Nhà nước có bồi thường cho chi phí đi lại thăm gặp thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra không?

Nội dung chính

• Thiệt hại xảy ra khi người bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự thì nhà nước có phải bồi thường không?
• Nhà nước có bồi thường cho chi phí đi lại thăm gặp thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra không?
• Chi phí đi lại để thăm gặp của thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra được xác định bồi thường như thế nào?

Thiệt hại xảy ra khi người bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự thì nhà nước có phải bồi thường không?

Tại khoản 2 Điều 32 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 có quy định các thiệt hại Nhà nước không bồi thường như sau:

Các thiệt hại Nhà nước không bồi thường

1. Nhà nước không bồi thường các thiệt hại sau đây:

a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại;

b) Thiệt hại xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù người thi hành công vụ đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và trong khả năng cho phép;

c) Thiệt hại xảy ra trong hoàn cảnh người thi hành công vụ muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa trực tiếp lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người bị thiệt hại hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là phải có hành động gây ra một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn chặn, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 23 của Luật này.

2. Ngoài các thiệt hại quy định tại khoản 1 Điều này, trong hoạt động tố tụng hình sự, Nhà nước không bồi thường các thiệt hại sau đây:

a) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp người bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự;

b) Thiệt hại xảy ra do người bị thiệt hại khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu, vật chứng sai sự thật để nhận tội thay cho người khác hoặc để che giấu tội phạm;

c) Thiệt hại xảy ra do người có hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu rõ ràng cấu thành tội phạm, bị khởi tố, truy tố trong vụ án hình sự được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại nhưng vụ án đã được đình chỉ do người bị hại đã rút yêu cầu khởi tố;

d) Thiệt hại xảy ra do người bị khởi tố, truy tố, xét xử đúng với các văn bản quy phạm pháp luật tại thời điểm khởi tố, truy tố, xét xử nhưng tại thời điểm ra bản án, quyết định thì họ không phải chịu trách nhiệm hình sự theo các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành và có hiệu lực sau ngày khởi tố, truy tố, xét xử.

...

Như vậy, nếu thiệt hại xảy ra khi người bị truy cứu trách nhiệm hình sự thuộc trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự thì nhà nước không phải bồi thường thiệt hại do lỗi của người thi hành công vụ gây ra.

Theo đó, tại Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 người được miễn trách nhiệm hình sự bao gồm:

- Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong những căn cứ sau đây:

+ Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;

+ Khi có quyết định đại xá.

- Người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong các căn cứ sau đây:

+ Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử do chuyển biến của tình hình mà người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa;

+ Khi tiến hành điều tra, truy tố, xét xử, người phạm tội mắc bệnh hiểm nghèo dẫn đến không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội nữa;

+ Trước khi hành vi phạm tội bị phát giác, người phạm tội tự thú, khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện và điều tra tội phạm, cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả của tội phạm và lập công lớn hoặc có cống hiến đặc biệt, được Nhà nước và xã hội thừa nhận.

- Người thực hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc tài sản của người khác, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả và được người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại tự nguyện hòa giải và đề nghị miễn trách nhiệm hình sự, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.

Nhà nước có bồi thường cho chi phí đi lại thăm gặp thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra không? (Hình từ Internet)

Nhà nước có bồi thường cho chi phí đi lại thăm gặp thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra không?

Tại điểm b khoản 1 Điều 28 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 có quy định chi phí khác được bồi thường thiệt hại như sau:

Các chi phí khác được bồi thường

1. Các chi phí hợp lý khác được bồi thường bao gồm:

a) Chi phí thuê phòng nghỉ, chi phí đi lại, in ấn tài liệu, gửi đơn thư trong quá trình khiếu nại, tố cáo; chi phí thuê người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị thiệt hại;

b) Chi phí đi lại để thăm gặp của thân nhân người bị tạm giữ, người bị tạm giam, người chấp hành án phạt tù trong tố tụng hình sự.

Thân nhân của người bị tạm giữ, người bị tạm giam, người chấp hành án phạt tù được xác định theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam, pháp luật về thi hành án hình sự.

2. Chi phí quy định tại điểm a khoản 1 Điều này được xác định như sau:

a) Chi phí thuê phòng nghỉ, chi phí đi lại, in ấn tài liệu được thanh toán theo hóa đơn, chứng từ hợp pháp với giá trị được xác định tại thời điểm quy định tại khoản 2 Điều 22 của Luật này nhưng tối đa không quá mức quy định của Bộ Tài chính về chế độ công tác phí đối với cán bộ, công chức; chế độ chi tổ chức hội nghị đối với cơ quan nhà nước.

Trường hợp người yêu cầu bồi thường không xuất trình được hóa đơn, chứng từ hợp pháp đối với các chi phí quy định tại điểm này thì chi phí được bồi thường không quá 06 tháng lương cơ sở tại thời điểm quy định tại khoản 2 Điều 22 của Luật này cho 01 năm tính từ thời điểm bắt đầu khiếu nại hoặc tố cáo hoặc tham gia tố tụng cho đến ngày có văn bản giải quyết bồi thường có hiệu lực của cơ quan có thẩm quyền;

...

Như vậy, nếu phải tốn chi phí đi lại để thăm gặp thân nhân người chấp hành án phạt tù trong tố tụng hình sự nhưng bị thiệt hại do lỗi của người thi hành công vụ gây ra thì vẫn được bồi thường.

Chi phí đi lại để thăm gặp của thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra được xác định bồi thường như thế nào?

Tại khoản 3 Điều 28 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 có quy định chi phí đi lại được bồi thường như sau:

Các chi phí khác được bồi thường

...

3. Chi phí quy định tại điểm b khoản 1 Điều này được xác định theo số người, số lần thăm gặp thực tế nhưng không quá số người, số lần được thăm gặp tối đa theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam, pháp luật về thi hành án hình sự. Trường hợp không chứng minh được số người, số lần thăm gặp thực tế thì chi phí này được xác định theo số người, số lần được thăm gặp tối đa theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam, pháp luật về thi hành án hình sự.

4. Khoảng thời gian làm căn cứ xác định chi phí được bồi thường quy định tại Điều này được tính từ ngày phát sinh thiệt hại thực tế cho đến ngày có văn bản giải quyết bồi thường có hiệu lực của cơ quan có thẩm quyền.

5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Như vậy, chi phí đi lại để thăm gặp của thân nhân người chấp hành án phạt tù bị thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra được xác định bồi thường theo số người, số lần thăm gặp thực tế nhưng không quá số người, số lần được thăm gặp tối đa.

Trường hợp không chứng minh được số người, số lần thăm gặp thực tế thì chi phí này được xác định theo số người, số lần được thăm gặp tối đa.

Trân trọng!