đã tinh dịch
được pha loãng 20 lần, (khi hút không để hiện tượng sủi bọt). Bỏ đi 3 đến 4
giọt ban đầu và dùng lamen khô sạch đậy lên mặt buồng đếm, đặt miếng ống hút
bạch cầu vào mép của lá kính ở khu vực buồng đếm để đưa tinh dịch vào buồng
đếm. Sau đó đưa buồng đếm lên kính hiển vi với độ phóng đại 200 – 400 lần, tiến
hành đếm tinh trùng trong 5 ô nằm ở 4 góc và 1 ô nằm giữa đường chéo. Mỗi ô lớn
gồm 16 ô nhỏ, mỗi ô nhỏ có thể tích (mm3): (1/20)x(1/20)x(1/10). Sử
dụng công thức tính sau:
C = n x 106
Trong đó:
C là nồng độ tinh trùng trong tinh dịch
(triệu/ml)
n là số tinh trùng đếm được ở 5 ô lớn:
106 là chỉ số quy đổi nồng độ
tinh trùng về 1ml tinh nguyên.
4.3.2.4 Xác định tỷ lệ tinh trùng kỳ hình K
(%)
Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình là số tinh trùng kỳ
hình trong tổng số tinh trùng có trong vi trường quan sát. Tinh trùng kỳ hình
là tinh trùng có hình thái bất thường ở đầu, cổ, thân và đuôi (Ví dụ: Tinh
trùng có hai đầu, méo đầu, đuôi gập, đuôi cụt, đuôi xoắn lại......)
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
- Phết tiêu bản: Lấy một phiến kính A khô
sạch, không có vết xước trên mặt. Ghi số hiệu đực giống, ngày kiểm tra ở một
đầu phiến kính, lấy một giọt tinh dịch kéo ngang trên phiến kính. Đặt chiều
rộng lam kính B trùng khít với cạnh ngang tinh dịch và nghiêng phiến kính A một
góc 450, kéo xuôi nhẹ một lần sao cho tinh dịch dàn đều trên phiến
kính A.
- Cố định: Để phiến kính có tinh dịch dàn đều
tự khô trong không khí hoặc hơ nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn ở nhiệt độ 700C
để tinh trùng dính chặt trên lam kính để cố định 2 min đến 3 min. Sau đó cho
giọt nước chảy thật nhẹ từ từ vào lam kính ( tránh tinh trùng bị trôi mất), vẩy
khô.
- Nhuộm: Dùng metylen 5 % hoặc đá fucxin 5 %
hoặc rosa bengad 5 % nhỏ lên phiến kính để 3 min, sau đó từng giọt nước trôi
thật nhẹ nhàng trên lamen bằng nước sạch, vẩy khô.
- Quan sát trên kính hiển vi và đếm: Đặt
phiến kính lên kính hiển vi với độ phóng đại 400 lần, đếm số tinh trùng có hình
thái bất thường (n1) và tổng số tinh trùng có trong vi trường (n).
- Đếm hết tinh trùng trong vi trường này xong
mới chuyển sang vi trường khác cho đủ tổng số tinh trùng tong khoảng 300 đến
500. Nếu vi trường có tinh trùng quá dầy thì chọn vì trường khác để đếm.
Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình tính theo công thức:
K (%) = (n1 x 100)/n
4.3.2.5 Xác định số lượng
tinh trùng sống trong một cọng rạ trước khi đông lạnh
Nồng độ tinh trùng được xác định bằng cách
dùng buồng đếm hồng, bạch cầu (haemacytometer, hemocytometer).
Pha loãng tinh dịch 20 lần trong ống bạch
cầu.
...
...
...
Bạn phải
đăng nhập hoặc
đăng ký Thành Viên
TVPL Pro để sử dụng được đầy đủ các tiện ích gia tăng liên quan đến nội dung TCVN.
Mọi chi tiết xin liên hệ:
ĐT: (028) 3930 3279 DĐ: 0906 22 99 66
Với ống bạch cầu: C = (n.50.20.103)/2
= (n.106)/2
4.3.2.6 Xác định hoạt lực tinh trùng sống
sau giải đông
Hoạt lực tinh trùng sống sau giải đông được
xác định bằng số tinh trùng sống sau giải đông so với tổng số tinh trùng có
trên vi trường quan sát. Cách xác định số tinh trùng như sau:
Lấy một giọt tinh dịch trong cọng rạ sau khi
giải đông nhỏ lên phiến kính khô, sạch, ẩm (ở nhiệt độ từ 350C đến
370C). Đặt tiêu bản lên kính hiển vi có độ phóng đại từ 400 đến 600
lần và có hệ thống sưởi ấm (ở nhiệt độ từ 380C đến 390C)
và xác định.
CHÚ THÍCH: Để đánh giá đầy đủ hoạt lực của
tinh trùng, cần kết hợp 2 yếu tố: Tỷ lệ % tinh trùng tiến thẳng là số tinh
trùng có chuyển động tiến thẳng được quan sát trong vi trường và lực chuyển
động của tinh trùng.
VÍ DỤ: “0,4+++” tức là có 40% số tinh trùng
trong vi trường còn sống và có hoạt động tiến thẳng mạnh.