Làm thế nào để được xây nhà trên đất nông nghiệp?

Theo quy định tại Luật Đất đai 2013 thì người sử dụng đất có nghĩa vụ phải sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân theo các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Do đó: Trường hợp diện tích đất mà bạn được cho mẹ cho là đất trồng cây lâu năm, nên bạn có nghĩa vụ phải sử dụng đất đúng mục đích sử dụng theo quy định của pháp luật.

Trường hợp bạn muốn xây dựng nhà để ở trên diện tích đất này thì trước tiên bạn phải chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở (hay còn gọi là đất thổ cư).

Tại Điểm a Khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai 2013 có quy định:

"Điều 57. Chuyển mục đích sử dụng đất

1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:

...

d) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;"

Mặt khác, theo quy định tại Điều 10 Luật Đất đai 2013 thì đất trồng cây lâu năm được xác định là đất nông nghiệp; còn đất ở thì được xác định là đất phi nông nghiệp

Như vậy: Căn cứ quy định được trích dẫn trên đây thì trường hợp bạn muốn chuyển mục đích sử dụng đất trồng cây lâu năm sang đất ở thì phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích theo quy định của pháp luật.

Do đó: Bạn có nghĩa vụ nộp hồ sơ xin phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở đến cơ quan tài nguyên và môi trường để được giải quyết theo thẩm quyền.

Hồ sơ xin phép bao gồm các loại giấy tờ sau đây:

- Đơn xin phép chuyển mục đích sử dụng đất;

- Giấy chứng nhận đến cơ quan tài nguyên và môi trường.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ của gia đình bạn, cơ quan tài nguyên và môi trường sẽ tiến hành thẩm tra hồ sơ; xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất và hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.

Lưu ý: Khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở, bạn phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; chế độ sử dụng đất, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất được áp dụng theo loại đất ở sau khi được chuyển mục đích sử dụng.

Kết luận: Sau khi đã chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở, thì bạn có thể tiến hành xây dựng nhà ở trên diện tích đất đã chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở.

Lưu ý: Trường hợp diện tích đất trên thuộc khu vực đô thị hoặc thuộc khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa thì bạn phải xin giấy phép giây dựng trước khi khởi công xây dựng nhà.

Xử phạt đối với hành vi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở không được cho phép:

Theo quy định Nghị định 102/2014/NĐ-CP thì trường hợp người sử dụng đất có hành vi chuyển mục đích sử dụng sang đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép cụ thể như sau:

- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,5 héc ta;

- Phạt tiền từ trên 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 0,5 héc ta đến dưới 03 héc ta;

- Phạt tiền từ trên 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển mục đích trái phép từ 03 héc ta trở lên.

Ngoài ra, còn buộc phải khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm và nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm (nếu có).

Trên đây là quan điểm tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề mà bạn đang thắc mắc.

Trân trọng!