Quy định như thế nào về phát triển cơ sở dữ liệu trong chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025?

Nội dung chính

• 1. Phát triển cơ sở dữ liệu trong chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 
• 2. Bảo đảm an toàn thông tin trong chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 
• 3. Hoàn thiện môi trường pháp lý và quy trình, thủ tục đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 

1. Phát triển cơ sở dữ liệu trong chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 

Tại Tiết 7 Mục IV Phần II kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định 707/QĐ-TCHQ năm 2022 quy định như sau:

Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu, trong đó đẩy mạnh thu thập, kết nối thông tin trong và ngành Hải quan, cụ thể gồm:

- Xây dựng và triển khai Đề án xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về Hải quan, trong đó thiết kế kiến trúc dữ liệu tổng thể, các định dạng gói tin, danh mục chỉ mục dữ liệu và dịch vụ dữ liệu chia sẻ, bảo đảm nguyên tắc mỗi loại dữ liệu chỉ giao một đầu mối cung cấp (bao gồm đánh giá hiện trạng và chuẩn hóa dữ liệu).

- Xây dựng tổng kho dữ liệu của cơ quan Hải quan (gồm các kho dữ liệu: Kho dữ liệu nghiệp vụ chi tiết; kho dữ liệu nội ngành; kho dữ liệu ngoài ngành; kho dữ liệu dùng chung; kho dữ liệu phân tích tổng hợp; kho dữ liệu thống kê, báo cáo; kho dữ liệu tích hợp thông minh, hỗ trợ tác nghiệp) phục vụ:

+ Hỗ trợ cán bộ Hải quan trong quá trình thực hiện nghiệp vụ hải quan. Việc chuẩn bị, thu thập trước thông tin cho cán bộ để thực hiện tác nghiệp giúp quá trình ra quyết định, thông quan diễn ra nhanh chóng.

+ Phân tích, đánh giá bất thường trong hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp (doanh nghiệp đang thường xuyên xuất nhập khẩu loại hàng hóa này lại chuyển sang loại hàng hóa khác, tuyến đường vận chuyển hàng hóa của doanh nghiệp thay đổi, tuyến đường vận chuyển có đi qua những khu vực có nghi vấn về hàng giả, buôn lậu...) từ đó làm cơ sở để đánh giá rủi ro, kiểm tra sau thông quan.

+ Áp dụng các thuật toán về phân tích, dự báo để dự báo tăng trưởng, phân tích xu thế là cơ sở cho Lãnh đạo nhà nước, Lãnh đạo Bộ Tài chính điều hành nền kinh tế vĩ mô.

- Cơ sở dữ liệu thực hiện lưu trữ về đối tượng người dùng (đối tượng, nhóm đối tượng, hành vi, thói quen, nhu cầu) để sẵn sàng cho phân tích và đáp ứng thông minh khi người dùng truy cập hệ thống trên các loại ứng dụng khác nhau như DesktopApp, Web App, Mobile App.

- Tăng cường thực hiện việc trao đổi, kết nối và chuyển đổi số đối với các dữ liệu, chứng từ thuộc hồ sơ hải quan từ Hệ thống Một cửa quốc gia với Hệ thống xử lý dữ liệu của ngành Hải quan.

- Sử dụng kỹ thuật phân tích thông tin tiên tiến (BI, Big Data) để phục vụ cho tác nghiệp, quản lý nguồn lực và ra quyết định.

- Thể chế hóa việc quản trị, thu thập, kết nối, lưu trữ, chia sẻ dữ liệu và phân tích dữ liệu, đồng thời bảo mật thông tin.

2. Bảo đảm an toàn thông tin trong chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 

Theo Tiết 8 Mục IV Phần II kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định 707/QĐ-TCHQ năm 2022 quy định như sau:

- Hoàn thiện qui chế, quy định, hướng dẫn và kiểm tra tuân thủ về an toàn, an ninh thông tin trong ngành Hải quan. Triển khai kiến trúc và tiêu chuẩn đảm bảo an ninh an toàn thông tin ngành Hải quan theo cấp độ làm cơ sở triển khai đầy đủ các giải pháp kỹ thuật an ninh an toàn đồng bộ đối với trang thiết bị phần cứng, hạ tầng mạng, phần mềm, cơ sở dữ liệu.

- Tiếp tục triển khai các giải pháp kỹ thuật thuộc danh mục kế hoạch 5 năm ngành Hải quan giai đoạn 2021 - 2025 nhằm bổ sung hoàn thiện các giải pháp kỹ thuật đảm bảo đáp ứng phương án đảm bảo an toàn thông tin theo cấp độ cho hạ tầng bảo mật dùng chung tại Trung tâm dữ liệu.

- Triển khai trung tâm giám sát an ninh mạng tập trung ngành Hải quan (SOC) tại Trung tâm dữ liệu của Tổng cục. Thực hiện kết nối và xây dựng qui chế phối hợp giám sát, chia sẻ thông tin, xử lý sự với các trung tâm giám sát an ninh mạng của ngành Tài chính, các đơn vị giám sát an ninh mạng chuyên trách của quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an) và các đối tác có thỏa thuận hợp tác với ngành Hải quan.

- Triển khai hiệu quả các giải pháp nâng cao an toàn thông tin như: Bổ sung hoàn thiện hệ thống chữ ký số; Mua sắm thay thế một số trang thiết bị mạng, trang thiết bị bảo mật ngành Hải quan; Thuê dịch vụ giám sát an toàn thông tin hệ thống CNTT; Bổ sung giải pháp an toàn bảo mật thông tin Tổng cục Hải quan đáp ứng yêu cầu đảm bảo an toàn, an ninh thông tin theo cấp độ; Mua bản quyền/dịch vụ hỗ trợ nhằm duy trì hệ thống bảo mật của toàn ngành Hải quan; Thuê dịch vụ kiểm định an toàn Hệ thống công nghệ thông tin Hải quan; Tổ chức diễn tập hàng năm xử lý sự cố giả định đối với Hệ thống công nghệ thông tin.

3. Hoàn thiện môi trường pháp lý và quy trình, thủ tục đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số ngành Hải quan giai đoạn năm 2021- 2025? 

Căn cứ Tiết 9 Mục IV Phần II kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 ban hành kèm theo Quyết định 707/QĐ-TCHQ năm 2022 quy định như sau:

Nghiên cứu, đề xuất xây dựng các văn bản pháp ký, hoàn thiện quy trình, thủ tục đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, trong đó tập trung triển khai các nội dung sau:

- Rà soát, hoàn thiện, chuẩn hóa, điện tử hóa quy trình nghiệp vụ, hồ sơ và xử lý hồ sơ trên môi trường mạng.

- Nghiên cứu, xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản, quy định, hướng dẫn đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, triển khai ứng dụng CNTT về quản lý nghiệp vụ hải quan, triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại.

- Thường xuyên rà soát, cập nhật Kiến trúc tổng thể hướng tới Hải quan số đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số ngành Hải quan.

- Ban hành kế hoạch, chương trình ứng dụng CNTT, quy trình, quy chế đáp ứng yêu cầu quản lý, khai thác, sử dụng các hệ thống CNTT khoa học, chuyên nghiệp.

- Nghiên cứu, đề xuất trình cấp có thẩm quyền ban hành chế độ đãi ngộ hợp lý đối với cán bộ chuyên trách công nghệ thông tin và an toàn thông tin.

Trân trọng!