Vợ có được hưởng di sản thừa kế của chồng nếu không đăng ký kết hôn?

Nội dung chính

• Vợ có được hưởng di sản thừa kế của chồng nếu không đăng ký kết hôn?
• Có trường hợp nào hai người không đăng ký kết hôn, chồng chết mà vợ vẫn được hưởng tài sản hay không?
• Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm những người thừa kế nào?

Vợ có được hưởng di sản thừa kế của chồng nếu không đăng ký kết hôn?

Căn cứ theo Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định như sau:

Giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.

2. Trong trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng theo quy định tại khoản 1 Điều này nhưng sau đó thực hiện việc đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật thì quan hệ hôn nhân được xác lập từ thời điểm đăng ký kết hôn.

Theo đó, có thể thấy rằng việc nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì sẽ không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa vợ chồng với nhau.

Do đó, khi hai người không đăng ký kết hôn, nếu chồng chết đi mà không để lại di chúc thì vợ sẽ không được hưởng di sản thừa kế vì hai người không xác lập quan hệ quan vợ chồng (đồng nghĩa với việc người vợ trong trường hợp này không thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015).

Vợ có được hưởng di sản thừa kế của chồng nếu không đăng ký kết hôn? (Hình từ Internet)

Có trường hợp nào hai người không đăng ký kết hôn, chồng chết mà vợ vẫn được hưởng tài sản hay không?

Căn cứ theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về quyền của người lập di chúc như sau:

Quyền của người lập di chúc

Người lập di chúc có quyền sau đây:

1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.

4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Theo đó, trường hợp hai người không đăng ký kết hôn mà chồng chết đi thì vợ được hưởng di sản thừa kế nếu di chúc của người chồng có chỉ định người thừa hưởng di sản là người vợ không có đăng ký kết hôn.

Tuy nhiên, tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 cũng hạn chế việc thừa kế theo di chúc như sau:

Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Như vậy, nếu trước khi chết người chồng có để lại di chúc chỉ định người thừa kế tài sản là người vợ sống chung không đăng ký kết hôn thì người vợ sẽ được hưởng di sản thừa kế đó. Tuy nhiên phần tài sản này phải được bảo đảm được chia cho những người thừa kế tài sản không phụ thuộc vào nội dung của di chúc trước (nếu có).

Hàng thừa kế thứ nhất bao gồm những người thừa kế nào?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau:

Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Như vậy, hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Lưu ý: Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

Trân trọng!