Cơ cấu dân số vàng là gì? Điều tra dân số, lao động và việc làm được quy định như thế nào?

Nội dung chính

• Cơ cấu dân số vàng là gì?
• Điều tra dân số, lao động và việc làm được quy định như thế nào?
• Các hành vi nào bị nghiêm cấm về dân số?

Cơ cấu dân số vàng là gì?

Cơ cấu dân số vàng là thời kỳ mà tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) cao hơn tỷ lệ dân số phụ thuộc (dưới 15 tuổi và trên 64 tuổi). Tình trạng này thường xảy ra khi tỷ lệ sinh giảm và tuổi thọ trung bình tăng.

Cơ cấu dân số vàng được coi là một cơ hội cho sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Lý do là vì trong thời kỳ này, lực lượng lao động dồi dào, có thể thúc đẩy sản xuất và tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, cơ cấu dân số vàng cũng có thể dẫn đến một số thách thức như:

- Tăng áp lực lên hệ thống y tế và giáo dục.

- Tăng nguy cơ thất nghiệp.

- Tăng bất bình đẳng xã hội.

Việt Nam hiện đang trong giai đoạn cơ cấu dân số vàng. Theo dự báo của Tổng cục Thống kê, cơ cấu dân số vàng của Việt Nam sẽ kéo dài đến năm 2041. Đây là thời cơ để Việt Nam thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội.

Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo!

Cơ cấu dân số vàng là gì? Điều tra dân số, lao động và việc làm được quy định như thế nào? (Hình từ Internet)

Điều tra dân số, lao động và việc làm được quy định như thế nào?

Căn cứ Phần 2 Chương trình Điều tra thống kê Quốc gia ban hành kèm theo Quyết định 03/2023/QĐ-TTg quy định về điều tra dân số, lao động và việc làm như sau:

Thứ nhất, Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ

(1) Mục đích điều tra: Thu thập thông tin về dân số và nhà ở làm cơ sở để lập kế hoạch và xây dựng chính sách dân số và nhà ở, đánh giá các chương trình dân số và nhà ở quốc gia.

(2) Đối tượng, đơn vị điều tra:

- Đối tượng điều tra: Nhân khẩu thực tế thường trú tại hộ; hộ dân cư.

- Đơn vị điều tra: Hộ dân cư.

(3) Loại điều tra: Điều tra chọn mẫu

(4) Nội dung điều tra

- Thu thập thông tin về quy mô, cơ cấu, phân bố và tỷ lệ tăng dân số;

- Thu thập chỉ tiêu thống kê quốc gia mã số 0102, 0107, 0108, 0109, 0111, 0113, 0115.

- Tình hình sinh chết của dân số;

- Tỷ suất chết của trẻ em dưới 01 tuổi;

- Tỷ suất chết của trẻ em dưới 05 tuổi;

- Thu thập chỉ tiêu thống kê quốc gia mã số 0103, 0104, 0105, 0106, 1604 và 1605.

- Thu thập thông tin về nhà ở;

- Thu thập chỉ tiêu thống kê quốc gia mã số 0406, 0407.

(5) Thời kỳ, thời điểm điều tra: Năm có số tận cùng là 4 (tiến hành vào ngày 01 tháng 4).

(6) Cơ quan chủ trì: Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê)

(7) Cơ quan phối hợp: Bộ Xây dựng, Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Tư pháp.

Thứ hai, Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình

(1) Mục đích điều tra

Thu thập các thông tin cơ bản về dân số và kế hoạch hóa gia đình làm cơ sở hoạch định chính sách, nghiên cứu biến động dân số và tính các chỉ tiêu thống kê quốc gia về dân số và kế hoạch hóa gia đình.

(2) Đối tượng, đơn vị điều tra

- Đối tượng điều tra: Nhân khẩu thực tế thường trú tại hộ (không bao gồm: những người sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an nhưng điều tra cả các hộ quân đội và công an đang sống trong khu vực dân cư của xã/phường/ thị trấn điều tra).

- Đơn vị điều tra: Hộ dân cư.

(3) Loại điều tra: Điều tra chọn mẫu

(4) Nội dung điều tra

- Thông tin chung về dân số: họ tên nhân khẩu thực tế thường trú, giới tính, tình hình di cư, tình hình đi học, tình trạng hôn nhân, phụ nữ, người chết của hộ dân cư...;

- Thông tin liên quan đến sinh đẻ, kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe sinh sản của phụ nữ 15-49 tuổi;

- Thu thập chỉ tiêu thống kê quốc gia mã số 0102, 0103, 0104, 0105, 0107, 0108, 0111, 0113, 0115.

- Thông tin về người chết của hộ: thông tin về số người chết, các nguyên nhân chết, tình hình tử vong mẹ;

- Thu thập chỉ tiêu thống kê quốc gia mã số 0106, 0109, 1604, 1605.

(5) Thời kỳ, thời điểm điều tra: Chu kỳ hằng năm, ngày 01 tháng 4 (trừ năm tiến hành Tổng điều tra dân số và nhà ở; Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ).

(6) Cơ quan chủ trì: Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê)

(7) Cơ quan phối hợp: Bộ Xây dựng, Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Tư pháp.

Các hành vi nào bị nghiêm cấm về dân số?

Căn cứ Điều 7 Pháp lệnh Dân số 2003 quy định nghiêm cấm các hành vi sau đây về dân số:

- Cản trở, cưỡng bức việc thực hiện kế hoạch hoá gia đình;

- Lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức;

- Sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, cung cấp phương tiện tránh thai giả, không bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng, quá hạn sử dụng, chưa được phép lưu hành;

- Di cư và cư trú trái pháp luật;

- Tuyên truyền, phổ biến hoặc đưa ra những thông tin có nội dung trái với chính sách dân số, truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc, có ảnh hưởng xấu đến công tác dân số và đời sống xã hội;

- Nhân bản vô tính người.

Trân trọng!