Trường hợp con nuôi thì có được hưởng thừa kế thế vị hay không?

Nội dung chính

• Trường hợp con nuôi thì có được hưởng thừa kế thế vị không?
• Thai nhi có được hưởng thừa kế hay không?
• Con sinh ngoài giá thú có được hưởng thừa kế không?

Trường hợp con nuôi thì có được hưởng thừa kế thế vị không?

Anh trai tôi có nhận 1 cháu bé làm con nuôi vào năm 2012. Đến năm 2017 thì anh trai và bố tôi qua đời vì tai nạn giao thông, bây giờ đứa con nuôi có được hưởng phần thừa kế của anh tôi không? Tài sản bố tôi để lại gồm 1 căn nhà được định giá khoảng 3.5 tỷ đồng.

Trả lời: Theo Điều 24 Luật Nuôi con nuôi 2010 thì kể từ ngày giao nhận con nuôi, giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con; giữa con nuôi và các thành viên khác của gia đình cha mẹ nuôi cũng có các quyền, nghĩa vụ đối với nhau theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, pháp luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về Người thừa kế theo pháp luật, theo đó: Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Đồng thời, Thừa kế thế vị theo Điều 652 Bộ luật này được áp dụng trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.

Như vậy, theo quy định trên thì cha mẹ nuôi và con nuôi có quyền hưởng thừa kế di sản của nhau và con nuôi cũng sẽ được hưởng phần thừa kế thế vị thay cho bố nếu như bố còn sống.

Thai nhi có được hưởng thừa kế hay không?

Vợ chồng tôi hiếm muộn nên sau hơn 3 năm điều trị kể từ ngày lấy nhau thì tôi mới mang thai. Tôi mang thai được khoản 12 tuần thì chồng tôi mất nhưng không để lại di chúc gì cả. Nhưng gia đình bên chồng tôi không chịu thừa nhận cái thai đó là con của chồng tôi nên không cho con tôi được nhận phần tài sản thừa kế chồng tôi để lại (còn tôi thì vẫn được gia đình chồng cho nhận thừa kế). Nên kính mong các luật sư có thể giúp cho con tôi được nhận thừa kế của cha nó? Mong luật sư giúp đỡ cho mẹ con chúng tôi!

Trả lời: Theo quy định pháp luật hiện hành thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật (trường hợp người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc).

Trong đó, theo quy định tại Điều 613 Bộ luật dân sự 2015 thì người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Mặt khác, tại Khoản 1 Điều 660 Bộ luật dân sự 2015 quy định:

"Điều 660. Phân chia di sản theo pháp luật

1. Khi phân chia di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng."

Như vậy: Căn cứ quy định được trích dẫn cũng như các phân tích trên đây thì có thể xác định thai nhi thành thai trong bụng mẹ trước khi người để lại di sản chết thì cũng được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật. Khi đó thai nhi được hưởng phần di sản thừa kế bằng với phần mà người thừa kế khác được hưởng trong cùng hàng thừa kế theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, Theo quy định tại Điều 88 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

Như vậy: Đối với trường hợp mà bạn cung cấp thì bạn mang thai được khoản 12 tuần thì chồng bạn mất. Nên thai nhi trong bụng bạn được xác định là con chung của 2 vợ chồng.

Do đó: Thai nhi trong bụng bạn được hưởng phần di sản thừa kế bằng với phần mà người thừa kế khác được hưởng trong cùng hàng thừa kế thứ nhất đối với phần di sản thừa kế mà chồng bạn để lại sau khi chết.

Nên, việc gia đình chồng bạn không thừa nhận thai nhi đó là con của chồng, không cho hưởng thừa kế là không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Do đó, bạn có thể thỏa thuận lại hoặc khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu giải quyết theo thẩm quyền.

Trên đây là quan điểm tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề mà bạn đang thắc mắc.

Con sinh ngoài giá thú có được hưởng thừa kế không?

Tôi tên là Mỹ Linh, hiện đang sinh sống tại Vĩnh Phúc. Tôi đang gặp phải vấn đề rất khó khăn và muốn được giải đáp. Cụ thể, chuyện của tôi như sau: Tôi từng có yêu và sinh sống không có đăng ký kết hôn với chồng và có với nhau một đứa con (năm nay 16 tuổi). Đến năm 2015, do mẫu thuẫn nên chúng tôi đường ai nấy đi. Sau đó, tôi nghe tin ông ấy đã cưới người phụ nữ khác và đến tháng 07/2018, ông ấy mất có để lại toàn bộ tài sản trị giá khoảng 2 tỉ đồng cho người vợ hiện tại. Vậy cho tôi hỏi: Con của tôi và "chồng" sinh ra ngoài giá thú thì có được hưởng thừa kế không? Mong sớm nhận được sự phản hồi. Xin cảm ơn!

Trả lời: Về vấn đề này của bạn thì tại Khoản 1 Điều 644 và Điểm a Khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau:

"Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động."

"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;"

Theo hai quy định này và với những thông tin mà bạn cung cấp thì do chưa xác định được việc chồng bạn chết có để lại di chúc hay không nên có thể phân vấn đề này thành hai trường hợp như sau:

- Trường hợp để lại di chúc: Nếu chồng bạn để lại di chúc cho người vợ sau toàn bộ di sản hoặc chỉ cho con bạn hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất trong trường hợp di sản được chia theo pháp luật thì theo quy định trên, con của bạn (chưa đủ 18 tuổi) vẫn sẽ đương nhiên được hưởng thừa kế với mức bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật bạn nhé.

- Trường hợp không để lại di chúc: Đối với trường hợp này thì dù bạn không có đăng ký kết thì con của bạn và người ấy vẫn được xác định là con chung của hai người và di sản sẽ được chia theo pháp luật bạn nhé.

=> Vậy, từ tất cả các phân tích trên thì có thể thấy, dù con bạn sinh ra ngoài giá thú nhưng nếu thỏa các điều kiện nêu trên thì vẫn sẽ được hưởng thừa kế từ người cha đẻ bạn nhé.

Trận trọng!