Người đủ 14 đến dưới 16 tuổi được miễn trách nhiệm hình sự khi nào? Đồng phạm là người dưới 18 có được miễn trách nhiệm hình sự?

Nội dung chính

• Người đủ 14 đến dưới 16 tuổi được miễn trách nhiệm hình sự khi nào?
• Đồng phạm là người dưới 18 có được miễn trách nhiệm hình sự?
• Gia đình bị hại có thể xin miễn trách nhiệm đối với phạm tội dâm ô không?

Người đủ 14 đến dưới 16 tuổi được miễn trách nhiệm hình sự khi nào?

Theo như tôi biết thì người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với một số tội danh. Tuy nhiên vẫn có trường hợp đối tượng này được miễn trách nhiệm hình sự. Vậy Ban tư vấn cho tôi hỏi người đủ 14 đến dưới 16 tuổi được miễn trách nhiệm hình sự khi nào? Chân thành cảm ơn!

Thành Tâm - tam*****@gmail.com

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 14 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 thì:

Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng đối với các tội danh sau mà có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả thì được miễn trách nhiệm hình sự:

Điều 143: Tội cưỡng dâm

Điều 169: Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản

Điều 170: Tội cưỡng đoạt tài sản

Điều 173: Tội trộm cắp tài sản

Điều 178: Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản

Điều 265: Tội tổ chức đua xe trái phép

Điều 266: Tội đua xe trái phép

Điều 286: Tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử

Điều 287: Tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử

Điều 289: Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác

Điều 290: Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản

Điều 299: Tội khủng bố

Điều 303: Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia

Điều 304: Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự

Như vậy, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả và thuộc các trường hợp nêu trên thì được miễn trách nhiệm hình sự.

Đồng phạm là người dưới 18 có được miễn trách nhiệm hình sự?

Theo như tôi biết thì trong vụ án hình sự nếu như có đồng phạm thì người đồng phạm cũng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vậy Ban tư vấn cho tôi hỏi đồng phạm là người dưới 18 có được miễn trách nhiệm hình sự? Mong sớm nhận được phản hồi từ Ban tư vấn. Chân thành cảm ơn!

Hoàng Tùng - tung******@gmail.com

Trả lời:

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 14 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 thì:

Người dưới 18 tuổi phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp quy định tại Mục 2 Chương này: 

a) Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng, trừ tội phạm quy định tại các điều 134, 141, 171, 248, 249, 250, 251 và 252 của Bộ luật này; 

b) Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 của Bộ luật này, trừ tội phạm quy định tại các điều 123, 134, 141, 142, 144, 150, 151, 168, 171, 248, 249, 250, 251 và 252 của Bộ luật này; 

c) Người dưới 18 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án.

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 17 Bộ luật Hình sự 2015 thì người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

- Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm. 

- Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.

- Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.

- Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm

Như vậy, theo quy định của pháp luật thì người dưới 18 tuổi là người đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án mà có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả thì được miễn trách nhiệm hình sự. Chỉ đối với trường hợp là đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án thì người dưới 18 tuổi mới được miễn trách nhiệm hình sự. Còn đối với trường hợp là đồng phạm bình thường thì người dưới 18 tuổi không được miễn trách nhiệm hình sự. Việc xác định vai trò của người đồng phạm dưới 18 tuổi phụ thuộc vào quá trình điều tra vụ án.

Gia đình bị hại có thể xin miễn trách nhiệm đối với phạm tội dâm ô không?

Xin chào ban biên tập, gần đây dư luận xã hội đang nóng lên với vụ án ông Linh có hành vi dâm ô bé gái 8 tuổi trong thang máy. Anh chị cho tôi hỏi nếu trường hợp gia đình bé giá làm đơn bãi nại thì ông này có được miễn trách nhiệm hình sự không? xin giải đáp giúp tôi.

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 146 Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi Khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 như sau:

"Điều 146. Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi

1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hoặc không nhằm thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:

a) Phạm tội có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Đối với 02 người trở lên;

d) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

đ) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

e) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Làm nạn nhân tự sát.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm."

Tại Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định:

"Điều 155. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

..."

Theo quy định trên thì Tội dâm ô được quy định tại Điều 146 Bộ luật hình sự không thuộc trường hợp khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Do đó, trường hợp này gia đình bị hại có làm đơn bãi nại, không truy tố đối với ông Linh thì không được Tòa án xem xét chấp nhận để miễn truy cứu trách nhiệm đối với người này.

Trân trọng!