Các bước điều trị sốt xuất huyết Dengue đối với trẻ em dưới 16 tuổi có dấu hiệu cảnh báo?

Nội dung chính

• Sốt xuất huyết Dengue là gì?
• Chẩn đoán và phân độ bệnh sốt xuất huyết Dengue được quy định như thế nào?
• Các bước điều trị sốt xuất huyết Dengue đối với trẻ em dưới 16 tuổi có dấu hiệu cảnh báo?

Sốt xuất huyết Dengue là gì?

Căn cứ tại Mục 1 Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue ban hành kèm theo Quyết định 2760/2023/QĐ-BYT quy định về bệnh sốt xuất huyết như sau:

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút Dengue gây nên. Vi rút Dengue có 4 typ huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vi rút truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu.

Bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong.

Các bước điều trị sốt xuất huyết Dengue đối với trẻ em dưới 16 tuổi có dấu hiệu cảnh báo? (Hình Internet)

Chẩn đoán và phân độ bệnh sốt xuất huyết Dengue được quy định như thế nào?

Theo Mục 3 Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue ban hành kèm theo Quyết định 2760/2023/QĐ-BYT quy định về chẩn đoán và phân độ như sau:

Chẩn đoán và phân độ

Bệnh sốt xuất huyết Dengue được chia làm 3 mức độ (theo Tổ chức Y tế thế giới năm 2009).

- Sốt xuất huyết Dengue.

- Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo.

- Sốt xuất huyết Dengue nặng.

Phụ lục 2: Phân độ sốt xuất huyết Dengue.

Lưu ý: Trong quá trình diễn biến, bệnh có thể chuyển từ mức độ nhẹ sang mức độ nặng, vì vậy khi thăm khám cần phân độ lâm sàng để tiên lượng bệnh và có kế hoạch xử trí thích hợp.

Phụ lục 2: Phân độ sốt xuất huyết Dengue

Như vậy, chẩn đoán và phân độ bệnh sốt xuất huyết Dengue được chia làm 3 mức độ: Sốt xuất huyết Dengue; sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo; sốt xuất huyết Dengue nặng.

Các bước điều trị sốt xuất huyết Dengue đối với trẻ em dưới 16 tuổi có dấu hiệu cảnh báo?

Theo Tiết b1, Tiểu mục B, Mục 4 Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue ban hành kèm theo Quyết định 2760/2023/QĐ-BYT quy định về cách điều trị sốt xuất huyết đối với người bệnh trẻ em có dấu hiệu cảnh báo như sau:

Đối với người bệnh trẻ em (< 16 tuổi)

1. Điều trị sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo: Người bệnh được cho nhập viện điều trị.

1.1. Điều trị triệu chứng: hạ sốt.

1.2. Bù dịch sớm bằng đường uống nếu bệnh nhân còn khả năng uống được.

1.3. Theo dõi mạch, HA, những dấu hiệu cảnh báo, lượng dịch đưa vào, nước tiểu và Hct mỗi 4 - 6 giờ.

1.4. Chỉ định truyền dịch

a) Khi có ít nhất 1 trong các dấu hiệu sau

- Lừ đừ.

- Không uống được nước.

- Nôn ói nhiều.

- Đau bụng nhiều.

- Có dấu hiệu mất nước.

- Hct tăng cao.

b) Dịch truyền bao gồm: Ringer lactate, Ringer acetate, NaCl 0,9%.

1.5. Phương thức truyền dịch

- Truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% 6 - 7ml/kg/giờ trong 1 - 3 giờ, sau đó 5ml/kg/giờ trong 2 - 4 giờ. Theo dõi lâm sàng, Hct mỗi 2 - 4 giờ.

- Nếu mạch, HA ổn định, Hct giảm, nước tiểu ≥ 0,5 - 1ml/kg/giờ, giảm tốc độ truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% 3ml/kg/giờ trong 2 - 4 giờ. Nếu lâm sàng tiếp tục cải thiện, có thể ngưng dịch sau 24 - 48 giờ.

- Nếu mạch nhanh, HA tụt hoặc kẹt, Hct tăng: điều trị toan, xuất huyết, hạ đường huyết, hạ calci huyết nếu có và truyền dịch tiếp tục như sau:

+ Khi tổng dịch truyền > 60ml/kg: chuyển sang cao phân tử truyền tĩnh mạch 10 - 20ml/kg/giờ trong 1 giờ. Sau đó tiếp tục truyền dịch theo phác đồ điều trị như sốc SXHD.

+ Khi tổng dịch truyền ≤ 60ml/kg: tăng tốc độ truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% 10 - 20ml/kg/giờ trong 1 giờ. Sau đó tiếp tục truyền dịch theo phác đồ điều trị như sốc SXHD.

* Lưu ý:

- Nếu SXHD cảnh báo kèm chi lạnh, ẩm, thời gian làm đầy mao mạch ≥ 3 giây, lừ đừ hay vật vã, bứt rứt; huyết áp bình thường hoặc hiệu áp = 25 mmHg: điều trị như sốc SXHD.

- Nếu SXHD cảnh báo kèm chi lạnh (mát), mạch nhanh, HA bình thường: truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% 10ml/kg/giờ trong 1 giờ, sau đó đánh giá lại.

+ Nếu cải thiện lâm sàng, tay chân ấm, mạch chậm lại, HA bình thường: tiếp tục Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% tốc độ 6 - 7ml/kg/giờ x 1 - 3 giờ sau đó 5ml/kg/giờ x 2 - 4 giờ và xử trí tiếp theo như phác đồ SXHD cảnh báo.

+ Nếu có sốc truyền Ringer lactate, Ringer acetate hoặc NaCl 0,9% 20ml/kg/giờ trong 1 giờ và xử trí tiếp sau đó như phác đồ sốc SXHD.

- Thời gian truyền dịch: thường là không quá 24 - 48 giờ.

Phụ lục 4: Sơ đồ xử trí sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo ở trẻ em.

Phụ lục 5: Sơ đồ xử trí sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo ở trẻ thiếu niên.

Phụ lục 4: Sơ đồ xử trí sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo ở trẻ em.

Phụ lục 5: Sơ đồ xử trí sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo ở trẻ thiếu niên.

Như vậy, các bước điều trị bệnh sốt xuất huyết đối với trẻ em dưới 16 tuổi bị sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo cần phải được thực hiện như sau:

Bước 1. Điều trị triệu chứng: hạ sốt

Bước 2. Bù dịch sớm bằng đường uống nếu bệnh nhân còn khả năng uống được.

Bước 3. Theo dõi mạch, HA, những dấu hiệu cảnh báo, lượng dịch đưa vào, nước tiểu và Hct mỗi 4 - 6 giờ.

Bước 4. Chỉ định truyền dịch

- Khi bệnh nhân có ít nhất một trong những biểu hiện sau: Lừ đừ; không uống được nước; nôn ói nhiều; đau bụng nhiều; có dấu hiệu mất nước; Hct tăng cao.

- Dịch truyền bao gồm: Ringer lactate, Ringer acetate, NaCl 0,9%

Bước 5. Phương thức truyền dịch.

Trân trọng!